Tại sao gọi là đế quốc Mỹ

• Chủ nghĩa thực dân và chủ nghĩa đế quốc
• Vì sao đế quốc Anh được gọi là chủ nghĩa đế quốc thực dân?

Chủ nghĩa thực dân là việc một quốc gia nắm toàn bộ hoặc một phần quyền kiểm soát chính trị của một quốc gia khác và chiếm giữ nó cùng với những người định cư nhằm mục đích thu lợi từ tài nguyên và nền kinh tế của quốc gia đó. Bài viết này chúng ta cùng tìm hiểu vì sao đế quốc Anh được gọi là chủ nghĩa đế quốc thực dân  nhé.

Chủ nghĩa thực dân và chủ nghĩa đế quốc

Trong khi hai thuật ngữ thường được sử dụng thay thế cho nhau, chủ nghĩa thực dân và chủ nghĩa đế quốc có ý nghĩa hơi khác nhau. Trong khi chủ nghĩa thực dân là hành động thống trị vật chất của một quốc gia khác, thì chủ nghĩa đế quốc là hệ tư tưởng chính trị thúc đẩy hành động đó. Nói cách khác, chủ nghĩa thực dân có thể được coi là công cụ của chủ nghĩa đế quốc.

Chủ nghĩa đế quốc và chủ nghĩa thực dân đều bao hàm sự đàn áp của quốc gia này bởi quốc gia khác. Tương tự, thông qua cả chủ nghĩa thực dân và chủ nghĩa đế quốc, các nước xâm lược tìm kiếm lợi nhuận về kinh tế và tạo ra lợi thế quân sự chiến lược trong khu vực. Tuy nhiên, không giống như chủ nghĩa thực dân, luôn liên quan đến việc thiết lập trực tiếp các khu định cư vật chất ở một quốc gia khác, chủ nghĩa đế quốc đề cập đến sự thống trị trực tiếp hoặc gián tiếp về chính trị và tiền tệ của một quốc gia khác, dù có hoặc không cần sự hiện diện vật chất.

Các nước thực hiện chủ nghĩa thực dân làm như vậy chủ yếu để thu lợi về kinh tế từ việc khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên và con người quý giá của nước bị đô hộ. Ngược lại, các quốc gia theo đuổi chủ nghĩa đế quốc với hy vọng tạo ra các đế quốc rộng lớn bằng cách mở rộng sự thống trị về chính trị, kinh tế và quân sự của họ trên toàn bộ các khu vực, nếu không phải là toàn bộ lục địa. 

Một vài ví dụ về các quốc gia thường được coi là đã bị ảnh hưởng bởi chủ nghĩa thực dân trong lịch sử của họ bao gồm Mỹ, Úc, New Zealand, Algeria và Brazil — những quốc gia bị kiểm soát bởi một số lượng lớn người định cư từ các cường quốc châu Âu. Các ví dụ điển hình của chủ nghĩa đế quốc, trong đó sự kiểm soát của nước ngoài được thiết lập mà không có bất kỳ giải pháp nào đáng kể, bao gồm sự thống trị của châu Âu đối với hầu hết các quốc gia châu Phi vào cuối những năm 1800 và sự thống trị của Philipin và Puerto Rico bởi Hoa Kỳ.

Vì sao đế quốc Anh được gọi là chủ nghĩa đế quốc thực dân?

Cho đến cuối thế kỷ XIX, cả hai Đảng Tự do và Bảo thủ cầm quyền ở Anh đều thực hiện chính sách tích cực mở rộng hệ thống thuộc địa, đặc biệt ở Châu Á và Châu Phi. Đến trước chiến tranh thế giới lần thứ nhất, thuộc địa của Anh đã rải khắp địa cầu, chiếm ¼ diện tích lục địa (33 triệu ki lô mét vuông ) và ¼ dân số thế giới (khoảng 400.000 triệu người).

Giai cấp tư sản Anh đã tự hào là Mặt trời không bao giờ lặn trên lãnh thổ Anh, Anh đã trở thành cường quốc thực dân hạng nhất. Khác với Pháp, Đức phần lớn tư bản xuất cảng của Anh đều nằm ngoài châu Âu, chủ yếu là đầu tư sang các thuộc địa. Cá công ty lũng đoạn thuộc địa của Anh đã dùng nhiều thủ đoạn bóc lột tinh vi, tàn nhẫn, nhân dân các nước thuộc địa và phụ thuộc, thu về những khoản lợi nhuận kếch xù.

Ngoài ra, Giai cấp thống trị Anh đẩy mạnh tốc độ xâm lược để mở rộng thuộc địa, đặc biệt ở châu Á và châu Phi.Đế quốc Anh tồn tại và phát triển dựa trên sự bóc lột một hệ thống thuộc địa rộng lớn và giàu có nằm rải rác khắp các châu lục.

Bên cạnh việc gọi đế quốc Anh là chủ nghĩa đế quốc thực dân, chủ nghĩa đế quốc Pháp còn được gọi là “chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi” vì đặc điểm nổi bật của tổ chức độc quyền ở Pháp là sự tập trung ngân hàng đạt mức cao : 5 ngân hàng lớn ở Pa-ri nắm 2/3 tư bản của các ngân hàng trong cả nước. Không giống với Anh, Đức, hầu hết tư bản của Pháp được đầu tư ngay tại châu Âu, dưới hai hình thức chủ yếu : quốc trái (cho các nhà tư bản châu Âu vay) và thị trái (cho các tỉnh châu Âu vay). Pháp xuất khẩu rất ít tư bản sang thuộc địa (khoảng 10%). Năm 1913, tổng số lãi của tư bản xuất khẩu là 2,3 tỉ phrăng. Trong hệ thống kinh tế thế giới, Pháp là một trong những chủ nợ lớn nhất. Vào năm 1914, Pháp có 2 triệu/39 triệu dân sống bằng nghề cho vay lãi.

Trên đây là nội dung bài viết vì sao đế quốc Anh được gọi là chủ nghĩa đế quốc thực dân. Nếu bạn đọc còn thắc mắc vui lòng liên hệ với chúng tôi để được giải đáp.