Sáng kiến kinh nghiệm một số biện pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ 3 tuổi

1. SỞGIÁODỤCVÀĐÀOTẠOHÀNỘI MỘTSỐBIỆNPHÁPGIÁODỤCTÍNHTỰLẬPCHO TRẺMẪUGIÁO3­4TUỔIỞTRƯỜNGMẦMNON LĨNHVỰC:GIÁODỤCMẪUGIÁO CẤPHỌC:MẦMNON \ Nămhọc2016–2017
2. MỤCLỤC STT NỘIDUNG TRANG I ĐẶTVẤNĐỀ 2 II GIẢIQUYẾTVẤNĐỀ 5 1 Cơsởlýluận 5 2 Thựctrạngvấnđề 6 2.1 Thuậnlợi 6 2.2 Khókhăn 7 3 Cácbiệnpháptiếnhành 9 3.1 Lậpkếhoạchđưaracáckỹnăngcầnthiếtvàđặtmục 9 tiêurènluyệnnhữngkỹnăngcầnthiếtđóđểgiáodục tínhtựlậpchotrẻ3–4tuổi 3.2 Khảosátkhảnăngtựlậpcủatrẻ 11 3.3 Tạomôitrườnggiáodục 11 3.4 Luyệntậpchotrẻcáccôngviệctựphụcvụvừasức 12 3.5 Tổchứclồngghépgiáodụctínhtựlậpvàocáchoạt 14 độnghọcvàchơi 3.6 Giáodục,rènluyệntínhtựlậpchotrẻởmọilúc,mọi 16 nơi 3.7 Tuyêntruyền,phốikếthợpvớiphụhuynhcùnggiáo 17 dụctínhtựlậpchotrẻ 3.8 Phốihợpvớiđồngnghiệpnhânth ̣ ưcsâusăcvêviêcrèn ́ ́ ̀ ̣ 19 tínhtựlậpchotrẻ 3.9 Giáoviêntựhọc,tựbồidưỡngchuyênmôn,nghiệpvụ 20 củabảnthân 4 Kếtquảđạtđược 21 III KẾTLUẬN,BÀIHỌCKINHNGHIỆM 24 1 Kếtluận 24 2 Bàihọckinhnghiệm 25 3 Kiếnnghị,đềxuất 25 IV PHỤLỤC 27 V TÀILIỆUTHAMKHẢO 35 I­ĐẶTVẤNĐỀ
3. Giáodụcmầmnonlàngànhhọcđầutiêntronghệthốnggiáodụcquốc dân,nóchiếmvị tríquantrọng.Giáodụcmầmnoncónhiệmvụ xâydựng nhữngcơsởbanđầu,đặtnềnmóngchoviệchìnhthànhnhâncáchconngười. Đâylàthờiđiểmmấuchốtvàquantrọngnhấtđốivớicuộcđờimỗiđứatrẻ, tấtcảmọiviệcđềubắtđầu. Mụctiêugiáodụccủamầmnonlàgiúptrẻ empháttriểnvề thểchất, tìnhcảm,thẩmmỹ,hìnhthànhnhữngyếutố đầutiêncủanhâncách.Hình thànhvàpháttriển ởtrẻemnhữngchứcnăngtâmsinhlý,nănglựcvàphẩm chấtmangtínhnềntảng,nhữngkĩnăngsốngcầnthiếtphùhợpvớilứatuổi. Khơidậyvàpháttriểntốiđanhữngkhảnăngtiềmẩn,đặtnềntảngchoviệc họctậpởcáccấphọctiếptheo.Muốnđạtđượcnhữngmụctiêugiáodụcđó ngườilàmnhiệmvụgiáodụccầnchútrọngđếnvấnđềgiáodụctínhtựlập chotrẻ. Tínhtựlậpđượchìnhthànhrấtsớmvàlàmộtbiểuhiệntâmlícóảnh hưởngtrựctiếpđếnquátrìnhhìnhthànhcácphẩmchấtnhâncáchcủatrẻ. Mộtsốdấuhiệuđángtincậycủabắtđầusựhìnhthànhtínhtựlập,đólànhu cầutựkhẳngđịnhmìnhxuấthiện.Trẻmuốntựlàmmộtsố côngviệctrong sinhhoạthằngngày.Giáodụctínhtự lậpchotrẻ ngaytừ khicònbékhông nhữngtạorachotrẻkhảnăngtựlậptrongsinhhoạthằngngàymàcònlàmột trongnhữngđiềukiệnquantrọngđể hìnhthànhsự tự tin,năngđộng,sáng tạo,làmcơ sở hìnhthànhcáckĩnăngsốngsaunày.Chínhvìvậyvaitròcủa ngườilớnchúngtarấtquantrọngtrongviệcgiáodụcvàhìnhthànhnhữngkỹ năngcơbảnđầutiênchotrẻ.Chonêngiáoviênmầmnonlàngườihướngtrẻ tớinhữngkỹnăngtựlậpcủabảnthânmộtcáchtốtnhất.Mộtngàycáccháu đếntrườngvớicôtừsángđếnchiều,mọisinhhoạthọchành,ănngủđềudo côgiáohướngdẫn,mộttaycôchămsóc,mộttaycôdạybảo.Vìthếcầnhình thànhchotrẻkỹnăngtựlậpbảnthânngaytừkhihọclớpmẫugiáo. Làmộtgiáoviênmầmnontôinhậnthấycònrấtnhiềuđiềungườigiáo viênphảitâmhuyếtkhôngchỉ trongcôngviệcđảmnhận,màcònlàcáitâm đốivớinhữngtâmhồnbébỏngđangtừngngàylớnlên,đượckhámpháhọc hỏi,đượctrảinghiệmnhữngtácđộngdiễnratrongcuộcsốngđể trẻ khỏe mạnhvàcảmthấyhạnhphúcvớisựyêuthươngcủacôgiáo. Bảnthântôilàgiáoviêndạytrẻ3–4tuổi,ngaytừđầunămhọctôiđã xácđịnhđượcvaitròvànghĩavụ củamìnhsẽ làngườihướngláichocác cháucómộtsốkỹnăngtựlậpchobảnthân.Trongthờigianđầuquaquátrình làmquen,tròchuyện,hoạtđộngvàgầngũitrẻ tôithấytrẻ lớptôicónhiều
4. cháucònnhútnhát, ỉ lại,lườivậnđộng,cónhiềucháuchưacónề nếp,kỹ năngtựlập.Mọihoạtđộngcủatrẻđềudocôgiáogiámsátvànhắctrẻthực hiện.Khichơixongtrẻkhôngbiếtsắpxếpđồdùngđồchơiđúngchỗ,không biếtgiữ đầutóctrangphụcgọngàngkhiđếnlớp,….Vìvậytôithấyrằng cầnhìnhthànhchotrẻmộtsốthóiquen,nềnếptốtđểgiúptrẻcókhảnăngtự lậpchobảnthânmộtcáchvữngchắcnhất.Nhưngquanhiềulầnthựchiện tôinhậnthấyđượcrằng: Thựctếhiệnnaychothấy,đốivớigiađình,chủyếulàchamẹcòncó nhiềusailầmvềgiáodụcnóichungvàgiáodụctínhtựlậpchotrẻnóiriêng. Thứ nhấtlànuôngchiềuconquámứcchỉ biếthưởngthụ saunàytrở thành ngườicótínhíchkỉ,vụngvề,thiếutựtintrongcuộcsống.Thứhailàkhông tinvàokhảnăngcủatrẻ,trẻmuốnlàmnhưngthấytrẻlàmlóngngóng,chậm chạpthìtỏrakhóchịu,nênngườilớnthường“sốtruột”vàlàmthaytrẻ,dẫn đếntrẻcótháiđộbướngbỉnhdầndầntạorasựỉlại,lườibiếngmấttựtinở trẻ. Đốivớigiáoviênđasố đãnhậnthứcđầyđủ vàcótháiđộ đúngđắn trong giáodụctínhtựlậpchotrẻlênba.Songvềhướngdẫntrẻhoạtđộngđểhình thànhtínhtự lậpchotrẻlạirấthạnchế.Nguyênnhânlàdongườigiáoviên cho rằngtrẻ cònquánhỏ để rèntínhtự lập,bêncạnhđóđiềuquantrọnglàcô giáo ngạikhó,sợ tốnthờigian[Vìtrẻ thựchiệnchậmchạp,longngóngvụng về…]vàcótưtưởng“thàmìnhlàmluônchoxong”.Vìvậyđể hìnhthànhvà pháttriểntínhtựlậpchotrẻnóichungvàtrẻmẫugiáobénóiriênggiáoviên mầmnonphốikếthợpvớichamẹtrẻcónhữngbiệnphápgiáodụcphùhợp nhằmpháthuykhả năngtự lập,làmcơ sở chosự hìnhthànhnhâncáchcho trẻsaunày.Đócũnglàlídomàtôilựachọnnghiêncứuđềtài:“Mộtsốbiện phápgiáodụctínhtựlậpchotrẻmẫugiáo3­4tuổiởtrườngmầmnon”. Để tìmramộtsố biệnpháprèntínhtự lậpchotrẻ 3­4tuổitôiđã nghiêncứuthêmmộtsốvănbảncủanhànước,củaSởGD&ĐTcóliênquan đếngiáodụcchotrẻnhưsau: ­Tàiliệu6modun:Dựántăngcườngkhảnăngsẵnsàngchotrẻđihọc mầmnon.
5. ­Quyđịnhvề chuẩngiáoviênnghề nghiệpmầmnon[Banhànhkèm theoQĐ02/2008/QĐ­BGDĐTngày22/01/2008củaBộtrưởngBộGD&ĐT]. ­Thôngtư số 28về sửađổi,bổ sungmộtsố nộidungcủaChương trìnhgiáodụcmầmnonbanhànhkèmtheoThôngtư số 17/2009/TT­BGDĐT ngày25/07/2009củaBộtrưởngBộGD&ĐT. ­ Hướng dẫn số 2900 về việc đánh giá sự phát triển của trẻ theo chươngtrìnhchămsóc–giáodụcđổimới. ­Kếhoạchsố10thựchiệnchuyênđề“Nângcaochấtlượnggiáodục pháttriểnvậnđộngchotrẻtrongtrườngmầmnon”.
6. II­GIẢIQUYẾTVẤNĐỀ 1. Cơsởlýluận: Tự lậplàtự làmlấy,tự giảiquyếtcôngviệccủamình,khôngtrông chờ,dựadẫm,phụthuộcvàongườikhác. Tínhtự lậplàmộttrongnhữngtínhcáchcơ bản,đóngvaitròquan trọnggiúptrẻsaunàykhitrưởngthànhcóthểbảnlĩnhhơn,tựtinhơn,vững vànghơn,thànhcônghơntrongcuộcsốngvàđặcbiệtlàtrẻ cóthể tự làm nhữngviệccủamìnhthậttốtdùkhôngcóbamẹ,khôngcócôbêncạnhhay gặpbấtkỳtìnhhuốngkhókhănnào.Tínhtựlậpcủatrẻđượcthểhiệnởsự tựtin,bảnlĩnh,kiêntrì,cóýchívươnlêntrongmọiviệc. Mụcđíchcủagiáodụctínhtự lậpchotrẻ chínhlàgiúptrẻ cóđược nhữngkỹnăngcóthểtựlàmnhữngviệccủamìnhmàkhôngcầnđếnsựgiúp đỡcủangườikhác,ỷlạivàongườikhác. Yếutố tạonêntínhtự lập ở mỗicánhânlàkhả năngtintưởngvào nhữngđánhgiácủabảnthân,cũngnhư làtự vạchraconđườngđichomình màkhôngcầnlúcnàocũngnhờ đếnsự chỉ bảo,haytìmkiếmsự giúpđỡ từ ngườikhác.Cóđượckhả năngnàylàmộtđiềutuyệtvời,bởinósẽ giúptrẻ hạnhphúchơn,thuhútđượcsự chúýcủamọingườixungquanh,từ đó khuyếnkhíchtrẻ tạoranhữngcơ hộiđể trẻ thể hiệnmình.Nhữngđứatrẻ đượcgiáodụctínhtựlậptừnhỏthìnhanhnhẹnvàhoạtbát,nổitrộihơnhẳn sovớinhữngtrẻkhác. Đốivớitrẻmầmnonrấtnhiềutrẻxuấthiệntìnhtrạngdựadẫm,ỷlại, đượcnuôngchiềumộtcáchtháiquádẫnđếnkhôngbiếtlàmmộtsốviệcđơn giảnnhưkhôngbiếtmặcquầnáo,khôngbiếttự đigiày,dép,khôngthíchtự đimàthíchđượcngườilớnbếẵm….Trẻkhôngbiếtcáchchămsócbảnthân, khôngbiếtgiữ gìnvệ sinh,lườinháckhôngbiếthỗ trợ ngườikhác.Córất
7. nhiềunguyênnhândẫnđếntìnhtrạngnàytrongđóthiếutínhtự lậplàmột nguyênnhântrọngtâmnhất.Như chúngtađãbiết,trẻ emlàmộtđốitượng khánhạycảm,nếutrẻ emđượctiếpxúcvớinềngiáodụctốtthìtrẻ phát triểntheochiềuhướngtốt.Ngượclạinếutrẻemtiếpxúcvớinềngiáodục khôngđúngđắnsẽdẫnđếncáchậuquảtiêucực.Dođóviệcgiáodụctínhtự lậpchotrẻcầnđượcápdụngcàngsớmcàngtốt,vàlàphươngpháprấtquan trọngvàcầnthiết.Tạotínhtựlậpchotrẻkhôngphảichỉ cóhướngdẫncho trẻtựlochobảnthânmàcòngiúptrẻtựquyếtđịnhcácvấnđềcủamình.Đó cũnglàcáchgiúptrẻvậnđộngsuynghĩ,sángtạovàtựtin. 2. Thựctrạngvấnđề: Vấnđề giáodụckhả năngtự lậpchotrẻ mẫugiáo3–4tuổilàmột vấnđềquantrọng.Trênthựctế,tỉlệtrẻcókhảnăngtựlậpvàđạtkhảnăng tựlậpởmứcđộtốtcủatrẻ3–4tuổihiệnnaylàchưacao.Bêncạnhđó,các biệnphápgiáodụckhảnăngtự lậpcủatrẻ màgiáoviênvàchamẹ đangáp dụngchưaphùhợpvớitrẻ. Trongquátrìnhgiáodụchìnhthànhvàrènluyệnkhả năngtự lậpcho trẻ,nhữngkhókhănmàgiáoviênvàphụhuynhgặpphảikhánhiều.Nếunhư giáoviênvàphụ huynhcónhữngbiệnphápgiáodục,tạođiềukiệnchotrẻ pháthuykhảnăngtựlập,thìchắcchắnrằngmứcđộ pháttriểnkhảnăngtự lậpcủatrẻsẽkhôngchỉdừnglạiởmứcđộtrungbìnhlàchiếmđasốnhưtrẻ vốnhaythể hiện.Giáodụckhả năngtự lậpchotrẻ cầnphảitiếnhành thườngxuyên,từ sớm ở lứatuổimầmnon.Cácnhàgiáodụccũngnhư phụ huynhcầnphảiđánhgiáđúngthựctếkhảnăngtựlậpcủatrẻ3–4tuổi,phải tintưởngvàotrẻ;tạochotrẻ điềukiệnthamgiavàohoạtđộnghàngngày, nhấtlàtựphụcvụvàvuichơi.Sựkếthợpgiữagiáodụcgiađìnhvàgiáodục nhàtrườngcầnđặtlênvị tríhàngđầu.Giáoviêncầnphảitheodõithường xuyên,đánhgiáđượcmứcđộkhảnăngtựlậpcủatrẻ,nhậnranhữngtrẻyếu kém,vàcóbiệnphápchủđộnggiúpđỡtrẻkhắcphụckhảnăngtựlậpkém. Nămhọc2016–2017,tôiđượcBGHgiaonhiệmvụ dạyhọclớpmẫu giáobévớisốtrẻ là37họcsinh.Quathựctiễn,tôinhậnthấymộtsố thuận lợivàkhókhănnhưsau: 2.1.Thuậnlợi:
8. ­Bangiámhiệunhàtrườngvàtổ chuyênmônluônquantâmtạođiều kiệnthuậnlợivề cơ sở vậtchất.Ngoàirabangiámhiệunhàtrườngluôn quantâm,đầutưcáctàiliệuthamkhảovàluônkhuyếnkhíchgiáoviêntìmtòi sángtạocáchìnhthức,biệnpháp,nộidungmớitrongviệcgiáodụctínhtự lậpchotrẻ. ­Bangiámhiệuquantâmbồidưỡngnângcaotrìnhđộchogiáoviên,tổ chứccáclớphọc:Ứngdụngcôngnghệthôngtinvàtiếpcậncácphươngtiện giáodụchiệnđại...Thườngxuyênmở cácbuổikiếntậpđể chị emhọchỏi traođổikinhnghiệm. ­Lớpcó3giáoviên:2giáoviênđềucótrìnhđộ đạihọcvàcónhiều nămkinhnghiệmtrongdạylứatuổinày;1giáoviêntrìnhđộtrungcấp.Trong đó,giáoviêncótrìnhđộtrungcấptuổiđờicòntrẻrấtnăngđộng,nhiệttình, hamhọchỏitíchcựcnângcaotrìnhđộchuyênmôn,yêunghềmếntrẻ,sống đoànkếthòađồngvớichịemđồngnghiệp,thíchtìmhiểuvàvậndụngnhững nộidungmớitrongquátrìnhchămsócgiáodụctrẻ. ­Sự phốikếthợpgiữacáccôtronglớprấttốt.Cáccôgiáocónhiều nămkinhnghiệmluônnhiệttìnhchỉ dạy,giúpđỡ côgiáotrẻ chưacónhiều kinhnghiệm.Ngoàiracáccôcònrấtnhanhnhẹn,tựchủđộngphâncôngcông việcvớinhaumộtcáchhợplíđể cóthể giáodụcvàchămsóctrẻ mộtcách tốtnhất.Cácgiáoviêntronglớpđềunhậnthứcđúngđắntầmquantrọngcủa việcgiáodụctínhtựlậpchotrẻ,giáoviênluônsuynghĩtìmtòiđểtạohứng thú,sự tậptrungchúý,khuyếnkhích,khenngợi,vậnđộngđể trẻ tíchcực thamgiacáchoạtđộngrèntínhtựlậphàngngày. ­Trẻ đượcthamgianhiềucáchoạtđộngtrongchươngtrìnhvàcác hoạtđộngngoạikhoácủanhàtrường,vìvậytrẻ đãcómộtsố nề nếp,kiến thức,kỹnăngnhấtđịnh,cácconrấtchămngoanthôngminh,nhanhnhẹn,tạo điềukiệnthuậnlợitrongviệcgiúptrẻ tiếpnhậnnộidunggiáodụctínhtự lậpchotrẻ. ­Môitrườnglớphọckhangtrang,sạchsẽ,thoángmát,cơ sở vậtchất đầyđủ,tạochotrẻluôncócảmgiáchứngthúđihọc.Trẻđihọcchuyêncần caoluônđảmbảoquátrìnhdạyvàhọccủacôvàtròkhôngbịgiánđoạn. ­Phụhuynhhọcsinhquantâm,giúpđỡvàcùngphốihợpvớigiáoviên trongcôngtácchămsócnuôidưỡng,giáodụctrẻ,luôncóýkiếntraođổivới giáoviênvềnhữngvấnđềthôngtincủatrẻ. 2.2.Khókhăn:
9. ­Đasố giáoviênlớntuổicónhiềukinhnghiệmnhưngviệcđổimới phươngphápgiảngdạynhằmkhuyếnkhíchsự chuyêncần,tíchcực,chủ động,sángtạovàýthứcvươnlên,rènluyệnkhảnăngtựphụcvụchotrẻcòn gặpnhiềukhókhăn;giáoviêntrẻtuổicónăngđộng,sángtạonhưnglạikhó trongcôngtácbồidưỡngdonhậnthứcvềnghềchưasâusắc,mộtphầncũng doáplựctừphụhuynh. ­Mộtsốtrẻchưahọcquađộtuổinhàtrẻnêncáckỹnăngtựphụcvụ củatrẻhầunhưkhôngcómàhoàntoànphụthuộcvàobốmẹvàcôgiáo. ­Nhậnthứccủahọcsinhcònchậmdẫnđếnviệcrènkỹ năngtự lập chotrẻchưađạtkếtquảcaonhất. ­Nhiềuphụhuynhthườngquantâmtớihọcsố,họcvẽ,họccácbàihát, bàithơ để xemconmìnhcótiếpthubằngvớicácbạnkhônghaytiếpthu chậmhơnmàítquantâmđếnnộidunggiáodụctínhtựlậpchotrẻ. ­Nhiềugiađìnhbố mẹ đilàmcả ngày,concái ở vớiôngbàhoặc người giúp việc nên trẻ quá được nuông chiều gây nên tính ỷ lại, ương bướng,khôngchịulàm.Nhiềuphụ huynhthìlạinghĩconmìnhcònquánon nớtchưathểlàmđượcviệcgìcảnênkhôngđểtrẻtựlàmlấymộtviệcdùlà nhỏnhất. =>Xuấtpháttừ nhữngkhókhănvàthuậnlợitrênnêntôiđãnghiêncứuvà thấymìnhphảiquantâmhơnnữađếnvấnđềgiáodụctínhtựlậpchotrẻđể trẻluônchủđộng,linhhoạt,tựtintrongcuộcsống. Đểthấyrõđượcthựctrạnghiệnnay,tôiđãkhảosátngaytừđầunăm họctạilớpcủamình,đểtừđócócácbiệnphápphùhợprènluyệnchotrẻ. BẢNGKHẢOSÁT,ĐÁNHGIÁTRẺĐẦUNĂMHỌC Tổngsốtrẻđượckhảosát:37/37 NỘIDUNG KẾTQUẢĐẠT STT GIÁODỤC SỐLƯỢNG TỶLỆ TÍNHTỰLẬP ĐẠT 1 Kỹnăngtựphụcvụ 15 40% 2 Kỹnănggiữgìnvệsinh 21 57% 3 Kỹnănggiúpđỡngườikhác 12 32% Trẻđượcchiarathành2nhóm:ĐạtvàChưađạt
10. +Nhómtrẻcókỹnăngtự lậpđạt:baogồmnhữngtrẻhiểuvàtự giác thựchiệncáccôngviệccủamìnhkhiđếnlớp.Trẻcókhảnăngtựthựchiện cáchoạtđộngcủabảnthânvàcốgắngthựchiệnhoạtđộngtừđầutớicuối. Trẻ nhómnàynhanhnhẹn,hoạtbátvàrấthứngthúkhithựchiệncáchoạt độngcủamìnhhoặccủacôgiáogiaocho. +Nhómtrẻcókỹnăngtựlậpchưađạt:baogồmcáctrẻkhôngtựgiác, khôngchủ độngthựchiệncáccôngviệccủabảnthânhoặctrẻ còncầnsự giúpđỡ củagiáoviên,bạnbè.Trẻkhôngcókỹnăngtựlậplànhữngtrẻcòn trôngchờ,ỷlạivàocôgiáovàbạnbè.Giáoviênphảinhắcnhởvàgiúpđỡtrẻ thườngxuyên. 3. Cácbiệnpháptiếnhành: Việcgiáodụctínhtựlậpchotrẻlàmộtviệclàmrấtcầnthiếtnêngiáo dụctrẻ từ khicònnhỏ để trẻ cótâmthế sẵnsàngtiếp ứngvớinhữngviệc xảyratrongcuộcsốnghàngngàycủatrẻ.Tuynhiênviệcgiáodụctínhtựlập cònnhiềuhạnchế vàchưatrở thànhmộtmônhọcđượcápdụngtrongnhà trường. Quaviệcápdụngsángkiếnnàytôimuốnđónggópmộtphầnnhỏđưa ramộtsốbiệnphápgiúptrẻ3–4tuổihìnhthànhtínhtựlập.Trongnămhọc nàytôiđãsuynghĩvàápdụngmộtsố biệnphápgiúptrẻmẫugiáobécókỹ năngtựlậpnhưsau: 3.1.Lậpkế hoạchđưaracáckỹ năngcầnthiếtvàđặtmụctiêu rènluyệnnhữngkỹnăngcầnthiếtđóđểgiáodụctínhtựlậpchotrẻ3– 4tuổi: *Cáckỹnăngcầnthiếtđểgiáodụctínhtựlậpchotrẻ: Cácnộidunggiáodụctínhtựlậpchotrẻ3–4tuổicóthểchiaramột sốcáckỹnăngtrọngtâmnhưsau: ­Kỹnăngtựphụcvụ. ­Kỹnănggiữgìnvệsinhcánhân.
11. ­Kỹnănggiúpđỡngườikhác. Tùythuộcvàolứatuổithìcónhữngkỹnăngtựlậptrẻđãđượcrèntừ khihọcnhàtrẻmứcđộđơngiảnphùhợpvớilứatuổi,khisanglứatuổimẫu giáotôikhôngphảidạylạihayônluyệnlạikỹ năngđónữa,màtrongquá trìnhtôiđứnglớptôisẽ nắmbắtđượcnhữngkỹ năngnàotrẻ cònyếuhay chưacóđể cungcấpvàrènluyện.Nếunhữngkỹ năngnàotrẻ biếtrồithì nângdầnmứcđộlênđểphùhợpvớilứatuổicủatrẻ. +VD:Tronggiờ đóntrả trẻ,tôithấycómộtsố trẻ khôngtự giáccất đồ,lấyđồởtủcủamìnhmàỷlạivàoôngbà,bốmẹlấycho.Ngàyhômsau, giờ hoạtđộngchiều,tôiđãrènchocáctrẻ việccấtvàlấyđồ đúngtủ của mìnhbằngcáchđưaracáctìnhhuốngcấtvàlấykhôngđúngtủsẽnhầmlẫn đồ vớicácbạn,trẻ sẽ bị mấtđồ củamình.Khitrẻ thấyđượchậuquả của việclàmđó,tôiđãhướngdẫntrẻtừngbướclàmtheođúngquytrìnhvàđồng thờihàngngàyquansáttrẻ thựchiệnviệclấyvàcấtđồ khiđón–trả trẻ. Hàngngàyđộngviênvàkhenngợinhữngtrẻ đãtự giáclấyvàcấtđồ đúng nơi.Cácngàysauđótrẻđãcóýthứctựgiáclấyvàcấtđúngtủcủamìnhmà khôngcầnđếnsựgiúpđỡcủaôngbà,bốmẹnữa. *Đặtmụctiêurènluyệnnhữngkỹnăngcầnthiếtchotrẻ: Rènluyệnkỹ năngsốngchotrẻ làđiềurấtcầnthiết.Việchìnhthành cáckỹ năngcơ bảntronghọctậpvàsinhhoạtlàyếutố quyếtđịnhđếnquá trìnhhìnhthànhvàpháttriểnnhâncáchsaunàycủatrẻ.Khixảyravấnđề nàođó,nếukhôngđượctrangbị nhữngkỹ năngcầnthiết,trẻ sẽ khôngđủ kiếnthứcđểxử lýcáctìnhhuốngbấtngờ.Vìthế,rènluyệnnhữngkỹnăng cầnthiết,đặcbiệtlàkỹ năngtự lậpsẽ giúptrẻ sớmcóýthứclàmchủ bản thân,sốngtíchcựcvàhướngđếnnhữngđiềulànhmạnhchochínhmìnhcũng nhưxãhội. Ngườilớnthườngkhôngmuốntrẻ phảigánhnhiềutráchnhiệmkhi chưathựcsựsẵnsàng,thếlàlạitiếptụclàmmọiviệcgiúptrẻ như thường lệmàítnhậnrarằngcontrẻđãđủkhéoléo,cócáckỹnăngphùhợpvàđủtự tinbắttayvàomộtcôngviệcnàođó.Để hìnhthànhtínhtự lập,ngườilớn cầntintưởngtrẻ,độngviênvàkhuyếnkhíchtrẻ làmnhữngcôngviệctrong khảnăng.Nếumọingườikiểmsoáttrẻquáchặtđểtrẻphụthuộcquálâuthì trẻ sẽ bámriếtlấychamẹ,côgiáo,chúngcóthể trở thànhnhữngđứatrẻ lườibiếngvàmọiviệcđốivớitrẻđềutrởnênkhókhăn.Chắchẳnaicũngđã đượcnghecâunói:“Nếubắtchoconmộtconcá,consẽ cócáănmộtngày. Nhưngnếudạyconbắtcá,consẽcócáănsuốtđời”.
12. Xuấtpháttừtưduynàycôgiáovàchamẹnêndạycontínhtựlập,làm việcbằngđôitaycủamìnhngaytừ nhỏ.Vớimỗiđộ tuổikhácnhauhãyđặt ramụctiêuvàcáchthựchiệncácbướckhácnhauđể dạytrẻvề tínhtự lập theolờiBácHồdạy“Tuổinhỏlàmviệcnhỏ,tùytheosứccủamình”.Vìvậy ngaytừđầunămhọctôiđãđặtracácmụctiêuđểrènluyệncáckỹnăngcho trẻlớpmìnhnhưsau: ­Kỹ năngtự phụcvụ bảnthân:Tự đilênxuốngcầuthang;tự đóng– mở cửa;tự cởigiày,đigiày,cấtdép,cấtbalôvàođúngtủ củamình;tự bê ghếvềchỗngồi;cáchđứnglên–ngồixuống;cáchtựlấynướcuống;tựmặc quầnáo,cởiquầnáo;cáchchiathìa,lấythìa,cầmvàsử dụngthìa;cáchgấp khăn;cáchchuẩnbịgiờăn,giờngủ;Tựnhặtđồ chơi;tựrửamặt,rửatay;tự xúcăn;tựlấyvàcấtgối. ­Kỹnănggiữgìnvệsinh:Tựthayquầnáokhithấybẩn;tựxúcmiệng nướcmuốisaukhiăn;launướctrênsàn,laubụitrênbàn;xảnướcsaukhiđi vệsinh,đivệsinhđúngnơiquiđịnh;rửataybằngxàphòngkhitaybẩn,nhặt rác,bỏrácvàođúngnơiquiđịnh;tựrửatay,chânkhithấybẩn,biếttựđivệ sinhkhithấycónhucầu. ­Kỹnănghỗ trợ ngườikhác:Lấy,cấtđồ dùnghọctập,chuẩnbị bàn ăn,giườngngủ cùngcô,lấylynướcuốngkhiđượcnhờ,xáchphụ đồ,tưới cây…. Việcxácđịnhđượcnhữngkỹ năngnhư trênđãgiúptôiđịnhhướng đượcnhiệmvụcủamìnhtrongcôngtácchămsóctrẻnóichungvàviệcthực hiệnđềtàinghiêncứunóiriêng.Vànhờxácđịnhđượcnhữngkỹnăngđómà tôiđãrèntrẻthôngquacáchoạtđộngtrongngày.Tôiđãgiúptrẻhiểuđượcý nghĩacủahànhđộng,củacôngviệcđónhư thế nào,biếtđượcviệcnàonên làmvàviệcnàokhôngnênlàm,việcđócóíchlợigìđểtừđógiúptrẻdầndần trởthànhýthứccầncótrongcuộcsốnghàngngày. 3.2.Khảosátkhảnăngtựlậpcủatrẻ: Từ nhữngnhậnthứccủamìnhvề vấnđề giáodụctínhtự lậpchotrẻ mẫugiáobé,tôiđịnhhướngđượcnhiệmvụcủamìnhtrongcôngviệcnghiên cứunày.Vàđểgặtháiđượcnhiềukếtquảtốttrongquátrìnhthựchiện,ngay từđầunămhọctôiđãtiếnhànhkhảosáttrẻtheonhữngkỹnăngcấnthiếtđể giáodụctínhtựlậpchotrẻmàtôiđãxácđịnhởtrên. Quakhảosáttôithấytrẻ lớptôiđasố cònchưabiếtcáchtự phụcvụ bảnthân,chưacóýthứcgiữ gìnvệ sinhthânthể,đặcbiệtkỹ nănghỗ trợ ngườikháccònrấtíttrẻđạtyêucầu.Trẻlớptôicònluônỉlại,dựadẫmvào
13. côgiáotronglớp,nếukhôngcócôgiúphoặcnhắcnhởthìtrẻkhôngbiếtphải làmgì.Từ kếtquả trêntôiđãcố gắngđịnhhướngchotrẻ cầnphảilàm nhữnggìđầutiênsauđódầndầnđạtđượckếtquảmìnhmuốnvànghiêncứu cácbiệnphápcụthểđểgiáodụctínhtựlậpchotrẻ. 3.3.Tạomôitrườnggiáodục: Môitrườnggiáodụccó ảnhhưởngrấtlớnđếnkếtquả giáodụctrẻ, tạocơ hộichotrẻ đượctự lựachọnhoạtđộngphùhợp.Khuyếnkhíchtrẻ thamgiatíchcựctạocơ hộichotrẻbộclộkhảnăng,quađócungcấpkiến thức,kỹnăngchotrẻnhằmgópphầnhìnhthànhvàpháttriểnnhâncáchcho trẻ.Môitrườnggiáodụcthúcđẩysựpháttriểnnhậnthức,sựpháttriểnvận động,sựpháttriểntìnhcảm,xúccảm,sựpháttriểngiaotiếpxãhội,sựphát triểntínhtự lựcvàhìnhthànhthóiquen,hànhvitốtchođứatrẻ ngaytừ lứa tuổimầmnon.Cómôitrườngtronglớpvàmôitrườngngoàilớphọc. Môitrườngtronglớpnhưcácgóchoạtđộng,đồ dùnghọctập,...cótác dụnggiúptrẻ lĩnhhộikiếnthứcvàmộtsố kỹ năng.Môitrườngngoàilớp nhưgócthiênnhiên,vườncây,khuthểchất,...giúptrẻpháttriểntìnhcảmxã hội,pháttriểnthểchất. Chínhvìnhữngtácđộngđócủamôitrườngđốivớitrẻ,tôiđãxâydựng góckỹnăngtựphụcvụ tronglớphọcnhưsau:Trênmảngtườngtôisẽ treo ảnhcácbướcdạytrẻ kỹ năngtự phụcvụ.Phíadướicómộtchiếcgiáxinh xắn,trongđóđể cácđồ dùng,bộ họccụ tự tạo:càicởikhuyáo,bộ họccụ kéokhóa,bộhọccụdạytrẻbuộcdâygiày,...đểtrẻkhôngchỉ quansáttranh ảnhmàcòncóthểthựchànhluôn. Ngoàimôitrườngtronglớp,môitrườngngoàilớpcũnglàmộtkhông gianlýtưởngđểdạytrẻkỹnăngtựlập.Cụthểnhư +Khuvựccầuthang:tôiđãlàmcáckýhiệubànchânlênxuốngdángần sátlancancầuthangđểdạytrẻcáchđilên–xuốngcầuthang. +Khuvựcnhàvệ sinh:tôithiếtkế cácbiểutượnggồmcácbướctheo quytrìnhcóhìnhảnhminhhọacụthể,dễhiểudántrêntườnggầnvòirửatay đểkhinàotrẻquênthìcóthểnhìnlênvàlàmtheo. +Khuvựctủcánhân:tôidántênvàhìnhảnhcủatrẻvàocánhtủđểtrẻ cấtđồcánhâncủamìnhđúngquyđịnh,đúngtủcủamình. +Khuvựccâyxanh:tôithiếtkế giátreođồ chămsóccâyđể trẻ tự lấy đồ xuốngchămsóc,sauđódùngxongtrẻ lạitreovàovị trícũmộtcáchdễ dàng.
14. Quaviệcxâydựngmôitrườngtrongvàngoàilớphọcnhưvậy,tôithấy trẻlớptôirấtthíchcáchìnhảnhđẹp,ngộnghĩnh,lạicócảhìnhảnhcủatrẻ trênđó.Cáchình ảnhđượcdán ở mọichỗ cầnthiết,đồ dùngđượctreocất dễ dànggiúpgâyhứngthúchotrẻ,nhắcnhở trẻ thườngxuyên,nhờ đótạo thànhthóiquen. 3.4.Luyệntậpchotrẻcáccôngviệctựphụcvụvừasức: Ởtuổilênbatrẻđãhìnhthànhvàpháttriểnýthức“Cáitôi”củamình, trẻtíchcựctìmhiểucácsựvật,hiệntượngxungquanh,trẻrấtmuốntựlàm mọiviệcđể khẳngđịnhmình.Ýthứcnàychiphốiphầnlớncáchoạtđộng trongngàycủatrẻ.Vìvậytôiluôntôntrọngvàthỏamãnnhucầutựlậpcủa trẻkếthợpsửdụngphươngphápkhíchlệđộngviêntrẻ. +VD:Tôithấykhitớilớptrẻrấtthíchđượctựcởigiày,dépvàtự cất đồ vàotủ củamìnhmàkhôngcầnđếnsự giúpđỡ củangườikhác,mặcdù mỗilầntrẻlàmcôngviệcđórấtlâu,nhưngnhữnglầnnhưvậytôiluônđứng bêncạnhchờ đợitrẻ kếthợpđộngviêntrẻ.Haymộtsố trẻ lớptôirấtthích đượctự xúccơmnhưngrấtlâumớixúcđượcmộtmiếngvàomiệngcókhi cònrơivãirabàn.Nhưngtôikhôngtỏ rasốtruộtmàthườngxuyêndùnglời nóiđộngviêntrẻ,khuyếnkhíchtrẻxúccơmvàomiệngkhiđãnhaihếtcơm trongmiệng.Tôithiếtnghĩnếutôithấysốtruộtkhitrẻ làmlâumàlàmhộ trẻ,thìdẫnđếntrẻsẽỉlại,khôngtựlàmvàluônchờ đợisự giúpđỡ củacô trongmỗicôngviệc. Khitrẻ cónguyệnvọngtự lập,mongmuốnđượclàmviệccókhicòn tỏrabướngbỉnh.Nhữnglúcđótôirấtthôngcảmvàhiểuđược“bướngbỉnh” ở lứatuổinàyvàkhôngkìmhãmýmuốntự lậpcủatrẻ.Khitrẻ thựchiện côngviệcđómấtrấtnhiềuthờigian,khôngtheomongmuốncủatôi,đôikhi cònbừabãi,thậmchícònhỏngviệc.Songtôivẫnluônkiềmchế cảmxúc, kiễnnhẫnđợitrẻlàmxongtạođiềukiệnđểtrẻtựlàm,tựtrảinghiệmcông việc. +VD:Nhưlớptôicómộtsốtrẻrấtthíchgiúpcôchiathìavàokhayvà đặtvàocácbàn,nhưngloayhoaymãikhôngbiếtchianhưthếnào,cókhicòn chiathiếu,rồilàmrơihếtthìaxuốngsàn.Mỗilầnnhư vậytôikhôngtỏ ra khóchịumànhẹ nhàngđếnbêntrẻ hướngdẫntrẻ đếmvàchiathìatương ứngvớisốbạntrongbànđó,sauđótôichotrẻchiatiếpcácbàntiếptheo.Sau mỗilầnđượctôihướngdẫnđộngviêntrẻ củatôigiờ làmrấtthànhthạovà trẻnàocũngmuốnđượcgiúpcô.
15. Đượctựtaylàmnhữngcôngviệcmìnhthíchtôithấytrẻrấtphấnkhởi, cóthể lầnđầutrẻ làmrấtlâumớixong,nhưngcáclầnsauđótôithấycác thaotáccủatrẻthànhthạorấtnhiều,trẻmạnhdạntựtinhơn.Quađónhững kiếnthứctự trảinghiệmcủatrẻ sẽ đượcmở rộngvàkhắcsâuhơnrất nhiều. Trongquátrìnhgiáodụccầnhìnhthành ở trẻ nhữngkỹ năngvàthói quentựlập.Trẻ3tuổiđãbắtđầucókhảnăngtựmìnhlàmmộtsốcôngviệc đơngiản, trẻcũngcóýthứcvềđiềuđóvàcũngcómongmuốnđượclàm.Giáodụctính tự lậpchotrẻ bắtđầutừ thóiquentự phụcvụ,thóiquenvệ sinhcánhân,thói quen giúpđỡ ngườikhác,nhữngthóiquenđóđòihỏiphảitácđộngđếntrẻ một cách lâudài,cóhệ thốngvànhấtquánvìtrẻ dễ nhớ nhưngcũngchóngquên.Vì vậy việcluyệntậpthườngxuyêncáccôngviệctựphụcvụvừasứcchotrẻlàrất quantrọngvàcầnthiết. Để trẻ đạtđượcviệctự lậphoàntoàn,tôiđãthựchiệncácquátrình “Cùnghành động” nghĩa là cho trẻ làm cùng cô. Khi cùng làm với trẻ tôi thườngkếthợpgiảnggiải,giảithíchchotrẻ biếtlýdovàcáchthứchành động. +VD:Khitrẻmớiđếntrườngphảicấtđồdùngcánhânvàođúngngăn tủcókíhiệucủamình,tôiđicùngtrẻđếnngăntủđó,chỉchotrẻnhậnrađây làkíhiệu ởngăntủ củaconđể trẻ khôngcấtnhầmvàotủ củabạnkhácvà chỉchotrẻbiếtđâylàngăntủconsẽcấtbalô,quầnáocủaconvàotrongđó, nhưngtrướckhicấtconphảigấpquầnáogọngàngvàođã.Tôicòngiảithích chotrẻkhicấtđúngngăncủamìnhthìkhiđếngiờvềlấyrấtdễdàng.Không nhữngvậyngàynàotôicũngchotrẻ phảigấpquầnáogọngàngrồimới đượccấtvàongăntủ.Saumột,hailầntôinhắcnhở vàngàynàotrẻ cũng đượcthựchànhcácthaotácđónêntrẻ cấtvàlấyđồ dùngrấtthànhthạovà khôngcầnđếnsựgiúpđỡcủa ngườilớnnữa. Để giúptrẻ thựchiệnđượccácthóiquentự phụcvụ mộtcáchphấn khởi vànhớlâutôiđãkếthợplồngghépnhữngbàithơ,bàihátcóýnghĩagiáodục
16. giữgìnvệsinhđểtrẻdễdàngthựchiệncáckỹnăngđó. +VD:Trướcgiờăntôichotrẻhátcácbàiháthoặcđọcmộtsốbàithơ: Rửatay,rửamặt,giờăn,giờngủ,giờchơi… Thờigianđầunămtôivừalàmmẫukếthợpphântíchcáchlàmcáckỹ năngcầnthiết,sauđótôichotrẻtựlàm,chỉnhắcnhởbằnglờiđốivớinhững trẻ nhútnhát,vàtôichotrẻthườngxuyênđượcthựchànhcáckỹnăngđó[Tựrửa tay,rửamặt,xúcmiệngnướcmuối,tựcởivàgấpquầnáo,tựcấtvàlấydép đúngnơiquiđịnh…] Đasố trẻ lớptôiđềuxungphongmuốnlàmgiúpcô.Để trẻ nàocũng đượclàmmỗingàytôinhờmộtnhómtrẻkhácnhaugiúpmình.Thếlàcảlớp tôitrẻ nàocũngthànhthạotấtcả cáckỹ năngcầnthiếtđể hìnhthànhnhân cáchsaunàychotrẻ. 3.5.Tổchứclồngghépgiáodụctínhtựlậpvàocáchoạtđộnghọc vàchơi: Tổ chứccáchoạtđộnggiáodụcchotrẻtheohướngđổimớithể hiện đượcmốiquanhệhợptácgiữacôvớitrẻ,giữatrẻvớinhau,chúngphùhợp vớiđặcđiểmtâmsinhlí,đặcbiệtlànhucầuvàhứngthúcủatrẻtronghoạt động.Trongsuốtthờigiantrẻ thamgiahoạtđộngcầnduytrìtínhhấpdẫn củanhiệmvụ,tạochotrẻ cóhứngthúvàniềmsaymêkhámpháthế giới thôngquacáctròchơivàcáchoạtđộngtìmtòikhámphá.Trẻchủ độngtích cứcthamgiacáchoạtđộngtrảinghiệm,cáctìnhhuốngkhácnhaucủacuộc sống.Dầndầntrẻ trở nêntíchcựcchủ động,linhhoạtvàtự tintrongmọi hoàncảnh. Tínhtự lậpcủatrẻ đượctrảinghiệmtrongcáchoạtđộng,trongsinh hoạthàngngàyởgiađìnhvànhàtrường.Đốivớitrẻlênbađãbắtđầucókhả nănglàmmộtsốviệcđơngiản,trẻđãcóýthứcvềđiềuđóvàluônchứngtỏ khảnăngcủamìnhtrongsinhhoạthàngngày.Tronggiờhọcđốivớicáchoạt độngcầnđếnđồdùngcủatrẻ,tôichỉchuẩnbịđồ dùngđặtsẵntrênbànsau đóchotrẻ tự lênlấyđồ dùnghọctậpvề vị tríngồicủamình,kếtthúctiết họccũngvậytôichotrẻtựcấtđồdùnghọctậpđúngnơiquiđịnh. +VD:Tronggiờ họctạohìnhcầnđếnhộpmàutôithườngnhờ trẻ chuẩnbịbànhọcvàhộpmàuchocácbạn. Tronggiờhọckhámphávề“Lớphọccủabé”.Tôicùngcáccon tìmhiểuvềcácgócchơivàcáckhuvựcnhư:vệsinh,vứtrác,rửatay,...trong
17. lớp.Tôigiớithiệucácnộiquycủalớpvàcáchđể đồ dùnggọngàng,ngăn nắp.Quagiờhọctôigiúptrẻnămbắtđượcnhữngkhuvựctronglớp,những quyđịnhlớp,từđógiúptrẻ cóýthứcgiữ gìnmôitrườngcủalớpluônđược gọngàng,sạchđẹp. Tronggiờhọctoántôiđãchuẩnbịrổđồdùngvàbảngtrắngcho mỗitrẻ nhưngtôiđặtchungvàomộtbàn,tôichomỗitrẻ lênlấymộtrổ và mộtbảngvềchỗcủamìnhđểhọc.Saukhihọcxongtôicũngchotrẻ cấtđồ dùngvềđúngvịtrí. Đượctự lấyđồ dùnghọctậpnhư vậytôithấytrẻ rấttíchcực,hứng thúhọcvàluônmuốnkhámpháxemmìnhđượchọcgìởcácđồdùngđó,giờ họcnàocủalớptôiđềuthấytrẻhứngthútừ đầugiờhọcđếncuốigiờ học. Quađótôicònrènluyệnchotrẻ thóiquengọngàngngănnắp,lấyđâucất đấy. Làmộtgiáoviênmầmnonchắchẳnaicũngbiếtmỗikhiđếngiờhoạt độnggócvàhoạtđộngngoàitrờitrẻđềutỏrarấtthíchthú,phấnkhởi,mong chờnhất.Khôngnhữngvậyhoạtđộngvuichơilàhoạtđộngquantrọngnhất nógiữvaitròchủđạoởlứatuổinày,quahoạtđộngnàylàmbiếnđổivềchất trongtoànbộ đờisốngtâmlýcủatrẻ.Vìvậyđốivớitrẻ ở lứatuổinày,đồ vậtkhôngphảilàthứ để trẻ nghịchnhư trướcđâymàbâygiờ quachơivới đồvật,đồchơigiúptrẻkhámpháchứcnăngvàphươngthứcsửdụngtương ứng[nhưcáithìadùngđểxúccơmănvàcócáchcầmthìanhấtđịnh…]Chính vìvậytôirấtchútrọngviệctạođiềukiệnchotrẻđượcchơivớiđồ vật,đồ chơivàchơivớibạnbè. Ngoàiratrongquátrìnhchơivớiđồvậttrẻcònbắtchướcthaotáccủa ngườilớn.Tròchơiphânvaichínhlàmộthoạtđộngphảnánhthựccuộcsống xãhộithunhỏ.Khithamgiachơithìtrẻđượcđứngởvịtríchủthểcủahành độngchơi,trẻ cóthể đượctự mìnhquyếtđịnhlàmlấynhữnggìmàmình thíchchứkhôngphảilànhữnggìngườikhácépbuộc.Vìvậy,trongkhichơi xuấthiệnởtrẻsựtíchcựctựnguyện.Hoạtđộngvuichơiđốivớitrẻlàhoạt độngđểrènluyệncácchứcnăngtâmlý,sinhlý.Chơilàđểpháttriểncácmặt thểchấtvàtinhthấn.Chơilàđểhọchỏilàmngườilàđểpháttriểnnhâncách mộtcáchtoàndiện.Vớinhữngýnghĩtolớnđó,cóthểkhẳngđịnhrằng:Chơi cũnglácáchđểrènluyệnvàpháthuykhảnăngtựlập.Hơnbấtcứhoạtđộng nào,trongtròchơi,trẻ đượcthể hiệnkhả năngtự lậpcủamình.Trẻ luôn luônmongmuốnmìnhđượctự giảiquyếtlấymọitìnhhuống,trẻ cóxu
18. hướngtự hoạtđộngmàkhôngmuốnsự giúpđỡ củaai.Trẻ cóthể tự tiến hànhtròchơivàchơimộtcáchvuivẻ,hăngsay,thíchthú. +VD:Tronghoạtđộnggóccórấtnhiềugócchơi,trongmỗigóclạicó nhiềunhómchơinhỏ.Khicôgiớithiệucácgócchơi,nhiệmvụcủatừngvai chơi,trẻ bắtđầutự chọnhoạtđộngcủamình.Cótrẻ chọngócphânvai,có trẻ chọngócxâydựng…Lầnđầutiêncháuđượcđónglàmchúcôngnhân, đượcđóngvaibố,mẹ,vaiytá,bácsĩ,…Làmchúcôngnhânphảixâynhà,xây hàngràovàxâynhiềucôngtrìnhkhác.Khiđótrẻsẽnghĩracáchlàmchođẹp, chonhanh.Đượcđóngvaibố,mẹ trẻ sẽ tự làmcôngviệccủabố làđilàm hoặclàlàmcôngnhânhoặclàmộtnôngdânchămsóccâytrongvườnhoặc đưatrẻđihọc,đichơicôngviên…làmmẹlàbiếtbếem,chobéăn,quétdọn nhàcửa,nấucơm…Làmytá,bácsĩtrẻ sẽ khámbệnh,kêđơnthuốc,tiêm thuốc…Khitrẻ hoạtđộngcôgiáotạotìnhhuốngđể trẻ giảiquyết.Đồng thờigợiý,hướngdẫnthêmđểmởrộngvốnhiểubiếtchotrẻtronglúcchơi. Từ nhữnggiaiđoạnsaukhitổ chứcchotrẻ chơitôikhôngcanthiệp quásâuvàotròchơicủatrẻđểtrẻbộclộkhảnăngtựlậpcủamình.Khitrẻ tựchơivớicácđồchơithìtrẻcũnglĩnhhộiđượcnhữngquitắchànhviứng xử trongxãhội ẩnchứatrongquátrìnhhànhđộngđó.Từ đótrẻ họcđược cáchtựlậptrongcácthaotáchànhđộngvớiđồvật,giúptrẻtựtin,tựlậphơn trongcuộcsống. 3.6.Giáodục,rènluyệntínhtựlậpchotrẻởmọilúc,mọinơi: Phầnlớntrẻ 3tuổitínhtự lậpđãpháttriển.Trẻ thườngthíchtự làm mọiviệc,Tuynhiêncácthaotáccònvụngvề,lúngtúngdễ làmhỏngviệc, cầnphảicósự hướngdẫntrẻtrongcôngviệcđể trẻ làmđúngtheoyêucầu củangườilớn.Bảnthânngườilớncầntạođiềukiệntrẻhoạtđộngmộtcách tự lậptứclàtạochotrẻ tự tinthựchiện.Trẻlàmsaingườilớnchỉ dẫntrẻ làmlạithìsẽ được,cónhư vậytrẻ mớiđượctrảinghiệmcôngviệcmình làmnókhóvàdễ như thế nào.Ngườilớn ở đâylàcôgiáo,làchamẹ và nhữngngườithântronggiađìnhgầngũivớitrẻ.Côgiáocóthểgiúpđỡbằng cáccâuhỏigợiý,khuyếnkhíchtrẻtíchcựchoạtđộngvàsửdụngnhữngkinh nghiệmsẵncócủamìnhvàotrongquátrìnhhoạtđộng.Việclàmnàyđược lặpđi,lặplạitrongngày,dầndầnkhảnăngtựlậpcủatrẻcàngpháttriển. Chínhvìvậytôiđặcbiệtchútrọngđếnrèntrẻ kỹ nănglaođộngtự phụcvụ,kỹ năngvệ sinhmôitrườngthôngquahaibuổitổ chứchoạtđộng trongtháng.Hàngngàytôithườngchútrọngdạytrẻ nhữnghànhvivănhóa trongănuốngquađórènkỹ nănglaođộngtự phụcvụ vàkỹ nănggiúpđỡ
19. ngườikhácnhư:Biếtrửataysạchsẽtrướckhiăn,chỉ ănuốngtạibàn,biết cáchsửdụngnhữngđồdùngvậtdụngtrongănuốngmộtcáchđúngđắn,biết mờitrướckhiăn,ănuốnggọngàng,khôngrơivãi,nhainhỏ nhẹ khônggây tiếngồn,ngậmmiệngkhinhaithứcăn,ănhếtsuất…hoặcbiếtgiúpcôgiáo dọndẹp,xếpđồ dùngđồ chơiđúngchỗ,ngồingayngắnkhônglàm ảnh hưởngđếnngườikhác....Khirasântronggiờlaođộngphảibiếtnhặtrácbỏ vàothùng,tướicây,nhặtcỏ,laulácây,....Khithựchiệncáchoạtđộngnàytôi cùnglàmvớitrẻ vàtôithườnggiảithíchchotrẻ hiểuýnghĩatácdụngcủa từnghoạtđộng.Từđótrẻsẽhiểuvàhọctậptheocô,dầndầnhoạtđộngcó ýthứcđósẽ trở thànhkỹ nănggiúptrẻ thựchiệnhoạtđộngmộtcáchtự nguyệnmàkhôngcócảmgiácépbuộcsaikhiến.Trẻcòncảmthấyvuivìđã làmđượcmộtviệcnênlàmgiốngnhưlờicôdạy. Trongquátrìnhtrẻthựchiệncôcùnglàmvớitrẻnhưngvẫnphảitheo dõi,giámsátvàchotrẻ tự giảiquyếtmộtsố tìnhhuốngxảyranhư:cóvài bạnkhôngtự giáclaođộng,vứtráckhôngđúngnơi,thaotácvệ sinhkhông gọngàng…Côgợiýchotrẻgiảiquyếtbằngcáchnhắcnhở lẫnnhaunhưng tuyệtđốitránhtìnhtrạng“thủlĩnh”.Nếuđượcbạngópýmàtrẻkhôngxoay chuyểnthìcômớigiảiquyết.Từđóhìnhthànhchotrẻbảnlĩnh,sựlinhhoạt giảiquyếtcáctìnhhuốngxảyra. 3.7.Tuyêntruyền,phốikếthợpvớiphụhuynhcùnggiáodụctính tựlậpchotrẻ: Như chúngtađãbiếtthờigiantrẻđếntrườngnhiềuhơnrấtnhiềuso vớithờigianởnhà.Nhữngbàihọctrẻđượchọcởtrườnggiúptrẻpháttriển đúngyêucầuởđộtuổi,giúptrẻpháttriểnmộtcáchtoàndiệncảvềthểchất lẫntinhthầnvànhậnthức,giúptrẻ tự tin,mạnhdạn,tíchcựcvàchủ động khithamgiacáchoạtđộngcùngcôvàbạn. Tuynhiênđể côngtácchămsócgiáodụctrẻ ởtrườngđạtkếtquả tốt nhất,tránhtrườnghợpcôgiáoở lớpthìgiáodụctrẻtínhtự lập,cònvề nhà chamẹ lạiluônlàmgiúptrẻ mọiviệc.Chínhvìkhôngmuốntìnhtrạngđó xảyranêntôithườngxuyêntraođổivớiphụ huynhtrongnhữnggiờ đóntrả trẻ,trongcácbuổihọpphụ huynhvề mọivấnđề cóliênquanđếntrẻ ở trườngvàđặcbiệtlàgiáodụctínhtựlậpchotrẻ.Bởikhôngphảiphụhuynh nàocũngcónhậnthứcđúngđắnvềvấnđềđó. Đasốphụhuynhđềuđãnhậnthấyvaitròvàtínhquantrọngcủaviệc giáodụctínhtự lậpchotrẻ.Số phụ huynhnhậnthấytầmquantrọngcủa
20. việcgiáodụctínhtự lậpchotrẻ bởiphụ huynhđãthườngxuyênrènluyện tínhtự lậpchoconmìnhtạigiađình,họ thấytrẻrấtmạnhdạn,tựtintrong mọicôngviệchàngngàytronggiađìnhcũngnhư ở nhữngnơicôngcộng khác.Bêncạnhđócómộtsốphụhuynhthìlạichorằngtrẻ5­6tuổimớiphù hợpđểrèntínhtựlậpvìởlứatuổiđótrẻmớicóthểtựlàmđượcnhữngkỹ nănglập. Trongquátrìnhrèntínhtựlậpchotrẻ,mộtsốphụhuynhtâmsự rằng cónhiềuvướngmắckhigiáodụctínhtựlậpchotrẻ:vìdothờigiandànhcho trẻ cònhạnchế;nhiềugiađìnhthìkhôngthốngnhấtđượcquanđiểmgiáo dụctrẻ;bố,mẹthìmuốncontựlàmnhữngcôngviệcvừasức,nhưngông,bà sợ cháumệtthìlàmhộ trẻdẫnđếnkếtquả củaviệcrèntínhtự lậpchotrẻ chưathànhcông.Mộtsốphụhuynhkhácthìcóýkiếnhoàntoànnhờ côgiáo chủnhiệm,chứvềnhàbố,mẹnóitrẻkhôngnghelời. Tôiluôntuyêntruyềnvớiphụhuynhhiểuthếnàolàchotrẻ tựlập,tự làmnhữngviệctrongkhả năngcủatrẻ,bố mẹ chỉ làngườilàmmẫuvà hướngdẫntrẻ làmkhôngnênlàmgiúptrẻ,haykhitrẻ đãbiếtlàmrồithì ngườilớnnênkhuyênkhíchđộngviêntrẻ,chotrẻ rènluyệntínhtự lậpđó nhiềulầnđểtrởthànhcáckỹnăngcầnthiếttrongcuộcsốngcủatrẻ. +VD:Tôithấymộtsốtrẻlớptôirấtđượcbố mẹ nuôngchiềukhông baogiờtự làmmộtviệcgì,đếnlớpthìđợicôvàbạnlàmgiúp.Tôiđãtrò chuyệnvớiphụ huynhđể họ nắmbắtđượctìnhhìnhcủaconmìnhvàtôi tuyêntruyềnchohọcácphươngphápvềgiáodụctínhtựlậpchotrẻngaytừ nhỏđểphụhuynhcóthểápdụngtạigiađình.Tôicóthểgợiýchophụhuynh vềcáchgiáodụctrẻtựlập“Anhchịcứđểtrẻtựđilêncầuthangmỗikhitới lớpvìmỗingày ở trườngtrẻ phảitự lênxuốngcầuthangmấylầnmà,hay cácbétựđidépđượcđấychịạ,chịcứđểbétựlấyvàtựđithửxem….” Tôicũngtuyêntruyềnvớiphụ huynhquansátýthứccủatrẻtrongcác điềukiệnvàtìnhhuốnghàngngàynhưquansátxemtrẻcóbiếttựđirửatay bằngxàphòngkhithấytaybẩnchưa,haysaukhiđivệsinhđãbiếtxảnước chưa,saukhichơixongcóbiếttự đicấtđồ chơigọngànghaycầnbố mẹ nhắcnhở,giúpđỡ,khingườilớnnhờtrẻlấygiúplynước,bậttivi,haytắt quạtthìbiểuhiệncủatrẻ rasao.Trẻcóthíchtự xúccơm,tự mặcchuẩnbị quầnáokhoác,khẩutrangkhiđirađườnghaykhông….để từ đócónhững biệnpháprènluyệnvàgiáodụctrẻthêm. Tuyêntruyềnvớicácbậcchamẹhọcsinhthamgiavàocôngtácchăm sócgiáodụctrẻtạođượcsựthốngnhấtvềnộidung,phươngpháp,cáchthức

Video liên quan