Mạnh tay gom cổ phiếu
Nhóm quỹ thuộc Dragon Capital Việt Nam đã mua 2,25 triệu cổ phiếu STB của Sacombank trong ngày 2/8/2022, nâng khối lượng sở hữu lên 132 triệu đơn vị, tương ứng tỷ lệ nắm giữ trên 7% vốn điều lệ. Đây là giao dịch nối tiếp chuỗi mua ròng mạnh mẽ của nhóm này sau khi trở thành cổ đông lớn [sở hữu trên 5%] tại Sacombank vào ngày 10/3/2022, rồi tăng lên trên 6% vào đầu tháng 7.
Tính riêng 5 tháng gần nhất, nhóm quỹ ngoại trên đã mua khoảng 37 triệu cổ phiếu STB, trong đó, CTBC Vietnam Equity mua 15 triệu cổ phiếu, Norges Bank mua 11,5 triệu cổ phiếu, Vietnam Enterprise Investments Limited mua gần 8 triệu cổ phiếu...
Lực mua lớn từ quỹ ngoại góp phần giúp giá cổ phiếu STB trên sàn chứng khoán hồi phục đáng kể sau chuỗi lao dốc cùng thị trường chung. Cuối tuần qua [12/8], giá cổ phiếu STB đạt 25.650 đồng/cổ phiếu, cao hơn khoảng 15% so với đầu tháng 7, nhưng vẫn thấp hơn 20% so với đầu năm 2022.
Gần đây, khối nhà đầu tư nước ngoài mua ròng nhóm cổ phiếu ngân hàng như STB, TPB, HDB, LPB...
Trong tháng 7/2022, khối nhà đầu tư nước ngoài nói chung đã mua ròng gần 20 triệu cổ phiếu ngành ngân hàng trên HOSE, giá trị mua ròng gần 230 tỷ đồng, tập trung vào các mã STB, TPB, HDB, LPB.
Hiện tỷ lệ sở hữu của khối ngoại tại TPBank [mã chứng khoán TPB] đã gần chạm mức tối đa [room] là 30%. Giá cổ phiếu TPB gần đây dao động trên mức 28.000 đồng/cổ phiếu, tăng 13% so với đáy kể từ đầu năm 2022, nhưng thấp hơn trên 30% so với đỉnh.
Với mã HDB của HDBank, tính đến ngày 12/8/2022, khối ngoại có phiên mua ròng thứ 10 liên tiếp, tổng cộng mua thêm hơn 7,4 triệu cổ phiếu.
Theo danh sách cổ đông HDBank tính đến cuối năm 2021, ngân hàng này có 17,1% cổ phiếu được sở hữu bởi nhà đầu tư ngoại. Đầu tháng 6/2022, HDBank công bố điều chỉnh room ngoại từ 21,5% xuống 18%.
Trước đó, không ít ngân hàng có động thái “khóa” room ngoại dưới mức trần mà Luật Các tổ chức tín dụng quy định [30%] như Techcombank, VietCapitalBank, VPBank, SHB, OCB. Việc này được nhìn nhận là ngân hàng dành dư địa nhằm thu hút nhà đầu tư chiến lược nước ngoài.
Triển vọng lợi nhuận 2022
Cổ phiếu ngân hàng gần đây được khối ngoại mua ròng, theo các chuyên gia là bởi giá đang ở vùng hấp dẫn sau thời gian điều chỉnh giảm xuống vùng thấp nhất trong vòng 1 năm trở lại đây, trong khi lợi nhuận ngành này tiếp tục có triển vọng tăng trưởng cao.
Công ty Chứng khoán BIDV [BSC] đánh giá, cổ phiếu ngân hàng đang có mức định giá hấp dẫn so với triển vọng tăng trưởng lợi nhuận, cùng nhiều yếu tố hỗ trợ có thể diễn ra sẽ giúp nhóm này tăng giá vượt trội so với mặt bằng chung của VN-Index.
BSC kỳ vọng, lợi nhuận ngành ngân hàng năm 2022 sẽ tăng 36,4% nhờ kinh tế phục hồi sau dịch Covid-19 và mức nền lợi nhuận thấp năm 2021. Trong đó, việc đẩy mạnh bán lẻ sẽ giúp các ngân hàng giảm thiểu rủi ro tập trung và có biên lãi ròng [NIM] cao hơn so với khách hàng lớn. Sự phục hồi của nền kinh tế giúp tăng trưởng tín dụng cao, đặc biệt tập trung vào nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ và khách hàng cá nhân với NIM cải thiện là yếu tố hỗ trợ tốt cho thu nhập của các ngân hàng. Bên cạnh đó, tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn [CASA] gia tăng giúp ngân hàng giảm chi phí vốn.
Các chuyên gia của Dragon Capital Việt Nam nhận định, năm 2022, tín dụng được cải thiện, lợi nhuận bình quân toàn ngành có thể đạt mức tăng 30% so với năm 2021. Các thông tin khác hỗ trợ cổ phiếu ngân hàng là một số nhà băng đang triển khai kế hoạch bán vốn chiến lược, ghi nhận lợi nhuận đột biến từ bán bảo hiểm độc quyền, hay khả năng được chấp thuận tăng room ngoại.
Liên quan đến room ngoại, theo Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU [EVFTA], trong 5 năm kể từ khi hiệp định có hiệu lực [1/8/2020], Việt Nam cam kết sẽ xem xét cho phép các tổ chức tín dụng EU được nâng mức nắm giữ lên tối đa 49% vốn điều lệ của 2 ngân hàng thương mại cổ phần [không áp dụng với Vietcombank, VietinBank, Agribank và BIDV].
Công ty Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam đánh giá, HDBank là một trong số ít ngân hàng có khả năng được nới room lên 49%. Trong khi đó, theo Công ty Chứng khoán Bản Việt, Sacombank là ứng cử viên rõ ràng nhất.
Chuyên gia Kinh tế trưởng VinaCapital, ông Michael Kokalari kỳ vọng, lợi nhuận trên mỗi cổ phần [EPS] các doanh nghiệp niêm yết năm 2022 có khả năng tăng trên 20% sẽ hỗ trợ VN-Index phục hồi trong giai đoạn cuối năm nay.
Trong đó, giá cổ phiếu nhóm ngân hàng sẽ có diễn biến tích cực, vì các vấn đề về chất lượng tài sản sau đại dịch Covid-19 của các ngân hàng ít nghiêm trọng hơn so với lo ngại của nhiều nhà đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh tăng trưởng GDP đang bùng nổ.
Trong 6 tháng đầu năm 2022, mức tăng trưởng lợi nhuận trung bình của ngành ngân hàng đạt trên 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, giá cổ phiếu lại giảm 30 - 40% so với mức đỉnh. Giới phân tích cho rằng, thị giá giảm kéo chỉ số P/B [thị giá/giá trị sổ sách] ngành ngân hàng xuống còn 1,5 lần là mức hấp dẫn để đầu tư dài hạn.
Công ty Chứng khoán Sài Gòn đánh giá cao cơ hội đầu tư dài hạn vào cổ phiếu của những ngân hàng có hoạt động cho vay thận trọng và tỷ trọng dư nợ đối với lĩnh vực bất động sản cũng như trái phiếu doanh nghiệp ở mức thấp như ACB, VCB; các mã mang lại cơ hội giao dịch ngắn hạn là MBB, STB.
Với kịch bản tích cực là hạn mức tăng trưởng tín dụng được nới trong quý III/2022, giới phân tích dự báo, lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu [ROE] ngành ngân hàng cả năm có thể đạt 21%, vẫn đảm bảo tỷ suất tốt so với mặt bằng chung toàn thị trường chứng khoán. Cổ phiếu “vua” có thể trở thành nhóm dẫn dắt thị trường trong những tháng cuối năm nay.
Sóng M&A có thể nổi
Ông Yoshizawa Toshiki, thành viên Hội đồng quản trị OCB - đại diện đối tác chiến lược Nhật Bản [Aozora] cho rằng, các giao dịch mua bán - sáp nhập [M&A] sẽ sôi động sau giai đoạn bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19. Trong đó, hoạt động M&A lĩnh vực tài chính - ngân hàng cũng không ngoại lệ, sẽ “nóng” trong thời gian tới. Điều quan trọng để thu hút nhà đầu tư nước ngoài ở lĩnh vực này là cần nới thêm room ngoại.
Hiện có 3 ngân hàng lớn nhất của Nhật Bản đầu tư vào các ngân hàng Việt Nam, trở thành cổ đông chiến lược nước ngoài tại Vietcombank, VietinBank và Eximbank. Aozora là ngân hàng Nhật Bản thứ tư khi nắm giữ 15% cổ phần OCB, mong muốn nâng thêm tỷ lệ sở hữu nếu room ngoại được nới.
“Các ngân hàng tầm trung của Nhật Bản đang tìm hiểu nhiều về thị trường tài chính cũng như hoạt động M&A tại Việt Nam”, ông Yoshizawa nói và cho biết, không chỉ riêng
Aozora, các nhà đầu tư Nhật Bản khác đều mong muốn Chính phủ Việt Nam nới room ngoại lĩnh vực ngân hàng để có thêm cơ hội đầu tư.
Những tháng đầu năm 2022, thị trường tài chính - ngân hàng Việt Nam đã có những dấu hiệu cho thấy các thương vụ M&A lớn sẽ xuất hiện như VPBank muốn bán 15% cổ phần cho đối tác nước ngoài nên nâng room ngoại từ 15% lên 17,607% vốn điều lệ. Chưa tiết lộ cụ thể về thời gian hoàn thành kế hoạch bán vốn, nhưng đại diện VPBank chia sẻ, Ngân hàng sẽ sớm thực hiện trong năm 2022.
Trước đó, việc SMBC chấm dứt liên minh với Eximbank khiến thị trường đồn đoán nhà đầu tư Nhật Bản này sẽ thoái 15% vốn tại Eximbank để mở đường rót vốn vào VPBank, nhất là sau khi SMBC hoàn tất mua 49% vốn điều lệ FE Credit - một công ty con của VPBank.
Một số thương vụ bán vốn cho khối ngoại dự kiến sẽ diễn ra trong thời gian tới như Vietcombank chào bán riêng lẻ 6,5% cổ phần, kỳ vọng thu về xấp xỉ 30.000 tỷ đồng.
Thùy Vinh
Nhiều cổ phiếu ngân hàng bị giảm 8 - 15% trong vòng một tháng nay. Trong ảnh: nhân viên môi giới theo dõi thị trường - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Trong khi đó, dù bán ròng hơn 8.100 tỉ đồng trên toàn thị trường tính từ đầu năm đến nay nhưng khối ngoại lại mua ròng hơn 1.770 tỉ đồng cổ phiếu ngành ngân hàng. Ngân hàng cũng là ngành mà nhà đầu tư ngoại chi nhiều tiền nhất để sở hữu cổ phiếu [16,8 triệu tỉ đồng], tiếp đến là ngành thực phẩm đồ uống [10 triệu tỉ đồng], bất động sản [8,9 triệu tỉ đồng]…
Lo "nồi cơm" của ngân hàng vơi đi
Dù tình hình xung đột Nga - Ukraine được nhận định không tác động trực tiếp quá lớn đến nền kinh tế Việt Nam, vì thị trường này chiếm tỉ trọng nhỏ trong tổng cơ cấu kim ngạch xuất nhập khẩu, nhưng nhiều chuyên gia cho rằng rủi ro trong ngắn hạn khi xung đột kéo dài là áp lực lạm phát có thể tăng mạnh và sớm hơn so với dự kiến.
Bà Nguyễn Hoài Thu - giám đốc điều hành khối đầu tư chứng khoán và trái phiếu của VinaCapital [tập đoàn đầu tư và quản lý tài sản lớn nhất tại Việt Nam với tổng giá trị trên 3,9 tỉ USD] - cũng cho rằng khi các lệnh trừng phạt kinh tế được áp dụng, tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng sẽ đẩy giá nhiều mặt hàng cơ bản tăng cao, góp phần khiến lạm phát trở thành rủi ro ảnh hưởng danh mục đầu tư.
Với lo ngại lạm phát tăng, ngân hàng buộc phải tăng lãi suất huy động để thu hút tiền gửi. Mặt khác, nhằm hướng dòng vốn vào sản xuất, phục hồi phát triển kinh doanh, Chính phủ đã định hướng cho các ngân hàng tiếp tục giảm lãi suất cho vay trong năm nay. Do vậy, biên lợi nhuận của các nhà băng có thể bị sụt giảm, ảnh hưởng đến sức hấp dẫn của các cổ phiếu "vua".
Trong vòng một tháng nay, giá cổ phiếu ngành ngân hàng bị sụt giảm mạnh, điển hình như MBB [MBBank], TCB [Techcombank], VCB [Vietcombank], OCB [Oricombank]… giảm từ 8 - 9%. Cổ phiếu của nhiều ngân hàng khác có mức giảm hơn 10% như LPB [LienVietPostBank], CTG [VietinBank], HDB [HDBank]…
Tuy nhiên, theo các chuyên gia phân tích của Công ty chứng khoán SSI, diễn biến của thị trường chứng khoán VN trong giai đoạn qua cho thấy sức chống chịu với rủi ro khá tốt, ngay cả tác động từ việc Cục Dự trữ liên bang Hoa kỳ [FED] nâng lãi suất USD trong tháng 3 cũng có thể đã được phản ánh phần lớn.
Đặc biệt, việc mở cửa nền kinh tế từ ngày 15-3 được kỳ vọng sẽ tác động tích cực đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Các biện pháp kiểm soát giá của Chính phủ cũng được kỳ vọng sẽ đem lại hiệu quả trước diễn biến tăng mạnh của giá hàng hóa, hạn chế ảnh hưởng của lạm phát tới quá trình phục hồi kinh tế.
Khối ngoại tăng gom cổ phiếu "vua"
Dù cho rằng danh mục đầu tư khó tránh khỏi những ảnh hưởng tiêu cực trong ngắn hạn bởi căng thẳng Nga - Ukraine, nhưng bà Nguyễn Hoài Thu cho biết đơn vị vẫn tập trung đầu tư cổ phiếu của các công ty thuộc những ngành có lợi thế cạnh tranh bền vững, hưởng lợi từ tăng trưởng dài hạn của kinh tế Việt Nam, bao gồm ngân hàng.
Do đó, khi thị trường giảm sâu sẽ là cơ hội để mua vào những cổ phiếu tốt với giá rẻ hơn. Trong thực tế, một số quỹ ngoại cũng liên tục gom cổ phiếu của các ngân hàng. Cụ thể, theo thông tin từ Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM [HoSE], ngày 8-3 nhóm quỹ Dragon Capital do bà Trương Ngọc Phương là đại diện đã mua 1,25 triệu cổ phiếu STB [Sacombank], nâng tỉ lệ sở hữu lên 95,2 triệu cổ phiếu, tương đương chiếm 5,05% vốn tại ngân hàng này.
Trước đó ngày 1-3, Dragon Capital cũng đã trở thành cổ đông lớn của Ngân hàng Quân Đội [MBBank] sau khi mua 916.800 cổ phiếu MBB, nâng số lượng nắm giữ của nhóm quỹ Dragon Capital đối với cổ phiếu MBB lên gần 189,3 triệu cổ phiếu [hơn 5% vốn điều lệ của MBBank]. MBB thuộc top cổ phiếu có tỉ trọng lớn trong danh mục đầu tư của quỹ này.
Theo các chuyên gia từ Dragon Capital Việt Nam, năm 2022 hội tụ đầy đủ yếu tố tích cực của nhóm cổ phiếu "vua", như tín dụng dự báo được cải thiện, lợi nhuận bình quân toàn ngành dự báo đạt mức tăng 30% so với năm trước, một số ngân hàng đang triển khai việc bán vốn chiến lược, lợi nhuận đột biến ghi nhận từ việc bán bảo hiểm độc quyền, được chấp thuận nới room cho nhà đầu tư nước ngoài…
Bình luận về động thái liên tục mua ròng cổ phiếu VPB [VPBank] của khối ngoại, sau khi VPB thông báo điều chỉnh tỉ lệ sở hữu tối đa của nhà đầu tư ngoại từ 15% lên 17,5% vốn điều lệ, ông Huỳnh Minh Tuấn - giám đốc môi giới hội sở chứng khoán Mirae Asset, nhà sáng lập Công ty quản lý tài sản FIDT - cho rằng: "Với thị trường 98 triệu dân đi kèm nhiều dịch vụ tài chính chưa khai phá, ngân hàng là ngành rất hot".
Nơi trú ẩn của dòng tiền dài hạn
Theo Công ty chứng khoán Rồng Việt, căng thẳng Nga - Ukraine và các diễn biến leo thang tiếp theo có thể làm thị trường chứng khoán rung lắc, nhưng mức độ tác động sẽ không quá tiêu cực bởi yếu tố căng thẳng không còn mang tính chất bất ngờ như ban đầu.
Ngành ngân hàng chiếm trên 30% vốn hóa của sàn HoSE - Ảnh: B.M.
Khi thị trường còn tiềm tàng bất ổn, việc duy trì tỉ lệ sức mua nhất định sẽ giúp nhà đầu tư có vị thế tốt hơn trong những nhịp sụt giảm giá cổ phiếu. "Dòng tiền dài hạn có thể trú ẩn vào cổ phiếu ngân hàng khi nhìn xa hơn vào câu chuyện tăng trưởng nửa sau 2022 và ảnh hưởng căng thẳng địa chính trị dần qua đi", nhóm phân tích của công ty chứng khoán này nhận định.
BÔNG MAI