Dựa vào hình 26.2 [hoặc Atlat Địa lí Việt Nam] và kiến thức đã học hãy giải thích tại sao Đông Nam Bộ là vùng có tỉ trọng giá trị sản xuất công nghiệp lớn nhất cả nước?
* Hướng dẫn làm bài: Học sinh sử dụng Atlat Địa lí Việt Nam trang 21 để làm bài.
* Hướng dẫn trả lời:
Đông Nam Bộ là vùng có tỉ trọng giá trị sản xuất công nghiệp lớn nhất cả nước vì vùng có nhiều điều kiện thuận lợi về vị trí địa lí, tự nhiên và kinh tế - xã hội:
- Về vị trí địa lí:
+ Nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam; có TP. Hồ Chí Minh là đầu mối giao thông vận tải lớn nhất ở miền Nam ⟶ rất thuận lợi cho hoạt động vận chuyển nguyên nhiên liệu, sản phẩm.
+ Nằm gần các cảng biển lớn và thông ra vùng biển phía Đông, có ý nghĩa giao lưu quốc tế vô cùng quan trọng [cảng TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa Vũng Tàu].
+ Nằm gần các vùng giàu có về nguyên, nhiên liệu [Tây Nguyên, đồng bằng sông Cửu Long], Đông Nam Bộ cũng là vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn nhất cả nước.
- Về tự nhiên: khí hậu nhiệt đới, địa hình đồng bằng rộng lớn bằng phẳng thuận lợi để xây dựng các nhà máy xí nghiệp; nguồn nước dồi dào.
- Về kinh tế - xã hội:
+ Là nơi có dân cư tập trung đông đúc nhất cả nước, có trình độ dân trí cao và năng động. Đây vừa là lực lượng sản xuất vừa là thị trường tiêu thụ lớn.
+ Là thành phố đô thị từ lâu nên cơ sở vật chất kí thuật, cơ sở hạ tầng khá hoàn thiện, có sức hút mạnh các nguồn đầu tư trong và ngoài nước.
+ Nhà nước đang thực hiện chính sách ưu tiên phát triển công nghiệp thành phố lớn này. Đây cũng là nơi đầu tiên được áp dụng các thành quả công nghệ hiện đại nhất.
+ Là trung tâm kinh tế, văn hóa, chính trị lớn của cả nước.
C1 :
– Đây là những vùng nằm trong các vùng kinh tế trọng điểm [phía Bắc, miền Trung và phía Nam].
– Có nguồn nguyên liệu nông, lâm, thủy sản tại chỗ phong phú.
+ Đông Nam Bộ có nguồn nguyên nhiên liệu về nông sản [cà phê, tiêu điều…], dầu mỏ khí đốt. Nằm gần vùng nguyên liệu giàu có ở Tây Nguyên.
+ Đồng bằng sông Hồng nguyên liệu về lương thực, gần Trung du Bắc Bộ là vùng giàu có về khoáng sản, nông sản, thủy sản.
+ Duyên hải miền Trung giàu có về nguồn lợi thủy sản, khoáng sản.
– Đây là những vùng có vị trí địa lí thuận lợi, tiếp giáp vùng biển, có hệ thống cảng biển lớn nước sâu, gần các đường hàng hải hàng không quốc tế, tập trung các đầu mối giao thông vận tải lớn nhất cả nước [Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh].
– Dân cư đông đúc, nguồn lao động dồi dào.
– Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất – kĩ thuật phục vụ công nghiệp khá tốt [Đông Nam Bộ và đồng bằng sông Hồng].
– Thị trường tiêu thụ rộng lớn ở trong và ngoài nước.
– Chính sách của nhà nước.
– Thu hút đầu tư trong và ngoài nước, đặc biệt Đông Nam Bộ thu hút hơn 50% vốn đầu tư nước ngoài của cả nước.
C2 :
+ Về kinh tế: tốc độ phát triển của dân số nhanh hơn tốc độ phát triển kinh tế, làm kìm hãm sự phát triển kinh tế; việc sử dụng nguồn lao động lãng phí và hiệu quả.
+ Xã hội: gây sức ép lên các vấn đề y tế, giáo dục, nhà ở…; tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm; xảy ra các tệ nạn xã hội.
+ Môi trường: cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm môi trường [đất, nước, không khí].
– Những lợi ích của việc giảm tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên ở nước ta.
+ Phát triển kinh tế: góp phần vào nâng cao năng suất lao động, đẩy nhanh sự tăng trưởng kinh tế đất nước.
+ Tài nguyên môi trường: giảm áp lực đến tài nguyên và môi trường sống.
+ Giảm sức ép về vấn đề y tế, giáo dục, nhà ở…cho người dân, đặc biệt ở khu vực đô thị.
+ Vấn đề việc làm cho lao động được giải quyết, giảm tình trạng thất nghiệp và thu nhập bình quân đầu người tăng lên.
Các khu công nghiệp tập trung lại phân bố chủ yếu ở Đông Nam Bộ vì:
- Đây là những vùng nằm trong các vùng kinh tế trọng điểm [phía Bắc, miền Trung và phía Nam].
- Có nguồn nguyên liệu nông, lâm, thủy sản tại chỗ phong phú.
+ Đông Nam Bộ có nguồn nguyên nhiên liệu về nông sản [cà phê, tiêu điều...], dầu mỏ khí đốt. Nằm gần vùng nguyên liệu giàu có ở Tây Nguyên.
+ Đồng bằng sông Hồng nguyên liệu về lương thực, gần Trung du Bắc Bộ là vùng giàu có về khoáng sản, nông sản, thủy sản.
+ Duyên hải miền Trung giàu có về nguồn lợi thủy sản, khoáng sản.
- Đây là những vùng có vị trí địa lí thuận lợi, tiếp giáp vùng biển, có hệ thống cảng biển lớn nước sâu, gần các đường hàng hải hàng không quốc tế, tập trung các đầu mối giao thông vận tải lớn nhất cả nước [Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh].
- Dân cư đông đúc, nguồn lao động dồi dào.
- Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất – kĩ thuật phục vụ công nghiệp khá tốt [Đông Nam Bộ và đồng bằng sông Hồng].
- Thị trường tiêu thụ rộng lớn ở trong và ngoài nước.
- Chính sách của nhà nước.
- Thu hút đầu tư trong và ngoài nước, đặc biệt Đông Nam Bộ thu hút hơn 50% vốn đầu tư nước ngoài của cả nước.