Ngày lễ vu lan báo hiếu là ngày nào năm 2024

Lễ Vu Lan báo hiếu (ngày rằm tháng 7 âm lịch hàng năm) là ngày lễ quan trọng của những người theo đạo Phật. Xuất phát từ sự tích cứu mẹ khỏi kiếp ngạ quỷ của Đại đức Mục Kiền Liên, Vu Lan trở thành ngày lễ hằng nằm để tưởng nhớ và báo đáp công ơn của đấng sinh thành. Ngày nay, Vu Lan không chỉ đơn thuần là ngày lễ chính của Phật giáo mà với ý nghĩa sâu sắc đầy nhân văn, Vu Lan đã trở thành ngày lễ truyền thống báo hiếu, báo ân của người dân Việt Nam nói chung. Qua bài viết hôm nay, Tiki Blog sẽ giới thiệu nguồn gốc, ý nghĩa và những điều nên làm trong ngày lễ thiêng liêng này. Cùng tìm hiểu ngay!

\>> Xem thêm:

• Trung thu ngày mấy trong năm 2023? Ý nghĩa ngày lễ trung thu
• Tết Nguyên Đán là gì? Nguồn gốc và những ý nghĩa tốt đẹp của Tết
• Thất tịch là ngày gì 2023: Lễ hội truyền thống của người Việt
• Mâm cỗ Trung thu gồm những gì? Trang trí mâm cỗ đẹp, đơn giản

Lễ Vu Lan báo hiếu là gì?

Lễ Vu Lan là một trong những ngày lễ quan trọng của Phật giáo, được tổ chức vào ngày mùng 15 tháng 7 âm lịch hàng năm. Đây là dịp để con cái tưởng nhớ, tri ân và báo hiếu đến các bậc tiền nhân, cha mẹ và tổ tiên. Bên cạnh đó, con cái cũng sẽ thực hiện các nghi lễ phóng sinh, đi chùa, làm phước để cha mẹ được hưởng công đức.

Chữ “Vu Lan” là cách gọi ngắn gọn của từ “Vu Lan Bồn” (盂蘭盆), mang ý nghĩa của “sự giải thoát”. Theo tín ngưỡng Phật giáo, ngày này là ngày mà các linh hồn của người đã khuất sẽ được giải thoát khỏi nơi cư ngụ của mình để đi về với cõi vĩnh hằng.

Ngày nay, với ý nghĩa nhân văn sâu sắc, Vu Lan không chỉ là một ngày lễ dành riêng cho Phật tử mà trở thành ngày lễ truyền thống báo hiếu của tất cả người dân Việt Nam nói chung.

\>> Xem thêm: 15+ Quà tặng Trung thu cho người yêu, người thân ý nghĩa nhất

Lễ Vu Lan báo hiếu là gì? (Nguồn: Internet)

Lễ Vu Lan báo hiếu 2023 là ngày nào?

Ngày lễ Vu Lan diễn ra cố định vào rằm tháng 7 (tức ngày 15/7) âm lịch hàng năm. Nếu tính theo lịch Dương, lễ Vu Lan 2023 sẽ rơi vào từ giữa đến cuối tháng 8, cụ thể là thứ 4, ngày 30/08 dương lịch.

Lễ Vu Lan 2023 là ngày nào? (Nguồn: Internet)

Nguồn gốc ngày lễ Vu Lan & sự tích Vu Lan báo hiếu

Lễ Vu Lan báo hiếu có nguồn gốc từ “Kinh Đại Bảo Tịnh” – một trong những tựa kinh quan trọng nhất trong Phật giáo. Theo lời ghi chép trong kinh, Lễ Vu Lan xuất phát từ thời kỳ Đức Phật Thích Ca, ngài đã truyền dạy phương thức báo hiếu cho cha mẹ thời đó và cho cả những thế hệ sau này. Người đầu tiên tiếp nhận là Tôn giả Mục Kiền Liên, một trong 10 đệ tử xuất chúng của Đức Phật.

Kinh Đại Bảo Tịnh ghi lại rằng: Khi Bồ Tát Mục Kiền Liên tu thành chính quả, Ngài nhớ đến người mẹ Thanh Đề đã mất của mình nên đã dùng tuệ nhãn để tìm kiếm mẹ khắp nơi. Kết quả đau đớn thay lại nhìn thấy mẹ mình bị đày thành Ngạ Quỷ đi lang thang, bị đói khát hành hạ vô cùng khổ sở. Quá đau đớn và thương mẹ, Ngài đã dùng phép biến cơm dâng đến tận địa ngục, nhưng những tội nghiệt khi còn sống bà Thanh Đề gây ra quá nặng nên những thức ăn đến tay bà đều hóa thành lửa.

Không còn cách nào khác, Ngài tìm đến Đức Phật nhờ giúp đỡ. Đức Phật chỉ điểm rằng dù Mục Kiền Liên có thần thông quảng đại như thế nào đi nữa cũng không đủ sức cứu mẹ, chỉ có một cách là nhờ sự hợp lực của chư tăng khắp nơi, sau 3 tháng an cư kiết hạ cùng tập trung chú nguyện mới có thể chuyển hoá được ác nghiệp giúp mẹ ông thoát khỏi cảnh đày đọa khổ sở.

Tôn giả Mục Kiền Liên làm theo chỉ dẫn của Đức Phật, cung thỉnh chư Tăng, sắm sửa lễ cúng rằm tháng 7 âm lịch. Nhờ đó, linh hồn của mẹ Ngài được giải thoát. Đồng thời, trong dịp này, Đức Phật cũng chỉ dạy cách để tất cả chúng sanh thể hiện lòng báo hiếu với cha mẹ theo hình thức này. Từ đó, ngày lễ Vu Lan báo hiếu ra đời.

Lễ Vu Lan báo hiếu bắt nguồn từ sự tích cứu mẹ của Tôn giả Mục Kiền Liên (Nguồn: Internet)

Ý nghĩa ngày lễ Vu Lan

Lễ Vu Lan được tổ chức hằng năm với ý nghĩa báo hiếu ông bà, cha mẹ (kiếp này và cả kiếp trước), nhắc nhở những thế hệ sau luôn ghi nhớ và trân trọng những công ơn từ những thế hệ trước. Không chỉ riêng các Phật tử, ngày lễ Vu Lan còn là ngày báo hiếu cho tất cả người dân nước ta nói chung. Đồng thời, những hoạt động trong dịp lễ này cũng nhắc nhở mỗi người quý trọng những tháng ngày bên cha mẹ, quý trọng công ơn sinh thành dưỡng dục và làm tròn bổn phận chữ hiếu của người con.

Ngày nay, Đại lễ Vu Lan còn mang ý nghĩa rộng hơn: Thúc đẩy tinh thần đền ơn – đáp nghĩa, khích lệ mọi người bày tỏ lòng biết ơn đến bốn nguồn ân đức quý báu: biết ơn và đáp lại công ơn của cha mẹ đã sinh ra mình; tri ân và đền đáp thầy cô giáo, những người đã truyền đạt kiến thức cho chúng ta; biết ơn và tôn vinh các anh hùng liệt sĩ, những người đã hy sinh để bảo vệ độc lập và chủ quyền quốc gia; cuối cùng, biết ơn và trân trọng đồng bào.

Ý nghĩa của Lễ Vu Lan là dịp để tưởng nhớ, báo hiếu và tri ân đến các bậc tiền nhân (Nguồn: Internet)

Con cái nên làm gì trong ngày lễ Vu Lan báo hiếu?

Lễ Vu Lan báo hiếu là dịp lễ được mong chờ trong năm để những người con có cơ hội thể hiện lòng thảo kính, trân trọng công ơn của cha mẹ và tổ tiên. Thực tế, để ngày lễ này trở nên thiêng liêng hơn và ý nghĩa hơn, bậc làm con nên thực hiện một số điều sau đây:

Làm cơm cúng Tổ tiên

Trong ngày lễ Vu Lan, làm mâm cơm cúng Tổ tiên là hoạt động truyền thống được ưa chuộng và duy trì ở nhiều gia đình. Làm cơm cúng Tổ tiên không chỉ đơn thuần là việc nấu những món ăn ngon mà còn là cách để con cháu thể hiện sự tôn trọng và lòng biết ơn đối với thế hệ trước. Trong bữa cơm cúng Tổ tiên, ngoài các món ăn, còn có các loại hoa, nến, tài sản và các vật phẩm phong thủy khác để trang trí và cúng dường.

Làm mâm cơm cúng tổ tiên trong lễ Vu Lan (Nguồn: Internet)

Đi chùa cầu bình an cho cha mẹ vào lễ Vu Lan

Đi chùa cầu bình an cho cha mẹ là một trong những nét đặc trưng thường thấy trong ngày lễ Vu Lan. Hoạt động này không chỉ giúp con cái có thể cầu nguyện cho sức khỏe và bình an cho cha mẹ mà còn là cách để thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng đối với đấng sinh thành.

\>>> Xem thêm: Nét đẹp đi chùa đầu năm và những điều cần biết để có một năm bình an

Về nhà ăn bữa cơm đoàn viên cùng cha mẹ

Việc về nhà ăn cơm cùng cha mẹ trong ngày lễ Vu Lan cũng là một cách thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng đối với phụ huynh. Trong ngày này, nhiều gia đình thường tổ chức bữa cơm đặc biệt để tôn vinh công ơn của cha mẹ và tổ tiên. Ăn cơm cùng nhau cũng là hoạt động giúp “lưu giữ” những khoảnh khắc đầy ý nghĩa và gắn kết yêu thương trong gia đình.

Ăn cơm cùng cha mẹ là hoạt động nên làm vào lễ Vu Lan (Nguồn: Internet)

Ăn chay tích đức

Ăn chay cũng là việc nên làm trong ngày lễ Vu Lan báo hiếu. Việc không sát sanh trong dịp lễ này được coi là một hình thức tích đức cho bản thân, gia đình, giúp tinh thần và trí tuệ được tịnh tâm, giảm bớt sự gian khổ và tăng cường sự tỉnh táo. Để thể hiện lòng hiếu kính, bạn có thể tự tay nấu các món chay ngon để cha mẹ và cả gia đình cùng thưởng thức.

Tặng quà cho cha mẹ nhân dịp lễ Vu Lan báo hiếu

Tặng quà cho cha mẹ trong ngày lễ Vu Lan báo hiếu giúp thể hiện lòng biết ơn và sự tôn trọng dành cho đấng sinh thành. Việc tặng quà không chỉ là cách thức giúp bày tỏ tình cảm mà thông qua những món quà, bạn còn có thể chăm sóc đến sức khỏe và trạng thái tinh thần của cha mẹ. Khi tặng quà vào ngày lễ Vu Lan, bạn có thể chọn những thứ mà cha mẹ yêu thích như hoa, trái cây, đồ ăn, quần áo, sách báo hay đồ dùng gia đình. Điều quan trọng là bạn cần tìm mua những món quà phù hợp với sở thích và nhu cầu của cha mẹ, đồng thời thể hiện sự quan tâm và tình cảm chân thành của mình.

\>> Gợi ý quà tặng cha mẹ: Máy Massage cổ, vai, gáy, toàn thân hiệu quả

Cúng lễ Vu Lan như thế nào?

Cúng lễ Vu Lan là một trong những nghi lễ truyền thống của người Việt Nam vào mùng 15 tháng 7 âm lịch hàng năm. Dưới đây là hình thức cúng kiếng trong ngày này:

\>>> Xem thêm: Chuẩn bị mâm cúng khai trương đầu năm tươm tất cho một năm thuận lợi

Thời điểm cúng lễ Vu Lan trong ngày

Theo các chuyên gia phong thuỷ, lễ cúng gia tiên và lễ cầu siêu Vu Lan nên được tổ chức vào thời điểm ban ngày, đặc biệt là trong khoảng thời gian từ 11 đến 12 giờ trưa. Bởi theo quan niệm vào khoảng thời gian này, vong linh của người thân sẽ được Thổ thần cho phép trở về trần gian để thụ lộc mà không bị quấy phá từ các cô hồn dã quỷ được thả vào ngày rằm tháng 7.

Cách bày trí mâm cúng truyền thống ngày lễ Vu Lan

Khi tổ chức lễ cúng Vu Lan, quan trọng nhất là thành tâm và bày tỏ tấm lòng, không cần quá chú trọng vào “mâm cao, cỗ đầy”. Mặc dù mỗi gia đình sẽ có mỗi cách cúng riêng nhưng thông thường, mâm cúng Vu Lan truyền thống sẽ bao gồm:

• Cháo loãng
• Gạo
• Muối
• Cơm trắng
• Canh
• Nước lã
• Các loại xôi, chè
• Khoai (khoai lang, khoai sọ) luộc
• Hoa quả, bánh kẹo
• Trầu cau
• Thuốc lá
• Quần áo.

\>>> Xem thêm: Mâm ngũ quả ngày Tết 2023: Ý nghĩa, cách chưng đúng, đẹp, đơn giản

Mâm cúng ngày lễ Vu Lan (Nguồn: Internet)

Trình tự cúng Vu Lan báo hiếu

Việc cúng lễ Vu Lan báo hiếu tại nhà sẽ được thực hiện theo trình tự: cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia tiên, sau cùng là cúng thí thực chúng sinh.

• Cúng Phật: Bạn cần chuẩn bị một mâm cơm chay hoặc mâm ngũ quả để dâng lên Phật. Trong quá trình cúng, bạn nên đọc một khóa Kinh Vu Lan (Vu Lan bồn kinh) để hiểu rõ hơn ý nghĩa của ngày lễ thiêng liêng này và cầu nguyện công đức cho những người thân trong quá khứ được siêu sinh.
• Cúng thần linh: Lễ cúng thần linh thường sẽ gồm một con gà luộc hoặc xôi. Ngoài ra, bạn cũng có thể chuẩn bị mâm cúng với bánh chưng, rượu, trái cây, hoa tươi và trà.
• Cúng gia tiên: Bạn cần chuẩn bị một mâm cơm cúng, có thể là món mặn hoặc món chay tuỳ vào gia tiên ăn chay hay mặn. Trên mâm cúng gia tiên phải có tiền vàng, vật dụng cho người Âm bằng giấy: quần áo, giày dép, áo bào, đồ trang sức…. để họ có được cuộc sống tiện nghi như người trên dương thế.
• Cúng thí thực chúng sinh: Lễ cúng nên được thực hiện ngoài trời, không cúng chung với bàn thờ gia tiên. Khi cúng, bạn đốt tiền vàng, quần áo sau đó đứng rải gạo, muối ra 5 phương 4 hướng. Lễ vật cúng thí thực chúng sinh bao gồm: muối gạo, cháo rắng nấu loãng, hoa quả, các loại bánh kẹo, tiền vàng… Lưu ý, khi cúng chúng sinh không nên cúng xôi, gà. Khi đặt tiền vàng ở trên mâm nên để theo 4 hướng và mỗi hướng nên đặt cây nhang theo số lẻ 3, 5 hoặc 7.

\>>> Xem thêm:

• Cúng tất niên là gì? Hướng dẫn cúng tất niên đúng chuẩn 2023
• Hướng dẫn cách cúng đầu năm đúng chuẩn mang lại nhiều may mắn

Văn khấn cúng lễ Vu Lan báo hiếu

Trình tự cúng khác nhau, do đó văn khấn cũng sẽ khác nhau. Cùng tìm hiểu những bài văn khấn của ngày Vu Lan báo hiếu ngay sau đây nhé:

Văn khấn cúng thần linh:

“Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả.

Hôm nay là ngày rằm tháng 7 năm Quý Mão

Tín chủ chúng con là…..

Ngụ tại…….

Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.

Chúng con thành tâm kính mời ngài Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả.

Chúng con thành tâm kính mời ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân và tất cả các vị thần linh cai quản trong khu vực này.

Cúi xin các ngài giáng lâm án tọa, xét soi chứng giám.

Nay gặp tiết Vu Lan, ngày vong nhân được xá tội. Chúng con đội ơn Tam Bảo, Phật trời phù hộ, thần linh các đấng che chở, công đức lớn lao nay không biết lấy gì đền báo.

Do vậy kính dâng lễ bạc, giãi tỏ lòng thành, nguyện mong nạp thụ. Phù hộ độ trì cho chúng con và cả gia đình luôn mạnh khỏe, già trẻ bình an, một lòng hướng về chính đạo, lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long.

Giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám!

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).”

Văn khấn cúng gia tiên:

“Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.

Con kính lạy tổ tiên nội ngoại và chư vị Hương linh.

Tín chủ chúng con là….

Ngụ tại….

Hôm nay là ngày Rằm tháng Bảy năm…. Nhân gặp tiết Vu Lan vào dịp Trung Nguyên, chúng con nhớ đến tổ tiên ông bà cha mẹ đã sinh thành ra chúng con gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, khiến nay chúng con được hưởng âm đức.

Chúng con cảm nghĩ ơn đức cù lao khôn báo, cảm công trời biển khó đền nên tín chủ con sửa sang lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân vàng bạc, thắp nén tâm hương, thành kính lên các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao tằng Tổ Tỷ, Bá Thúc Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội và tất cả các hương hồn trong nội tộc, ngoại tộc của họ….

Cúi xin các vị thương xót cháu con, linh thiêng hiện về, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho con cháu khỏe mạnh bình an, lộc tài vượng tiến, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long, hướng về chính giáo.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật ( 3 lần)”

Cúng lễ trong ngày Vu Lan (Nguồn: Internet)

Những nghi lễ quan trọng trong ngày lễ Vu Lan báo hiếu

Trong tín ngưỡng Phật giáo nói riêng và phong tục Việt Nam nói chung, lễ Vu Lan báo hiếu hàng năm diễn ra nhiều nghi lễ trang trọng, dưới đây là những hoạt động ý nghĩa vào ngày lễ này:

Nghi lễ “Bông hồng cài áo” ngày báo hiếu cha mẹ

Vào ngày lễ Vu Lan, các ngôi chùa tại Việt Nam thường tiến hành nghi thức “Bông hoa cài áo” cho cộng đồng Phật tử. Nghi thức có ý nghĩa tưởng nhớ những người cha mẹ đã tạ thế và đồng thời tôn vinh những người cha mẹ còn lại trên thế gian này. Trong nghi thức buổi lễ, các Phật tử với hai giỏ hoa hồng bên người, một giỏ màu đỏ và một giỏ là màu trắng, sẽ được cài lên áo của những người đến chùa tham dự lễ. Những ai có cha mẹ còn sống sẽ cài hoa hồng đỏ trên áo, còn những ai cha mẹ đã mất sẽ cài hoa trắng.

Nghi thức này ban đầu được khởi xướng bởi Thiền sư Thích Nhất Hạnh thông qua cuốn sách của ông vào năm 1962. Từ đó, hình ảnh bông hoa hồng cài áo đã trở thành một biểu tượng của mùa Vu Lan báo hiếu trong cộng đồng Phật tử, mang ý nghĩa nhắc nhở mọi người về lòng biết ơn và tình cảm hiếu kính.

Nghi lễ “Bông hoa cài áo” ngày Vu Lan (Nguồn: Internet)

Thả đèn hoa đăng vào ngày Vu Lan

Từ lâu, thả đèn hoa đăng đã trở thành một truyền thống quan trọng trong ngày Vu Lan báo hiếu. Nghi thức này không chỉ là một phần không thể thiếu của tín ngưỡng Phật giáo, mà còn mang ý nghĩa cầu siêu cho linh hồn những người đã khuất. Mỗi chiếc đèn hoa đăng đều được thiết kế tỉ mỉ, ngọn nến sẽ được thắp sáng trước khi đèn được thả xuống sông, đi kèm với những ý niệm tốt đẹp và lời nguyện cầu an lành.

\>>> Xem thêm: Tổng hợp 16 phong tục ngày Tết cổ truyền của dân tộc Việt Nam

Thả đèn hoa đăng ngày lễ Vu Lan báo hiếu (Nguồn: Internet)

Những điều không nên làm trong ngày lễ Vu Lan báo hiếu

Ngoài những việc làm kể trên thì trong dịp lễ ý nghĩa này, bạn nên hạn chế làm những điều không phù hợp hoặc thiếu tôn trọng như bên dưới đây:

Vu Lan báo hiếu 2024 ngày mấy?

Lễ Vu Lan 2024 rơi vào chủ nhật, ngày 18 tháng 8 dương lịch (15/7 âm lịch). Lễ Vu Lan 2025 rơi vào thứ 7, ngày 06 tháng 9 dương lịch (15/7 âm lịch). Có thể thấy, lễ vu lan báo hiếu là một ngày lễ quan trọng, thể hiện nét văn hóa tốt đẹp của người Việt.

Lễ Vu Lan báo Hiếu vào ngày mấy?

Lễ Vu Lan là ngày lễ lớn của Phật giáo, diễn ra vào ngày rằm tháng 7 âm lịch hàng năm. Năm nay, ngày lễ Vu Lan báo hiếu rơi vào thứ Tư, ngày 30/8 dương lịch.

Cũng Vu Lan từ ngày nào?

Diễn ra cố định vào rằm tháng 7 (tức ngày 15/7) âm lịch hàng năm. Nếu tính theo dương lịch, lễ Vu Lan thường rơi vào giữa đến cuối tháng 8, hoặc đầu tháng 9 hàng năm, cụ thể: Lễ Vu Lan 2022 rơi vào thứ 6, ngày 12/08 dương lịch.

Mùa Vu Lan báo hiếu là gì?

Lễ Vu Lan hay còn được gọi là lễ Báo hiếu, trùng với ngày Rằm tháng 7 (lễ Xá tội vong nhân). Ngày lễ là dịp trọng đại để báo ân và bày tỏ lòng biết ơn đối với cha mẹ, tổ tiên. Bài viết sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về nguồn gốc, ý nghĩa và những nghi thức cần có trong mùa Vu Lan báo hiếu.