Lễ thất tịch với một số quốc gia khác chắc hẳn vẫn còn khá xa lạ. Tuy nhiên, trong văn hóa phương Đông, đây cũng là một ngày lễ mang ý nghĩa cảm động và sâu sắc. Cùng tìm hiểu thất tịch là gì? Và ý nghĩa của ngày lễ này tại các nước phương Đông qua bài viết dưới đây nhé!
I. Thất Tịch là ngày gì?
Trong văn hóa phương Đông, lễ thất tịch được xem là ngày lễ tình yêu. Phương Tây hay gọi là ngày Valentine Đông Á. Nó được đều đặn tổ chức vào ngày 7 tháng 7 âm lịch hằng năm. Ngày lễ này xuất phát từ câu chuyện cổ tích quen thuộc của Trung Quốc mang tên Ngưu Lang Chức Nữ. Lễ thất tịch năm 2021 sẽ rơi vào vào thứ Bảy tức ngày 14 tháng 8 Dương lịch. Những năm gần đây, đây là một trong những ngày lễ rất được giới trẻ quan tâm và săn đón
II. Nguồn gốc ngày Thất Tịch
Xuất phát điểm từ câu chuyện Ngưu Lang Chức Nữ. Theo truyền thuyết, Ngưu Lang là một vị thần đảm nhiệm công việc chăn trâu cho Ngọc Hoàng. Nhưng vì đem lòng say mê Chức Nữ lúc bấy giờ là một tiên nữ dệt vải nên đã bỏ bê việc chăn trâu khiến trâu đi vào trong cung điện. Biết được sự việc, trong cơn tức giận Ngọc Hoàng đã bắt hai người phải xa cách nhau. Mỗi năm chỉ duy nhất được gặp nhau một lần vào ngày 7 tháng 7 âm lịch. Phải rời xa và tiễn biệt khiến cả hai đau lòng. Nước mắt họ theo đó hóa thành cơn mưa rơi xuống trần gian. Được dân gian gọi là mưa ngâu.
III. Ý nghĩa của Thất Tịch trong văn hóa phương Đông
Thất tịch ở mỗi nước Phương Đông sẽ có mỗi ý nghĩa khác nhau. Cùng tham khảo một vài nước điển hình có ngày lễ thất tịch nổi bật dưới đây
1. Ở Việt Nam
Không còn quá xa lạ, ngày lễ Thất Tịch đã tồn tại trong suy nghĩ và văn hóa người Việt Nam từ khá lâu. Truyện Ngưu Lang Chức Nữ ở Việt Năm còn được gọi với tên dân gian khác là ông Ngâu bà Ngâu. Một phần là để giải thích về hiện tượng thời tiết mưa ngâu vào tháng 7 âm lịch hàng năm.
Theo dân gian, trong ngày này không nên tổ chức cưới hỏi vì sợ gặp phải những điều không thuận lợi như Ngưu Lang và Chức Nữ. Thay vào đó, vào ngày này người ta thường đi chùa cầu duyên với mong muốn về những điều tốt đẹp, sự bình an và may mắn trong con đường tình duyên.
Ngoài ra, hiện nay giới trẻ cũng thường truyền nhau ăn chè đậu đỏ trong ngày thất tịch với những ai độc thân sẽ giúp tìm kiếm được mối nhân duyên của mình. Hoặc hy vọng tình yêu lứa đôi thêm bền vững.
2. Ngày Thất Tịch ở Trung Quốc
Bắt nguồn từ câu chuyện về Ngưu Lang Chức Nữ. Mà câu chuyện này lại có nguồn gốc từ Trung Quốc nên lễ thất tịch được xem là ngày hội truyền thống ở nơi đây. Ngày lễ này ở Trung Quốc thường diễn ra những hoạt động rất sôi nổi. Những cô gái trẻ ở đây thường sẽ trưng bày các sản phẩm hay vật dụng nghệ thuật tự tạo với mong muốn chọn được một ông chồng tốt.
Một trong những món ăn không thể thiếu trong ngày lễ Thất Tịch của người dân Trung Quốc là loại bánh xảo quả. Đây là loại bánh được làm từ các nguyên liệu dễ tìm thấy như: đường, bột mì, mật ong và mè đen. Chúng sẽ được nặn theo nhiều hình dáng khác nhau tùy sở thích người làm bánh.
3. Ở Hàn Quốc
Ở Hàn Quốc lễ thất tịch còn được gọi là Chilseok. Theo truyền thống, người Hàn Quốc sẽ tắm để có sức khỏe tốt. Sau đó thưởng thức các món ăn đặc biệt trong ngày này như là bánh mì nướng và bánh mì bột mì. Vì những cơn gió lạnh sau ngày thất tịch sẽ làm hỏng hương thơm của lúa mì nên đây còn được xem là cơ hội cuối cùng để họ thưởng thức các món ăn được làm từ nguyên liệu là lúa mì.
4. Ngày Thất Tịch ở Nhật Bản
Ở xứ sở mặt trời mọc thì lễ thất tịch còn được gọi là lễ hội Tanabana. Trong ngày này, ở các địa điểm như trường học, sân nhà… sẽ được người dân trang trí bằng nhiều các cây trúc nhỏ. Mọi người sẽ thay nhau viết các điều ước lên những mảnh giấy ngũ sắc hình chữ nhật đã được chuẩn bị trước đó. Sau đó gắn lên cây trúc cùng những vật trang trí khác. Các màu sắc chủ đạo thường được sử dụng khi trang trí bao gồm 5 màu: Xanh lục, hồng, vàng, đen, trắng. Ngoài ra, món ăn đặc biệt ở Nhật Bản trong ngày lễ thất tịch sẽ là mì soumen lạnh.
Bên cạnh đó, các cặp tình nhân sẽ nắm tay và cùng nhau đến bên đền thờ Thần đạo Shinto để cầu nguyện. Họ cầu nguyện với mong ước sẽ được bên nhau trọn đời. Với những người độc thân, lời cầu nguyện sẽ hướng đến một nửa còn lại vẫn chưa tìm thấy. Cầu cho đường tình duyên thuận lợi để có thể nhanh chóng tìm được mảnh ghép của mình.
Hy vọng bạn sẽ có một ngày lễ thất tịch ý nghĩa bên một nửa của mình. Nếu còn độc thân chúc bạn sẽ sớm tìm được người bén duyên vào ngày lễ thất tịch năm nay nhé!
Xem thêm: Trung thu là gì? Tết trung thu là ngày mấy?
Tags: lễ thất tịchthất tịchthất tịch là gì
Tại sao Thất tịch lại mưa? Có ngày Thất tịch không mưa không?
Ở một số nước Đông Á như Việt Nam và Trung Quốc thì ngày 7 tháng 7 Âm lịch được coi là ngày lễ Thất tịch, ngày ông Ngâu bà Ngâu hay ngày Ngưu Lang Chức Nữ gặp nhau.
Tìm hiểu về ngày lễ Thất Tịch
Lễ Thất Tịch hay còn gọi mùa tình nhân phương Đông, lễ tình yêu của châu Á. Lễ Thất Tịch ngắn liền sự tích Ngưu Lang Chức Nữ.
Sự tích Ngưu Lang – Chức Nữ:
Ngày xửa ngày xưa, có một anh chàng chăn bò tên là Ngưu Lang [có nghĩa là chàng trai chăn bò]. Ngưu Lang mồ côi cha mẹ từ nhỏ, chàng sống với anh trai, mặc dù rất trung thực, tử tế và chăm chỉ làm việc nhưng sau Ngưu Lang vẫn bị chị dâu hắt hủi đuổi ra khỏi nhà.
Ngưu Lang sống một mình trên đồi cùng với một chú bò. Một ngày nọ, Ngưu Lang dắt bò ra đồng, khi băng qua một hồ nước gần đó, chàng bất ngờ trông thấy bảy nàng tiên đang tắm và nô đùa trong hồ. Cả bảy nàng tiên đều xinh đẹp nhưng Ngưu Lang không thể rời mắt khỏi nàng tiên trẻ tuổi nhất.
Đột nhiên, Ngưu Lang nghe thấy chú bò nói với mình: “Cô ấy là con gái út trong bảy người con của Ngọc Hoàng, tên nàng là Chức Nữ. Nếu anh lấy xiêm y của nàng, nàng sẽ không thể trở về và sẽ chung sống với anh”. Ngưu Lang thấy vậy liền làm theo lời chú bò và lén giấu xiêm y của nàng tiên nữ Chức Nữ đi.
Khi các nàng tiên chuẩn bị bay về trời thì Chức Nữ tìm mãi mà vẫn không thấy xiêm y của mình. Sợ trễ giờ quay về Thiên Thượng nên các chị gái của nàng đành buồn bã để nàng ở lại. Chức Nữ một mình tìm kiếm, nàng cảm thấy vô vọng rồi bật khóc.
Ngưu Lang cảm thấy hối hận vì đã khiến Chức Nữ phải khóc nên chàng đã bước ra khỏi lùm cây và trả lại quần áo cho nàng. Ngưu Lang cũng thành thật thú nhận là mình bị choáng ngợp trước vẻ đẹp của nàng và xin cưới nàng làm vợ.
Chức Nữ cảm thấy Ngưu Lang là một chàng trai tốt bụng, dễ thương, chân thành và thiện tâm nên nàng đã đồng ý ở lại cùng Ngưu Lang, cũng vì nàng chẳng thể quay lại Thiên Thượng được nữa. Ngưu Lang và Chức Nữ sống hạnh phúc bên nhau, ngày ngày Ngưu Lang chăn bò và làm ruộng, còn Chức Nữ ở nhà thêu thùa may vá.
Chẳng bao lâu sau, họ sinh được hai đứa bé đáng yêu, một trai một gái, cuộc sống của gia đình bé nhỏ cứ thế bình yên trôi qua. Thấm thoắt đã vài năm trôi qua nhưng với trên Thiên Thượng chỉ là một quãng thời gian rất ngắn.
Ngọc Hoàng và Vương Mẫu đã phát hiện ra cô con gái út đã mất tích. Vương Mẫu rất giận dữ khi biết rằng Chức Nữ đã vi phạm luật thiên đình, ở lại Nhân gian và cưới một người thường. Bà đã sai thiên binh xuống mang Chức Nữ trở về.
Chú bò của Ngưu Lang đã biết được điều này và nói với Ngưu Lang về chuyện sắp xảy ra, nó cũng không quên dặn Ngưu Lang lấy da của nó choàng qua người và hai con thì cũng có thể bay lên trời.
Nói xong thì chú bò cũng qua đời, dù đau lòng nhưng Ngưu Lang vẫn nghe theo lời khuyên của chú bò, chàng lột da nó và mai táng xác bên gốc cây gần nhà. Khi Ngưu Lang vừa về đến nhà, bầu trời đột nhiên xám xịt và gió bắt đầu gào thét. Thiên binh xuất hiện, xông vào nhà và bắt Chức Nữ đi.
Chức Nữ biết mình không thể thoát được, nàng ngoái đầu nhìn chồng con mà đẫm nước mắt nói lời từ biệt. Nhớ đến lời khuyên của chú bò, Ngưu Lang nhanh chóng khoác da bò, đặt hai đứa con vào hai cái thúng rồi gánh lên vai và chạy theo Chức Nữ.
Chàng cố gắng chạy thật nhanh, thật nhanh nhưng khi tới gần, đúng lúc anh định vươn tay nắm lấy vợ mình thì Vương Mẫu đã rút trâm cài đầu và vạch nên một đường ngăn cách. Ngay lập tức, một dòng sông lớn được tạo ra và chia cắt hai người.
Dòng sông ấy sau này được gọi là Dải Ngân Hà. Từ đó về sau, Ngưu Lang Chức Nữ đã bị chia ly nơi đôi bờ sông. Chức Nữ ở phía bên này sông, còn Ngưu Lang và hai người con đứng ở bên kia sông. Ngày qua ngày, nước mắt tuôn rơi, họ nhìn mãi về phía bên kia sông, nơi ấy có người mà mình thương yêu.
Vương Mẫu cuối cùng đã cảm động trước tấm lòng thủy chung ấy, vì thế bà đã đồng ý cho họ được gặp nhau mỗi năm một lần. Đó chính là ngày 7 tháng 7 âm lịch. Vào đêm này hàng năm, một đàn quạ lớn sẽ bay lên trời và tạo nên một chiếc cầu bằng thân thể chúng, bắc ngang qua dòng sông thần, gọi là cầu Ô Thước.
Chỉ duy nhất vào đêm ấy Ngưu Lang và Chức Nữ mới có thể băng qua Dải Ngân Hà để đến bên nhau. Tiết Thất tịch diễn ra vào giữa mùa hè khi tiết trời ấm áp và cây cỏ xanh ngát. Nếu lắng tai nghe, bạn có thể nghe được âm thanh như lời thì thầm của Ngưu Lang và Chức Nữ đang thổ lộ tình yêu sau thời gian dài xa cách.
Lễ Thất Tịch, Ngưu Lang Chức Nữ được băng qua cầu Ô Thước để gặp nhau.
Mặc dù đã được Thiên Hậu cho phép gặp nhau nhưng mỗi năm họ cũng chỉ được đoàn tụ một lần và thời gian bên nhau không dài. Mỗi lần gặp nhau, Chức Nữ thường mang theo nước mắt và nỗi niềm thương nhớ, bao tâm sự gặp chồng. Nước mắt của nàng Chức Nữ rơi xuống nhân gian tạo thành những cơn mưa ngâu. Vì thế, hằng năm đến ngày Thất tịch mùng 7 tháng 7 Âm lịch, trời luôn đổ cơn mưa.
Có ngày thất tịch không mưa không?
Theo như quan niệm xưa, ngày Thất tịch sẽ có mưa và thậm chí là mưa rất lớn. Thực tế cho thấy, không phải ngày Thất tịch nào cũng có mưa, có ngày Thất tịch không mưa, nắng to. Khi đó, các đôi bạn trẻ sẽ cùng nhau ngắm sao, làm những điều mình thích trong ngày lễ đặc biệt này.
Ý nghĩa ngày lễ Thất Tịch ở Việt Nam
Ở Việt Nam, ngày lễ Thất Tịch hay còn gọi là ngày “ông Ngâu bà Ngâu”. Các đôi lứa yêu nhau thường đến chùa, làm lễ và cầu mong cho tình duyên bền vững, son sắt.
Vào ngày này trời thường mưa, người ta gọi là mưa ngâu, mưa là nước mắt của Ngưu Lang và Chức Nữ khi gặp nhau. Dân gian có câu: "Đồn rằng tháng 7 mưa ngâu, Con trời lấy chú chăn trâu cũng phiền".
Nếu trời không mưa, các đôi thường cùng nhau ngắm sao Ngưu Lang Chức Nữ và thề hẹn. Đêm Thất tịch, chòm sao Chức Nữ sẽ sáng vô cùng.
Người ta tin rằng hai người yêu nhau nếu cùng ngắm sao Ngưu Lang - Chức Nữ trong đêm mùng 7 tháng 7 sẽ mãi mãi bên nhau.
Ở Hà Nội, vào ngày này, giới trẻ thường đổ về Chùa Hà để cầu quyên, cầu tình. Sở dĩ chùa là địa điểm cầu tình là bởi sự linh ứng truyền tụng trong dân gian nhưng đồng thời cũng gắn với truyền thuyết thời Lý.
Vua Lý Thánh Tông [1054 - 1072] lúc 42 tuổi vẫn chưa có con nên đã cầu tự ở một ngôi chùa mà sinh ra Thái tử Càn Đức, do đó ngôi chùa này gọi là chùa Thánh Chúa để kỷ niệm sự kiện này.
Ngày Thất Tịch của người Hàn Quốc
Lễ Thất Tịch trong văn hóa của người Hàn Quốc còn được gọi là lễ Chilseok, ý nghĩa và các hoạt động cũng có khá nhiều khác biệt so với văn hóa Trung Hoa. Lễ Chilseok rơi vào khoảng thời gian khi thời tiết nóng nực qua đi và mùa mưa bắt đầu, mưa rơi trong ngày này được gọi nước Chilseok. Bí ngô, dưa chuột và dưa hấu bắt đầu phát triển mạnh trong thời gian này, vì vậy chúng được dùng rất nhiều trong lễ hội.
Trong lễ hội Chilseok, người Hàn Quốc sẽ tắm với mong muốn đem lại một sức khỏe tốt. Ngoài ra, họ còn ăn mì và bánh nướng. Chilseok được biết đến như là lễ hội để thưởng thức đồ ăn làm từ lúa mì bởi sau ngày lễ Chilseok, những cơn gió lạnh sẽ làm hỏng hương vị của lúa mì.
Ăn đậu đỏ vào ngày lễ Thất Tịch để cầu nhân duyên
Vào ngày lễ Thất Tịch, ăn đậu đỏ cũng được xem là đồng nghĩa với việc cầu duyên.
Cũng chính bởi ý nghĩa đặc biệt của ngày lễ Thất Tịch với câu chuyện tình "vượt núi vượt sông" ấy mà nhiều người luôn cho rằng ngày 7 tháng 7 Âm lịch là ngày để cầu nhân duyên. Các cặp đôi yêu nhau thường cùng đến chùa, làm lễ và cầu mong cho tình duyên được bền vững, son sắt và hạnh phúc.
Ngoài ra, vào ngày lễ Thất Tịch, ăn đậu đỏ cũng được xem là đồng nghĩa với việc cầu duyên. Theo truyền thuyết, những người ăn đậu đỏ vào ngày này nếu độc thân thì sẽ nhanh chóng tìm được ý chung nhân, còn nếu đã có đôi có cặp thì sẽ bên nhau lâu dài, tình cảm bền vững.
Lễ Thất Tịch năm nay là ngày thứ Bảy, 14/8/2021.
Cập nhật: 14/08/2021