ĐỊNH LƯỢNG hs-CRP
[High sensitive C-reactive protein]
C-reactive protein [CRP] là một protein pha cấp được gan sản xuất ra và phóng thích vào máu sau một vài giờ khi mô bị tổn thương, do bị nhiễm trùng, hoặc nguyên nhân khác gây ra viêm. Xét nghiệm CRP thường chỉ định trong trong các bệnh như các nhiễm trùng do vi khuẩn, nhồi máu cơ tim, bệnh tự miễn…
NGUYÊN LÝ
hs-CRP được định lượng bằng phương pháp miễn dịch đo độ đục. Kháng thể kháng CRP trong thuốc thử kết hợp với CRP trong mẫu thử tạo phức hợp miễn dịch kháng nguyên-kháng thể khiến dung dịch phản ứng có độ đục. Nồng độ CRP có trong mẫu thử tỷ lệ thuận với độ đục do phức hợp miễn dịch kháng nguyên-kháng thể tạo ra.
CHUẨN BỊ
Người thực hiện
01 cán bộ đại học, 01 kỹ thuật viên chuyên ngành hóa sinh.
Phương tiện, hóa chất
Phương tiện: Máy xét nghiệm như Cobas 501, AU 640….
Hóa chất: Hóa chất xét nghiệm hs-CRP, chất chuẩn hs-CRP, chất kiểm tra chất lượng hs-CRP.
Người bệnh
Người bệnh cần được giải thích về mục đích của việc lấy máu để làm xét nghiệm.
Phiếu xét nghiệm
Phiếu xét nghiệm cần ghi đầy đủ thông tin về tên, tuổi, giới tính, khoa phòng, chẩn đoán của người bệnh và ghi rõ chỉ định xét nghiệm.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Lấy bệnh phẩm
Lấy 3 ml máu tĩnh mạch vào ống không có chất chống đông hay ống có chất chống đông là Li-/Na-heparin, Na-/K3-EDTA, hay citrate. Máu không vỡ hồng cầu.
Sau khi lấy máu, đem ly tâm tách lấy huyết thanh hoặc huyết tương.
Bệnh phẩm ổn định: 11 ngày ở 15–25°C, 2 tháng ở 2–8°C, 3 năm ở [-15]–[-25] °C.
Bệnh phẩm chỉ rã đông 1 lần và phải để bệnh phẩm đạt nhiệt độ phòng trước khi phân tích. Để tránh hiện tượng bay hơi, bệnh phẩm, chất chuẩn, chất kiểm tra chất lượng nên phân tích trong vòng 2 giờ.
Tiến hành kỹ thuật
Máy phân tích cần chuẩn bị sẵn sàng để thực hiện phân tích mẫu: Máy đã được cài đặt chương trình xét nghiệm hs-CRP. Máy đã được chuẩn với xét nghiệm hs-CRP. Kết quả kiểm tra chất lượng với xét nghiệm hs-CRP đạt yêu cầu không nằm ngoài dải cho phép và không vi phạm luật kiểm tra chất lượng.
Người thực hiện phân tích mẫu nhập dữ liệu về thông tin người bệnh và chỉ định xét nghiệm vào máy phân tích hoặc hệ thống mạng [nếu có].
Nạp mẫu bệnh phẩm vào máy phân tích
Ra lệnh cho máy thực hiện phân tích mẫu bệnh phẩm
Đợi máy phân tích mẫu theo protocol của máy
Khi có kết quả cần xem xét đánh giá kết quả sau đó in báo cáo hoặc ghi kết quả vào phiếu xét nghiệm để trả cho người bệnh.
NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ
Trị số bình thường: < 0. 5 mg/dl.
CRP máu tăng trong: Thấp khớp dạng thấp, sốt thấp khớp, Nhồi máu cơ tim, Nhiễm khuẩn, Phế viêm do phế cầu…
NHỮNG SAI SÓT VÀ XỬ TRÍ
Những yếu tố gây nhiễu cho kết quả xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm không bị ảnh hưởng khi:
+ Huyết thanh vàng: Bilirubin < 60 mg/dL hay 1026 µmol/L.
+ Tán huyết: Hemoglobin 3 mg/l.
3.3. CRP tăng liên quan đến các bệnh viêm cấp khác
Khi nồng độ CRP cao trên 10 mg/l thì đây là hậu quả của nhiễm trùng hoặc bệnh lý thay vì nguy cơ tim mạch. Cụ thể những bệnh lý viêm cấp khiến CRP tăng cao quá mức này thường gặp như: viêm tụy, viêm ruột thừa, bệnh lý đường tiêu hóa,...
Chỉ số CRP tăng chỉ ra các bệnh viêm cấp
Không thể chỉ dựa trên chỉ số CRP huyết thanh cao để chẩn đoán bệnh, đây chỉ là dấu hiệu đặc trưng cho các bệnh nhiễm trùng và viêm nhiễm.
4. Các sĩ hướng dẫn một số lưu ý gì khi xét nghiệm CRP
Chỉ số xét nghiệm CRP có thể thay đổi và không phản ánh chính xác tình trạng sức khỏe, bệnh lý do nhiều yếu tố ảnh hưởng bao gồm:
-
Bệnh nhân có chỉ số CRP cao hơn bình thường nếu có các bệnh lý như cao huyết áp, viêm khớp, viêm nướu, mắc các bệnh chuyển hóa, béo phì,...
-
CRP tăng trong giai đoạn sau của thai kỳ hoặc do sử dụng thuốc tránh thai, liệu pháp hormone.
-
Hút thuốc lá hoặc những người béo phì có chỉ số CRP tăng hơn bình thường.
-
Nồng độ CRP thấp có thể do sụt cân, tập thể dục hoặc làm việc quá mức, uống bia rượu,…
-
Một số thuốc có thể làm thay đổi nồng độ CRP như: estrogen và progesterone gây tăng CRP, niacin, statin và fibrate gây tăng CRP.
Nồng độ CRP chịu ảnh hưởng của 1 số thuốc
Bệnh nhân trước khi lấy máu xét nghiệm CRP thường không phải kiêng ăn, tuy nhiên có thể dừng sử dụng thuốc hoặc thực phẩm nếu có thể khiến CRP thay đổi. Hãy thông báo cho bác sĩ nếu bạn có một trong những yếu tố trên có thể là sai lệch kết quả xét nghiệm.
Hiện Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đang triển khai xét nghiệm này, hỗ trợ hiệu quả cho bác sĩ trong quá trình khám và điều trị bệnh lý. Ngoài xét nghiệm CRP, Trung tâm xét nghiệm của bệnh viện còn thực hiện hơn 2000 xét nghiệm khác từ cơ bản đến chuyên sâu. Hệ thống cơ sở vật chất hiện đại đạt chuẩn quốc tế, đội ngũ y bác sĩ nhiều năm trong nghề đảm bảo sẽ cho kết quả nhanh và chính xác nhất.
Ngoài ra, bệnh viện có triển khai dịch vụ lấy mẫu tại nhà, trả kết quả tận nơi, được nhiều bệnh nhân tin tưởng đánh giá cao. Chi phí xét nghiệm tại nhà bằng với chi phí xét nghiệm tại bệnh viện, bệnh nhân chỉ cần chi trả thêm 10.000 đồng/địa chỉ lấy mẫu.
Nếu có thắc mắc cần giải đáp hoặc đặt lịch thăm khám, hãy liên hệ với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn.