Tại sao đến mùa thu có một số lá cây lại chuyển sang màu đỏ
Hình minh họa: Tại sao đến mùa thu có một số lá cây lại chuyển sang màu đỏ. Thực Vật
[Nguồn ảnh: Internet]
I. Tại sao lá cây màu đỏ khi cây còn khỏe mạnh?
Đó là một hiện tượng đặc biệt của một số loại cây vùng ôn đới. Chúng tạo nên sự khác biệt giữa muôn trùng cây xanh lá diệp lục. Chúng ta sẽ nghĩ rằng lá xanh đổi màu do cây bị bệnh hay lá bị đột biến gen?
1.1 Tại sao lá cây màu đỏ? Do sự thay đổi khí hậu
Do sự thay đổi thời tiết, lá sẽ chuyển màu. Khi trời bắt đầu chuyển mùa là lúc thời tiết, khí hậu bắt đầu thay đổi. Mùa xuân ấm áp, mùa hè khô nóng, mùa thu se lạnh, mùa đông lạnh buốt. Để thích nghi với từng điều kiện thời tiết khác nhau, lá dần thay màu như bản năng sinh tồn của nó.
Ta thường bắt gặp lá chuyển sang màu đỏ vào mùa thu. Khi trời chuyển từ hè sang thu, cường độ ánh nắng mặt trời bị yếu đi, khí hậu trở nên lạnh và khô hơn. Quá trình quang hợp trên lá bị hạn chế do thiếu hụt nguồn nước và ánh sáng mặt trời tổng hợp cho quá trình này.
Cây dựa vào nguồn thức ăn tích trữ ở mùa xuân và mùa hè để tiếp tục phát triển. Chất diệp lục không còn cần thiết nữa và từ từ biến mất khỏi lá. Khi chất diệp lục biến mất khỏi lá cây. Chính lúc các sắc tố khác như đỏ, vàng, cam được phơi bày.
Ở Việt Nam, chúng ta khó tìm thấy hiện tượng lá xanh biến thành đỏ bởi thời tiết nắng nóng quanh năm. Đa số các lá đều được cung cấp đủ năng lượng mặt trời và nguồn nước cần thiết tổng hợp cho quá trình quang hợp. Vì vậy chất diệp lục không bị biến mất và lá vẫn giữ được màu xanh ban đầu.
Tại sao lá cây màu đỏ mang lại điềm báo gì?1.2 Do sắc tố caroten trong lá cây
Ngoài nguyên nhân do biến đổi thời tiết, trong những thời điểm khác trong năm, tại sao lá cây màu đỏ, một số cây vẫn xuất hiện lá màu đỏ.
Khi ánh sáng mặt trời [ánh sáng trắng] chiếu vào lá thì carotenoid không hấp thụ tia đỏ, diệp lục không hấp thụ tia lục nên hai tia này sẽ phản xạ vào mắt ta. Cây nào chứa sắc tố caroten [đỏ] nhiều hơn so với diệp lục thì mắt ta sẽ nhìn thấy lá chúng có màu đỏ.
1.3 Do tránh sự phá hoại của rệp vừng
Theo thí nghiệm của tiến sĩ Thomas Doering và hai người cộng sự, nghiên cứu chứng minh rệp vừng bị thu hút bởi màu vàng của lá cây.
Tiến sĩ tiến hành thí nghiệm như sau: Họ tiến hành bôi 70 màu khác nhau lên 140 đĩa khác nhau rồi đổ đầy nước. Nhằm quan sát số lượng rệp đậu trên mỗi đĩa như thế nào. Thời gian sau, họ quay lại kiểm tra và có kết quả như sau: số lượng rệp đĩa xanh dương gấp ba lần đĩa đỏ, số lượng đĩa vàng gấp bốn lần đĩa xanh dương.
Tuy nhiên việc lá chuyển sang màu đỏ cũng đem đến tổn thất cho cây. Nếu thiệt hại rệp gây ra nhiều hơn tổn thất của việc biến đổi màu. Cây có xu hướng chuyển lá sang màu đỏ và ngược lại.