Du khách chờ đợi khoảnh khắc được đón ánh bình mình trên đỉnh núi cao gần 3.000m - Ảnh: Ng.Hường
Từ Hà Nội, rong ruổi theo quốc lộ 32 hơn 250km đến xã Tú Lệ [Văn Chấn, Yên Bái], chúng tôi bắt đầu vào xã Nậm Có để leo Lùng Cúng. Dù đoạn đường này chỉ có 12-13km nhưng độ dốc lớn, lại trơn trượt rất khó đi. Ngay cả những phượt thủ chuyên nghiệp cũng phải dừng gửi xe vào nhà dân để cuốc bộ hoặc thuê xe ôm bản địa.
Lạc vào thế giới rừng già
Có ba bản nằm dưới chân núi với ba cung đường lên đỉnh để du khách lựa chọn, đó là từ bản Lùng Cúng, từ bản Thào Chua Chải và từ bản Tu San. Sau một hồi thảo luận, theo lời tư vấn của hai porter dẫn đường người Mông là Hồ Tòng và Hờ A Trừ, cả nhóm quyết định chọn cung leo từ bản Tu San để được khám phá nhiều cảnh đẹp núi rừng.
Cung đường này có cây cối che chắn nên dù đi vào hôm nắng cũng cảm thấy dễ chịu. Những ngọn núi cao ở Tây Bắc thường có suối nước và Lùng Cúng cũng không ngoại lệ. Đường ra suối chỉ có người bản địa biết, các porter đưa cả nhóm đến một con suối trong vắt chảy ào ào qua những phiến đá lớn để nghỉ ngơi lấy sức, rửa ráy trước khi tiếp tục hành trình.
Ở độ cao gần 2.000m so với mực nước biển, mây mù bắt đầu bao phủ dày đặc khắp cánh rừng. Chỉ cách nhau vài chục mét là đã khuất dạng. Mọi người bắt đầu lạc vào cánh rừng già âm u với những thân cây dẻ cổ thụ, rồi cây dây leo chằng chịt.
Có những gốc đại thụ ba người ôm không xuể. Cây cao vút, thẳng tắp trong sương mù chẳng thấy ngọn đâu. Mấy anh chàng, cô nàng tỏ vẻ thích thú khi đu thử trên mấy cây dây leo như trò của người rừng Tarzan.
Giữa màu xanh của rừng già, bỗng xuất hiện những cây phong cổ thụ lá ngả vàng, ngả đỏ đầy cuốn hút. Nhiều cây phong cổ thụ ở đây mọc từ vài trăm năm trước. Phong và rêu giữa cánh rừng già mờ sương đã tạo nên bức tranh phong cảnh ấn tượng. Theo porter Hờ A Trừ, để gặp mùa rừng phong thay lá đẹp nhất, du khách cần đi vào khoảng từ cuối tháng 11 đến tết dương lịch.
Trời mới giữa chiều nhưng đã tối mịt, chúng tôi theo chân Hồ Tòng và Hờ A Trừ tới nghỉ ngơi tại lán gỗ của người Mông, được bà con dựng giữa những tán cây cổ thụ với một lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên nóc. Đây là điểm dừng chân không thể thiếu trong mỗi chuyến leo Lùng Cúng, người bản địa cũng đến đây trú mưa rừng trong mỗi chuyến đi.
Thảo nguyên giữa biển mây
Ai nấy hò nhau dậy thật sớm vào sáng hôm sau để tìm lên đỉnh kịp đón ánh bình minh. Càng lên cao nhiệt độ trên núi càng giảm. Giữa ban sáng nhiệt độ trên đỉnh Lùng Cúng chỉ còn 7-8 độ C. Mấy cô gái trong nhóm cho biết nếu cứ leo liên tục toát mồ hôi thì không sao, chứ đứng lại một lúc gió thổi ào ào tạt vào người là bắt đầu cảm thấy rét run. Đến gần đỉnh núi, khung cảnh trở nên quang đãng, không gian bao la bốn phía.
Mọi người đội khăn, trùm mũ và mặc tất cả quần áo ấm mang theo rồi cùng nhau đứng chờ đón ánh bình minh. Do quá lạnh, chúng tôi phải nhờ đến sức nóng của ngọn lửa giữ ấm cơ thể. Ánh mặt trời vàng rực từ từ nhô lên khỏi biển mây, khỏi những dải núi trùng điệp Tây Bắc. Khoảnh khắc ấy chỉ diễn ra trong chốc lát, nhưng ai cũng cố chịu rét đứng đợi để được ngắm. Bức tranh phong cảnh núi rừng lúc này đẹp huyền ảo không có từ nào tả xiết.
Đặt chân tới khu vực đỉnh núi gắn chóp inox ghi độ cao 2.913m khi mặt trời đã nhô cao. Những biển mây vần vũ ôm ấp núi rừng. Gió thổi mây trôi thành những con sóng dữ dội như quần long tranh bá. Ai cũng tìm cho mình một mỏm đá để ngồi ngắm cảnh đến ngẩn ngơ quên lối về. Không giống với một số núi khác đã chinh phục, đỉnh Lùng Cúng khá bằng phẳng, chỉ toàn đồi cỏ và những bụi cây thấp.
Đứng ở khu vực chóp inox, du khách có thể ngắm thung lũng mây bay bên dưới, nơi có bản Lùng Cúng hoặc nhìn sang xã Chế Cu Nha hay phóng tầm mắt ra xa ngắm vùng núi rừng xã Nậm Xây [huyện Văn Bàn, Lào Cai]. Đứng trên đỉnh núi hà hít hương sắc của đất trời, ngỡ như mình còn cao hơn mây mới thấy đáng cho hành trình vất vả, rét mướt đã qua. Ai cũng cố gắng mở mọi giác quan từ tai, mắt để thưởng lãm, cảm thụ món quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng.
Đỉnh Lùng Cúng được đặt theo tên một bản làng nằm sâu trong vùng núi hiểm trở bậc nhất tại xã Nậm Có, huyện Mù Cang Chải, Yên Bái. Bản Lùng Cúng là địa bàn sinh sống của hơn 300 hộ người Thái, có cả người Kinh.
Theo người dân bản địa, thời gian leo núi Lùng Cúng thích hợp là vào mùa khô ở miền Bắc, từ tháng 10 đến tháng 4 dương lịch. Nếu đi từ 1-3 khách, cần thuê 1 porter, từ 4 khách trở lên cần thuê 2 hoặc 3 porter. Có thể chuẩn bị đồ ăn từ trước hoặc nhờ porter mua hộ xôi, gà, thịt heo ở dưới bản mang theo...
Du khách “tự sướng” với chóp inox ghi độ cao 2.913m của đỉnh núi - Ảnh: Ng.Hường
Để leo núi an toàn, du khách cần nghiên cứu tổng thể: địa hình, theo dõi dự báo thời tiết, văn hóa bản địa; rèn luyện thể lực trước chuyến leo núi ít nhất 3 tháng, đi theo nhóm đã quen biết trước để dễ dàng phối hợp khi có tình huống xảy ra.
Đặc biệt, phải chuẩn bị đầy đủ đồ đạc [quần áo giữ ấm, chống thấm, mũ, găng tay, giày leo núi, áo mưa, kem chống vắt, thuốc cá nhân, gậy leo núi, đèn pin, bản đồ GPS, nước tăng lực...], chuẩn bị kỹ năng sống trong rừng và... mua bảo hiểm.
NGUYỄN HƯỜNG - VĂN DUY
Đỉnh Lùng Cúng có thảm thực vật phong phú và là đỉnh cao có tiềm năng thế mạnh bậc nhất đối với du lịch trải nghiệm cùng với phát triển một số loại cây thảo dược quý.
-
Đặc sắc chương trình du lịch 'Về miền đất Ngọc' huyện Lục Yên, Yên Bái
-
Tạo điểm nhấn quảng bá tiềm năng du lịch Yên Bái
Lùng Cúng nằm ở độ cao 2.913m so với mực nước biển, thuộc dãy Hoàng Liên Sơn, là đỉnh cao nhất tại huyện Mù Cang Chải [Yên Bái], phân chia ranh giới giữa huyện Mù Cang Chải và huyện Văn Bàn [Lào Cai]. Nơi đây có thảm thực vật phong phú và là đỉnh cao có tiềm năng thế mạnh bậc nhất đối với du lịch trải nghiệm cùng với phát triển một số loại cây thảo dược quý. Dù vậy, Lùng Cúng vẫn được người dân ví như "ốc đảo" giữa núi rừng.
"Ốc đảo" Lùng Cúng
Một ngày cuối tháng Ba, khi trời còn chưa sáng tỏ, sương mù vẫn vương vấn dưới những tán thông già. Theo lịch hẹn đã hẹn, "tay đua" người Mông Giàng A Phừ và ba người bạn đón chúng tôi bằng những chiếc xe "Min khơ" hầm hố. Trò chuyện trên đường đi, Vàng A Khua cười nói: "Nhà em ở trung tâm xã,nhưng hầu nhưngày nào trong tuần em cũng vào bản để chở lương thực và đem báo cho dân bản đọc… Em thuộc hết cả ổ gà, ổ voi trên con đường này".
Theo lộ trình, trước khi lên đỉnh Lùng Cúng, chúng tôi dừng chân tại bản Lùng Cúng. Sau khoảng 3 tiếng đồng hồ vượt quãng đường quanh co, gập ghềnh dài hơn 25km từ trung tâm xã Nậm Có, chúng tôi mới đến được bản Lùng Cúng. Ấn tượng đầu tiên với chúng tôi là nơi đây ngập tràn hương sắc của các loài hoa như đỗ quyên trắng, đỏ, tím, hoa đào rừng, hoa táo...
Đến bản Lùng Cúng, du khách cũng sẽ không khỏi ngỡ ngàng trước những ngôi nhà cổ của người Mông, với các tấm lập pơ mu trường tồn hàng trăm năm và những vườn đào, vườn táo cổ thụ do người dân nơi đây trồng.
Trưởng bản Lùng Cúng, ông Tráng Sung Của đón chúng tôi bằng cái bắt tay thân thiện: "Rất may hôm nay mình không đi rừng, chứ nhiều khi có khách vào cũng chẳng biết mà đón tiếp". Biết được ý định của chúng tôi muốn lên tận đỉnh Lùng Cúng, ông Của bảo: "Các cháu cứ thong thả, ăn cơm uống rượu và ngủ ở nhà chú. Sáng mai lên đỉnh Lùng Cúng vào lúc trời quang đãng, sương đã tan mới ngắm được hết vẻ đẹp và sự hùng vĩ của Lùng Cúng…".
Đêm ở bản Lùng Cúng xuống nhanh, kèm chút se lạnh. Mới hơn 17 giờ, bóng tối đã dần bao trùm lên khắp bản làng. Trực tiếp chứng kiến cảnh bà con sinh hoạt không có điện mới thấu hiểu được hết những khó khăn, thiệt thòi mà họ phải chịu bao năm qua.
Bên bếp lửa hồng, phả một hơi thuốc lào, nhấp ngụm chè đặc, ông Của tâm sự: Trước đây, để vào được bản Lùng Cúng, trời nắng cũng như trời mưa phải đi bộ xuyên rừng qua hơn chục cái đồi núi. Năm 2008, để thuận lợi hơn trong việc đi lại, bà con trong bản đã cùng nhau mở con đường đất. Con đường được hoàn thành vào cuối năm 2011 thì bà con mới bắt đầu đi lại được bằng xe máy, việc đi lại giờ cũng đã dễ dàng hơn nhiều.
Lùng Cúng hiện chưa có sóng điện thoại và điện lưới. Để kết nối thông tin với xã, bà con phải đi lên một ngọn núi cách bản hơn 4 km hoặc về phía trung tâm xã, tìm các điểm có thể tiếp sóng điện thoại để gọi. Còn để có điện chiếu sáng, bà con phải dùng điện phập phù từ những máy phát điện mi ni đặt trên các con suối. Những thiết bị như tivi, đài… chỉ là niềm mong ước xa vời của bà con nơi đây...
Lùng Cúng nguyên sơ
Rời bản, chúng tôi ngược đỉnh Lùng Cúng theo lịch trình đã định. Đỉnh Lùng Cúng cách bản 11km, nhưng để lên đỉnh, chúng tôi phải trải qua 45 phút đi xe máy trên cung đường xóc lên tận óc, rồi sau đó phải bỏ xe lại bên nhà dân cạnh đường để tiếp tục leo dốc thêm 2 tiếng đồng hồ mới đến được "Thiên đường Lùng Cúng".
Trên đỉnh cao nhất của Lùng Cúng có bãi bằng rộng gần 1ha, với tầm nhìn bao quát bốn xung quanh như: Thung lũng Lùng Cúng và các xã của huyện Văn Bàn [Lào Cai], Chế Cu Nha [Mù Cang Chải]…Khí hậu nơi đây thật trong lành với thảm thực vật phong phú, tại các vùng phụ cận lại có thêm các loài hoa như: đỗ quyên, cây Phong lá đỏ và một số loài hoa khác… Ấn tượng hơn cả là nơiđây vẫn giữ được vẻ đẹp nguyên sơ, chưa có sự tác động của con người.
Chị Nguyễn Khánh Chi [du khách đến từ Hà Nội] cho biết: "Nơi này có một vẻ đẹp hoang sơ tuyệt vời khiến tôi sẽ mãi không quên. Chúng tôi sẽ cố gắng chụp được nhiều bức ảnh về Lùng Cúng. Khi trở về, chúng tôi cho bạn bè xem những bức ảnh này thì chắc chắn rằng ai cũng muốn lên Mù Cang Chải để khám phá, tận hưởng vẻ đẹp nơi đây".
Những năm gần đây, dân bản đã tự tạo các tuyến du lịch và hướng dẫn du khách leo lên đỉnh Lùng Cúng để chinh phục, khám phá đỉnh cao này. Từ đó, nhiều người dân có thêm nguồn thu nhập ngay tại quê hương. Nhưng đó mới chỉ là các hoạt động tự phát chưa sâu rộng nên số người dân tham gia vẫn còn ít và chưa hiệu quả.
Anh Giàng A Sang, một người dân trong bản cho biết: "Lùng Cúng có nhiều điểm đẹp với muônvàn sắc hoa. Gần đây, nhiều du khách muốn đến trải nghiệm nhưng đường xá không thuận lợi cũng là rào cản đối vớingười dân trong bản muốn phát triển kinh tế và phát huy thế mạnh du lịch. Chúng tôi mong muốn được các cấp, ngành đầu tư hệ thống điện lưới và bê tông hóa tuyến đường từ trung tâm xã lên bản để thuận tiện đi lại".
Bản Lùng Cúng được sáp nhập từ hai bản, gồm bản Phình Ngài và bản Lùng Cúng. Bản có 6 dòng họ [Cháng, Giàng, Thò, Vàng, Lý, Lù] đều là đồng bào dân tộc Mông với 192 nóc nhà, trên 1.300 nhân khẩu, trong đó 92 hộ thuộc diện nghèo và 31 hộ cận nghèo. Không điện, không sóng điện thoại, giao thông đi lại khó khăn, tập quán canh tác lạc hậu tự cung tự cấp.
Hiện nay, dân bản Lùng Cúng đang quản lý và bảo vệ 1.798 harừng, mỗi năm nhận được hơn 1 tỷ đồng tiền dịch vụ bảo vệ môi trường rừng. Ngoài ra, bình quân mỗi hộ đang chăm sóc 200 cây táo mèo lâu năm và hàng trăm gốc đào, cho thu nhập bình quân từ 100 – 150 triệu đồng mỗi năm. Chibộ và bà controng bản đã phát huy tinh thần đoàn kết chung tay xây dựng bản làng, xây dựng nông thôn mới, gắn với phát huy bản sắc văn hóa dân tộc và phát triển kinh tế - xã hội…
Tiềm năng du lịch
Mới đây, trong buổi gặp gỡ với bà con dân bản Lùng Cúng, Bí thư huyện ủy Mù Cang Chải Nông Việt Yên thông tin: Huyện đã giao các phòng,ban đề xuất đưa tuyến đường vào kế hoạch trung hạn và ưu tiên thực hiện bê tông hóa cho toàn tuyến đường vào bản trong thời gian tới. Cùng với đó, huyện cũng kiến nghị các cấp, cácngành đầu tư kéo điện lưới quốc gia về cho bà con dân bản để đưa khu vực Lùng Cúng, Phình Ngài và Tà Cua Y vào quy hoạch phát triển du lịch.
Huyện cũng đề nghị xã Nậm Có tăng cường lãnh đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc quản lý tốt địa bàn xã nói chung và Lùng Cúngnói riêng, vận động nhân dân tham gia học tập, làm du lịch cộng đồng. Huyện phốihợp với Phòng Vănhóa xây dựng các tour du lịch, khuyến khích thành lập các tổ hợp tác; tăng cường công tác quản lý,bảo vệ, phòng cháy, chữa cháy rừng.
Mù Cang Chải được đánh giá là địa điểm đáng du lịch trải nghiệm nhất của Việt Nam năm 2020. Đây là huyện vùng cao sở hữu tiềm năng lớn để phát triển du lịch với nhiều cảnh quan đẹp, hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế như ruộng bậc thang Mù Cang Chải được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt, khu bảo tồn loài và sinh cảnh Chế Tạo, đèo Khau Phạ - một trong tứ đại đỉnh đèo của Tây Bắc, thung lũng Nậm Khắt, di tích bãi đá cổ mới được phát hiện ở xã La Pán Tẩn và Lao Chải, đỉnh Lùng Cúng với độ cao hơn 2.900 mét... cùng với đó là những nét văn hóa riêng, đậm bản sắc văn hóa dân tộc Mông.
Du lịch huyện Mù Cang Chải đã từng bước được đầu tư, hình thành các sản phẩm du lịch độc đáo, nổi bật và thu hút khách du lịch, đặc biệt là các sản phẩm du lịch khai thác cảnh quan ruộng bậc thang. Năm 2020, mặc dù do ảnh hưởng của dịch COVID-19 khiến lượng du kháchgiảm mạnh, đặc biệt là khách quốc tế nhưng Mù Cang Chải vẫn đón trên 167 nghìn lượt khách, chiếm khoảng 22% tổng lượt khách du lịch của tỉnh Yên Bái…
Tuấn Anh [TTXVN]
Xây dựng Mù Cang Chải trở thành điểm đến hàng đầu vùng Tây Bắc
Sáng 24/3, UBND huyện Mù Cang Chải [Yên Bái] tổ chức Hội thảo góp ý kiến xây dựng Đề án “Xây dựng huyện Mù Cang Chải trở thành huyện du lịch giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030”.
Chia sẻ:
Từ khóa:
- Du lịch Việt Nam,
- Lùng Cúng,
- du lịch trải nghiệm,
- du lịch Yên bái,
- cây táo mèo,
- Mù Cang Chải,
- Yên Bái,