03:27 Ngày 28/09/2021
Tự chữa giãn tĩnh mạch thừng tinh có hiệu quả hay không là điều rất nhiều nam giới băn khoăn. Dưới đây là giải đáp của bác sĩ chuyên khoa về vấn đề này, giúp bạn tìm ra phương pháp chữa giãn tĩnh mạch thừng tinh tốt nhất.
Bài viết liên quan:
Bị giãn tĩnh mạch thừng tinh có nên quan hệ tình dục không?
Giải đáp thắc mắc: Có nên mổ giãn tĩnh mạch thừng tinh?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh: Chữa không đúng cách, tăng nguy cơ vô sinh
Giãn tĩnh mạch thừng tinh được coi là bệnh nam khoa rất phổ biến ở độ tuổi dậy thì và thanh niên. Bệnh khiến nhiều người hoang mang, e ngại nên rất nhiều người muốn chữa bệnh tại nhà và chỉ đi thăm khám khi có các biểu hiện nặng.
Tình trạng tĩnh mạch bị giãn nở sẽ tạo thành các đám rối có thể nhìn thấy trực tiếp bằng mắt thường khi bệnh nặng. Đa số người bệnh sẽ thấy một bên tinh hoàn sưng to hơn bên còn lại.
Ước tính khoảng 30% người mắc giãn tĩnh mạch thừng tinh phải đối mặt với tình trạng vô sinh. Mặc dù vậy, bệnh vẫn gây ra nhiều vấn đề về sinh lý ở nam giới như: gây yếu sinh lý, rối loạn cương dương, làm tâm lý e ngại khi quan hệ tình dục.
Búi tĩnh mạch thừng tinh giãn nở, ngoằn ngoèo
Có nên tự chữa giãn tĩnh mạch thừng tinh không?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh thực chất là bệnh lý không nguy hiểm đến tính mạng ngay lập tức nhưng lại gây áp lực tâm lý và giảm chất lượng đời sống tình dục. Tùy vào mức độ bệnh mà khi đi thăm khám bác sĩ sẽ tư vấn điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật.
Tự chữa giãn tĩnh mạch thừng tinh tại nhà được đánh giá là không hiệu quả nếu bạn chưa biết mình đang mắc bệnh ở cấp độ nào. Tuy nhiên, khi đi thăm khám và sử dụng thuốc điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh, kết hợp với các biện pháp hỗ trợ trong lối sống, sinh hoạt, ăn uống sẽ đem lại hiệu quả nhiều hơn.
Bạn có thể tham khảo một số cách đơn giản như:
- Tập thể dục phù hợp để máu huyết được lưu thông đến các cơ quan, ngăn ngừa ứ máu ở tĩnh mạch thừng tinh.
- Massage cho vùng kín, đặc biệt là khu vực bìu để thúc đẩy máu lưu thông, ngăn chặn tình trạng tắc nghẽn hoặc trào ngược mạch máu.
- Thiết lập chế độ ăn uống phù hợp, tăng cường nhóm thực phẩm giàu testosterone, vitamin và protein, không nên ăn các nhóm thực phẩm gây hại cho mạch máu như: đồ chiên xào nhiều dầu mỡ, thuốc lá, rượu, bia, nước ngọt có ga…
- Chú ý trong quan hệ tình dục, không thủ dâm hoặc quan hệ mạnh bạo ảnh hưởng đến chất lượng tinh binh.
- Tránh đứng hoặc ngồi một chỗ quá lâu, nên đi đứng, vận động thường xuyên để máu huyết được điều hòa đến các cơ quan.
- Tránh mặc quần áo lót chật, nên mặc đồ rộng rãi, thoải mái, dễ chịu để không gây áp lực đến tinh hoàn.
- Lưu ý khám định kì theo lịch hẹn của bác sĩ chuyên khoa để theo dõi và thay đổi phương pháp điều trị thích hợp nhất.
Có nên tự chữa giãn tĩnh mạch thừng tinh tại nhà hay không? Theo bác sĩ chuyên khoa là bạn nên đi thăm khám, nhất là khi nhân thấy các biểu hiện đau, sưng, tức và nổi tĩnh mạch tinh hoàn. Các biện pháp trên chỉ có thể hỗ trợ, không đem lại hiệu quả nếu bệnh nặng.
Gợi ý một số thực phẩm hỗ trợ tăng cường lưu thông máu, tốt cho thành mạch
Giãn tĩnh mạch thừng tinh có chữa khỏi không?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh hoàn toàn có thể được chữa khỏi và bạn càng phát hiện sớm thì việc điều trị càng rút ngắn thời gian. Tùy thuộc vào thể trạng và bệnh lý mà bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn phương pháp điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật phù hợp.
Điều trị nội khoa, bạn có thể lựa chọn các loại thuốc Tây y để giảm bớt các triệu chứng sưng, tức tinh hoàn. Tuy nhiên, dùng thuốc Tây y phải theo đúng đơn thuốc, liều lượng của bác sĩ chuyên khoa, không nên dùng lâu dài vì có rất nhiều tác dụng phụ ngoài ý muốn.
Bạn nên tham khảo các bài thuốc của Y học cổ truyền, chú trọng bổ máu và tuần hoàn máu đến các cơ quan sẽ giúp loại bỏ giãn tĩnh mạch thừng tinh tận gốc. Các dược liệu này đều là thảo dược tự nhiên, an toàn và hiệu quả mà không để lại bất cứ tác dụng phụ nào.
Ngoài ra, với trường hợp mắc bệnh nặng ảnh hưởng đến khả năng sinh lý và khiến người bệnh phải đối diện với nguy cơ vô sinh, bác sĩ sẽ tư vấn bạn phẫu thuật mổ nội soi hoặc mổ hở… để khắc phục những đám rối tĩnh mạch bao bọc quanh tinh hoàn. Bạn nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín để thực hiện phẫu thuật, tránh phản ứng phụ.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh được đánh giá là căn bệnh có khả năng tái phát cao. Trong quá trình điều trị người bệnh nên đi thăm khám thường xuyên, phát hiện sớm những bất thường, hạn chế tắm nước nóng, không đứng hoặc ngồi lâu, giữ gìn vệ sinh cơ quan sinh dục sạch sẽ để hỗ trợ điều trị bệnh tận gốc.
Các biện pháp tự chữa giãn tĩnh mạch thừng tinh tại nhà chỉ mang tính hỗ trợ, không giúp đặc trị bệnh. Do vậy, bạn nên đến bệnh viện thăm khám và làm theo hướng dẫn của bác sĩ nam khoa để sớm thoát khỏi căn bệnh “khó nói” này.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng giãn nở tĩnh mạch trong túi da chứa tinh hoà n [bìu]. Tình trạng nà y tương tự như suy giãn tĩnh mạch chân.
Giãn tÄ©nh mạch thừng tinh Ãt gặp ở bé trai dÆ°á»›i 10 tuổi, nhÆ°ng thÆ°á»ng gặp ở tuổi dáºy thì và thanh thiếu niên, và hiếm gặp sau tuổi thanh thiếu niên. Hầu hết tình trạng giãn tÄ©nh mạch thừng tinh chỉ xảy ra ở bên trái do Ä‘Æ°á»ng dẫn máu từ tinh hoà n trái. Trong má»™t số trÆ°á»ng hợp, tình trạng nà y cÅ©ng có thể xảy ra ở bên phải hoặc cả hai tinh hoà n.
Giãn tÄ©nh mạch thừng tinh thÆ°á»ng xảy ra ở bên trái bìu.
TRIỆU CHỨNG
Giãn tÄ©nh mạch thừng tinh thÆ°á»ng không có triệu chứng, không gây Ä‘au, không gây bất kỳ vấn Ä‘á» nghiêm trá»ng nà o và không cần Ä‘iá»u trị. Tình trạng nà y có thể được phát hiện bởi bệnh nhân, hay cha mẹ hoặc bác sÄ© khi khám sức khá»e định kỳ hoặc trong quá trình đánh giá khả năng sinh sản khi trưởng thà nh.
Äiá»u trị có thể được chỉ định nếu giãn tÄ©nh mạch thừng tinh:
- Gây đau
- Gây kém phát triển hoặc co rút tinh hoà n [teo tinh hoà n]
- Ảnh hưởng đến khả năng là m cha [khả năng sinh sản].
Äau hiếm khi xảy ra và nếu có thì:
- Thay đổi từ đau nhói đến đau âm ỉ ở bìu
- Äau thêm khi đứng hoặc hoạt Ä‘á»™ng gắng sức
- Äau tăng dần trong ngà y
- Hết Ä‘au khi nằm ngá»a.
Co rút tinh hoà n bị ảnh hưởng [teo]: phần lá»›n tinh hoà n được cấu tạo từ các ống sinh tinh. Khi bị tổn thÆ°Æ¡ng, do giãn tÄ©nh mạch thừng tinh, tinh hoà n sẽ co rút và má»m hÆ¡n. Nguyên nhân gây co rút tinh hoà n hiện không rõ, nhÆ°ng các van bị rối loạn chức năng sẽ là m ứ máu trong các tÄ©nh mạch. Tình trạng ứ máu nà y là m tăng áp lá»±c trong tÄ©nh mạch gây tổn thÆ°Æ¡ng tinh hoà n.
Giãn tÄ©nh mạch thừng tinh có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản do giảm lÆ°u lượng máu và tăng nhiệt Ä‘á»™ của tinh hoà n. Äiá»u nà y có thể ảnh hưởng đến sá»± hình thà nh, khả năng di chuyển [Ä‘á»™ di Ä‘á»™ng] và chức năng của tinh trùng, do đó tinh hoà n sản xuất Ãt tinh trùng hÆ¡n và tinh trùng được tạo ra có thể không khá»e mạnh. Äiá»u trị sá»›m có thể giúp tạo tinh trùng khá»e mạnh hÆ¡n và tháºm chà giúp tinh hoà n hồi phục.
CÃCH THá»°C HIỆN CHẨN ÄOÃN?
Thông thÆ°á»ng, việc chẩn Ä‘oán giãn tÄ©nh mạch thừng tinh tÆ°Æ¡ng đối Ä‘Æ¡n giản. Bác sÄ© sẽ xem xét chi tiết bệnh sá» và đặt câu há»i vá» các triệu chứng của bệnh nhân, nếu có.
- Việc thăm khám của bác sÄ© rất quan trá»ng để loại trừ hoặc xác nháºn tình trạng giãn tÄ©nh mạch thừng tinh. Bác sÄ© sẽ thăm khám cẩn tháºn bá»™ pháºn sinh dục ngoà i. Búi tÄ©nh mạch bị sÆ°ng và rối trong bìu mà bác sÄ© có thể sá» thấy rõ ở tÆ° thế đứng hoặc khi kéo căng, giúp xác định tình trạng giãn tÄ©nh mạch thừng tinh. Các tÄ©nh mạch bị sÆ°ng nhÆ° má»™t “búi giun”. Cả hai tinh hoà n cần được khám để so sánh kÃch thÆ°á»›c. Tinh hoà n bị giãn tÄ©nh mạch thừng tinh thÆ°á»ng nhá» hÆ¡n.
- Khảo sát siêu âm. Tình trạng máu chảy ngược trong tÄ©nh mạch ở tinh hoà n bị sÆ°ng thÆ°á»ng được xác nháºn qua siêu âm bìu.
Tình trạng giãn tÄ©nh mạch thừng tinh bên phải Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c rất Ãt gặp. Trong má»™t số trÆ°á»ng hợp cá»±c kỳ hiếm, đó có thể do khối u tháºn gây ra nên cần siêu âm tháºn để loại trừ.
PHÂN LOẠI VÀ NGUYÊN NHÂN
Nguyên nhân gây giãn tÄ©nh mạch thừng tinh hiện không rõ. Tình trạng nà y xảy ra khi các van má»™t chiá»u của tÄ©nh mạch trong bìu, có tác dụng cho phép dòng máu chảy ngược vá»›i trá»ng lá»±c từ tinh hoà n và bìu trở vá» tim, bị rối loạn chức năng. Kết quả là là m cho các tÄ©nh mạch mở rá»™ng [giãn nở] gây giãn tÄ©nh mạch thừng tinh.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể được chia thà nh 3 mức độ:
- Chỉ có thể sỠthấy bằng tay khi kéo căng [độ I]
- Có thể sá» thấy bằng tay khi thả lá»ng [Ä‘á»™ II]
- Có thể nhìn rõ ở khoảng cách xa, ngay cả khi nghỉ ngơi hoà n toà n [độ III].
ÄIỀU TRỊ
Giãn tÄ©nh mạch thừng tinh có thể được Ä‘iá»u trị bằng phẫu thuáºt hoặc nút mạch, tuy nhiên việc Ä‘iá»u trị thÆ°á»ng không được chỉ định.
Các trÆ°á»ng hợp rõ rà ng được chỉ định để Ä‘iá»u trị giãn tÄ©nh mạch thừng tinh ở Ä‘á»™ tuổi thanh thiếu niên bao gồm teo tinh hoà n tiến triển, Ä‘au, sÆ°ng rõ rệt hoặc cÆ¡ thể khó chịu, kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ bất thÆ°á»ng.
Nếu bệnh nhân không có các tiêu chà trên thì không cần phẫu thuáºt. Bệnh nhân nên khám vá»›i bác sÄ© hà ng năm cho đến khi có thể phân tÃch tinh trùng.
PHẪU THUẬT
Phẫu thuáºt giúp là m tắc tÄ©nh mạch bị giãn để ngăn dòng máu từ tinh hoà n. Sá»± tắc nghẽn nà y là m chuyển hÆ°á»›ng dòng máu đến các tÄ©nh mạch khá»e mạnh. Äiá»u nà y có thể được thá»±c hiện:
- Qua má»™t Ä‘Æ°á»ng rạch nhỠở vùng bẹn bằng phÆ°Æ¡ng pháp vi phẫu
- Qua nhiá»u Ä‘Æ°á»ng rạch nhá» vá»›i dụng cụ ná»™i soi.
Trong quá trình phẫu thuáºt, bác sÄ© sẽ cố gắng bảo vệ các cÆ¡ quan lân cáºn gá»i là mạch bạch huyết. Những cấu trúc nhá» nà y thÆ°á»ng không thể nhìn thấy bằng mắt thÆ°á»ng. Chúng mang bạch huyết, là má»™t chất lá»ng trong suốt mà u và ng, được lấy ở tất cả các bá»™ pháºn của cÆ¡ thể. Nếu bị tổn thÆ°Æ¡ng, bạch huyết không thể lÆ°u thông đúng cách và có thể gây ra các biến chứng. Phẫu thuáºt nà y, gá»i là phẫu thuáºt cắt tÄ©nh mạch thừng tinh bảo tồn bạch huyết, giúp giảm nguy cÆ¡ gây biến chứng.
Các biến chứng thÆ°á»ng gặp nhất sau phẫu thuáºt?
- TÃch tụ dịch trong bìu quanh tinh hoà n [gây trà n dịch mà ng tinh hoà n].
- Co rút tinh hoà n [teo tinh hoà n].
- Giảm chức năng của tinh hoà n.
- Tổn thương động mạch tinh hoà n tuy hiếm gặp.
Nút [cắt] giãn tĩnh mạch.
LÀM TẮC MẠCH
PhÆ°Æ¡ng pháp là m tắc mạch hoặc nút mạch là má»™t lá»±a chá»n tốt để thay thế phÆ°Æ¡ng pháp phẫu thuáºt Ä‘iá»u trị giãn tÄ©nh mạch thừng tinh. PhÆ°Æ¡ng pháp nà y do bác sÄ© phẫu thuáºt mạch máu hoặc bác sÄ© chẩn Ä‘oán hình ảnh can thiệp thá»±c hiện. Việc tiêm chất tÆ°Æ¡ng phản qua ống thông dÆ°á»›i hÆ°á»›ng dẫn của tia X được sá» dụng để khảo sát nguyên nhân gây bệnh. Mục Ä‘Ãch là tìm tất cả các tÄ©nh mạch gây giãn tÄ©nh mạch thừng tinh. Các cuá»™n dây [coil], dụng cụ bÃt mạch có hoặc không có chất gây xÆ¡ hóa, được sá» dụng để bÃt dòng máu đến tÄ©nh mạch thừng tinh và gây sẹo. PhÆ°Æ¡ng pháp nà y được thá»±c hiện bằng thuốc gây tê hoặc thuốc an thần nhẹ qua má»™t lá»— rất nhỠở vùng bẹn hoặc cổ. Thủ thuáºt thÆ°á»ng kéo dà i từ 45 phút đến má»™t giá».
SAU PHẪU THUẬT HOẶC NÚT MẠCH
Hai ngà y sau phẫu thuáºt, bệnh nhân có thể trở lại các hoạt Ä‘á»™ng bình thÆ°á»ng, không hoạt Ä‘á»™ng gắng sức. Sau đó, bệnh nhân có thể trở lại các hoạt Ä‘á»™ng gắng sức nếu không cảm thấy khó chịu, nhÆ° táºp thể dục sau 2-4 tuần nếu phẫu thuáºt hoặc sau 7-10 ngà y nếu thá»±c hiện nút mạch.
Phẫu thuáºt nà y thÆ°á»ng Ä‘au nhẹ nhÆ°ng có thể kéo dà i trong và i ngà y hoặc và i tuần. Bác sÄ© có thể kê Ä‘Æ¡n thuốc giảm Ä‘au trong má»™t khoảng thá»i gian nhất định sau phẫu thuáºt. Mặc quần lót tam giác hoặc quần lót dây cÅ©ng có thể giúp giảm áp lá»±c cho tinh hoà n.
Bệnh nhân sẽ mất và i tháng sau phẫu thuáºt để có thể thấy sá»± cải thiện của chất lượng tinh trùng qua tinh dịch đồ. Äiá»u nà y là do mất khoảng 3 đến 4 tháng để hình thà nh tinh trùng má»›i.
CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
Äiá»u gì sẽ xảy ra nếu tôi chá»n không Ä‘iá»u trị?
Äa số nam giá»›i giãn tÄ©nh mạch thừng tinh sẽ không gặp vấn Ä‘á» gì. Cứ 5 ngÆ°á»i thì có 1 ngÆ°á»i gặp khó khăn vá» khả năng sinh sản. Xét nghiệm tinh dịch đồ sau 16 tuổi rất được khuyến cáo để xác định xem có cần Ä‘iá»u trị giãn tÄ©nh mạch thừng tinh hay không. Nếu kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ bình thÆ°á»ng, bệnh nhân nên xét nghiệm lại má»—i 2 đến 3 năm vì chất lượng của tinh trùng có thể giảm theo thá»i gian. Các vấn Ä‘á» liên quan đến khả năng sinh sản có thể xuất hiện sau nhiá»u năm, ngay cả khi không có trÆ°á»›c đây.
Con trai tôi ở Ä‘á»™ tuổi thanh thiếu niên được chẩn Ä‘oán giãn tÄ©nh mạch thừng tinh. Tình trạng nà y có nên Ä‘iá»u trị?
Việc Ä‘iá»u trị cho thanh thiếu niên sẽ tùy thuá»™c và o từng trÆ°á»ng hợp. Việc trao đổi vá»›i bác sÄ© tiết niệu hoặc bác sÄ© tiết niệu nhi vá» các lá»±a chá»n rất quan trá»ng. Äiá»u trị giãn tÄ©nh mạch thừng tinh ở thanh thiếu niên có thể là má»™t lá»±a chá»n tốt nếu trẻ bị Ä‘au, tinh hoà n nà y nhá» hÆ¡n tinh hoà n kia rất nhiá»u, hoặc kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ lúc 16 tuổi bất thÆ°á»ng. Má»™t số ngÆ°á»i quyết định Ä‘iá»u trị vì không muốn phải lo lắng vá» khả năng sinh sản sau nà y.Tinh dịch đồ có thể được thá»±c hiện khi trẻ trưởng thà nh để kiểm tra mức Ä‘á»™ hiệu quả của việc Ä‘iá»u trị.
Tôi không có triệu chứng, nhÆ°ng muốn có con. Tôi có nên Ä‘iá»u trị giãn tÄ©nh mạch thừng tinh không?
Thông thÆ°á»ng, giãn tÄ©nh mạch thừng tinh nếu không có triệu chứng thì không cần Ä‘iá»u trị. Hầu hết bác sÄ© tiết niệu không cho rằng tình trạng nà y gây ra các vấn Ä‘á» sức khá»e nếu không được Ä‘iá»u trị. Nếu lo lắng vá» khả năng sinh sản, bệnh nhân có thể thá»±c hiện xét nghiệm tinh dịch đồ để kiểm tra xem tình trạng giãn tÄ©nh mạch thừng tinh có ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng hay không.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là m tôi bị đau. Tôi có thể là m gì để giảm đau?
Nâng đỡ bìu bằng quần lót dây hoặc quần lót tam giác giúp giảm Ä‘au do giãn tÄ©nh mạch thừng tinh. Nằm ngá»a giúp dẫn lÆ°u máu và thÆ°á»ng là m dịu cÆ¡n Ä‘au. Dùng thuốc giảm Ä‘au [nhÆ° acetaminophen và ibuprofen] cÅ©ng có thể giúp Ãch. Bệnh nhân cÅ©ng có thể trao đổi vá»›i bác sÄ© tiết niệu vá» việc Ä‘iá»u trị giãn tÄ©nh mạch thừng tinh.
Tôi Ä‘ang nghÄ© đến việc Ä‘iá»u trị giãn tÄ©nh mạch thừng tinh vì lý do sinh sản. Tôi sẽ phải chá» bao lâu để biết chất lượng tinh dịch của mình đã cải thiện?
Tinh dịch đồ thÆ°á»ng được thá»±c hiện từ 3 đến 4 tháng sau thủ thuáºt. Chất lượng tinh dịch thÆ°á»ng cải thiện trong vòng 6 tháng, nhÆ°ng cÅ©ng có thể kéo dà i đến má»™t năm.
Tôi phát hiện má»™t khối u trên bìu khi tá»± khám. Tôi có nên lo lắng vá» Ä‘iá»u nà y không?
Những bất thÆ°á»ng ở hệ sinh dục nam có thể xuất hiện dÆ°á»›i dạng má»™t khối u ở bìu. Các khối u nà y có thể không đáng lo ngại và Ãt ảnh hưởng đến sức khá»e. Hoặc chúng có thể là dấu hiệu của má»™t căn bệnh nguy hiểm đến tÃnh mạng. Việc tìm nguyên nhân gây ra khối u rất quan trá»ng. Khối u có thể là ung thÆ° tinh hoà n. Äiá»u nà y sẽ gây lo ngại và cần Ä‘iá»u trị nhanh chóng. Äiá»u quan trá»ng là phải đến gặp bác sÄ© khi phát hiện bất kỳ khối u hoặc bÆ°á»›u nà o trong tinh hoà n.