Sau khi thực hiện các biện pháp xử lý vết thương tại nhà, nếu nạn nhân có các biểu hiện sau đây thì nên đưa họ đến ngay cơ sở y tế gặp bác sĩ để được điều trị kịp thời:
- Máu chảy nhiều và không kiểm soát được
- Vết cắn để lộ xương, gân, cơ
- Vết thương gây đau dữ dội
- Gây mất chức năng, chẳng hạn như không thể uốn cong các ngón tay
- Có các dấu hiệu nhiễm trùng như sưng, nóng, đỏ
- Người bị sốt hoặc cảm thấy yếu ớt, ngất xỉu
- Vết thương tiết dịch mủ vàng và có mùi hôi
Cũng cần liên hệ với bác sĩ nếu bị vết cắn hở và bạn chưa tiêm phòng uốn ván trong thời gian 5 năm qua hoặc trong trường hợp con chó đã cắn bạn có biểu hiện kỳ lạ, cũng như không thể xác định rằng chúng đã được tiêm phòng vắc-xin dại hay chưa.
Ngoài ra, người bị suy giảm hệ miễn dịch, người đang có bệnh lý nền [như bệnh đái tháo đường] hoặc đang điều trị y tế chẳng hạn như hóa trị liệu, cũng là các đối tượng cần phải có sự hỗ trợ của bác sĩ khi bị chó tấn công.
Bị chó cắn chảy máu có nguy hiểm không?
Bị chó cắn chảy máu nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe, bao gồm: nhiễm trùng, bệnh dại, tổn thương thần kinh cơ,… và nghiêm trọng nhất là tử vong.
Nhiễm trùng khi bị chó cắn
Khoảng 50% trường hợp vết thương bị chó cắn có vi khuẩn, chủ yếu là tụ cầu, liên cầu, pasteurella, và capnocytophaga. Đôi khi chó cũng có thể mang tụ cầu vàng kháng methicillin.
Vết cắn ở tay hoặc chân có khả năng nhiễm trùng cao hơn. Một số yếu tố cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng là sử dụng rượu bia, người có hệ miễn dịch yếu kém, bệnh nhân đái tháo đường, đang hóa trị liệu hoặc cắt bỏ lá lách.
Tình trạng nhiễm trùng cần được phát hiện và điều trị sớm nhất, nếu không sẽ dẫn đến nhiễm trùng huyết cùng một loạt biến chứng nguy hiểm chẳng hạn như suy thận, đau tim, hoại thư,…
Tổn thương dây thần kinh, cơ và xương
Vết cắn sâu có thể làm tổn thương dây thần kinh, cơ và ảnh hưởng đến các mạch máu dưới da. Điều này có thể xảy ra ngay cả khi vết thương trông có vẻ rất nhỏ.
Khi bị chó lớn cắn, nguy cơ dẫn đến gãy xương là rất cao, đặc biệt là ở những vị trí như chân, bàn chân hoặc bàn tay.
Bệnh dại: Nguy cơ tử vong khi bị chó cắn
Bệnh dại là một tình trạng nhiễm virus nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Nếu không được điều trị, nó có thể dẫn đến tử vong trong vòng vài ngày kể từ khi nhiễm bệnh. Tuy nhiên, nếu vết thương được điều trị kịp thời tại cơ sở y tế và có tiêm phòng vắc-xin thì hoàn toàn có thể ngăn ngừa được bệnh dại.
Cập nhật: 16:57, 05/11/2018 [GMT+7]
Bệnh dại là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây từ động vật sang người, có thể dẫn đến tử vong. Do vậy, các bác sĩ khuyến cáo, khi bị súc vật cắn, người dân cần đến cơ sở y tế để tiêm ngừa vắc xin, không tự ý chữa trị.
| Nhân viên y tế tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho người dân tại Trung tâm Y tế TP.Vũng Tàu. |
Cách đây khoảng 10 năm, BR-VT là “điểm nóng” ở khu vực phía Nam về bệnh dại. Trong 5 năm [2008-2012], toàn tỉnh ghi nhận 12 trường hợp tử vong do bệnh dại từ súc vật cắn. Để khắc phục tình trạng này, Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh đã nỗ lực triển khai nhiều biện pháp phòng chống bệnh dại, trong đó đặc biệt quan tâm công tác tiêm vắc xin phòng dại cho người dân. Tại 2 Xuyên Mộc và Châu Đức [nơi có nhiều ca tử vong do bệnh dại], từ tháng 9-2013 đến nay, người dân được tiêm ngừa phòng dại miễn phí nếu không may bị súc vật cắn. Công tác truyền thông phòng chống bệnh dại cũng được đẩy mạnh bằng nhiều hình thức. Đồng thời, Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh còn chủ động phối hợp với Chi cục Thú y tỉnh trong công tác giám sát, xử lý ổ dịch dại trên động vật nhằm tránh lây lan sang người và huy động sự tham gia của các đoàn thể xã hội vào công tác phòng chống bệnh dại.
Qua đó, ý thức người dân về bệnh dại được nâng cao, chủ động đến cơ sở y tế để được tiêm vắc xin phòng dại khi bị súc vật cắn, thay vì đến “thầy lang” để chích lể như trước. Đến nay, số người đến các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh để tiêm phòng vắc xin dại ngày một nhiều. Theo thống kê của Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh, từ đầu năm 2018 đến nay, toàn tỉnh có gần 5.000 lượt người đến các cơ sở y tế để tiêm phòng vắc xin dại, tăng gần 20% so với cùng kỳ năm 2017. Hai địa phương có số người tiêm phòng dại cao nhất là TP.Vũng Tàu và huyện Châu Đức.
Bà Phạm Thị Nụ, xã Cù Bị, huyện Châu Đức cho biết: “Trước đây, mỗi khi bị chó cắn, người dân trong xã thường không đến cơ sở y tế để tiêm phòng, mà chỉ lấy lá cây đắp. Hiện nay, sau khi được cán bộ y tế tuyên truyền, giải thích, bà con trong xã đã chủ động đi tiêm phòng nếu bị chó cắn, đồng thời chủ động tiêm ngừa bệnh dại cho chó nuôi trong nhà”.
Bác sĩ Nguyễn Thị Minh Hiếu, Trưởng Khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh nhận định: “Hiện nay, nhận thức của người dân về bệnh dại đã có nhiều chuyển biến tích cực. Trước đây, tình trạng người dân tự ý đi chích, lể, lấy nọc, đắp lá… sau khi bị súc vật cắn rất phổ biến, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, do đó có nhiều ca tử vong vì bệnh dại. Từ khi UBND tỉnh triển khai tiêm ngừa miễn phí vắc xin dại ở 2 địa bàn trọng điểm [huyện Xuyên Mộc và Châu Đức] và ngành Y tế tăng cường các biện pháp phòng chống dịch bệnh, nhất là đẩy mạnh truyền thông, giáo dục nâng cao hiểu biết về bệnh dại cho người dân thì tình trạng tử vong do bệnh dại đã chấm dứt. Trong 5 năm trở lại đây, BR-VT chưa ghi nhận trường hợp tử vong do bệnh dại”.
Tuy nhiên, theo bác sĩ Hiếu, hiện nay, vẫn còn một bộ phận nhỏ người dân chưa hiểu đúng về vắc xin phòng ngừa bệnh dại, cho rằng sau tiêm vắc xin, sẽ có những ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe. Trong khi đó, các chuyên gia dịch tễ học khẳng định, vắc xin phòng bệnh dại cũng như các loại vắc xin phòng bệnh khác, tính an toàn đã được Tổ chức Y tế thế giới công nhận. Ở nhiều quốc gia, người dân còn chủ động tiêm vắc xin như các loại vắc xin khác [tiêm khi chưa bị phơi nhiễm].
Bác sĩ Hiếu khuyến cáo, bệnh dại là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây từ động vật sang người. Khi bị chó, mèo, chuột, dơi, cầy, chồn, cáo, bò hay một loại động vật hoang dã bất kỳ khác cắn, cào…, người dân phải xử lý ngay lập tức bằng cách: Rửa xà phòng từ 3-5 phút, không nặn máu, không bôi bất cứ thứ gì lên vết cắn, để hở vết cắn và đến cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm ngừa bệnh dại. Đối với những người có tiếp xúc với chó, mèo thường xuyên như: Cán bộ thú y, người giết mổ chó, nhân viên cứu hộ tại các cơ sở thú y… nên chủ động tiêm ngừa khi chưa bị phơi nhiễm.
Bài, ảnh: HOA VIỆT
[Trung tâm TT-GDSK tỉnh]
Bị chó cắn là tai nạn phổ biến, rất dễ gặp phải đặc biệt đối với trẻ nhỏ. Khi bị chó cắn nếu không xử lý vết thương đúng cách và kịp thời nhất là vào mùa nắng nóng, nạn nhân rất có thể bị mắc bệnh dại do virus dại gây nên. Vậy bạn cần làm gì khi bị chó cắn?
Nếu con bạn bị chó cắn, việc đầu tiên bạn cần làm trước khi hoảng sợ là đưa ngay bé tới bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất. Vết chó cắn cực kỳ nguy hiểm, nhất là chó đi lạc. Cũng không được xem thường nếu con chó đó là vật nuôi trong nhà vì chúng vẫn mang một lượng bệnh và mầm bệnh trong miệng.
Xử lý vết thương với những gợi ý sơ cứu ban đầu dưới đây cũng sẽ có ích. Bạn cần đảm bảo là bé luôn giữ bình tĩnh và trật tự khi tình hình có thể vượt khỏi tầm kiểm soát và ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của bé.
Sơ cứu tại chỗ khi bị chó cắn
Làm sạch: điều quan trọng trước tiên là làm sạch vết thương do chó cắn. Bạn cần rửa vết thương dưới vòi nước chảy để loại bỏ tất cả mầm bệnh. Dùng bông và nước để rửa vết thương. Rửa nhẹ nhàng chứ đừng chà xát mạnh.
Thuốc sát trùng: Để làm sạch vết chó cắn, bạn có thể dùng những thuốc sát trùng như cồn hoặc nước ô xi già. Những thuốc này sẽ loại bỏ vi khuẩn có hại ở mức độ nhất định. Chỉ đổ một lượng nhỏ lên vết cắn. Hãy thổi nhẹ vào vết thương khi bôi thuốc vì nó sẽ rất xót.
Nâng cao vùng bị thương: Nếu bị chó cắn vào chân hay cánh tay, bạn cần giơ cao vùng bị thương lên. Việc này rất quan trọng vì khi bị chó cắn bạn có thể bị chảy máu nhiều và cách làm này sẽ giúp cầm máu.
Cầm máu: Nếu vết thương chảy máu trong vòng 10 -15 phút sau khi bị chó cắn, trong quá trình rửa vết thương bạn không nên cầm máu, chỉ cầm sau 15 phút nếu máu vẫn tiếp tục chảy. Lúc này bạn nên đặt lên vết thương 3 miếng gạc y tế, chờ trong vòng 7 phút nếu máu vẫn tiếp tục ra nhiều đặt thêm vài miếng gạc lên nữa lên trên. Chú ý không gỡ miếng gạc trước đó vì sẽ khiến máu chảy nhiều hơn. Và chờ cho đến khi máu ngừng chảy thì băng lại vết thương.
Trong trường hợp nếu vết thương sâu và trẻ bị ra nhiều máu, máu phun thành tia bạn dùng dây thun để garô xung quanh vết thương và chi. Sau đó nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời tránh mất quá nhiều máu.
Tiêm huyết thanh và vacxin phòng dại
Cần tiêm ngay vacxin phòng dại nếu gặp các trường hợp sau:
- Vết cắn sâu hoặc vết cắn nhẹ ở những vùng nguy hiểm như đầu, cổ, mặt, các chi, bộ phận sinh dục… nên nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được cấp cứu, tiêm huyết thanh và vacxin phòng dại kịp thời.
- Khi trẻ bị chó dại cắn hoặc chó có biểu hiện dại hay không thể theo dõi con vật sau khi cắn, địa điểm xảy ra tai nạn gần vùng đang có dịch bệnh chó mèo… cũng cần nhanh chóng đưa nạn nhân đi tiêm phòng dại ngay lập tức.
Không tiêm ngay mà cần theo dõi sau 15 ngày với các trường hợp sau:
- Vết cắn nhẹ, xa các vùng nguy hiểm và xa trung tâm thần kinh trung ương.
- Chó không có dấu hiệu bị bệnh dại và ở khu vực không có dịch bệnh chó mèo.
- Trong vòng 15 ngày sau khi bị chó cắn nếu chó phát dại, chết hoặc bị mất tích hay bị giết thịt thì nên nhanh chóng đưa trẻ đi tiêm vacxin phòng dại. Còn sau 15 ngày, nếu chó khỏe mạnh bình thường, không cần phải đưa nạn nhân đi tiêm phòng dại nữa.
- Nếu đưa nạn nhân đi tiêm muộn sau khi bị chó dại cắn thì huyết thanh sẽ không còn có tác dụng chỉ có thể tiêm vacxin phòng bệnh dại. Vì thế các nạn nhân phải tuân thủ nghiêm ngặt lịch trình và liều lượng tiêm được bác sĩ chỉ định.
Người bệnh có thể đến viện Pasteur, bệnh viện Nhiệt đới, bệnh viện Nhi đồng, trung tâm y tế dự phòng, đội vệ sinh phòng dịch các quận huyện để tiêm phòng dại. Tuy nhiên, riêng huyết thanh kháng dại chỉ viện Pasteur và bệnh viện Nhiệt đới mới có.
Triệu chứng bệnh dại khi bị chó cắn
Trước khi phát bệnh 2-4 ngày: Trước khi phát bệnh khoảng 2-4 ngàynạn nhân thường có biểu hiện như: đau đầu, bồn chồn, khó chịu, chán nản, sợ sệt vô cớ. Một số khác bị sốt, cảm, sưng đau tại vị trí bị cắn và lan dọc theo dây thần kịch của hệ bạch huyết.
Khi phát bệnh dại: Nạn nhân bị sốt cao lên đến 40,6 độ C, cơ thể mệt mỏi, khản tiếng, ho với ba mức độ nặng nhẹ khác như sau:
Thể co thắt: Thể này chiếm phần đa, nạn nhân sẽ có biểu hiện sợ nước, sợ ánh sáng và gió. Vì đây là những tác nhân chính gây ra cơn dại [ co cứng, co thắt, co giật và run] và khiến các cơn co giật ngày càng nặng hơn. Bên cạnh đó, các cơn co thắt hô hấp và co thắt thanh quản khiến bệnh nhân khó thở, dễ bị ngạt. Nạn nhân sẽ bị tăng kích thích thần kinh, dẫn bị mất ý thức, ngất xỉu và hôn mê có thể tử vong trong vòng từ 2-6 ngày.
Thể liệt: Ở dạng này người bệnh không bị kích thích quá độ thường chỉ bị co thắt và liệt.
Thể cuồng: Ở thể này nạn nhân bị tăng kích thích thần kinh dẫn đến thái độ hung dữ, thời gian phát bệnh dại và tử vong nhanh.
Cách phòng chống chó cắn và bệnh dại
- Nhà có trẻ em nên hạn chế nuôi chó.
- Tuân thủ lịch tiêm phòng dại cho chó mèo đầy đủ.
- Khi nuôi chó cần dùng xích hoặc chuồng để nhốt lại, hạn chế cho trẻ tiếp xúc trực tiếp với chó mèo nhất là vào mùa nắng nóng.
- Chó đi dạo hoặc ra đường cần đeo rọ mõm.
- Không dùng thuốc nam để điều trị khi bị chó cắn.
- Cần tiêm phòng đầy đủ cho trẻ khi bị chó dại cắn.
- Khi bé bị chó cắn, phải xử lý như theo các bước ở trên, tuyệt đối không vì tức giận quá mà đánh chết chó.
Theo Dân Trí, Yeutre.vn