Khuyến mại và khuyến mãi là gì

Khuyến mại là một hình thức xúc tiến thương mại vô cùng phổ biến hiện nay và được các thương nhân sử dụng thường xuyên để gia tăng sức bán cho hàng hóa, dịch vụ của mình. Vậy khuyến mại là gì? Pháp luật quy định như thế nào về khuyến mại?

I. Khuyến mại là gì?

Khoản 1 Điều 88 Luật thương mại năm 2005 định nghĩa khuyến mại như sau: “Khuyến mại là hoạt động xúc tiến thương mại của thương nhân nhằm xúc tiến việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ bằng cách dành cho khách hàng những lợi ích nhất định.”

1. Khuyến mại và khuyến mãi khác nhau thế nào?

Khuyến mại và khuyến mãi thường xuyên bị nhầm lẫn với nhau vì cách phát âm gần tương tự, tuy nhiên đây lại là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Có thể phân biệt khuyến mãi và khuyến mại qua một số tiêu chí sau :

• Khái niệm:

Khuyến mại là hoạt động xúc tiến thương mại của thương nhân nhằm xúc tiến việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ bằng cách dành cho khách hàng những lợi ích nhất định ( được quy định tại Điều 88 Luật thương mại năm 2005)

Khuyến mãi là hoạt động tác động đến người bán hàng ( đại lý bán hàng, khách hàng trung gian, người phân phối) nhằm kích thích việc mua bán hàng hóa ( định nghĩa này không có quy định pháp luật)

• Mục đích

Mục đích của khuyến mại là hướng đến người tiêu dùng, khuyến khích mua và sử dụng sản phẩm hàng hóa => tăng sức mua hàng

Mục đích của khuyến mãi là hướng tới người bán ( đại lý bán hàng, khách hàng trung gian, người phân phối) nhằm nâng cao doanh số bán hàng => tăng sức bán hàng

Chèn ảnh khuyến mại

• Bản chất

Bản chất của khuyến mại là nhằm tăng doanh thu, kích cầu tiêu dùng và giảm hàng tồn kho

Bản chất của khuyến mãi là giải phóng hàng tồn kho; nâng cao doanh số và nếu như càng bán được nhiều thì người bán hàng sẽ càng được nhà sản xuất thưởng nhiều.

• Hình thức

Hình thức khuyến mại được quy định tại Điều 92 Luật thương mại năm 2005

Hình thức của khuyến mãi bao gồm: thưởng doanh số, tặng quà, thưởng du lịch,…

2. Những sản phẩm, dịch vụ nào được khuyến mại?

Theo quy định tại Điều 93 Luật thương mại 2005 và Điều 5 Nghị định 81/2018/NĐ-CP, hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại là hàng hóa, dịch vụ được thương nhân sử dụng các hình thức khuyến mại để xúc tiến việc bán, cung ứng hàng hóa, dịch vụ đó, trong đó:

Hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại không bao gồm rượu, xổ số, thuốc lá, sữa thay thế sữa mẹ, thuốc chữa bệnh cho người kể cả các loại thuốc đã được phép lưu thông theo quy định của Bộ Y tế (trừ trường hợp khuyến mại cho thương nhân kinh doanh thuốc) dịch vụ khám, chữa bệnh của cơ sở y tế công lập, dịch vụ giáo dục của cơ sở công lập, cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập, hàng hóa, dịch vụ bị cấm lưu hành tại Việt Nam và các hàng hóa, dịch vụ khác bị cấm khuyến mại theo quy định của pháp luật.

Tiền có thể được sử dụng như hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại trừ các trường hợp khuyến mại theo quy định tại các Điều 8, Điều 10, Điều 11 Nghị định 81/2018/NĐ-CP

3. Đặc điểm của hoạt động khuyến mại

Khuyến mại có một số đặc điểm cơ bản sau đây:

Thứ nhất, chủ thể thực hiện hành vi khuyến mại là thương nhân.

Để tăng cơ hội thương mại, thương nhân có thể trực tiếp tổ chức thực hiện việc khuyến mại hàng hóa, dịch vụ mà mình kinh doanh hoặc cung cấp dịch vụ khuyến mại cho thương nhân khác để kinh doanh. Quan hệ dịch vụ này được hình thành trên cơ sở hợp đồng dịch vụ giữa thương nhân có nhu cầu khuyến mại và thương nhân cung cấp dịch vụ.

Thứ hai, mục đích của khuyến mại là xúc tiến việc bán hàng và cung ứng dịch vụ.

Để thực hiện mục đích này, các đợt khuyến mại có thể hướng tới mục tiêu lôi kéo hành vi mua sắm, sử dụng dịch vụ của khách hàng, giới thiệu một sản phẩm mới, kích thích trung gian phân phối chú ý hơn nữa đến hàng hóa của doanh nghiệp, tăng lượng hàng đặt mua thông qua đó tăng thị phần của doanh nghiệp trên thị trường hàng hóa dịch vụ.

Thứ ba, về cách xúc tiến thương mại

Thương nhân dành cho khách hàng những lợi ích nhất định. Tùy thuộc vào mục tiêu của đợt khuyến mại, trạng thái cạnh tranh trên thị trường, điều kiện kinh phí dành cho khuyến mại, thương nhân có thể sử dụng một số cách xúc tiến như tặng quà, hàng mẫu để dùng thử, giảm giá sản phẩm,... hoặc là các lợi ích vật chất khác.

II. Các hình thức khuyến mại

Điều 92 Luật thương mại năm 2005 quy định gồm những hình thức khuyến mại sau:

• Đưa hàng hoá mẫu, cung ứng dịch vụ mẫu để khách hàng dùng thử không phải trả tiền.
• Tặng hàng hoá cho khách hàng, cung ứng dịch vụ không thu tiền.
• Bán hàng, cung ứng dịch vụ với giá thấp hơn giá bán hàng, giá cung ứng dịch vụ trước đó, được áp dụng trong thời gian khuyến mại đã đăng ký hoặc thông báo. Trường hợp hàng hóa, dịch vụ thuộc diện Nhà nước quản lý giá thì việc khuyến mại theo hình thức này được thực hiện theo quy định của Chính phủ.
• Chèn ảnh các hình thức khuyến mại
• Bán hàng, cung ứng dịch vụ có kèm theo phiếu mua hàng, phiếu sử dụng dịch vụ để khách hàng được hưởng một hay một số lợi ích nhất định.
• Bán hàng, cung ứng dịch vụ có kèm phiếu dự thi cho khách hàng để chọn người trao thưởng theo thể lệ và giải thưởng đã công bố.
• Bán hàng, cung ứng dịch vụ kèm theo việc tham dự các chương trình mang tính may rủi mà việc tham gia chương trình gắn liền với việc mua hàng hóa, dịch vụ và việc trúng thưởng dựa trên sự may mắn của người tham gia theo thể lệ và giải thưởng đã công bố.
• Tổ chức chương trình khách hàng thường xuyên, theo đó việc tặng thưởng cho khách hàng căn cứ trên số lượng hoặc trị giá mua hàng hóa, dịch vụ mà khách hàng thực hiện được thể hiện dưới hình thức thẻ khách hàng, phiếu ghi nhận sự mua hàng hoá, dịch vụ hoặc các hình thức khác.
• Tổ chức cho khách hàng tham gia các chương trình văn hóa, nghệ thuật, giải trí và các sự kiện khác vì mục đích khuyến mại.
• Các hình thức khuyến mại khác nếu được cơ quan quản lý nhà nước về thương mại chấp thuận.

III. Các hoạt động khuyến mại bị cấm

Không phải bất cứ hoạt động khuyến mại nào cũng được phép thực hiện. Nếu những hành vi khuyến mại gây ảnh hưởng đến an toàn công cộng và trật tự xã hội, vi phạm quy định của pháp luật thì sẽ bị cấm. Điều 100 Luật thương mại năm 2005 sửa đổi bổ sung năm 2019 quy định những hành vi bị cấm trong hoạt động như sau:

• Khuyến mại cho hàng hoá, dịch vụ cấm kinh doanh; hàng hóa, dịch vụ hạn chế kinh doanh; hàng hoá chưa được phép lưu thông, dịch vụ chưa được phép cung ứng.
• Sử dụng hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại là hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh; hàng hóa, dịch vụ hạn chế kinh doanh; hàng hóa chưa được phép lưu thông, dịch vụ chưa được phép cung ứng.
• Khuyến mại hoặc sử dụng rượu, bia để khuyến mại cho người dưới 18 tuổi.
• Khuyến mại hoặc sử dụng thuốc lá, rượu, bia có độ cồn từ 15 độ trở lên để khuyến mại dưới mọi hình thức.
• Khuyến mại thiếu trung thực hoặc gây hiểu lầm về hàng hoá, dịch vụ để lừa dối khách hàng.
• Khuyến mại để tiêu thụ hàng hoá kém chất lượng, làm phương hại đến môi trường, sức khoẻ con người và lợi ích công cộng khác.
• Khuyến mại tại trường học, bệnh viện, trụ sở của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân.
• Hứa tặng, thưởng nhưng không thực hiện hoặc thực hiện không đúng.
• Khuyến mại nhằm cạnh tranh không lành mạnh.
• Thực hiện khuyến mại mà giá trị hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại vượt quá hạn mức tối đa hoặc giảm giá hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại quá mức tối đa theo quy định tại khoản 4 Điều 94 của Luật thương mại

IV. Một số câu hỏi về khuyến mại

1. Từ ngày 13/02 đến 15/02 dương lịch, công ty vàng bạc đá quý khuyến mại giảm giá 55% trang sức thì có được không?

Khoản 1 Điều 6 Nghị định 81/2018/NĐ-CP quy định: “Giá trị vật chất dùng để khuyến mại cho một đơn vị hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại không được vượt quá 50% giá của đơn vị hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại đó trước thời gian khuyến mại, trừ trường hợp khuyến mại bằng các hình thức quy định tại Khoản 8 Điều 92 Luật thương mại, Điều 8, Khoản 2 Điều 9, Điều 12, Điều 13, Điều 14 Nghị định này.”

Chèn ảnh hàng hóa được giảm tối đa 50%

Khoản 4 Điều 6 Nghị định 81/2018/NĐ-CP quy định:

Trong các trường hợp tổ chức các chương trình khuyến mại tập trung (giờ, ngày, tuần, tháng, mùa khuyến mại) thì áp dụng hạn mức tối đa về giá trị của hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại là 100%. Hạn mức tối đa về giá trị của hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại 100% cũng được áp dụng đối với các hoạt động khuyến mại trong khuôn khổ các chương trình, hoạt động xúc tiến thương mại do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Theo các quy định trên thì khoảng thời gian từ 13/2-15/2 không thuộc chương trình khuyến mại tập trung nên công ty vàng bạc đá quý chỉ được giảm tối đa 50% giá trị trang sức. Việc giảm giá 55% là trái với quy định pháp luật.

2. Không thông báo đăng ký hoạt động khuyến mại bị xử phạt ra sao?

Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 16 Nghị định 81/2018/NĐ-CP thì thương nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ trực tiếp thực hiện khuyến mại hoặc thực hiện khuyến mại thông qua các thương nhân phân phối (bán buôn, bán lẻ, đại lý, nhượng quyền thương mại và các thương nhân phân phối khác theo quy định của pháp luật) có nghĩa vụ thông báo, đăng ký thực hiện khuyến mại với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

.jpg)Theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 33 Nghị định 98/2020/NĐ/CP được sửa đổi, bổ sung bởi điểm d khoản 24 Điều 3 Nghị định 17/2022/NĐ-CP, nếu thương nhân có hành vi: “Không thông báo, thông báo sửa đổi (gọi chung là thông báo) hoặc không đăng ký, đăng ký sửa đổi (gọi chung là đăng ký) với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định khi thực hiện khuyến mại hoặc thông báo, đăng ký không đúng với thực tế;” thì sẽ bị phạt từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.

Vì vậy, khi thực hiện hoạt động khuyến mại, thương nhân cần thông báo đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền để tránh bị xử phạt vi phạm hành chính.

3. Thời gian thực hiện một chương trình khuyến mại giảm giá tối đa bao nhiêu ngày trong năm?

Theo quy định tại khoản 5 Điều 10 Nghị định 81/2018/NĐ-CP quy định: “Tổng thời gian thực hiện khuyến mại bằng hình thức giảm giá đối với một loại nhãn hiệu hàng hóa, dịch vụ không được vượt quá 120 ngày trong một năm, không bao gồm thời gian thực hiện khuyến mại của các chương trình khuyến mại bằng hình thức giảm giá trong khuôn khổ các chương trình khuyến mại tập trung và các chương trình, hoạt động xúc tiến thương mại do Thủ tướng Chính phủ quyết định.”

Như vậy, theo quy định trên, thời gian khuyến mại bằng hình thức giảm giá không được vượt quá 120 ngày trong một năm.

---

Trên đây là tư vấn của chúng tôi về khuyến mại. Nếu có bất kì thắc mắc nào, xin vui lòng với liên hệ ngay với NPLaw. Là một đơn vị hoạt động chuyên nghiệp trong các lĩnh vực tư vấn doanh nghiệp, thương mại, đầu tư, sở hữu trí tuệ, giấy phép, giải quyết tranh chấp, hình sự, môi trường, NPLaw tự tin có thể giải đáp và hỗ trợ mọi vướng mắc của bạn kịp thời và hiệu quả.

Khuyến mại và khuyến mại khác gì?

Về bản chất, khuyến mãi và khuyến mại không hề giống nhau, cụ thể: Khuyến mại giúp tăng doanh thu, kích cầu mua sắm của khách hàng làm giảm lượng hàng tồn kho. Khuyến mãi giúp giải phóng hàng tồn kho, gia tăng doanh số bán hàng của các đại lý, nhà phân phối.

Hoạt động khuyến mại và khuyến mại trong marketing khác nhau cơ bán ở đâu?

Tuy nhiên về bản chất thì chúng hoàn toàn khác nhau. Cụ thể “khuyến mãi” là khuyến khích hoạt động “mua”, còn “khuyến mại” là khuyến khích hoạt động “bán”. “Khuyến mại” là những hoạt động hướng tới người tiêu dùng cuối cùng để xúc tiến việc bán hàng hóa và dịch vụ của nhà phân phối.

Tại sao lại có khuyến mại?

Mục đích của doanh nghiệp và tác động đến người tiêu dùng Khuyến mãi mang nghĩa là "khuyến khích mua hàng hoá, dịch vụ", do đó mục đích chính của khuyến mãi là kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy người tiêu dùng mua và mua nhiều hơn các hàng hoá, dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp hoặc phân phối.

Có bao nhiêu hình thức khuyến mại?

Các hình thức khuyến mãi được ưa chuộng nhất tại Việt Nam.

Sampling – Dùng thử sản phẩm..

Contest – Cuộc thi..

Rút thăm trúng thưởng – Thẻ cào trúng thưởng..

Refunds – Hoàn tiền..

Bonus Packs – Tăng lượng sản phẩm..

Chương trình khách hàng thân thiết..

Tặng sản phẩm..

Tặng quà đính kèm..