Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài học
Câu 1: Trang 17 sgk Địa lí 9
Tại sao giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta?
* Giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta là bởi vì:
- Tình trạng thiếu việc làm ở nông thôn là phổ biến, tỉ lệ thất nghiệp ở khu vực thành thị tương đối cao.
Năm 2005:
- Tỉ lệ thất nghiệp ở khu vực thành thị là 5,3%
- Tỉ lệ thiếu việc làm ở nông thôn là 9,3%
- Mỗi năm nước ta tăng thêm hơn 1 triệu lao động.
Thất nghiệp là vấn đề khá nhức nhối trong xã hội nước ta hiện nay. Để có thể giải thích cho câu tại sao giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta thì mọi người hãy tiếp tục tìm hiểu ở bài viết này. Vấn đề việc làm ngày càng được mọi người quan tâm nhiều hơn bởi vì dân số ngày càng tăng, việc làm thì không đủ cho những người đang độ tuổi lao động vì nhiều lí do.Và vấn đề việc làm nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của mọi người và kéo theo sự phát triển cho xã hội. Để hiểu rõ hơn về vấn đề xã hội này thì mọi người hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu cặn kẽ hơn nhé.
Thực trạng về vấn đề việc làm ở nước ta trong giai đoạn hiện nay
Ở Việt Nam thì khái niệm thất nghiệp sẽ là những người không có việc để làm và không có cơ hội việc làm hiện tại.
Giai đoạn trước năm 2019
Theo thống kê thì nước ta trong giai đoạn từ năm 2019 đến đầu năm 2020 thì tỷ lệ thất nghiệp của người dân nước ta khá thấp.Bởi vì trong những năm đổi mới về kinh tế và xã hội Việt Nam từ những nước có nền kinh tế nghèo nhất đã thành một đất nước có thu nhập trung bình. Với nhiều doanh nghiệp được thành lập bởi những doanh nhân trong nước. Và những cơ sở sản xuất của các doanh nghiệp nước ngoài được thành lập rất nhiều. Điều này khiến cho người lao động Việt Nam có việc làm nhiều hơn. Và tỷ lệ thất nghiệp của dân số Việt Nam từ 15 tuổi trở lên là 2.05% ở trong năm 2019.
Giai đoạn năm 2020 – đầu 2021
Tuy nhiên từ ngày có dịch covid 19 thì tỷ lệ thất nghiệp của nước ta không ngừng tăng lên. Từ sang năm 2020 đến đầu năm 2021 thì tỷ lệ thất nghiệp không hề giảm. Ảnh của covid đã gây ra rất nhiều hậu quả nghiêm trọng. Các ngành kinh doanh về dịch vụ khách sạn, du lịch có số lượng người lao động thất nghiệp chiếm phần lớn.
Như chúng ta đã thấy việc làm là vấn đề quan trọng đối với mỗi người dân cũng như đối với sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Đây là câu trả lời cho câu hỏi tại sao giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta nên hiện nay nhà nước đang rất quan tâm đến vấn đề việc làm cho người lao động.
Tỷ lệ thất nghiệp khá cao
Đây là lí do mà vấn đề việc làm được coi là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta hiện nay. Bởi vì ở nông thôn làm nông nghiệp nên lượng người đang ở độ tuổi lao động thì khá cao nhưng số lượng công việc ở nông thôn thì rất ít. Khiến cho việc dư thừa nguồn lao động khá dồi dào. Ngoài ra ở khu vực thành thị thì tỷ lệ thất nghiệp vẫn còn khá cao.
Trình độ lao động còn kém
Đây là điều mà nhà tuyển dụng quan tâm nhất đối với việc lựa chọn người lao động. So với những nước khác trong khu vực thì người lao động ở Việt Nam có tay nghề khá thấp. Còn đối với những ngành yêu cầu trình độ thì cũng không cao. Đặc biệt là vấn đề ngoại ngữ chưa được tốt. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến việc tìm kiếm người lao động cho những công ty lớn đặc biệt là những doanh nghiệp nước ngoài. Bên cạnh đó thể lực của người lao động Việt Nam cũng không tốt.
Số lượng lao động phân bố không đồng đều
Việc lao động phân bố không đồng đều gây khá nhiều rắc rối cho việc giải quyết việc làm. Ở một số thành phố lớn thì số lượng lao động cực kỳ lớn gây nên tình trạng tranh giành việc làm. Còn những thành phố nhỏ thì không có người lao động để làm việc. Ngoài ra ở những vùng nông thôn nhiều người đang ở độ tuổi lao động vẫn lựa chọn làm nông nghiệp. Dẫn đến lực lượng làm nông nghiệp cũng còn khá nhiều.
An toàn lao động
Về vấn đề an toàn lao động đang ở mức cảnh báo bởi vì nhiều người lao động không tuân thủ công tác chăm sóc sức khỏe và an toàn nghề nghiệp. Không chỉ có vậy kỷ luật lao động của người lao động nước ta cũng còn thấp so với các quốc gia khác. Có số lượng lớn người lao động chưa giữ được kỷ luật công việc về giờ giấc và hành vi.
Làm sao để có thể giảm thiểu được tỷ lệ thất nghiệp
Để có thể giảm thiểu được tỷ lệ thất nghiệp thì chúng ta phải có một số biện pháp để nâng cao trình độ văn hóa, tay nghề cũng như tính kỷ luật cho người lao động. Và sau đây là những biện pháp có thể làm giảm tỷ lệ thất nghiệp cho những người đang ở độ tuổi lao động.
Đầu tiên là đào tạo nghề có định hướng
Việc đào tạo nghề có định hướng là việc làm rất quan trọng cho những lao động phổ thông. Đối với bạn học sinh đang sắp sang độ tuổi lao động nhưng không có ý định đi học chuyên ngành để làm việc thì mọi người nên có những định hướng dạy nghề cho những em ấy. Để có thể rèn luyện tay nghề với những nghề khác nhau. Việc các lao động hết độ tuổi lao động phổ thông mà không có nghề trong tay thì họ sẽ lại trở thành đối tượng thất nghiệp.
Thứ hai, nâng cao trình độ chuyên môn cho người lao động
Trình độ chuyên môn của người lao động là rất quan trọng. Để có thể có được những người lao động có chuyên môn cao thì chúng ta phải nâng cao trình độ cho họ. Và đặc biệt là những doanh nghiệp nước ngoài thì chúng ta phải trau dồi kỹ năng về ngoại ngữ thêm cho người lao động. Có như vậy mới dễ dàng trở thành người lao động chính thức.
Thứ ba, tăng tính kỷ luật cho người lao động
Đối với những doanh nghiệp nước ngoài, tính chuyên nghiệp là điều không thể thiếu được. Vì thế để có thể hợp tác lâu dài với các doanh nghiệp đó thì chúng ta phải rèn luyện tác phong đúng đắn. Giữ đúng kỷ luật của công ty, đi làm đúng giờ, đảm bảo an toàn lao động. Và phải biết chấp nhận những khó khăn.
Bài viết đã giải thích tại sao giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta và như đã nói ở trên thì vì có nhiều lý do mà đây là vấn đề rất cần thiết cho xã hội. Để có thể có được một xã hội dân giàu nước mạnh thì việc làm là vấn đề phải được giải quyết đầu tiên. Hạn chế thất nghiệp, nâng chất lượng cuộc sống của người dân lên cao hơn. Không chỉ có thế điều này sẽ làm cho nền kinh tế đất nước phát triển hơn khi mà chúng ta có một lực lượng lao động chất lượng sẽ kéo theo nhiều doanh nghiệp nước ngoài kéo đến Việt Nam để hoạt động. Và để giải quyết vấn đề việc làm thì không chỉ phía chính quyền nhà nước mà còn phải phụ thuộc rất nhiều từ thái độ và kỹ năng của người lao động. Vì thế mọi người phải chung tay để có thể giải quyết triệt để vấn đề việc làm của đất nước một cách dễ dàng. Với những chia sẻ trên hi vọng mọi người sẽ có cái nhìn khác về việc thất nghiệp. Nếu có ý kiến đóng góp cho bài viết thì mọi người chỉ cần comment vào dưới chúng tôi sẽ sửa đổi.
Mỗi năm Việt Nam có khoảng gần 1 triệu người bước vào độ tuổi lao động, đây là một lợi thế cạnh tranh quan trọng của Việt Nam trong việc thu hút đầu tư nước ngoài góp phần phát triển kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, sự khủng hoảng kinh tế do đại dịch Covid-19 và chất lượng lao động hạn chế đã gây ra tình trạng thất nghiệp trên diện rộng, làm ảnh hưởng đến cuộc sống, thu nhập và sự phát triển của xã hội.
Do vậy, giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta hiện nay. Hãy cùng thế giới việc làm theo dõi bài viết dưới đây để nắm bắt rõ hơn về vấn đề này nhé.
Tại sao giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta hiện nay?
Việc làm đang là vấn đềđược người lao động quan tâm nhất là trong thời điểm dịch Covid-19 đang bùng phát hiện nay. Giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta hiện nay bởi vì:
Nước ta là nước có dân số đông
Việt Nam là nước có quy mô dân số lớn, tháp dân số tương đối trẻ và bắt đầu bước vào thời kỳ “cơ cấu dân số vàng” với nguồn nhân lực dồi dào nhất từ trước đến nay. Tính đến hết năm 2017, dân số nước ta đạt 96,02 triệu người, trong đó nữ chiếm khoảng 48,94%. Nguồn lao động dồi dào trong điều kiện nền kinh tế chưa phát triển đã tạo ra sức ép rất lớn đối với vấn đề giải quyết việc làm.
Tỷ lệ người thất nghiệp cao
Theo Tổng cục Thống kê, tính đến tháng 9 năm 2020, cả nước có 31,8 triệu người từ 15 tuổi trở lên bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19 bao gồm người bị mất việc làm, phải nghỉ giãn việc/nghỉ luân phiên, giảm giờ làm, giảm thu nhập. Trong đó, lao động bị giảm thu nhập [với mức giảm thu nhập nhẹ] là 68,9%; lao động phải giảm giờ làm/nghỉ giãn việc/nghỉ luân phiên là gần 40% và lao động buộc phải tạm nghỉ hoặc tạm ngừng hoạt động sản xuất kinh doanh khoảng 14%.
Nghề giúp việc đang nổi lên là một nghề thu nhập rất ổn định, không mất chi phí đi lại, ăn ở. Nghề mà giúp chị em tiết kiệm đến cả trăm triệu đồng mỗi năm.
Gia tăng dân số trong những năm qua kéo theo gia tăng về lực lượng lao động trên 50% lao động là nam giới. Tuy nhiên, sự chênh lệch này không đáng kể và cho thấy lao động nữ chiếm một lượng đông đảo. Tỉ lệ thất nghiệp của lao động nữ khá cao so với lao động nam do hạn chế về sức khỏe, những mâu thuẫn giữa sinh đẻ và làm việc, cơ hội tìm được việc làm vừa ý sau khi sinh là thấp.
Theo thống kê tỉ lệ thất nghiệp có sự chênh lệch nhau giữa vùng miền, cụ thể: Tỉ lệ thất nghiệp ở khu vực thành thị là 5,3%, tỉ lệ thiếu việc làm ở nông thôn là 9,3%.
Tỷ lệ thất nghiệp cao, người lao động không có việc làm sẽ gây áp lực lên xã hội, phát sinh nhiều tệ nạn xã hội:
- Ảnh hưởng đến thu nhập và đời sống của người lao động: không có việc làm đồng nghĩa với không có thu nhập. Do đó, đời sống bản thân người lao động và gia đình họ sẽ khó khăn con cái họ sẽ khó khăn khi đến trường; sức khoẻ họ sẽ giảm sút do thiếu kinh tế để bồi dưỡng, để chăm sóc y tế… chất lượng cuộc sống giảm sút đáng kể.
- Ảnh hưởng đến trật tự xã hội: thất nghiệp gia tăng làm trật tự xã hội không ổn định hiện tượng tiêu cực xã hội cũng phát sinh nhiều lêm như trộm cắp, cờ bạc, nghiện hút, mại dâm…; Sự ủng hộ của người lao động đối với nhà cầm quyền cũng bị suy giảm… Từ đó, có thể có những xáo trộn về xã hội, thậm chí dẫn đên biến động về chính trị.
Nguồn lao động dồi dào nhưng chưa được khai thác gây lãng phí tài nguyên
Nguồn lao động là vốn quý của quốc gia, nếu không sử dụng hết sẽ vừa gây lãng phí, vừa gây khó khăn cho việc nâng cao chất lượng cuộc sống, xóa đói giảm nghèo, ổn đinh xã hội.
Nhiều nước như Nhật Bản, Hàn Quốc,..do thiếu lao động mà phải nhập khẩu lao động Việt Nam dưới hình thức xuất khẩu lao động. Còn ở nước ta, nguồn lao động dồi dào nếu không biết tận dụng sẽ gây lãng phí rất lớn.
Trên đây là 3 lý do khiến cho vấn đề giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta hiện nay.
>>Xem thêm:
- Cách làm cv xin việc trên máy tính
- Trung tâm giới thiệu việc làm Hà Nội
Những mặt hạn chế của lao động Việt Nam
Nguồn lao động dồi dào, nhu cầu tuyển dụng của các công ty cũng cao nhưng tại sao vẫn xảy ra tình trạng thất nghiệp, không có việc làm? Dưới đây là một số vấn đề còn hạn chế của lao động Việt Nam:
Chất lượng lao động chưa đáp ứng nhu cầu thị trường
- Nguồn cung lao động ở Việt Nam hiện nay luôn xảy ra tình trạng thiếu nghiêm trọng lao động kỹ thuật trình độ cao, lao động một số ngành dịch vụ [ngân hàng, tài chính, thông tin viễn thông, du lịch…] và công nghiệp mới.
- Tỷ lệ lao động được đào tạo nghề còn thấp, kỹ năng, tay nghề, thể lực và tác phong lao động công nghiệp còn yếu nên khả năng cạnh tranh thấp. Tình trạng thể lực của lao động Việt Nam ở mức trung bình kém, cả về chiều cao, cân nặng cũng như sức bền, sự dẻo dai, chưa đáp ứng được cường độ làm việc và những yêu cầu trong sử dụng máy móc thiết bị theo tiêu chuẩn quốc tế.
- Kỷ luật lao động của người Việt Nam nói chung chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra của quá trình sản xuất công nghiệp. Một bộ phận lớn người lao động chưa được tập huấn về kỷ luật lao động công nghiệp. Phần lớn lao động xuất thân từ nông thôn, nông nghiệp, mang nặng tác phong sản xuất của một nền nông nghiệp tiểu nông, tùy tiện về giờ giấc và hành vi.
- Người lao động chưa được trang bị các kiến thức và kỹ năng làm việc theo nhóm, không có khả năng hợp tác và gánh chịu rủi ro, ngại phát huy sáng kiến và chia sẻ kinh nghiệm làm việc.
Phân bố nguồn lao động không đồng đều
Cơ cấu lực lượng lao động phân theo 2 khu vực thành thị và nông thôn cũng có sự chênh lệch lớn. Nhìn chung, lực lượng lao động ở nước ta chủ yếu tập trung ở khu vực nông thôn, chiếm khoảng gần 70%. Con số này có xu hướng giảm qua các năm nhưng vẫn ở mức cao. Cả nước hiện có khoảng 17 triệu thanh niên nông thôn có độ tuổi từ 15-30, chiếm 70% số thanh niên và 60% lao động nông thôn. Tuy nhiên, 80% trong số này chưa qua đào tạo chuyên môn. Đặc điểm này là trở ngại lớn cho lao động nông thôn trong tìm kiếm việc làm.
Còn nhiều rào cản, hạn chế trong dịch chuyển lao động
Phần lớn lao động di cư chỉ đăng ký tạm trú, không có hộ khẩu, gặp khó khăn về nhà ở, học tập, chữa bệnh… trình độ học vấn của lao động di cư thấp và phần đông chưa qua đào tạo nghề.
Hầu hết các khu công nghiệp và khu chế xuất – nơi sử dụng đến 30% lao động di cư không có dịch vụ hạ tầng xã hội [ký túc xá, nhà trẻ, nhà văn hóa, đào tạo nghề, tham gia bảo hiểm xã hội…], lao động di cư ít có cơ hội tiếp cận với các dịch vụ xã hội cơ bản. Tình trạng trên dẫn tới hậu quả là nguồn cung lao động không có khả năng đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế của các vùng, các khu công nghiệp, khu chế xuất.
Các giải pháp giải quyết vấn đề việc làm:
Để giải quyết vấn đề việc làm, khắc phục những hạn chế trên, trước mắt thị trường lao động Việt Nam cần tiếp tục được phát triển theo hướng hiện đại hóa và thị trường. Cụ thể:
- Hoàn thiện khung khổ pháp luật để thị trường lao động phát triển phù hợp với quy luật của thị trường, bảo vệ lợi ích hợp pháp của người lao động và người sử dụng lao động, tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động tham gia thị trường lao động, nâng cao trình độ đáp ứng nhu cầu tuyển dụng.
- Phân bố lại dân cư và lao động giữa các vùng. Chú trọng hỗ trợ lao động di cư từ nông thôn ra thành thị, các khu công nghiệp và lao động vùng biên.
- Đa dạng hoá các hoạt động kinh tế ở nông thôn.
- Phát triển hoạt động công nghiệp, dịch vụ ở các đô thị.
- Hỗ trợ tạo việc làm cho thanh niên, người khuyết tật, người dân tộc thiểu số, phụ nữ nghèo nông thôn, thí điểm đặt hàng hợp đồng với trung tâm dich vụ việc làm và các tổ chức, đơn vị có liên quan khác để thực hiện các hoạt động hỗ trợ tạo việc làm.
- Tăng cường đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý nhà nước về việc làm; phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng khung chương trình và tổ chức đào tạo, tập huấn cho đội ngũ tư vấn viên của trung tâm dịch vụ việc làm; Thông tin, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng về lao động, việc làm, nhất là cho lao động nông thôn, lao động di cư và các đối tượng lao động đặc thù…
- Thành lập, tổ chức lại hệ thống các cơ sở dự báo nhu cầu đào tạo, tổ chức kiểm định chất lượng đào tạo nghề để dự báo, đánh giá chính xác năng lực và sản phẩm đào tạo của các trường đại học và cơ sở đào tạo nghề đảm bảo đạt chuẩn đầu ra về chất lượng gắn với thị trường lao động.
Như vậy, giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta hiện nay. Và với những định hướng giải quyết của nhà nước trên. Chúng ta có thể hoàn toàn tin tưởng nhưng trong tương lai gần, lao động Việt Nam sẽ là lao động chất lượng, có chuyên môn cao đáp ứng nhu cầu của xã hội. Từ đó thu hút thêm được nhiều nhà đầu tư nước ngoài hơn nữa để Việt Nam trở thành một nước có nền kinh tế phát triển đứng vào hàng ngũ các nước công nghiệp trên thế giới.