So sánh vào thế kỉ v tcn nhà nước a-ten quyền lực cao nhất thuộc về tổ chức nào
Mục lục
Các lãnh đạoSửa đổiNhững người như Solon (594 TCN), Cleisthenes (509 TCN) và Ephialtes của Athena (462 TCN) đã đóng góp vào sự phát triển của dân chủ Athena. Các nhà sử học không tán thành ai trong số họ chịu trách nhiệm về những thể chế nào, và ai trong số họ đã đại diện chính cho một phong trào dân chủ thực sự. Ý kiến thường thấy nhất cho đến ngày nay cho rằng dân chủ Athena do Cleisthenes khởi xướng, bởi vì việc thiết lập của Solon đổ vỡ và được thay thế bằng chính thể chuyên chế của Peisistratus, trong khi đó Ephialtes đã của Cleisthenes một cách hòa bình. Show
Hipparchus, anh trai của bạo chúa Hippias, bị Harmodius và Aristogeiton giết. Những người đó sau này được người dân Athena tôn kính vì có công khôi phục lại tự do cho người Athena. Pericles là lãnh đạo dân chủ vĩ đại và lâu dài nhất; sau khi chết, nền dân chủ Athena bị gián đoạn trong thời gian ngắn hai lần do cuộc cách mạng đầu sỏ nhằm kết thúc Chiến tranh Peloponnesian. Nền dân chủ này bị thay đổi đôi chút sau khi nó được khôi phục dưới thời Eucleides; giá trị chi tiết nhất là ở sự điều chỉnh ở thế kỷ thứ 4 TCN này chứ không phải dưới thời Pericles. Nền dân chủ Athena bị người Macedonia đàn áp năm 322 TCN. Chính thể Athena sau đó được phục hồi, nhưng mức độ dân chủ thực sự của nó thì vẫn còn tranh cãi. Các lãnh đạo (basileus) của nhà nước dân chủ Athena (1068 - 332 TCN: Medon: 1068 - 1048 TCN. Acastus: 1048 - 1012 TCN. Archippus: 1012 - 993 TCN. Thersippus: 993 - 952 TCN. Phorbas: 952 - 922 TCN. Megacles: 922 - 892 TCN. Diognetus: 892 - 864 TCN. Pherecles: 864 - 845 TCN. Ariphron: 845 - 825 TCN. Thespieus: 824 - 797 TCN. Agamestor: 796 - 778 TCN. Aeschylus: 778 - 755 TCN. Alcmaeon: 755 - 753 TCN. Charops: 753 - 743 TCN, thời kỳ này, quyền lực của basileus bị giới hạn xuống còn 10 năm. Aesimides: 743 - 733 TCN Clidicus: 733 - 723 TCN Hippomenes: 723 - 713 TCN Leocrates: 713 - 703 TCN Apsander: 703 - 693 TCN Eryxias: 693 - 683 TCN Creon: 682 - 681 TCN. Lysiades: 681 - 680 TCN Tlesias: 679 - 671 TCN Leostratus: 671 - 669 TCN Pisistratus: 669 - 668 TCN Autosthenes: 668 - 665 TCN Miltiades: 664 - 646 TCN Dropides: 645 - 639 TCN Damasias: 639 - 634 TCN Epaenetus: 634 - 632 TCN Megacles: 632 - 625 TCN. Năm 630, Cylon nổi loạn chống chính quyền. Aristaechmus: 624 - 621 TCN Dracon: 621 - 615 TCN. Luật Dracon ban hành là bộ luật nghiêm khắc nhất Hy Lạp (621 TCN) Heniochides: 614 - 605 TCN Aristocles: 605 - 600 TCN Critias: 600 - 597 TCN Cypselus: 597 - 596 TCN Telecles: 596 - 595 TCN Philombrotus: 595 - 594 TCN Solon: 594 - 593 TCN; tiến hành cải cách lớn làm thay đổi nước Athena. Dropides: 593 - 592 TCN Eucrates: 592 - 591 TCN Simon: 591 - 590 TCN Phormion: 589 - 588 TCN Philippus: 588 - 586 TCN Damasias: 582 - 580 TCN Archestratidas: 577 - 570 TCN Aristomenes: 570 - 566 TCN Hippocleides: 566 - 561 TCN Peisistratos: 560 - 527 TCN Hippias: 527 - 510 TCN Hipparchus: 527 - 514 TCN Scamandrius: 510 - 509 TCN, dân chủ Athena thành lập. Lysagoras: 509 - 508 TCN Cleisthenes: 508 - 506 TCN Acestorides: 504 - 501 TCN Hermocreon: 501 - 500 TCN Smyrus: 500 - 499 TCN Lacratides: 499 - 498 TCN Archias: 497 - 496 TCN Hipparchus: 496 - 495 TCN Philippus: 495 - 494 TCN Pythocritus: 494 - 493 TCN Themistocles: 493 - 490 TCN Callimachus, Miltiades: 490 - 489 TCN Aristides: 489 - 488 TCN Anchises: 488 - 487 TCN Telesinus: 487 - 486 TCN Ceures: 486 - 485 TCN Philocrates: 485 - 484 TCN Leostratus: 484 - 483 TCN Nicodemus: 483 - 482 TCN Hypsichides: 481 - 480 TCN Calliades: 480 - 479 TCN Xanthippus: 479 - 478 TCN Timosthenes: 478 - 477 TCN Adimantus: 477 - 476 TCN Phaedon: 476 - 475 TCN Dromoclides: 475 - 474 TCN Acestorides: 474 - 473 TCN Menon: 473 - 472 TCN Chares: 472 - 471 TCN Praxiergus: 471 - 470 TCN Apsephion: 469 - 468 TCN Theagenides: 468 - 467 TCN Lysistratus: 467 - 466 TCN Lysanias: 466 - 465 TCN Sophanes: 465 - 464 TCN Cimon: 464 - 462 TCN Ephialtes: 462 - 461 TCN Euthippus: 461 - 460 TCN Phrasicles: 460 - 459 TCN Philocles: 459 - 458 TCN Habron: 458 - 457 TCN Mnesitheides: 457 - 456 TCN Callias: 456 - 455 TCN Sosistratus: 455 - 454 TCN Ariston: 454 - 453 TCN Lysicrates: 453 - 452 TCN Chaerephanes: 452 - 451 TCN Antidotus: 451 - 450 TCN Euthydemus: 450 - 449 TCN Pedieus: 449 - 448 TCN Philiscus: 448 - 447 TCN Timarchides: 447 - 446 TCN Callimachus: 446 - 445 TCN Lysimachides: 445 - 444 TCN; Hòa bình giữa Athena và SpartaPericles: 444 - 430 TCN Apollodorus: 430 - 429 TCN Phormio: 429 - 428 TCN Cleon: 423 - 422 TCN Nicias: 421 - 418 TCN Nicostratus: 418 - 417 TCN Alcibiades: 418 - 416 TCN Nicias: 416 - 415 TCN Alcibiades: 415 - 414 TCN Lamachus: 414 - 413 TCN Eurymedon, Demosthenes và Nicias: 413 - 411 TCN Simichus và Aristarchus: 411 - 409 TCN Anytus: 409 - 407 TCN Alcibiades, Adeimantus, và Aristocrates: 406 - 405 TCN Pericles Archestratus, Thrasylus,, Lysias, Diomedon, Aristocrates, Erasinides, Protomachus và Aristogenes: 406 - 405 TCN Alexias: 405 - 404 TCN Pythodorus: 404 - 403 TCN, Sparta thành lập chính quyền 30 bạo chúa. Eucleides: 403 - 402 TCN, Ba mươi bạo chúa bị trục xuất, dân chủ thiết lập lại. Micon: 402 - 401 TCN Xenaenetus: 401 - 400 TCN Aristocrates: 399 - 398 TCN, Triết gia Socrates tự tử. Euthycles: 398 - 397 TCN Souniades: 397 - 396 TCN Phormion: 396 - 395 TCN Diophandus: 395 - 394 TCN, Athens tham gia vào cuộc chiến tranh Coring chống lại Sparta Ebulides: 394 - 393 TCN 393 BC-392 BC Demostratus 392 BC-391 BC Philocles 391 BC-390 BC Nicoteles (còn tiếp)... So sánh hình thức chính thể của nhà nước thành bang Aten và Xpác. Đánh giá về nền dân chủ của nhà nước AtenBạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (94.52 KB, 5 trang ) Nội dung điển hình cho hình thức chính thể cộng hòa quý tộc chủ nô. Thành bang Aten nằm ở trung tâm vùng đồng bằng Attic thuộc miền Trung của Hy Lạp. Đây chủ yếu là một vùng đồi núi, không thuận tiện đối với việc sản xuất nông nghiệp, nhưng lại có nhiều khoáng sản và hải cảng tốt nên công thương nghiệp có điều kiện phát triển. Thành bang Aten thành lập vào thế kỉ VIII TCN Khi mới ra đời, tính chất dân chủ của nhà nước Aten còn hạn chế, nhưng do sự đấu tranh không ngừng của quần chúng, trải qua nhiều lần cải cách, Aten trở thành thành bang có chế độ chính trị dân chủ nhất ở Hy Lạp cổ đại. Tuy vậy đó chỉ là chế độ dân chủ chủ nô, vì khoảng 4/5 dân cư Aten là nô lệ và ngoại kiều không được hưởng quyền dân chủ. Nó là nhà nước điển hình cho hình thức chính thể cộng hòa dân chủ chủ nô. 2. So sánh hai hình thức chính thể của nhà nước Aten và Spác . a. Giống nhau: - Cả Aten và Spác đều là hai thành bang thuộc Hy Lạp, chính thể nhà nước đặc trưng là chính thể cộng hòa chủ nô. 1 - Nhà nước được xây dựng và thống trị bởi giai cấp chủ nô – giai cấp nắm các đặc quyền về kinh tế và chính trị; chung mục đích bảo vệ quyền lợi và địa vị của giai cấp chủ nô trong xã hội. - Cả hai nhà nước trên đều tồn tại trên cơ sở tư hữu và quan hệ bóc lột nô lệ. b. Khác nhau: - Hình thức chính thể: Hình thức chính thể của nhà nước Spác là chính thể cộng hòa quý tộc chủ nô với đặc trưng quyền lực nhà nước không tập trung vào tay một người mà tập trung vào các hội đồng gồm Hội đồng Trưởng lão, Hội đồng Năm quan giám sát và Hội nghị Công dân; trong đó quyền lực lớn nhất thuộc về Hội đồng Năm quan giám sát. Đứng đầu nhà nước Spác là hai vua có quyền lực ngang nhau, nắm giữ chức vụ và quyền hạn như nhau – thủ lĩnh quân sự, vừa là tăng lữ tối cao vừa là người xử án đồng thời cũng là thành viên trong Hội đồng trưởng lão. Tuy nhiên khác với các nhà nước quân chủ chuyên chế phương Đông, nhà vua không có thực quyền mà chỉ là tàn dư của chế độ công xã nguyên thủy. Trong tổ chức bộ máy nhà nước, Hội nghị công dân giữ vai trò thứ yếu trong các quyết định của nhà nước, là cơ quan đại diện cho tầng lớp bình dân trong xã hội nhưng không có thực quyền. Hội đồng trưởng lão nắm giữ vai trò quan trọng trong việc quyết sách các vấn đề liên quan đến vận mệnh của đất nước như chiến tranh hay hòa bình. Hội đồng này là cơ quan nhà nước tiêu biểu cho hình thức chính thể cộng hòa quý tộc chủ nô Spác. Tuy nhiên, Hội đồng trưởng lão vẫn phải chịu sự kiểm soát nghiêm ngặt bởi Hội đồng năm quan giám sát – cơ quan quyền lực tối cao của thành bang Spác. Nhìn chung, nhà nước Spác là một hình thức nhà nước cộng hòa quý tộc điển hình; là thành trì của tầng lớp quý tộc chủ nô lạc hậu, phản động và ở đó quyền dân chủ của công dân bị hạn chế tới mức tối đa. 2 Hình thức chính thể của thành bang Aten là hình thức chính thể cộng hòa dân chủ chủ nô. Aten được tổ chức theo hình thức chính thể cộng hoà dân chủ, hình thức chính thể này được hoàn thiện qua 3 cuộc cải cách: cải cách Xôlông (594 TCN), cải cách Clixten (509 TCN) và cải cách của Pêriclet (giữa thế kỷ V TCN). Cải cách của Xôlông đặt nền móng cho sự hình thành chính thể cộng hoà dân chủ. Với tư cách là quan chấp chính ông căn cứ vào số lượng tài sản để chia cư dân tự do ra thành 4 đẳng cấp. Đẳng cấp 1 được giữ những chức vụ quan trọng nhất của nhà nước và có nghĩa vụ cung cấp tiền để xây dựng hạm đội và chi phí cho những ngày lễ quan trọng của đất nước. Đẳng cấp 2 , 3 được bầu người vào Hội đồng 400 người, được gia nhập kỵ binh và phục vụ bộ binh. Đẳng cấp 4 được tham gia Hội nghị nhân dân nhưng không có quyền quyết định. Trong tổ chức nhà nước thành lập thêm toà án đảm nhận công việc xét xử Nhìn chung, nhà nước dân chủ chủ nô Aten tiêu biểu cho hình thức chính thể cộng hòa dân chủ chủ nô, có nhiều điểm tiến bộ hơn so với thành bang Spác. Mặc dù quyền dân chủ của công dân tự do khá rộng rãi nhưng vẫn bị giới hạn trong một chừng mực nhất định bởi các quy định đặt ra. - Vai trò, quyền hạn và hoạt động của cơ quan quyền lực tối cao: • Ở thành bang Spác, cơ quan nhà nước có thực quyền và nắm giữ quyền hạn lớn nhất chính là Hội đồng năm quan giám sát – đại diện cho các tầng lớp quý tộc bảo thủ nhất. Hội đồng năm quan giám sát thực hiện quyền giám sát và giải quyết mâu thuẫn, bảo vệ lợi ích của hội nghị công dân, có quyền hành rất lơn, bao trùm lên các cơ quan khác: Giám sát 2 vua, hội đồng trưởng lão, triệu tập và chủ trì hội đống trưởng lão và hội nghị công dân, có quyền giải quyết các công việc quan trọng của nhà nước trên các lĩnh vực ngoại giao, tài chính, tư pháp và còn có quyền kiểm tra tư cách công dân . Hình thức này chứng tỏ sự thụ động của Hội nghị công dân và ý chí tối cao của Hội đồng năm quan giám sát. Về thực chất, công dân không có quyền tự quyết định các vấn đề quan trọng của nhà nước mà phụ thuộc hoàn toàn vào tầng lớp quý tộc chủ nô. 3 • Ở thành bang Aten, thực quyền lại thuộc về Hội nghị công dân – cơ quan quyền lực tối cao của nhà nước, với phiên họp định kì 10 ngày. Mọi công dân có đủ tư cách tham gia đều có quyền thảo luận và đi đến các quyết định những vấn đề lớn của nhà nước như giám sát các cơ quan nhà nước; bầu quan chức cấp cao của nhà nước; xét duyệt các vụ việc quan trọng của tòa án; đi đến chiến tranh hay hòa bình trong chính sách đối ngoại hoặc các quyết định về cung cấp lương thực cho thành phố…Các chức vụ trong các cơ quan nhà nước hầu hết đều được bỏ phiếu hay biểu quyết. Hội nghị còn có quyền ban hoặc tước quyền công dân. Hội đồng 500 người chỉ thi hành các quyết định của Hội nghị công dân và quyết định các vấn đề không quan trọng giữa hai kì họp của Hội nghị. Hội nghị công dân là cơ quan có thực quyền trong chính trị, là nét khác nhau cơ bản giữa hai chính thể cộng hòa dân chủ chủ nô Aten và cộng hòa quý tộc chủ nô Spác. II. Nền dân chủ của nhà nước Aten. Nền dân chủ của thành bang Aten đã được đánh giá cao trong lịch sử nhân loại. Tuy vậy, khi nhìn theo góc độ Nhà nước, ta có thể thấy nền dân chủ ấy vừa có những tiến bộ vượt bậc lại vừa tồn tại những hạn chế nhất định: a. Mặt tiến bộ: - Giai cấp bình dân được tham gia sinh hoạt chính trị, quyền hạn này ngày càng được mở rộng do giai cấp bình dân là hậu thuẫn cho giai cấp chủ nô trong giai đoạn cải cách nên chủ nô công thương buộc phải nhưọng bộ một số quyền lợi cho giai cấp bình dân trong nhà nước. - Nền dân chủ Aten được coi là đỉnh cao của nền dân chủ cổ đại, là điểm sáng của văn minh chính trị cổ đại, nó đã đưa vào một nền dân chủ trực tiếp trong sinh hoạt chính trị. - Hội nghị công dân là cơ quan thực quyền chứ không tồn tại hình thức như trong chính thể cộng hòa quý tộc chủ nô. 4 - Các cơ quan nhà nước hoạt động thường xuyên và theo nhiệm kì (thường là một năm). Các quan chức cấp cao đều được công dân trực tiếp tín nhiệm và bầu ra dưới nhiều hình thức (bỏ phiếu bằng vỏ sò hoặc biểu quyết…). b. Mặt hạn chế: - Nền dân chủ trở nên thiểu số hơn khi cách thức hoạt động còn chưa phù hợp với thực tế như quyền hạn còn hạn chế, việc các kì họp cách nhau 10 ngày ở thủ đô Aten không phù hợp với các công dân ở xa… - Một nền dân chủ không phổ cập ngay trong nội bộ những người được pháp luật thừa nhận là công dân tự do mà lại đặt ra các quy định khắt khe như: phải là công dân tự do, có cha hoặc mẹ là người Aten; phụ nữ, kiều dân, nô lệ hoàn toàn không có tư cách tham gia chính trị… - Nền dân chủ ở Aten vẫn là nền dân chủ chủ nô, phục vụ lợi ích và bảo vệ địa vị, quyền lợi cho giai cấp chủ nô. Một “Nền dân chủ thiểu số người áp bức, thống trị đa số người” trong đó phần lớn giai cấp bị áp bức là giai cấp nô lệ (chiếm đến 8/10 dân cư của thành bang). III. Nhận định chung: Lịch sử nhà nước Hi Lạp cổ đại được lưu giữ lại chính là lịch sử hình thành và phát triển của các thành bang lúc bấy giờ. Và Aten – Xpác đã trở thành hai thành bang huyền thoại trong lịch sử nhà nước Hi Lạp cổ đại với những đặc trưng riêng biệt về hình thức chính thể nhà nước và sự nổi trội trong tổ chức bộ máy nhà nước trong thời kì lúc bấy giờ và ngay cả trên Thế giới. 5 Điều kiện hình thành nhà nước AthensCư dân sống trên bán đảo Attích là nhánh người Hi Lạp – người Iônien. Trước khi nhà nước ra đời, các cư dân này vẫn còn đang sống trong giai đoạn mạt kì của xã hội thị tộc. Có 4 bộ lạc, mỗi bộ lạc bao gồm 30 thị tộc, cư trú ở 4 khu vực khác nhau. Theo truyền thống, Đại hội nhân dân vẫn là cơ quan có quyền lực cao nhất quyết định các vấn đề hệ trọng của mỗi bộ lạc. Ngoài ra, mỗi bộ lạc đều có một hội đồng quý tộc (gồm các tộc trưởng của 30 thị tộc) và một thủ lĩnh quân sự – người Hi Lạp gọi là Badilơ (Basilêus), do Đại hội nhân dân bầu ra, phụ trách quân sự, xét xử các vụ kiện tụng và tổ chức các buổi tế lễ tôn giáo. Theo thời gian và cùng với sự phát triển của nền kinh tế Công thương nghiệp, ranh giới ngăn chặn giữa các thị tộc, bộ lạc dần dần bị xoá nhoà. Cư dân của 4 bộ lạc đã sống đan xen nhau, mối quan hệ huyết thống lỏng lẻo dần. Kết quả là 4 bộ lạc ở xứ Attích đã tập hợp lại thành một liên minh bộ lạc, lấy Athens làm thủ phủ. Những điều kiện và tiền đề cho việc xuất hiện xã hội có giai cấp, nhà nước đã chín muồi. Đặc trưng của nhà nước AthensSự hình thành nhà nước Athens có những đặc trưng riêng biệt.
Trả lời câu hỏi mục 2 trang 47 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Kết nối tri thức với cuộc sốngQuảng cáo
Đề bài Hãy trình bày những nét chính về tổ chức thành bang ở Hy Lạp. Những ưu điểm của nhà nước thành bang là gì? Video hướng dẫn giải Phương pháp giải - Xem chi tiết Dựa vào thông tin trong bài Lời giải chi tiết - Những nét chính về tổ chức thành bang A-ten: + Bộ máy nhà nước A-ten được tổ chức theo kiểu dân chủ chủ nô, đây là thành bang quan trọng nhất, tiêu biểu cho chế độ dân chủ ở Hy Lạp cổ đại. Để bảo vệ nền dân chủ và ngăn chặn những âm mưu đảo chính. + Nhà nước A-ten gồm có 4 cơ quan chính: Đại hội nhân dân, Hội đồng 10 tư lệnh, Hội đồng 500 người và Tòa án 6000 thẩm phán. - Ưu điểm của nhà nước thành bang: + Không như ở phương Đông, quyền lực tối cao tập trung trong tay hoàng đế (chế độ quân chủ chuyên chế), ở Aten (Hi Lạp) quyền lực cao nhất thuộc về Đại hội nhân dân. + Tất cả những công dân 18 tuổi trở nên (chỉ giành cho nam giới), đều được tham gia. Cơ quan này có quyền thảo luận những vấn đề quan trọng nhất của đất nước như giảng hòa hay tuyên chiến, đề ra các dự luật, bầu chọn và cử các viên chức nhà nước như chức chấp chính quan hay tư lệnh quân đội. + Ngoài ra, còn có Hội đồng 500 người, mà tất cả các công dân tự do (nam) từ 18 tuổi trở lên đều được tham gia. Đây là cơ quan hành chính cao nhất. Số đại biểu của mỗi tiểu khu cử lên được căn cứ theo tỉ lệ dân số nhiều hay ít. + Ở A-ten, còn quy định chế độ “bỏ phiếu bằng vỏ sò”. Có nghĩa là mọi công dân A-ten đều có thể ghi tên những người, kể cả quan chức bị nghi ngờ phản trắc. Nếu có 6000 vỏ sò cùng ghi tên một người thì trong vòng 10 ngày họ bị trục xuất khỏi thành bang, của cải bị niêm phong. Loigiaihay.com
Bài tiếp theo
Quảng cáo
Báo lỗi - Góp ý
|
Nguồn gốc về tư tưởng dân chủ đại diện
24/08/2020
THS. ĐẬU CÔNG HIỆP
Khoa Pháp luật Hành chính Nhà nước, Trường Đại học Luật Hà Nội
Tóm tắt:Bài viết này trình bày về nguồn gốc của tư tưởng dân chủ đại diện (từ thời cổ đại ở phương Tây cho đến châu Âu thời Khai Sáng) và qua đó cho thấy, dân chủ đại diện đã trải qua một quá trình phát triển lâu dài trong lịch sử và trở thành một hình mẫu phổ biến trong tổ chức quyền lực nhà nước hiện nay.Từ khóa: Dân chủ đại diện, tư tưởng dân chủ đại diện.Abstract:This article describes the source of representative democratic idea, from the ancient occident to the Enlightenment Europe and it is shown the fact that representative democracy has experienced a long history and became a common modality on the recent state power arrangements.Keywords:Representative democracy, ideas of representative democracy
(Nguồn tin: Bài viết được đăng tải trên Ấn phẩm Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp số 11 (411), tháng 6/2020.)
