Lẹo mắt là một trong những bệnh lí mắt thường gặp. Nó thường trông giống như một đốm nhỏ giống mủ màu vàng trên mép mí mắt. Tuy lẹo mắt có thể làm bạn đau đớn và khó chịu, nhưng hầu hết bệnh đều tự khỏi và không cần điều trị thêm thuốc.
1. Lẹo mắt là bệnh gì?
Đây là một tình trạng nhiễm trùng nhỏ của khu vực mà lông mi được gắn vào mắt. Lẹo mắt trông giống như một vết sưng đỏ ở gốc lông mi, ấn mềm.
Lẹo mắt thường tiến triển khá nhanh trong vài ngày. Thông thường chỉ có một mắt bị ảnh hưởng. Đôi khi bạn có thể mọc nhiều lẹo ở một bên mắt cùng một lúc. Có hai vị trí mọc lẹo mắt: lẹo mắt ở bên ngoài mi mắt [loại phổ biến] và lẹo mắt ở bên trong mi mắt.
1.1 Lẹo mắt ở ngoài mi mắt
Là tình trạng lẹo mắt xuất hiện dọc theo mép của mi mắt, do nhiễm trùng ở gốc của lông mi. Có thể ban đầu bạn chỉ thấy mi mắt có một mụn nhỏ sưng đỏ nhẹ. Sau vài ngày, khi hình thành mủ màu vàng, vùng mi mắt xung quanh sẽ đỏ, sưng và đau.
1.2 Lẹo mắt ở trong mi mắt
Khi tuyến meibomian là thành phần cấu tạo của mi mắt bị nhiễm trùng, bạn sẽ thấy lẹo mắt ở trong mi mắt. Từ bên ngoài, nó chỉ nhìn thấy như một khối sưng. Nhiễm trùng bên trong mi mắt có thể gây đau và khiến bạn cảm thấy như có dị vật trong mắt.
2. Tại sao bạn bị lẹo mắt?
Hầu hết trường hợp lẹo mắt thường xảy ra mà không có lý do rõ ràng.
Ngoài ra, có thể do loại vi khuẩn thường gây nhiễm trùng là Staphylococcus aureus. Đó là vi khuẩn phổ biến thường được tìm thấy trên làn da khỏe mạnh. Ở điều kiện bình thường, nó không có hại cho sức khỏe của bạn. Tuy nhiên, đôi khi nó có thể xâm nhập vào da và gây ra các bệnh nhiễm trùng mụn mủ, ổ áp xe.
Nếu bạn có dấu hiệu viêm mí mắt như mi mắt bị sưng, khô và ngứa, tình trạng này có thể tiến triển thành lẹo mắt sau đó.
>> Xem thêm: Bạn có đang bị mỏi mắt?
3. Có những phương pháp nào điều trị lẹo mắt?
Lẹo mắt thường không cần điều trị mà có thể tự lành. Lẹo mắt với mụn mủ thường vỡ trong vòng 3-4 ngày.
3.1 Chườm nóng
Chườm nóng có thể giúp giảm đau nhức và đẩy nhanh tốc độ tống mủ ra ngoài. Bạn có thể lấy một khăn sạch nhúng vào nước nóng và vắt khô. Sau đó, nhẹ nhàng đặt lên mắt trong 5-10 phút, 3-4 lần một ngày. Trong lúc chườm nóng, lẹo mắt có thể đột ngột vỡ ra. Tuy nhiên bạn đừng cố gắng tự nặn vỡ nó. Hành động này khiến mắt tồi tệ hơn vì làm tổn thương mí mắt mỏng manh và lây nhiễm nhiều.
3.2 Nhổ lông mi
Nếu bạn bị lẹo mắt ở bên ngoài mi mắt, có thể bác sĩ cần phải nhổ lông mi. Mặc dù việc này gây khó chịu cho bạn trong một thời gian ngắn, nhưng có thể giúp cải thiện nhiễm trùng vì mủ được thoát ra ngoài.
3.3 Rạch thoát mủ ở lẹo mắt bên ngoài
Bác sĩ sẽ dùng kim tiêm vô trùng [hoặc dao mổ] để rạch thoát mủ ở lẹo mắt ở ngoài mi mắt. Bạn không nên tự mình điều này ở nhà, vì có thể lây nhiễm sang mắt còn lại hay làm nặng hơn ở mắt đang bệnh.
3.4 Rạch thoát mủ ở lẹo mắt bên trong
Nếu cso lẹ mắt bên trong mi mắt, bạn sẽ cần thuốc gây tê mí mắt. Mắt phải được lật từ trong ra ngoài để bộc lộ vị trí lẹo mắt trước khi rạch thoát mủ. Sau thủ thuật này, bạn cần phải dùng thuốc kháng sinh nhỏ mắt để điều trị nhiễm trùng.
4. Lẹo mắt có lây không?
Lẹo mắt rất dễ lây lan nếu như bạn không có những biện pháp điều trị an toàn. Để giảm nguy cơ lây nhiễm, bạn nên:
- Không dùng khăn với bất cứ ai.
- Luôn rửa tay sau khi chạm vào mí mắt.
- Tránh trang điểm mắt hoặc đeo kính áp tròng cho đến khi nhiễm trùng đã ổn định.
5. Lẹo mắt có ảnh hưởng đến thị lực của bạn không?
Lẹo mắt thường tự lành và không ảnh hưởng đến thị lực của bạn. Đôi khi, lẹo mắt không biến mất và có thể hình thành một nang nhỏ do tuyến meibomian bị tắc nghẽn. Tuy nhiên, bạn sẽ mắt không đỏ và không đau.
Rất hiếm khi nhiễm trùng có thể lan rộng hết bề mặt của mắt gây viêm kết mạc. Đó là tình trạng mắt đỏ, sưng đau, ngứa rát và tiết nhiều dịch vàng. Lúc này, thuốc nhỏ mắt kháng sinh là cần thiết để tránh lan rộng nhiễm trùng và hạn chế tái phát.
6. Phòng ngừa lẹo mắt như thế nào?
Để phòng ngừa lẹo mắt, cần giữ vệ sinh mắt và bờ mi, nhất là khi tiếp xúc vơi môi trường ô nhiễm. Bạn nên rửa mi mắt với nước muối sinh lý. Ngoài ra, cần kết hợp chườm ấm và massage mắt hằng ngày.
Không tự ý chữa lẹo mắt bằng cách nặn mủ, đắp lá, nhỏ thuốc mà chưa có chỉ định của Bác sĩ vì dễ làm tổn thương lan rộng, kéo dài và tái phát nhiều lần.
Bảo vệ mắt khỏi khói bụi bằng cách đeo kính mỗi khi ra ngoài hay trong môi trường ô nhiễm.
Hạn chế dùng mỹ phẩm và phấn trang điểm mắt.
Rửa tay thường xuyên và luôn để tay xa khỏi tầm mắt của bạn. Đặc biệt khi chăm sóc một người bị lẹo mắt hay đang có bệnh lí nhiễm trùng khác.
Lẹo mắt không phải là một bệnh khó điều trị. Tuy nhiên, lẹo mắt nếu không phát hiện sớm, có thể cần phải can thiệp bằng cách rạch thoát mủ. Vì vậy, bạn nên đến khám Bác sĩ chuyên khoa mắt ngay từ khi có dấu hiệu bất thường ở mắt để được chẩn đoán và tư vấn về cách chăm sóc mắt an toàn.
>> Xem thêm: Lẹo mắt: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Bác sĩ Huỳnh Nguyễn Uyên Tâm
Chắp là một khối u không đau ở mí mắt. Nguyên nhân là do sự tắc nghẽn ống tuyến nhờn [tuyến Meibomian] của mi mắt
Mặc dù cùng gây ra “1 cục u trên mí mắt” nhưng người bệnh cần phân biệt Chắp và Lẹo. Lẹo xảy ra do nhiễm trùng và gây đau, trong khi đó Chắp không đau hoặc ít đau, tuy vậy thời gian thường kéo dài hơn lẹo.
Các triệu chứng của chắp là gì?
Chắp thường bắt đầu bằng biểu hiện mẩn đỏ và sưng tấy vùng mí mắt [thường là mí mắt trên] sau đó, một cục cứng [khối u], không đau hình thành. Khối u có thể to bằng hạt đậu. Chắp ở mí mắt dưới thường trông giống như một nốt sưng màu vàng-trắng.
Chắp có cần xét nghiệm gì không?
Không. Khi có các triệu chứng, dấu hiệu đặc trưng của chắp, bạn cần găp bác sĩ chuyên khoa để được khám, chẩn đoán và điều trị.
Có cách nào giúp tôi tự điều trị chắp tại nhà không?
Có. Bạn có thể chườm ấm lên vùng chắp. Làm ướt một chiếc khăn sạch bằng nước ấm và đắp lên da vùng chắp. Khi khăn nguội, hãy hâm nóng lại bằng nước ấm và đặt lên lại. Lặp lại các bước này trong 15 phút, 4 lần một ngày. Bạn không nên đè ấn hay cố nặn Chắp.
Chắp được điều trị như thế nào?
Hầu hết chắp sẽ biến mất khi được chườm ấm như mô tả ở trên trong vòng vài tuần. Nó thậm chí có thể tự biến mất. Nhưng nếu bạn có một cục chắp lớn không biến mất hoặc tiếp tục tái phát, bạn cần đến gặp bác sĩ nhãn khoa để chích chắp hoặc tiêm một loại thuốc vào vùng chắp để làm giảm sưng tấy.
Lẹo [Stye/ Hordeolum] là gì?
Lẹo là một khối u đỏ và đau trên mí mắt. Nguyên nhân là do vi khuẩn [thường là tụ cầu] xâm nhập vào tuyến chân lông mi gây nhiễm trùng cấp tính.
Lẹo có thể xảy ra trên cả 2 mí mắt. Hầu hết lẹo sẽ tự khỏi sau vài ngày đến một tuần.
Đôi khi, người ta nhầm lẫn lẹo với chắp. Nhiều khi từ lẹo có thể chuyển thành chắp khi lẹo không điều trị lành hoàn toàn gây chèn ép các tuyến nhờn của mi mắt.
Các triệu chứng của lẹo mắt là gì?
Những người bị lẹo mắt có một cục đỏ và đau ở rìa mí mắt
Mụn lẹo thường phát triển trong vài ngày. Nó có thể trông giống như một cái mụn. Lẹo cũng có thể gây ra các triệu chứng khác, chẳng hạn như chảy nước mắt, đau và sưng mí mắt.
Lẹo có cần xét nghiệm gì không?
Không. Bác sỹ chỉ cần khám cho bạn để biết bạn có bị lẹo hay không.
Có cách gì giúp tôi cảm thấy tốt hơn không?
Có. Để giảm bớt các triệu chứng và giúp lẹo mắt thuyên giảm, bạn có thể chườm ấm như hướng dẫn chườm ấm chắp. Bạn không nên đè ấn hay cố nặn lẹo. Điều này có thể làm cho nó tồi tệ hơn. Ngoài ra, bạn không nên trang điểm mắt hoặc đeo kính áp tròng cho đến khi tình trạng lẹo mắt của bạn khá hơn.
Tôi có nên gặp bác sĩ không?
Bạn nên gặp bác sĩ nhãn khoa nếu: ● Mụn lẹo của bạn không biến mất sau khi chườm ấm từ 1 đến 2 tuần ● Mụn lẹo của bạn rất to, chảy máu hoặc ảnh hưởng đến thị lực của bạn ● Toàn bộ mắt của bạn bị đỏ hoặc toàn bộ mí mắt của bạn bị đỏ và sưng
● Vết mẩn đỏ hoặc sưng tấy lan sang má hoặc các bộ phận khác trên khuôn mặt
Các phương pháp điều trị lẹo nào đang được sử dụng?
Nếu mụn lẹo của bạn không thuyên giảm hoặc nếu nó dẫn đến các vấn đề khác, bác sĩ có thể: ● Kê đơn kem hoặc thuốc mỡ bôi vào mắt và mí mắt ● Kê đơn thuốc kháng sinh
● Thực hiện quy trình để làm khô lẹo.
Lẹo mắt có thể phòng ngừa không?
Có. Để giảm nguy cơ bị lẹo mắt, bạn có thể: ● Rửa tay thường xuyên: Điều đặc biệt quan trọng là phải rửa tay trước khi chạm vào mắt. Ngoài ra, nếu bạn đeo kính áp tròng, hãy giữ chúng sạch sẽ và rửa tay trước khi đeo vào.
● Hãy cẩn thận khi trang điểm mắt: Trang điểm mắt đôi khi có thể gây ra lẹo mắt. Tẩy trang mắt mỗi tối và vứt bỏ lớp trang điểm cũ. Không dùng chung đồ trang điểm mắt với người khác.
BSNT Trần Thị Thu Hiền Khoa Mắt
Bệnh viện Hoàn Mỹ Đà Nẵng