18/01/2017, 19:00 GMT+07:00
Khi một ai đó hỏi bạn rằng "Vì sao ban đêm trời lại tối?", có thể bạn sẽ trả lời hiển nhiên rằng: "Ban đêm Mặt Trời lặn rồi thì trời tối thôi". Tuy nhiên, vào ban ngày, lí do duy nhất để bầu trời sáng là do ánh sáng của Mặt Trời được tản ra và khuếch tán trên bầu khí quyển.
Trời tối vào ban đêm không phải vì không được Mặt Trời chiếu sáng.
Nếu Trái Đất không có bầu khí quyển tương tự như Mặt Trăng chẳng hạn, cho dù Mặt Trời có chiếu sáng xuyên suốt đi chăng nữa thì bầu trời cũng sẽ tối đen mà thôi. Còn nếu bạn đang ở một hành tinh khác có tầng khí quyển, kể cả khi bạn có thể nhìn về phía Mặt Trời thì bạn cũng chỉ thấy một hành tinh sáng lên đơn lẻ chứ không sáng đều như ở Trái Đất.
Bầu trời sáng vì được tầng khí quyển khuếch tán ánh sáng của Mặt Trời.
Trong vũ trụ rất nhiều ngôi sao sáng, sáng hơn cả Mặt Trời của chúng ta hàng ngàn lần, chúng tỏa sáng ra nhiều hướng khác nhau, nhưng tại sao Vũ trụ vẫn tối ? Vì chúng đều có một giới hạn nào đó, khi chúng ta đạt đến giới hạn thì sẽ không còn thấy những ngôi sao sáng đó nữa. Giới hạn đó là thời gian. Ngày nay, chúng ta có nhiều bằng chứng cho rằng vũ trụ vô hạn nhưng thời gian thì lại có giới hạn.
Vũ trụ là vô hạn, bất kể bạn nhìn về hướng nào thì cũng có những thiên thể xuất hiện.
Chúng ta biết rằng vũ trụ bắt đầu từ một điểm thời gian cách đây khoảng 13,7 tỷ năm và là một khoảng không vô hạn với rất nhiều thiên thể. Dù bạn nhìn theo hướng nào, bạn cũng sẽ hướng tầm nhìn tới một thiên thể, và các thiên thể này đều sáng [dù là do nó tự phát sáng hay được thiên thể khác chiếu sáng]. Vậy thì đúng ra nhìn về phía nào bạn cũng phải thấy trời sáng chứ, tại sao bầu trời lại tối?
Tại sao bầu trời đêm lại không sáng như ban ngày?
Có 2 lí giải cho điều này:
Thứ nhất: Giống như bạn nhìn thấy tia chớp và bạn đợi xem tiếng sấm nổ sau đó, tuy vận tốc ánh sáng là rất lớn, nhưng chúng vẫn cần thời gian để nó đi qua suốt một chặng đường rất dài. Khi chúng ta nhìn vào những thiên thể rất xa qua kính thiên văn, tức là ta đang nhìn vào quá khứ của thiên thể đó.
Hướng bạn nhìn thì ánh sáng trong vũ trụ chưa kịp truyền đến.
Bạn nhìn thấy một ngôi sao tức là bạn đang nhìn thấy quá khứ của ngôi sao đó.
Thứ hai: Vũ trụ vẫn liên tục giãn nở, và khoảng cách giữa các thiên hà ngày càng xa nhau ra. Do các thiên thể vẫn đang liên tục di chuyển xa ra, ánh sáng và tất cả các sóng phát ra từ thiên thể này hướng về phía Trái đất sẽ gặp một hiện tượng gọi là hiệu ứng Doppler: tần số của sóng thay đổi khi có sự di chuyển.
Vũ trụ ngày càng giãn nở và các ngôi sao càng di chuyển ra xa Trái Đất hơn.
Tần số sóng ánh sáng ngày càng giảm và rơi vào vùng hồng ngoại mà mắt người không thể nhìn được.
Nói tóm lại, nếu chúng ta sống trong vũ trụ nhỏ hơn, tất cả những ngôi sao trên bầu trời đêm đều truyền ánh sáng đến Trái Đất, thì ban đêm hay ban ngày bầu trời cũng sáng như nhau. Nhưng vì vũ trụ quá rộng lớn đến mức vô hạn và ngày càng giãn nở ra, hầu hết ánh sáng từ các ngôi sao đều lọt vào vòng hồng ngoại nên chúng ta không thể nhìn thấy được. Và đó là lí do vì sao ban đêm bầu trời lại tối.
TPO - Đại đa số các ngôi sao đều phát nhiệt và tỏa sáng liên tục nhưng vì sao chúng lại không thể nhìn thấy vào ban ngày?
Tất cả các vì sao đều rực sáng cả ngày lẫn đêm. Nhưng chỉ vào sẩm tối chúng ta mới trông rõ chúng, đó là vì ban ngày tầng khí quyển của Trái đất đã tán xạ một phần ánh sáng mặt trời...
Trong vũ trụ và trên Mặt trăng, vì không có không khí nên các vì sao đều được nhìn thấy rõ khi gần Mặt trời, bởi bầu trời ở đó khi nào cũng tối đen ngay cả giữa ban ngày.
Với một kính viễn vọng hiện đại, các nhà khoa học có thể nhận rõ ánh sáng của các vì sao ngay giữa ban ngày. Ở một số thời kỳ nào đó, ngay cả bằng mắt thường ta cũng có thể nhìn thấy sao Kim khi Mặt trời còn chưa lặn nhưng với điều kiện là bầu trời phải trong vắt và các quan sát viên phải biết chính xác hướng quan sát.
Nếu như Trái đất không có bầu khí quyển, không trung sẽ tối đen, và cho dù ánh mặt trời rất sáng thì chúng ta vẫn nhìn thấy sao vào ban ngày [hiện tượng này cũng xảy ra khi chúng ta đứng trên bề mặt mặt trăng. Do không có bầu khí quyển tán xạ ánh sáng, nên tại đây, lúc nào chúng ta cũng có cơ hội chiêm ngưỡng các vì sao].
Điều thú vị về ngôi sao phương Bắc 25.800 năm tuổi
Sao Bắc Cực [SBC] không phải là ngôi sao sáng nhất mà chỉ độ sáng của nó chỉ ở mức trung bình. Trong bảng xếp hạng các sao sáng nhất, SBC thậm chí không lọt được vào top 40 mà chỉ đứng thứ 48.
SBC là ngôi sao quan trọng nhất vì nằm ở vị trí mà trục quay của trái đất trực tiếp trỏ tới. Đặc biệt là SBC sẽ không mọc hay lặn trong suốt đêm mà gần như luôn ở tại một điểm phía trên chân trời phương Bắc thay đổi mỗi năm trong khi các ngôi sao khác quay xung quanh nó.
Vì vậy, bạn luôn có thể dễ dàng tìm thấy SBC ở ngay hướng Bắc tại bán cầu Bắc vào bất cứ giờ nào trong đêm và bất cứ thời gian nào trong năm. Và nếu bạn đang ở Bắc Cực thì ngôi sao phương Bắc sẽ ở ngay trên đầu bạn.
Ngôi sao chết bẻ cong ánh sáng
Kính thiên văn không gian Kepler và các chuyên gia của Đài thiên văn Palomar của Mỹ phát hiện ngôi sao lùn trắng siêu đặc đã chết trong một hệ sao đôi. KOI-256, tên của nó, có kích cỡ bằng trái đất, song khối lượng lại tương đương mặt trời [khối lượng mặt trời gấp khoảng 333.000 lần địa cầu]. Nó và một ngôi sao lùn đỏ tạo thành hệ sao đôi, Livescience đưa tin.
"Mật độ vật chất của KOI-256 lớn đến nỗi mặc dù nó nhỏ hơn ngôi sao lùn đỏ rất nhiều lần, ngôi sao lùn đỏ lại xoay quanh nó", Phil Muirhead, một nhà thiên văn của Viện Công nghệ California tại Mỹ phát biểu.
Dữ liệu từ kính thiên văn không gian Kepler cho thấy, lực hút khủng khiếp từ KOI-256 khiến ánh sáng từ "bạn đồng hành" của nó bị bẻ cong. Giới khoa học gọi hiện tượng này là "khuếch đại hấp dẫn", một phần trong thuyết tương đối rộng của nhà vật lý thiên tài Albert Einstein.
9 điều thú vị về các ngôi sao
1. Độ sáng Mỗi ngôi sao mà mắt người có thể nhìn thấy trên bầu trời đều lớn hơn và sáng hơn so với Mặt Trời nhiều lần. Trong khoảng 50 ngôi sao sáng nhất con người nhìn thấy bằng mắt thường trên Trái Đất, ngôi sao có độ sáng yếu nhất là Alpha Centauri. Tuy nhiên, nó vẫn sáng hơn Mặt Trời 1,5 lần và không thể dễ dàng nhìn thấy ở bắc bán cầu.
2. Số lượng quan sát được vào ban đêm Vào những đêm không có trăng hoặc bất kỳ nguồn sáng nào khác xung quanh, một người có thị lực tốt nhìn thấy được khoảng 2.000 - 2.500 ngôi sao tại cùng một thời điểm. Vì vậy, nếu ai đó nói nhìn thấy hàng triệu ngôi sao trên bầu trời, đó chỉ là cách nói cường điệu.
3. Màu sắc Trên thực tế, ngôi sao thay đổi màu sắc khi nhiệt độ của nó thay đổi. Màu đỏ đại diện cho nhiệt độ thấp nhất mà tại đó ngôi sao có thể phát sáng trong quang phổ nhìn thấy được. Những ngôi sao nóng hơn phát ra ánh sáng màu trắng, ngôi sao màu xanh lam có nhiệt độ nóng nhất.
4. Ngôi sao là những vật đen Vật đen là đối tượng hấp thụ 100% tất cả bức xạ điện từ [ánh sáng, sóng vô tuyến…] khi chiếu vào nó. Trong trường hợp ngôi sao, nó hấp thụ toàn bộ năng lượng bức xạ đi tới, đồng thời phát ra bức xạ vào trong không gian nhiều hơn lượng hấp thụ nhiều lần. Vì vậy, chúng là vật đen phát ra ánh sáng mạnh mẽ. Vật đen hoàn hảo hơn là lỗ đen, nhưng nó dường như thật sự đen và không tỏa ra ánh sáng.
5. Không có ngôi sao màu xanh lá cây Giới thiên văn không quan sát được màu xanh lá cây ở bất kỳ ngôi sao nào, ngoại trừ hiệu ứng quang học do kính thiên văn, hoặc tầm nhìn của người quan sát và mức độ tương phản. Ngôi sao phát ra quang phổ bao gồm cả màu xanh lá cây, nhưng kết nối mắt - não của con người hòa trộn màu sắc với nhau theo cách hiếm khi tạo ra màu xanh lá cây. Nó bị trộn lẫn với nhiều màu khác và ngôi sao hiện ra có màu trắng. Các màu thường gặp xếp theo thứ tự nhiệt độ thấp đến cao là đỏ, cam, vàng, trắng, xanh lam.
6. Màu sắc của Mặt Trời Mặt Trời có nhiệt độ bề mặt hơn 5.800 độ C, tương ứng với bước sóng lục-lam [khoảng 500 nano mét]. Tuy nhiên, khi mắt người quan sát các màu sắc, Mặt Trời lúc này xuất hiện ở dạng màu trắng hoặc thậm chí là màu trắng hơi vàng.
7. Mặt Trời là một ngôi sao lùn Những ngôi sao tạo ra năng lượng bằng cách duy trì và tổng hợp hydro bao gồm sao lùn, sao lớn và sao siêu lớn. Sao lớn và sao siêu lớn đại diện cho giai đoạn cuối của ngôi sao, còn phần lớn các ngôi sao có kích thước nhỏ hơn thuộc giai đoạn trưởng thành về mặt tiến hóa gọi là ngôi sao lùn. Mặt Trời là một ngôi sao lùn, đôi khi nó còn được gọi là "vàng lùn".
8. Ngôi sao không sáng nhấp nháy Các ngôi sao trông có vẻ sáng nhấp nháy, đặc biệt khi chúng xuất hiện gần đường chân trời. Khi ánh sáng từ một ngôi sao chiếu qua bầu khí quyển nhiễu loạn của Trái Đất, nó phải chiếu xuyên qua nhiều lớp không khí khác nhau nên bị thay đổi về màu sắc và cường độ sáng, khiến chúng dường như sáng nhấp nháy. Hiện tượng này không xảy ra nếu chúng ta quan sát ngôi sao ở phía trên bầu khí quyển Trái Đất.
9. Khoảng cách
Vào đêm đẹp trời, chúng ta có thể nhìn thấy ngôi sao Deneb trong chòm Cygnus, cách khoảng 32 triệu tỷ km. Đây là ngôi sao dễ thấy nhất trên bầu trời vào đêm mùa thu, mùa đông ở mọi nơi thuộc bắc bán cầu.
Những sự thật kinh hoàng trong vũ trụ. clip nguồn youtube