Câu hỏi: Tại sao nói việc làm đang là vấn đề gay gắt ở nước ta ?Để giải quyết vấn đề này cần có các giải pháp nào ?
Lời giải:
* Việc làm đang là vấn đề gay gắt do:
- Đặc điểm mùa vụ của nghành nông nghiệp , sự phát triển nghề nông thôn còn hạn chế
-> Tình trạng thiếu việc làm lớn [2003: 22,3%].
- Các khu vực thành thị tỉ lệ thât nghiệp tương đối cao .
- Đặc biệt số người trong độ tuổi lao động trong những năm gần đây tăng cao trong khi số việc làm tăng không kịp .
* Cách giải quyết :
- Công nghiệp hoá , hiện đại hoá nông nghiệp và nông thôn .
- Tăng vụ, cải tạo giống, chuyên canh các loại cây trồng có năng suất cao .
- Thay đổi kết cấu hạ tầng nông thôn .
- Mỡ thêm nhiều xí nghiệp, nhà máy thu hút lao động .
- Có chính sách xuất khẩu lao động hợp lí .
Giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta vì:
- Nước ta có dân số đông [79,7 triệu người_2002] , cơ cấu dân số trẻ nên nguồn lao động dồi dào.
- Trong điều kiện nền kinh tế chưa phát triển, số người trong độ tuổi lao động thất nghiệp hoặc thiếu việc làm còn cao.
Năm 2005:
Tỉ lệ thất nghiệp ở khu vực thành thị là 5,3%
Tỉ lệ thiếu việc làm ở nông thôn là 9,3%
- Nguồn lao động là vốn quý của quốc gia, nếu không sử dụng hết sẽ vừa gây lãng phí, vừa gây khó khăn cho việc nâng cao chất lượng cuộc sống, xóa đói giảm nghèo, ổn đinh xã hội.
*Để giải quyết vấn đề việc làm, theo em cần phải có những giải pháp sau:
- Phân bố lại dân cư và nguồn lao động.
- Thực hiện tốt chính sách dân số, sức khỏe sinh sản.
- Thực hiện đa dạng hóa các hoạt động sản xuất, chú ý tới các hoạt động dịch vụ.
- Tăng cường hợp tác, liên kết để thu hút vốn đầu tư nước ngoài, mở rộng sản xuất hàng xuất khẩu.
- Mở rộng, đa dạng các loại hình đào tạo các cấp, các ngành nghề nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ lao động.
- Đẩy mạnh xuất khẩu lao động.
Lời giải chi tiết:
* Việc làm là vấn đề kinh tế - xã hội gay gắt ở nước ta vì: tỉ lệ người thất nghiệp và thiếu việc làm ở nước ta rất lớn.
- Năm 2005, trung bình cả nước có 2,1% lao động thất nghiệp và 8,1% lao động thiếu việc làm; thất nghiệp ở thành thị, thiếu việc làm ở nông thôn.
- Mỗi năm Nhà nước phải giải quyết việc làm cho gần 1 triệu lao động tăng thêm trong điều kiện nền kinh tế còn gặp nhiều khó khăn.
- Nếu không giải quyết triệt để vấn đề việc làm cho lao động sẽ gây lãng phí nguồn lao động và dẫn đến nhiều vấn đề tiêu cực về kinh tế - xã hội – môi trường
* Hậu quả của thất nghiệp và thiếu việc làm:
- Gây lãng phí nguồn lao động.
- Năng suất lao động thấp, ảnh hưởng đến sự phát triển nền kinh tế.
- Thu nhập thấp, đời sống người dân chậm được cải thiện dẫn đến nhiều tệ nạn xã hội [trộm cắp, cướp giật, ô nhiễm môi trường…]
* Các giải pháp giải quyết vấn đề việc làm ở nước ta:
- Phân bố lại dân cư và nguồn lao động.
- Thực hiện tốt chính sách dân số, sức khỏe sinh sản.
- Đa dạng hóa các hoạt động sản xuất, chú ý đến các ngành dịch vụ.
- Tăng cường hợp tác liên kết để thu hút vốn đầu tư nước ngoài, mở rộng sản xuất hàng xuất khẩu.
- Mở rộng, đa dạng các loại hình đào tạo.
- Đẩy mạnh xuất khẩu lao động.
C. Hoạt động luyện tập
1. Tại sao giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta? Giải quyết tốt việc làm sẽ có những tác động tích cực như thế nào tới sự phát triển kinh tế - xã hội ?
Giải quyết việc làm đang là vấn đề gay gắt của nước ta vì:
Nguyên nhân khách quan, nước ta là nước đông dân, xếp thứ 8 ở khu vực châu Á. Mỗi năm, cả nước cung cấp thêm khoảng 1 triệu lao động. Lao động ngày càng tăng, trong khi đó nền kinh tế còn phát triển chậm, không thể đáp ứng và giải quyết hết số lượng lao động. Vì vậy, mỗi năm số lao động thất nghiệp và thiếu việc làm lại tăng lên và trở thành bài toán nan giải cho đất nước. Bên cạnh đó, nguyên nhân chủ quan là nguồn lao động nước ta có trình độ kém, tỉ lệ chưa qua đào tạo cao nên không đáp ứng được nhu cầu của thị trường.....
Giải quyết tốt việc làm sẽ có những tác động tích cực đối với sự phát triển kinh tế - xã hội. Đó là:
- Tạo ra sự ổn định xã hội bởi thất nghiệp tăng sẽ làm nảy sinh tệ nạn xã hội, gây bất ổn về chính trị ; thất nghiệp đồng hành với đói nghèo.
- Giảm gánh nặng đối với các chính sách về bảo trợ xã hội [ trợ cấp thất nghiệp...], an ninh xã hội..
- Ngoài ra chính sách lao động và việc làm có mối quan hệ biện chứng với chính sách kinh tế-xã hội khác, đặc biệt là chính sách giáo dục-đào tạo, chính sách cơ cấu kinh tế, an ninh xã hội...