Tác hại của thuốc la văn 8

Trong chương trình Ngữ văn lớp 8, có bài học về văn bản “Ôn dịch, thuốc lá”, trích từ tác phẩm “Từ thuốc lá đến ma túy - bệnh nghiện”, của tác giả Nguyễn Khắc Việt. Bài học đặt mục tiêu học sinh cần chỉ ra và phân tích được tác hại của việc hút thuốc lá đối với đời sống cá nhân và cộng đồng. Ngoài ra, xác định và trình bày quyết tâm phòng, chống tác hại của thuốc lá. Theo đoạn trích, tác giả Nguyễn Khắc Việt cho rằng, ôn dịch thuốc lá đe dọa sức khỏe và tính mạng loài người còn nặng hơn cả bệnh AIDS. Đó là tác hại từ từ, âm thầm gây nên rất nhiều bệnh tật như các bệnh ung thư, tim mạch, đột quỵ, hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính,…

Một học sinh lớp 8 ở quận Bình Thủy trong tiết học về tác hại của thuốc lá.

Hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến người hút mà còn gây bệnh cho những người thân và cộng đồng. Bài học còn nhắc đến vai trò làm gương của người cha, anh trai, chú bác, khi hút thuốc lá không chỉ đầu độc con em mà còn nêu gương xấu cho trẻ, nhất là các cậu trai mới lớn. Thông qua bài học, giáo viên cũng đề cập đến trách nhiệm khuyên nhủ, động viên người thân tránh xa tác hại của thuốc lá bằng việc cai thuốc. Đồng thời, cần nói không với thuốc lá, lên tiếng bảo vệ sức khỏe bản thân khi tiếp xúc với người hút thuốc lá ở nơi công cộng, nơi có người già, trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai, những người dễ bị ảnh hưởng do tác hại của thuốc lá.

Trong phần thảo luận với giáo viên, các em học sinh lớp 8, Trường THCS An Thới, quận Bình Thủy, TP Cần Thơ cho biết, một số bạn trai trong trường trốn thầy cô hút thuốc ở phòng vệ sinh hoặc những chỗ khuất của khu vực sân sau. Các bạn lân la làm quen với thuốc lá do ảnh hưởng thói quen của người thân, bạn bè rủ rê, thích thể hiện bản thân, thiếu sự quan tâm của cha mẹ, gia đình... Qua bài học này, có thể các bạn sẽ có nhiều thông tin hơn về tác hại của thuốc lá, nhận thức được sự nguy hại của việc học đòi thói quen xấu gây bệnh tật cho cơ thể và ảnh hưởng cả tương lai của tuổi trẻ. Bên cạnh vai trò của thầy cô giáo tại trường, trong mỗi gia đình, các bậc phụ huynh cần thường xuyên nhắc nhở, dạy trẻ về tác hại của thuốc lá và tránh xa thói quen gây hại này.

THU SƯƠNG

[TG] - Thiếu niên là lứa tuổi rất khó để kiểm soát, bởi đây là lúc các bạn hay có nhiều hành động bắt chước và thử làm người lớn. Thuốc lá cũng được lứa tuổi này tiếp cận và trở thành thường xuyên hơn khi về sau. Là phụ huynh, bạn đã biết được những phương pháp nào để giúp con bạn tránh được sự tiếp xúc với thuốc lá. Hãy tham khảo bài viết sau để biết được một số mẹo nhỏ giúp đối phó với sự đe dọa của thuốc lá đối với tương lai của con bạn.

Theo số liệu thống kê về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành, hiện có 45,3% người hút thuốc lá, nghĩa là cứ 2 người có 1 người hút thuốc. Bên cạnh đó, có khoảng 53,3% người không hút thuốc lá bị phơi nhiễm khói thuốc lá trong gia đình, 36,8% người không hút thuốc lá làm việc trong những tòa nhà bị phơi nhiễm khói thuốc lá.

Hiện nay, giới trẻ có xu hướng hút thuốc lá điện tử và hút thuốc lá nung nóng ngày một gia tăng. Vì cho rằng, hút hai loại này chỉ để nhả khói cho vui và dùng để cai nghiện hút thuốc lá điếu truyền thống. Nhưng suy nghĩ như vậy là chưa hoàn toàn đúng, bởi những tác hại của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng ảnh hưởng đến sức khỏe không thua kém gì thuốc lá điếu truyền thống. Hiển nhiên, mức độ nguy hại đến sức khỏe và để lại những hậu quả khó lường cho cả người hút và người xung quanh.

Thuốc lá điện tử chứa nhiều chất độc hại, gây nghiện, gây bệnh tật, tử vong. Đa phần thuốc lá điện tử có chứa Nicotine - chất gây nghiện cao, là nguyên nhân gây các bệnh tim mạch, hô hấp, tiêu hóa và ung thư. Sử dụng nicotine quá liều sẽ gây ngộ độc. Nghiện nicotine là một trong những nguyên nhân gây các bệnh tim mạch, đột quỵ. Nicotine trong thuốc lá điện tử gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em ,vì não bộ của trẻ đang trong giai đoạn phát triển. Nicotine cũng ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của bà mẹ và thai nhi trong thai kì, gây ra sinh non và thai chết lưu.

Những thay đổi do nicotine gây ra trong hệ thần kinh trong não khiến người dùng ở nhóm tuổi trẻ dễ bị nghiện nicotine hơn, và vì thế ảnh hưởng đến sức khỏe sẽ đến sớm và trầm trọng hơn trong tương lai.

Bên cạnh đó, thuốc lá điện tử sử dụng nhiều hương liệu, hóa chất không phải từ nguyên liệu lá thuốc lá điếu thông thường. Nguyên liệu phối trộn nhiều loại thành phần khác nhau, nên có thể bị lợi dụng để sử dụng ma túy thông qua việc phối trộn và đối tượng hướng đến là học sinh, sinh viên, nhất là giới trẻ.

Nhận thức sự cám dỗ: Hút thuốc lá ở độ tuổi thiếu niên là một dạng nổi loạn hoặc một cách đua đòi với nhóm bạn. Một số thiếu niên hút thuốc với mong muốn giảm cân hoặc hài lòng hơn với bản thân; một số khác lại hút thuốc vì muốn có cảm giác lạnh lùng hoặc độc lập.

Hãy tâm sự với con bạn để biết được suy nghĩ của chúng về việc hút thuốc. Hãy khen ngợi nếu trẻ nói không với thuốc lá và giải thích hệ quả nếu trẻ lựa chọn sai. Bạn nên đề cập với trẻ về cách các hãng sản xuất thuốc lá quảng cáo thu hút người sử dụng, ví dụ thông qua cảnh chiếu trong phim, để trẻ hình thành nhận thức về sự cám dỗ và tránh xa thuốc lá.

Nói không với thuốc lá ngay từ đầu: Bạn cảm thấy con bạn không thích nghe những gì bạn nói, nhưng hãy nói bằng nhiều cách khác nhau. Hãy tỏ rõ quan điểm cấm hút thuốc lá, vì sự phản đối có tác dụng hơn bạn nghĩ. Những thiếu niên bị cha mẹ cấm hút thuốc lá từ đầu có xu hướng hút ít hơn so với những trẻ không bị cha mẹ giới hạn.

Làm gương cho trẻ: Thiếu niên rất dễ hút thuốc nếu cha mẹ chúng cũng sử dụng thuốc lá. Đừng bao giờ thử nếu bạn không hút thuốc và dừng lại ngay nếu bạn hút thuốc lá. Bạn càng bỏ thuốc lá sớm, con bạn càng ít hút thuốc lá hơn. Hãy gặp bác sĩ để được khuyến nghị về cách cai thuốc lá.

Thức tỉnh tự trọng của con trẻ: Bạn nên khuyến cáo trẻ về sự bẩn thỉu và mùi hôi do thuốc lá. Hút thuốc khiến hơi thở có mùi hôi và tạo cơ hội để các nếp nhăn xuất hiện; quần áo và đầu tóc ám mùi và răng trở nên vàng ố. Hơn nữa, hút thuốc có thể khiến trẻ bị ho mạn tính, thiếu năng lượng chơi thể thao và hoạt động vui chơi khác.

Tính toán chi phí: Hút thuốc lá rất tốn kém. Hãy làm một phép tính giúp trẻ nhận ra chi phí hằng tuần, hằng tháng hoặc 1 năm nếu trẻ hút 1 gói thuốc/ngày. Bạn có thể so sánh chi phí dành cho thuốc lá với các đồ điện tử, quần áo hoặc vật dụng thiết yếu khác của trẻ.

Đương đầu với áp lực từ bạn bè: Bạn nên trang bị cho trẻ những kỹ năng để nói không với thuốc lá khi bị bạn bè dụ dỗ. Hãy luyện tập cách xử trí với những tình huống xã hội khó khăn và thật đơn giản để nói “Không, cảm ơn. Tôi không hút thuốc”. Càng thực tập nhiều lời từ chối lịch sự, trẻ càng sẵn sàng nói không khi gặp tình huống thực tế.

Nghiện thuốc lá và một vấn đề nghiêm trọng: Phần lớn thiếu niên cho rằng chúng có thể ngừng thuốc lá bất cứ khi nào chúng muốn, tuy nhiên chúng dễ bị nghiện thuốc lá giống như người lớn, thường là với liều lượng nicotine tương đối thấp.

Giải thích cho trẻ những hậu quả do hút thuốc: Bạn hãy giải thích những hệ quả lâu dài tiềm ẩn của thuốc lá như ung thư, đau tim và đột quỵ cho trẻ vì thiếu niên có chiều hướng giả định những điều tồi tệ chỉ xảy ra với người khác. Hãy nhắc tới những người thân, bạn bè, hàng xóm hoặc người nổi tiếng bị ảnh hưởng bởi thuốc lá làm ví dụ thực tế.

Xem xét tác hại của thuốc lá: Thuốc lá không khói, thuốc lá đinh hương [kreteks] và thuốc lá vị kẹo [bidis] đôi khi bị lầm tưởng là vô hại và ít gây nghiện hơn các loại thuốc lá truyền thống; hoặc hút thuốc lá bằng tẩu được cho là an toàn. Đừng để con bạn bị lừa. Giống như thuốc lá truyền thống, các sản phẩm này đều gây nghiện, làm tăng nguy cơ một số dạng ung thư và các vấn đề sức khỏe. Một số còn chứa hàm lượng nicotine, carbon monoxide cao hơn các sản phẩm thuốc lá truyền thống.

Tích cực chống thuốc lá: Hãy xây dựng thái độ phản đối những thiếu niên hút thuốc lá và tham gia chiến dịch chống hút thuốc lá tại địa phương và trường học. Ủng hộ các nỗ lực để tạo môi trường công cộng không thuốc lá và cũng như những chính sách tăng thuế đối với các sản phẩm thuốc lá để giảm nguy cơ con bạn hút thuốc.

Khói thuốc nung ngoài gây hại cho người hút thì còn gây tác hại cho người xung quanh do hút thuốc thụ động. Vì thuốc lá làm nóng chứa nicotine là chất gây nghiện mạnh có hại cho sức khỏe, đặc biệt đối với trẻ em, vị thành niên và phụ nữ có thai. Phơi nhiễm các có trong thuốc lá làm nóng có thể gây ung thư phổi, mũi, thực quản, gan, tuyến tụy và cổ tử cung. Làm giảm việc cung cấp oxy tới tim làm tăng nguy cơ gây huyết khối, bệnh tim và đột quỵ.

Chính vì vậy, tất cả mọi người hãy bỏ thuốc lá ngay từ bây giờ để bảo vệ sức khỏe cho bản thân, cho những người xung quanh và tạo môi trường không khói thuốc lá. Đừng hút thuốc lá trong nhà khi có trẻ em, người già và phụ nữ mang thai, đừng mời hoặc nhận thuốc lá từ bạn bè, đồng nghiệp. Không hút thuốc lá tại cơ quan, công sở, trường học, cơ sở y tế và các địa điểm công cộng khác. Và hãy giảm thuốc lá, tiến tới cai nghiện thuốc lá, kiên quyết nói không với thuốc lá khi chưa từng hút, đặc biệt là giới trẻ hiện nay./.

Thanh Tú