Bảo trì và sửa chữa khác nhau như thế nào năm 2024

Bảo trì bảo dưỡng là một quy trình đóng vai trò quan trọng trong mọi ngành công nghiệp sản xuất, giúp bảo đảm duy trì hiệu suất đáng tin cậy của các thiết bị và máy móc cũng như hạn chế các sự cố làm gián đoạn sản xuất.

Từ những phương pháp truyền thống cho đến hiện đại (thậm chí cả sử dụng công nghệ tự động), có nhiều loại hình bảo trì bảo dưỡng khác nhau được áp dụng, và mỗi loại đều có những mặt lợi-hại riêng. Dưới đây là 6 loại hình bảo trì bảo dưỡng phổ biến trong sản xuất, được chia thành 2 mục chính: Bảo trì bị động/không kế hoạch và Bảo trì chủ động/có kế hoạch.

Bảo trì phản ứng / không kế hoạch

Bảo trì phản ứng / không kế hoạch (Reactive / Unplanned Maintenance) là quy trình bảo trì chỉ diễn ra khi máy móc gặp sự cố, sau đó các nhà quản lý mới bắt đầu thực hiện phương pháp sửa chữa, thay thế phụ tùng, vật liệu, nhân công và thiết bị. Quy trình bảo trì này tiềm ẩn nhiều rủi ro, không chỉ khiến quá trình sản xuất bị trì trệ mà còn khiến độ bền thiết bị giảm và chất lượng đầu ra xuống cấp.

Có 2 loại hình bảo trì bị động có thể kể đến như:

Bảo trì sửa chữa (Corrective Maintenance)

Còn được gọi là bảo trì khắc phục, là phương pháp bảo trì được thực hiện khi có vấn đề, hỏng hóc, sự cố xảy ra. Bảo trì sửa chữa thường bao gồm các nhiệm vụ như tháo gỡ, điều chỉnh, sửa chữa, thay thế và sắp xếp lại các bộ phận, thiết bị, dây chuyền máy móc,…với mục tiêu chính là đưa các hệ thống sản xuất trở lại hoạt động bình thường càng nhanh càng tốt.

Bảo trì khẩn cấp (Emergency Maintenance)

Còn được gọi là bảo trì sự cố (Breakdown Maintenance) là bảo trì cần thiết khi một tài sản & thiết bị bị hỏng hóc hoặc thay đổi tình trạng bất ngờ dẫn đến rủi ro cho việc vận hành thiết bị hoặc có thể gây ra downtime (thời gian chết) nghiêm trọng cho sản xuất.

Nhìn chung, lợi ích của việc bảo trì phản ứng / không kế hoạch có thể kể đến như:

• Giảm chi phí bảo trì hàng tháng.
• Giảm thời gian quản lý bảo trì.
• Tập trung vào các yếu tố không quan trọng.
• Quy trình bảo trì đơn giản hơn

Tuy nhiên, các phương pháp bảo trì bị động này dần trở nên lỗi thời trong thời đại công nghiệp 4.0, khi tạo nên những rủi ro như:

• Downtime (thời gian chết) trong sản xuất: bảo trì bị động gây gián đoạn và trì trệ các hoạt động trong nhà máy, làm giảm năng suất, chất lượng sản xuất và ảnh hưởng đến các cam kết giao hàng.
• Tốn thời gian và chi phí khắc phục sự cố: một số chi phí có thể kể đến như phí bảo hiểm cho việc vận chuyển phụ tùng khẩn cấp, chi phí thuê ngoài bảo trì và hỗ trợ ngoài giờ, các chi phí gián tiếp như bồi thường cho sự chậm trễ đơn hàng, chi phí năng lượng sửa chữa bảo trì,… Các vấn đề này cũng khiến doanh nghiệp mất thời gian khắc phục sự cố
• Ảnh hưởng đến tuổi thọ của thiết bị máy móc do chạy trong tình trạng kém tối ưu và dẫn đến hỏng hóc, có thể mau xuống cấp hoặc ảnh hưởng đến chất lượng sản xuất. Ngoài ra việc không tìm ra nguyên nhân gốc rễ có thể dẫn đến tiếp tục hỏng hóc trong tương lai

Bảo trì chủ động / có kế hoạch

Bảo trì chủ động / có kế hoạch (Proactive / Planned Maintenance) là một phương pháp cung cấp cách tiếp cận chủ động cho phép kiểm soát tình trạng và phát hiện những bất thường trong hoạt động của các thiết bị có thể xảy ra trước khi dẫn đến hỏng hóc. Những loại hình bảo trì phổ biến có thể kể đến như:

Bảo trì phòng ngừa (Preventive Maintenance)

Hay còn gọi bảo trì định kỳ – cách bảo trì chủ động duy trì tình trạng của thiết bị – ngăn ngừa hư hỏng, kiểm tra định kỳ hoặc chẩn đoán tình trạng thiết bị, để đo lường tình trạng hư hỏng. Đây thường là các quy trình được đào tạo ngay từ ban đầu cho các nhân viên bảo trì, ví dụ làm sạch máy, tra dầu, kiểm tra tắc nghẽn…Mục đích của bảo trì phòng ngừa chính là giảm xác suất, tần số xảy ra hư hỏng, sự cố làm gián đoạn sản xuất cũng như đưa ra các thông tin cần thiết cho việc lên kế hoạch bảo trì hiệu quả.

Bảo trì phòng ngừa phụ thuộc rất nhiều vào việc lên kế hoạch, lịch trình hiệu quả. Ngày nay, các tổ chức thực hiện bảo trì phòng ngừa còn thu thập & phân tích các dữ liệu, lịch sử hoạt động sản xuất để chủ động quản lý và lên các kế hoạch bảo trì cụ thể. Các phần mềm quản trị sản xuất như CMMS, MES,.. có thể được sử dụng để nâng cao hiệu quả việc lên kế hoạch và quản lý nhiệm vụ bảo trì.

Lợi ích

• Giảm sự cố và thời gian chết
• Nâng cao khả năng sử dụng hiệu quả thiết bị
• Cải thiện việc sử dụng tài nguyên
• Nâng cao tuổi thọ của thiết bị và cơ sở vật chất
• Cung cấp nguồn dữ liệu bảo trì bảo dưỡng quan trọng cho tổ chức

Nhược điểm

• Độ hiệu quả phụ thuộc vào việc lập kế hoạch / lịch trình
• Yêu cầu nhân viên có kinh nghiệm và năng lực kỹ thuật cao để xử lý & phân tích dữ liệu, thực hiện các nhiệm vụ đặc thù
• Không cho phép xác định chính xác độ hao mòn của các bộ phận của thiết bị.
• Chi phí đầu tư xây dựng kế hoạch, nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng đáng kể

Bảo trì dự đoán (Predictive Maintenance)

Là quy trình bảo trì chủ động dựa trên việc đánh giá quá trình và dữ liệu máy móc thu thập được, sử dụng để xác định tình trạng của các thiết bị máy móc đang vận hành nhằm dự đoán khi nào cần tiến hành bảo trì, giúp tiết kiệm thời gian và các chi phí liên quan, do đó đây được xem là một phương pháp lý tưởng được nhiều doanh nghiệp lựa chọn

Cũng giống như bảo trì phòng ngừa, bảo trì dự đoán sẽ trở nên hiệu quả hơn bằng việc thu thập và phân tích các dữ liệu bảo trì & sản xuất. Bên cạnh đó, việc sử dụng các hệ thống quản lý bảo trì bảo dưỡng tự động như CMMS giúp các kỹ thuật viên nắm được trạng thái các sự cố, hỏng hóc, hoạt động cũng như thực hiện phân tích dữ liệu để giúp các tổ chức xác định nhiệm vụ bảo trì nào cần triển khai.

Lợi ích

• Giảm thời gian chết (Downtime)
• Tối ưu hóa việc quản lý nhiệm vụ và phân bố nguồn lực bảo trì.
• Không yêu cầu quá nhiều nhân viên bảo trì
• Việc xác minh trạng thái của máy móc, được thực hiện định kỳ, cho phép tổ chức thiết lập dữ liệu lịch sử về hành vi hữu ích của máy móc và hoạt động trong những trường hợp sự cố xảy ra
• Phân tích và đưa ra đề xuất về các phương án có thể thực hiện để tối ưu hóa việc quản lý bảo trì bảo dưỡng

Nhược điểm

• Yêu cầu nhân viên có kinh nghiệm và năng lực kỹ thuật cao để xử lý & phân tích dữ liệu, thực hiện các nhiệm vụ đặc thù
• Chi phí đầu tư xây dựng kế hoạch, nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng đáng kể

Bảo trì dựa trên điều kiện (Condition Based Maintenance)

Đúng với tên gọi, loại hình bảo trì này dựa trên điều kiện tập trung vào các kết quả thông qua đo lường hoặc quan sát. Các thiết bị sẽ được quy định có một loạt các điều kiện được xem là hoạt động bình thường. Trong phạm vi đó, bất kể hoạt động nào sẽ được xem là bình thường, còn ngoài phạm vi được xem là bất thường và cần đưa ra các phương án.

Chi phí tổng thể của việc bảo trì theo điều kiện khá thấp, tuy nhiên loại hình này vẫn dựa trên việc lên kế hoạch / lịch trình và chỉ bắt đầu thực hiện khi người quản lý xác định các sự cố được xác định trong phạm vi. Do đó, tình trạng của thiết bị máy móc sẽ cho biết khi nào cần tiến hành bảo dưỡng.

Lợi ích

• Giảm thiểu thời gian chết (Downtime)
• Giảm tiêu thụ năng lượng, lãng phí các tài nguyên
• Năng suất cao hơn – thiết bị chạy trong phạm vi hiệu suất cao nhất lâu hơn.
• Ít hỏng hóc hoàn toàn do việc bảo trì thiết bị xảy ra khi hiệu suất giảm xuống

Nhược điểm

• Yêu cầu nhân viên có kinh nghiệm và năng lực kỹ thuật cao để xử lý & phân tích dữ liệu, thực hiện các nhiệm vụ đặc thù
• Chi phí đầu tư xây dựng kế hoạch, nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng đáng kể
• Khó dự đoán khi nào cần bảo trì. Có thể yêu cầu sử dụng ngân sách khẩn cấp.
• Bảo trì CBM rất khó để phát hiện các Độ bền mỏi (Fatigue failure)

Bảo trì xác định trước (Predetermined maintenance)

Không giống như các loại hình khác, bảo trì xác định trước được thực hiện bằng cách sử dụng các quy tắc và đề xuất do nhà sản xuất (nhà cung cấp) thiết bị máy móc ban đầu đề xuất, thay vì dựa vào kế hoạch bảo trì thiết lập sau. Những đề xuất này dựa trên các thử nghiệm và dữ liệu thu thập được.

Nhà sản xuất cung cấp số liệu thống kê và hướng dẫn, thường là khi thiết bị được mua lần đầu tiên và sẽ bao gồm dữ liệu cung cấp tuổi thọ trung bình của cả hệ thống và các bộ phận khác nhau. Nhà sản xuất sau đó sẽ đề xuất tần suất các bộ phận nên được kiểm tra, bảo dưỡng và thay thế.

Lợi ích

• Tiết kiệm thời gian, chi phí và nguồn lực lên kế hoạch bảo trì
• Có thể không cần duy trì các đội bảo trì bảo dưỡng mà thực hiện thuê ngoài bảo trì khi có sự cố xảy ra

Nhược điểm

• Chương trình dựa trên các dữ liệu và thử nghiệm ước tính, vì vậy không phải lúc nào nó cũng khớp chính xác đối với yêu cầu của tổ chức
• Số liệu thống kê có thể vừa đúng vừa không hữu ích

Lựa chọn VTI Solutions cho giải pháp quản lý bảo trì bảo dưỡng MMS-X cho nhà máy của bạn

Với tầm quan trọng của việc nâng cao hiệu quả sản xuất như trên thì có thể thấy việc xây dựng các kế hoạch bảo trì, bảo dưỡng hiệu quả là điều cấp thiết, đặc biệt nếu nó có khả năng tự động hóa việc quản lý các nhiệm vụ bảo trì hiệu quả. Hiểu được điều này, VTI Solutions tự tin là sự lựa chọn tuyệt vời cho yêu cầu này với giải pháp 𝐐𝐮𝐚̉𝐧 𝐥𝐲́ 𝐭𝐡𝐢𝐞̂́𝐭 𝐛𝐢̣ 𝐯𝐚̀ 𝐁𝐚̉𝐨 𝐭𝐫𝐢̀ 𝐛𝐚̉𝐨 𝐝𝐮̛𝐨̛̃𝐧𝐠 𝐌𝐌𝐒-𝐗:

• Lên kế hoạch bảo trì, bảo dưỡng khoa học: Cho phép lên kế hoạch bảo trì, bảo dưỡng cho từng thiết bị, nhằm tối ưu hiệu quả các thiết bị vận hành đem lại so với chi phí tiêu thụ, đảm bảo hiệu quả hoạt động và lợi nhuận lâu dài.
• Quản lý thông tin – trạng thái thiết bị theo thời gian thực: Kiểm soát thông tin hoạt động, trạng thái bảo trì, bảo dưỡng của thiết bị và đảm bảo hiệu quả công việc bảo trì bảo dưỡng, quản lý thông tin về vật tư, phụ tùng cần thiết
• Cảnh báo lỗi tự động: Thu thập dữ liệu, cho phép thiết lập và đưa ra các cảnh báo về xử lý sự cố khi các thông số đạt ngưỡng hoặc vượt quá ngưỡng đã được cài đặt từ trước, giúp các nhà quản trị xử lý sự cố kịp thời, giảm thiểu tối đa thời gian chết sản xuất
• Đánh giá hiệu suất & Bảo trì dự đoán: Đánh giá hiệu suất thiết bị thông qua chỉ số OEE và trạng thái bảo trì như trạng thái hoạt động, tình trạng dừng – gián đoạn, thiết bị gặp sự cố, thiết bị cần bảo trì, hiệu suất của từng máy,… Bên cạnh đó, MMS-X Bảo trì dự đoán chủ động thông qua các chỉ số bảo trì bảo dưỡng: MTBF, MTTR, MTTA, MTTF,…

Kết nối ngay với chúng tôi cho một giải pháp quản lý và bảo trì bảo dưỡng thiết bị, máy móc hiệu quả để gia tăng hiệu quả sản xuất và đảm bảo chất lượng trong từng sản phẩm!