Phèn chua là một chất được sử dụng nhiều trong quá trình xử lý nước và khử trùng, thường là ở các vùng lũ lụt, để có nước tắm, giặt. Tuy nhiên, phèn chua là gì? Có màu, mùi và vị như thế nào? hay sử dụng phèn chua có độc hay không? là điều mà từ trước đến nay nhiều người vẫn thường tò mò và thắc mắc.
Phèn chua là gì?
Phèn chua : được gọi là một loại muối có tinh thể to nhỏ không đều, không màu hoặc có màu trắng trong hoặc hơi đục.Phèn chua hay là phèn nhôm, phèn chua không độc, có vị chát chua, phèn chua ít tan trong nước lạnh nhưng nó tan rất nhiều trong nước nóng nên dễ tinh chế bằng kết tinh lại trong nước. Cũng do việc tạo kết tủa AL[OH]3, nên khi khuấy vào trong nước đã dính kết các hạt đất nhỏ lơ lửng trong nước đục thành hạt đất to hơn, nặng và làm chìm xuống và nước trở nên trong vắt.
Phèn chua đang có công thức hóa học là gì
Phèn chua chính là muối sulfat kép của kali và nhôm KAI[SO4]2. Phèn chua thường thấy ở dạng tinh thể khi ngậm 24 phân tử nước: KAl[SO4]2·12H2O hoặc dạng K2SO4.Al2[SO4]3.24H2O.
Phèn chua thường mang đến những công dụng tuyệt vời
Tác dụng của phèn chua là gì?
Phèn chua thực tế rất cần cho việc xử lý nước đục ở các vùng bão, lũ để có nước tắm, giặt. Trong Đông Y, phèn chua được xem xét là minh phàn do có màu trong và sáng.
Còn ở trong cổ truyền, phèn chua có vị chua chát, giúp giải độc, táo thấp, sát trùng ngoài da, các bệnh về dạ dày hoặc viêm ruột, thấp tà, nhưng chúng ta cần sử dụng liều ít hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Phèn chua thường dùng làm bào chế ra các thuốc chữa đau răng, đau mắt, cầm máu, ho ra máu [các loại xuất huyết].Mặt khác, phèn chua còn có tác dụng làm đẹp da, trị mụn, làm trong nước, trị hôi nách đặc biệt làm sạch vệt ố vàng có trên áo…
Phèn chua và đường phèn có phải là một không?
Đường phèn bản chất loại đường được sản xuất từ mía, có tác dụng băng đường. Thành phần hóa học chủ yếu của nó là Saccharose, có thể phân giải thành glucose và frutose. Với công thức hóa học khác nhau như vậy, nên cách sản xuất từ các thành phần nguyên liệu khác nhau, phèn chua là hợp chất vô cơ, còn đường phèn là một hợp chất hữu cơ. Cho nên, phèn chua vốn không phải đường phèn.
Cách điều chế phèn chua như thế nào?
Phèn nhôm được sản xuất từ các nguyên liệu chính như đất sét [thành phần chía chứa AL2O3], axit sunfuric và K2SO4. Kali alum là khoáng chất sulfat có nguồn gốc từ tự nhiên, dạng cứng trong đá ở một số khu vực bị phong hóa và oxi hóa của các khoáng chất sulfua, có chứa gốc kali.
Cách trị hôi nách bằng phèn chua
– Giã nhỏ 50gr phèn chua sau đó cho vào nồi nung, tốt nhất là nên nung bằng nồi đất.
– Nên chưng nóng phèn cho rút hết nước, phèn trở nên xốp nở phồng gấp 2 – 3 lần [hay người ta gọi là phèn phi hay bột phèn chua].
– Sau khi tắm sạch sẽ, bạn nên chà xát phèn chua lên nách và chân, massage nhẹ nhàng 8 – 10 phút. Một tuần sử dụng 3 – 4 lần có thể trị hội nách một cách hữu hiệu.
– Nếu bạn chưa sử dụng hết, bạn cất vào lọ thủy tinh dùng dần.
Phèn chua có nhiều cách điều chế và có nhiều công dụng khác nhau
Phèn chua kết hợp với rượu gạo như thế nào
– Bạn Chuẩn bị 10ml rượu và 30gram phèn chua.
– Dùng dụng cụ để cán nhỏ phèn chua.
– Cho phèn chua vào trong một lọ thủy tinh và đổ rượu trắng cho tới khi ngập phèn, và ngâm trong vài ngày.
– Sau đó, bạn thoa đều dung dịch khoảng 30 phút thì rửa lại bằng nước lạnh.
Phèn chua có tác hại không?
Bên cạnh những công dụng thì phèn chua cũng khiến nhiều người e ngại khi trong phèn chua có chứa nhôm. Mà nhôm có thể ảnh hưởng bất lợi tới hệ thần kinh của con người.
Cơ thể mỗi chúng ta bản chất không cần nhôm nhưng trong đa số thực phẩm lại có chứa nhôm với mức trung bình khoảng 5mg/ kg. Nhôm khi đi vào trong cơ thể sẽ hấp thu qua đường ruột, một phần sẽ được tích lũy ở các mô rải rác trong cơ thể, đặc biệt nhiều nhất là ở xương. Một phần còn lại sẽ bài tiết ra phân hoặc nước tiểu. Tỉ lệ tích lũy và đào thảo sẽ tùy thuộc vào một phần nhôm đã được đưa vào cơ thể ở dạng như thế nào.
Đã có một thời gian, nhôm bị gán cho là đã gây ra bệnh alzhuimer hay còn gọi là suy giảm trí nhớ. Vì khi giải phẫu tử thi thì những người bị bệnh này, Sẽ thấy lượng nhôm cao bất thường trong não. Nhưng cáo buộc này đã được giải thích vì không có chứng minh được mối liên hệ giữa nhôm và bệnh alzheimer, ngay cả hội alzheimer của Anh Quốc cũng đã thừa nhận điều này.
Tuy nhiên, Trong một nghiên cứu khác cho thấy, với con người chưa có bằng chứng, nhưng ở chuột thì đã có. Khi người ta thử nhôm trên chuột, chuột bị nhiễm độc thần kinh, thậm chí ảnh hưởng cả hệ thần kinh của nhiều thế hệ con cháu nhà chuột.
Vì vậy để chắc ăn, tổ chức An toàn châu Âu – EFSA và tổ chức Y tế Thế giới – WHO đã siết chặt lại việc sử dụng nhôm trong thực phẩm và đưa ra khuyến cáo với mức dung nạp hàng tuần với nhôm là 1mg/ kg thể trọng. Có nghĩa là 60mg nhôm mỗi tuần với người có mức cân nặng 60kg.
Nhôm sunfat Al2SO4 là chất bột màu trắng, bị phân hủy nhiệt trên 770oC.
Nhôm sunfat kết hợp với kim loại kiềm tạo thành loại muối gọi là phèn nhôm, mà quan trọng nhất là phèn chua K2SO4.Al2SO4.24H2O.
2] Phèn chua – công thức K2SO4.Al2SO4.24H2O.là chất gì?
♦ Phèn chua có dạng tinh thể, không màu, có vị hơi chua và chát.
3] Ứng dụng của phèn chua – nhôn sunfat
♦ Phèn chua được dùng nhiều trong công nghiệp giấy, nhuộm, thuộc da và đánh trong nước. Những công dụng này đều xuất phát từ sự thủy phân khá mạnh trong nước của muối nhôm tạo thành nhôm hiđroxit:
KAl[SO4]2.12H2O→K+ +Al3+ +2SO42- +12H2O
Al3+ +3H2O ↔Al[OH]3↓+ 3H+
♦ Khi nhuộm vải, hiđroxit đó được sợi vải hấp phụ và giữ chặt trên sợi sẽ kết hợp với phẩm nhuộm tạo thành màu bền, nên nó được gọi là chất cắn màu.
♦ Tác dụng đánh trong nước cũng là do hiđroxit gây ra, nó kéo các chất bay lơ lửng trong nước cùng lắng xuống.
♦ Trong công nghiệp giấy, nhôm sunfat và phèn nhôm được cho vào bột giấy cùng với muối ăn. Nhôm clorua được tạo nên do phản ứng trao đổi, bị thủy phân mạnh hơn nên cho hiđroxit.
Hiđroxit này sẽ kết dính các phân tử xenlulozơ với nhau làm giấy
Phèn chua là một loại nguyên liệu rất quen thuộc trong đời sống với rất nhiều công dụng tuyệt vời. Cụ thể, những công dụng của phèn chua là gì? Tìm hiểu về những lợi ích và tính ứng dụng của nguyên liệu này trong bài viết.
Tìm hiểu về phèn chua
Phèn chua hẳn không còn xa lạ gì đối với các bà nội trợ. Bên cạnh đó, có rất nhiều người vẫn chưa tìm hiểu về loại nguyên liệu này và hiểu rõ tác dụng trong cuộc sống.
Phèn chua là gì?
Phèn chua thực chất là một loại muối của nhôm và kali, chúng có dạng tinh thể muối có kích thước không đều nhau.
Phèn chua có vị gì? Loại muối này có vị chát và chua, có màu trắng, có khi trong suốt không màu, tan nhiều trong nước, đặc biệt không tan trong cồn. Phèn chua được ứng dụng rộng rãi trong đời sống, phổ biến là dùng để làm trong nước đục, sản xuất các loại vải chống cháy và bột nở.
Phèn chua là gì?
Công thức hoá học của phèn chua?
Vậy công thức phèn chua như thế nào? Loại muối này thường thấy ở dạng tinh thể ngậm 24 phân nước. Công thức phèn chua là KAl[SO4]2.12H2O hoặc dạng K2SO4.Al2[SO4]3.24H2O.
Công dụng của phèn chua
Với những thành phần đặc biệt, phèn chua được sử dụng rất nhiều. Hầu hết phèn chua được sử dụng trong sản xuất công nghiệp hay phục vụ trong y học.
Phèn chua có công dụng gì trong sản xuất công nghiệp?
Phèn chua là nguyên liệu có tính ứng dụng rất cao trong các lĩnh vực sản xuất công nghiệp, phải kể đến như:
- Chế biến thực phẩm: Phèn chua có ăn được không? Câu trả lời có, bạn nên sử dụng một lượng vừa phải để chế biến mứt, tạo độ giòn và trắng cho rau củ, giảm vị the đắng của vỏ bưởi, sử dụng làm bột nở…
- Công nghiệp sản xuất giấy: Phèn chua dùng để làm gì? Người ta thường dùng nguyên liệu này kết hợp với muối ăn làm kết dính các sợi xenlulozơ giúp giấy không bị nhòe mực khi viết.
- Công nghiệp dệt, nhuộm vải: Tác dụng giữ màu cho quần áo, giúp quần áo lên màu tốt và bền màu sau khi nhuộm.
Phèn chua có công dụng trong sản xuất công nghiệp
Tác dụng phèn chua trong y học
Ít ai biết, phèn chua được sử dụng rất nhiều trong y học và mang lại các công dụng tuyệt vời:
- Dùng để sát trùng vết thương ngoài da, làm hết ngứa, chữa hôi nách, thâm nách hiệu quả.
- Có tác dụng trong trị liệu ngứa âm hộ, tai chảy mủ, miệng lở…
- Phèn chua để làm gì? Loại muối này được dùng để bào chế nhiều loại thuốc chữa đau răng, đau mắt, có tác dụng trong việc cầm máu, chữa ho ra máu.
Bên cạnh đó, người ta còn sử dụng phèn chua để điều trị một số bệnh như:
Tác dụng của phèn chua trong y học
- Cao huyết áp: Sử dụng phèn chua và uất kim, tán mịn nhỏ, trộn đều và vo viên. Người bệnh nên sử dụng 3 lần mỗi ngày, mỗi lần khoảng 6g để cân bằng huyết áp.
- Viêm tai giữa: Bạn nên hoà phèn chua với nước, nhỏ hỗn hợp vào tai mỗi ngày 1 lần để giảm tình trạng viêm.
- Sốt rét: Uống 2g muối nhôm và kali sẽ giúp người bệnh giảm các triệu chứng đau đầu, chóng mặt, giúp hạ sốt nhanh chóng.
- Trị nước ăn chân: Người bị nước ăn chân hay nấm ăn chân chỉ cần pha một cục nhỏ phèn chua với nước để ngâm chân. Loại muối này có tác dụng làm khô, chống ngứa, sát trùng.
Phèn chua có tác dụng gì trong sinh hoạt hàng ngày
Phèn chua là một nguyên liệu rất thân thuộc với chị em nội trợ từ xưa đến nay. Nguyên liệu này được chị em sử dụng rất nhiều trong sinh hoạt, dùng để:
- Làm trắng da: Các chất có trong muối nhôm và kali giúp tẩy tế bào chết, làm sáng da. Bạn chỉ cần cho một ít bột phèn chua vào bông tắm, sau đó bôi lên da sau khi tắm, đợi 10 – 15 phút rồi tắm sạch lại là được.
- Lọc sạch nước: Phèn chua được dùng để lọc nước phèn [nước phèn có nghĩa là nước có hàm lượng sắt quá cao]. Muối này khi hoà tan trong nước sẽ tạo ra phản ứng thuỷ phân nghịch làm xuất hiện kết tủa dạng keo, hấp thụ các chất lơ lửng trong nước và kéo chúng lắng xuống dưới.
Phèn chua có tác dụng trong sinh hoạt hàng ngày
Phèn chua có tác dụng gì? Trong các công dụng trên, phèn chua được dùng nhiều nhất trong lọc nước giếng khoan. Nguồn nước sau khi được khử phèn dùng trong sinh hoạt và nấu ăn được.
Tuy nhiên, nếu sử dụng phèn chua để lọc nước giếng khoan sẽ mất khá nhiều thời gian và công sức, vì thế hiện nay trên thị trường đã có các dòng máy lọc nước giếng khoan có giá thành phải chăng tiện lợi, bạn có thể tham khảo.
Đây cũng là chất được các nhà máy nước sử dụng như một chất keo tụ để làm trong nguồn nước.
Như vậy, bài viết đã cung cấp cho bạn đầy đủ những thông tin về lợi ích, công dụng của phèn chua. Tuy nhiên, cần lưu ý, nguồn nước sau khi được lọc bằng phèn chua không thể uống trực tiếp mà chỉ phục vụ cho các nhu cầu nấu nướng, sinh hoạt. Vì vậy, nếu nguồn nước gia đình bạn sử dụng bị nhiễm phèn thì cách tốt nhất là nên sắm một chiếc máy lọc nước RO hiện đại để đảm bảo an toàn.