Ngưng đọng hơi nước trong khí quyển. Mưa – Những nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa. Ở khu khi áp thấp hút gió và tiếp tục đẩy không khí ấm lên cao sinh ra mây, mây gặp nhiệt độ thấp sinh ra mưa. Các khu áp thấp thường là nơi có lượng mưa lớn trên Trái Đất.
1. Khí ápỞ khu khi áp thấp hút gió và tiếp tục đẩy không khí ấm lên cao sinh ra mây, mây gặp nhiệt độ thấp sinh ra mưa. Các khu áp thấp thường là nơi có lượng mưa lớn trên Trái Đất.Ở các khu khí áp cao, không khí ấm không bốc lên được, lại chỉ có gió thổi đi, không cỏ gió thổi đến, nên mưa rớt ít hoặc không có mưa. Vì thế, dưới các cao áp cận chí tuyến thường có những hoang mạc lớn.2. FrôngDo sự tranh chấp giữa khối không khí nóng và không khí lạnh đã dẫn đến nhiễu loạn không khí và sinh ra mưa. Dọc các frông nóng [khối khí nóng đẩy lùi khối khí lạnh] cũng như frông lạnh [khối khí lạnh đảy lùi khối khí nóng], không khí nóng bốc lên trên không khí lạnh nên bị co lại và lạnh đi. gây ra mưa trên cá hai frông nóng và lạnh.Miền cỏ frông, nhất là dải hội tụ nhiệt đới đi qua, thường mưa nhiều, đó là mưa frông hoặc mưa dải hội tụ.3. GióNhững vùng sâu trong các lục địa. nếu không cỏ gió từ đại dương thổi vào thì mưa rất ít. Ở đâỵ mưa chú yếu do ngưng kết hơi nước từ hồ ao, sông và rừng cây hốc lên tạo thành mưa. Miền có gió mậu dịch mưa ít vì gió mậu dịch chủ yếu là gió khô : miền có gió mùa có lượng mưa nhiều vì trong một năm có nửa năm là gió thổi từ đại dương vào lục địa.Dựa vào kiến thức đã học. hãy giải thích vì sao miền ven Đại Tây Dương của Tây Bắc châu Phi cũng nằm ớ vĩ độ như nước ta, nhưng có khí hậu nhiệt đới khô, còn nước ta lại có khí hậu nhiệt đới ẩm, mưa nhiều ?4. Dòng biển
Cùng nằm ven bờ đại dương, nhưng nơi có dòng biển nóng chảy qua thì mưa I nhiều vì không khí trên dòng biển nóng chứa nhiều hơi nước, gió mang hơi nước vào lục địa gây mưa. Nơi có dòng biển lạnh đi qua thì mưa ít vì không khí trên dòng biển bị lạnh, hơi nước không bốc lên được, nên một số nơi mặc dù ở ven bờ I đại dương: nhưng vẫn là miền hoang mạc như : A ta ca ma, Na-míp…
Địa hình
Địa hình cũng ảnh hưởng nhiều tới sự phân bố mưa. Cùng một sườn núi đón gió càng lên cao nhiệt độ càng giảm, càng mưa nhiều, tới một độ cao nào đó, độ không khí đã giảm nhiều, sẽ không còn mưa ; vì thế ở những sườn núi cao và núi cao thường khô ráo.
Lý thuyết:
II. Những nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa
1. Khí áp
- Khu áp thấp: thường mưa nhiều.
- Khu áp cao: thường mưa ít hoặc không mưa [vì không khí ẩm không bốc lên được, không có gió thổi đến mà có gió thổi đi].
2. Frông
Miền có frông, nhất là dải hội tụ đi qua, thường mưa nhiều.
3. Gió
- Gió mậu dịch: mưa ít.
- Gió tây ôn đới thổi từ biển vào gây mưa nhiều [Tây Âu, tây Bắc Mĩ].
- Miền có gió mùa: mưa nhiều [vì một nửa năm là gió thổi từ đại dương vào lục địa]
4. Dòng biển
Tại vùng ven biển
- Dòng biển nóng đi qua: mưa nhiều [không khí trên dòng biển nóng chứa nhiều hơi nước, gió mang vào lục địa].
- Dòng biển lạnh: mưa ít.
5. Địa hình
- Cùng một sườn núi đón gió: càng lên cao, nhiệt độ giảm, mưa nhiều và sẽ kết thúc ở một độ cao nào đó.
- Cùng một dãy núi sườn đón gió ẩm: mưa nhiều, sườn khuất gió mưa ít.
Quan sát bản đồ phân bố lượng mưa trên thế giới [hình 54], hãy:
- Chỉ ra các khu vực có lượng mưa trung bình năm trên 2.000mm, các khu vực có lượng mưa trung bình dưới 200mm.
- Nhận xét về sự phân bố lượng mưa trên thế giới.
Lý thuyết ngưng đọng hơi nước trong khí quyển. Mưa Địa lí 10 ngắn gọn, đầy đủ, dễ hiểu
I. Ngưng đọng hơi nước trong khí quyển
1. Ngưng đọng hơi nước [điều kiện]
- Không khí đã bão hòa mà vẫn tiếp tục được bổ sung hơi nước hoặc gặp lạnh.
- Có hạt nhân ngưng đọng [những hạt nhỏ li ti như hạt bụi, khói, muối biển,... do gió đưa tới].
2. Sương mù [điều kiện]
- Độ ẩm tương đối cao;
- Khí quyển ổn định theo chiều thẳng đứng;
- Có gió nhẹ.
3. Mây và mưa
- Mây: Không khí càng lên cao càng lạnh, hơi nước ngưng đọng thành những hạt nhỏ và nhẹ, các hạt nước tụ lại thành từng đám => mây.
- Mưa:
+ Khi các hạt nước trong các đám mây vận động kết hợp với nhau, ngưng tụ thêm, kích thước lớn hơn và rơi xuống => mưa.
+ Nước rơi gặp nhiệt độ khoảng 0oC trong điều kiện không khí yên tĩnh => tuyết rơi.
+ Mưa đá: xảy ra trong điều kiện thời tiết nóng về mùa hạ, các luồng không khí đối lưu từ mặt đất bốc lên rất mạnh.
II. Những nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa
1. Khí áp
- Khu áp thấp: mưa nhiều.
- Khu áp cao: mưa ít hoặc không mưa [vì không khí ẩm không bốc lên được, không có gió thổi đến mà có gió thổi đi].
2. Frông
- Dọc frông không khí bị nhiễu loạn sinh ra mưa.
- Miền có frông, nhất là dải hội tụ nhiệt đới đi qua => mưa nhiều => mưa frông hoặc mưa dải hội tụ.
3. Gió
- Miền có gió mậu dịch: mưa ít.
- Miền có gió tây ôn đới thổi từ biển vào gây mưa nhiều [Tây Âu, tây Bắc Mĩ].
- Miền có gió mùa: mưa nhiều [vì một nửa năm là gió thổi từ đại dương vào lục địa].
4. Dòng biển
- Vùng ven dòng biển nóng: mưa nhiều [không khí trên dòng biển nóng chứa nhiều hơi nước, gió mang vào lục địa].
- Vùng ven dòng biển lạnh: mưa ít [không khí bị lạnh, không bốc lên được].
5. Địa hình
- Cùng một sườn núi đón gió: càng lên cao, nhiệt độ giảm, mưa nhiều và sẽ kết thúc ở một độ cao nào đó.
- Cùng một dãy núi sườn đón gió ẩm, mưa nhiều; sườn khuất gió mưa ít.
III. Sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất
1. Lượng mưa trên Trái Đất phân bố không đều theo vĩ độ
- Mưa nhiều nhất ở Xích đạo.
- Mưa tương đối ít ở 2 vùng chí tuyến Bắc và Nam.
- Mưa nhiều ở 2 vùng ôn đới.
- Càng về 2 cực, lượng mưa càng ít.
2. Lượng mưa phân bố không đều do ảnh hưởng của đại dương
Lượng mưa phụ thuộc vào vị trí gần hay xa đại dương và dòng biển nóng hay lạnh chảy ven bờ.
Loigiaihay.com
Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Địa lí lớp 10 - Xem ngay
Câu 3: Hãy trình bày những nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa.
Lời giải
– Khí áp:
+ Các khu khí áp thấp hút gió và đẩy không khí lên cao sinh ra mây, mây gặp nhiệt độ thấp sinh ra mưa. Các vùng áp thấp thường là nơi có lượng mưa lớn trên Trái Đất.
+ Ở các khu khí áp cao, không khí ẩm không bốc lên được, lại chỉ có gió thổi đi, không có gió thổi đến, nên mưa rất ít hoặc không có mưa. Vì thế, dưới các cao áp cận chí tuyến thường có những hoang mạc lớn.
– Frông:
+ Do sự tranh chấp giữa khối không khí nóng và không khí lạnh đã dẫn đến nhiễu loạn không khí và sinh ra mưa. Dọc các frông nóng [khối khí nóng đẩy lùi khối khí lạnh] cũng như frông lạnh [khối khí lạnh đẩy lùi khối khí nóng], không khí nóng bốc lên trên không khí lạnh nên bị co lại và lạnh đi, gây mưa trên cả hai frông nóng và lạnh.
+ Miền có frông, dải hội tụ nhiệt đới đi qua, thường mưa nhiều, đó là mưa frông hoặc mưa dải hội tụ.
– Gió:
+ Những vùng nằm sâu trong các lục địa, nếu không có gió từ đại dương thổi vào thì mưa rất ít. Mưa ở đây chủ yếu do ngưng kết hơi nước từ hồ ao, sông và rừng cây bốc lên.
+ Miền có gió Mậu dịch mưa ít, vì gió này chủ yếu là gió khô.
+ Miền có gió mùa mưa nhiều, vì gió mùa mùa hạ thổi từ đại dương vào đem theo nhiều hơi nước.
– Dòng biển:
+ Bờ đại dương gần nơi có dòng biển nóng đi qua thường có mưa nhiều, vì không khí trên dòng biển nóng chứa nhiều hơi nước, gió mang hơi nước vào bờ gây mưa.
+ Bờ đại dương gần nơi có dòng biển lạnh đi qua mưa ít, vì không khí trên dòng biển bị lạnh, hơi nước không bốc lên được.
– Địa hình:
+ Cùng một sườn đón gió, càng lên cao nhiệt độ càng giảm, càng mưa nhiều. Tới một độ cao nào đó, độ ẩm không khí đã giảm nhiều, sẽ không còn mưa.
+ Cùng một dãy núi, sườn đón gió mưa nhiều, sườn khuất gió thường mưa ít, khô ráo.