Phương pháp nghiên cứu là gì năm 2024

Nghiên cứu khoa học là một trong những hoạt động mang lại ý nghĩa vô cùng to lớn, đóng góp vào sự phát triển lớn mạnh của đất nước. Tuy nhiên để có được công trình nghiên cứu khoa học có tầm ảnh hưởng lớn như vậy cần tới các chuyên gia có kiến thức chuyên môn sâu rộng, áp dụng phương pháp nghiên cứu khoa học hiệu quả. Nhưng phương pháp nghiên cứu khoa học là gì? Với những ai chưa từng tham gia hoạt động này hẳn đang rất đắn đo. Vậy hãy để timviec365.vn gỡ rối cho bạn qua bài viết dưới đây nhé!

Từ khóa liên quan

Chuyên mục

Có nhiều cách phân loại về các phương pháp nghiên cứu, trong đó có một phương pháp nghiên cứu khoa học thường được sử dụng trong nghiên cứu kinh tế là phương pháp định tính, phương pháp định lượng (phân loại kiểu khái quát); phương pháp mô tả thông kê, phương pháp khảo sát, phương pháp thực nghiệm, phương pháp phỏng vấn sâu, phương pháp nghiên cứu tình huống – case study (phân loại kiểu cụ thể) … Tuy nhiên, trong một bài nghiên cứu thường có sự kết hợp giữa các phương pháp, do đó người nghiên cứu cần hiểu được đặc điểm của những loại này thì mới chọn được các phương pháp nghiên cứu phù hợp để sử dụng. Ví dụ, trong nghiên cứu “Những yếu tố ảnh hưởng tới việc mua hàng trực tuyến của sinh viên trên địa bàn thành phố Hà Nội”, người nghiên cứu cần sử dụng kết hợp cả 2 phương pháp nghiên cứu là phương pháp định lượng và phương pháp khảo sát.

Trong nghiên cứu kinh tế, 2 phương pháp nghiên cứu thường được nhắc tới nhiều nhất là phương pháp nghiên cứu định tính và phương pháp nghiên cứu định lượng. Xem sự khác biệt giữa hai phương pháp nghiên cứu này tại đây.

Hiểu rõ mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu

Mỗi nghiên cứu được thực hiện để trả lời những câu hỏi nhất định, do đó việc hiểu rõ mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu là điều quan trọng để lựa chọn được phương pháp nghiên cứu phù hợp. Điều này rất cần thiết bởi mỗi phương pháp đều có những ưu điểm và hạn chế riêng, do đó người nghiên cứu cần xem xét đâu là phương pháp phù hợp nhất.

Mỗi phương pháp nghiên cứu có ưu điểm và hạn chế riêng

Ví dụ, phương pháp định lượng có ưu điểm là giải thích được mối quan hệ giữa các đại lượng, yếu tố bằng toán học, do đó kết quả nghiên cứu sẽ dễ thuyết phục hơn, tuy nhiên cũng có hạn chế là kết quả nghiên cứu có thể không đúng với thực tế nếu số liệu đầu vào có vấn đề. Hay nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo sát có ưu điểm là số liệu sơ cấp và cập nhật thực tế nên kết quả nghiên cứu có thể chính xác hơn, nhưng lại gặp khó khăn trong hoạt động tổ chức thu thập số liệu (tốn thời gian, mất nhiều chi phí, …)

Do đó, người nghiên cứu cần thực sự hiểu về mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu của mình để đánh giá được tính khả thi trong từng phương pháp, nhằm tìm ra phương pháp nghiên cứu thích hợp nhất. Ví dụ, một nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu tìm ra các yếu tố ảnh hưởng tới quyết định sử dụng dịch vụ Mobile Banking của người dùng Việt Nam thì nghiên cứu định lượng có thể thích hợp hơn bởi khi sử dụng phương pháp này có thể giải thích mối quan hệ giữa các yếu tố bằng toán học. Trong khi đó, ví dụ với nghiên cứu “Giải pháp giảm thiểu tình trạng cử nhân Việt Nam thất nghiệp trong giai đoạn 2015 – 2025” thì phương pháp nghiên cứu định tính có thể thích hợp hơn bởi nghiên cứu này cần làm rõ về thực trạng, nguyên nhân, đưa ra bình luận, … do đó việc sử dụng các phương pháp cụ thể như khảo sát, mô tả thống kê hay phỏng vấn sâu lại phù hợp hơn.

Tham khảo các công trình nghiên cứu khác đã thực hiện

Nếu bạn là sinh viên mới bắt đầu đến với hoạt động nghiên cứu khoa học, việc tham khảo các công trình nghiên cứu khác là một trong những giải pháp thực tiễn để tìm ra phương pháp nghiên cứu phù hợp. Hãy đọc các kết quả nghiên cứu đã được công bố và học hỏi để xem những người khác đã làm thế nào. Từ đó, bạn có thể tham khảo cách họ sử dụng phương pháp nghiên cứu để lựa chọn phương pháp phù hợp, hoặc kết hợp các phương pháp bạn thấy thích hợp để đạt trả lời được câu hỏi nghiên cứu của mình. Có thể cùng một câu hỏi nghiên cứu, nhưng 2 bài nghiên cứu lại sử dụng 2 phương pháp nghiên cứu khác nhau và cho ra 2 kết quả nghiên cứu khác nhau, do đó việc tham khảo kết quả nghiên cứu của các công trình khác sẽ giúp bạn có nhìn nhận đa chiều hơn về các phương pháp, cũng như giúp bạn hình dung rõ hơn về cách thức thực hiện theo phương pháp đó để lựa chọn được phương pháp nghiên cứu phù hợp.

Quá trình đọc tài liệu sẽ giúp bạn hiểu thêm về các phương pháp nghiên cứu, từ đó giúp bạn được phương pháp thích hợp nhất. Xem thêm bài viết “Những nội dung cần chú ý khi đọc tài liệu nghiên cứu” để biết bên cạnh phương pháp nghiên cứu, bạn cần khai thác thêm những nội dung nào khi khai thác thông tin từ các tài liệu.

Phương pháp nghiên cứu trọng triết học là gì?

Phương pháp nghiên cứu của triết học là xem xét thế giới như một chỉnh thể trong mối quan hệ giữa các yếu tố và tìm cách đưa lại một hệ thống các quan niệm về chỉnh thể đó. Triết học là sự diễn tả thế giới quan bằng lý luận.

Phương pháp nghiên cứu khoa học bao gồm những gì?

Các phương pháp nghiên cứu khoa học cơ bản.

Phương pháp luận. ... .

Phương pháp thu thập số liệu. ... .

Phương pháp nghiên cứu định tính. ... .

Phương pháp nghiên cứu định lượng. ... .

Phương pháp toán học. ... .

Phương pháp quan sát. ... .

Phương pháp điều tra. ... .

Phương pháp thực nghiệm..

Phương pháp nghiên cứu định tính là gì?

Nghiên cứu định tính là một phương pháp tiếp cận nhằm tìm cách mô tả và phân tích đặc điểm văn hóa và hành vi của con người và của nhóm người từ quan điểm của nhà nghiên cứu. Nghiên cứu định tính cung cấp thông tin toàn diện về các đặc điểm của môi trường xã hội nơi nghiên cứu được tiến hành.

Phương pháp nghiên cứu chính là gì?

Phương pháp nghiên cứu khoa học là một quá trình lặp đi lặp lại bao gồm việc tinh chỉnh và cải tiến dựa trên những phát hiện trước đó. Các nhà khoa học thường xem xét lại các lý thuyết của họ, sửa đổi các câu hỏi nghiên cứu và đề xuất các giả thuyết mới dựa trên kết quả nghiên cứu ban đầu.