Thuốc tránh thai khẩn cấp là viên uống tránh thai có hàm lượng nội tiết tố cao. Do đó, thuốc được sử dụng để giảm nguy cơ có thai ngoài ý muốn sau khi quan hệ tình dục mà không sử dụng biện pháp tránh thai.
Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa hormone hoặc các chất hóa học có tác dụng ngăn chặn khả năng có thai. Tác dụng chính của thuốc tránh thai khẩn cấp là làm chậm quá trình rụng trứng.
Viên thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng tốt nhất trong 72 giờ sau quan hệ tình dục.
Các biểu hiện bất thường sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp
Đa phần phụ nữ không có vấn đề gì nghiêm trọng sau khi dùng thuốc tránh thai này. Tuy nhiên một số người có thể sẽ gặp phải một số bất lợi như:
Căng ngực, đau ngực
Đây là tác dụng phụ thường gặp nhất. Triệu chứng này là do tác dụng của hormone gây giữ nước và làm căng ngực. Khi nồng độ hormone giảm, thuốc hết tác dụng thì hiện tượng đau, căng ngực cũng sẽ hết.
Ngoài ra, còn có tác dụng phụ trên hệ tiêu hóa như đau bụng, buồn nôn, nôn...
Ra máu âm đạo ngoài kỳ kinh nguyệt
Trong hầu hết các trường hợp, chị em không cần quá lo lắng khi có triệu chứng này. Bởi trong thuốc tránh thai khẩn cấp có chứa progestin, estrogen hàm lượng cao và gây ra máu âm đạo.
Ngoài ra, một số ít trường hợp gặp phải triệu chứng nhức đầu, chóng mặt, loạn thị, rong kinh, rối loạn kinh nguyệt, thay đổi tâm trạng… sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp.
Xử trí bất thường sau uống thuốc tránh thai khẩn cấp
Với trường hợp gặp tác dụng phụ trên hệ tiêu hóa, nếu bị nôn ngay sau khi uống thuốc thì cần uống liều khác để thay thế. Nhưng sau 2 giờ uống thuốc mới bị nôn thì không cần uống bổ sung liều khác. Giải pháp để khắc phục tác dụng phụ này là nên uống thuốc cùng với thức ăn hoặc trước khi đi ngủ.
Với trường hơp xuất huyết, thì sau khi tới kỳ kinh tiếp theo sẽ không bị xuất huyết bất thường nữa. Tuy nhiên, có trường hợp chảy máu âm đạo là biểu hiện bất thường như sảy thai, có thai ngoài tử cung [do trước khi dùng thuốc đã có thai hoặc dùng thuốc nhưng không ngăn được việc mang thai…]. Do đó, cần đi khám ngay khi nhận thấy hiện tượng xuất huyết bất thường [ra máu nhiều, đau bụng, xuất huyết kéo dài kể cả sau kỳ kinh tiếp theo…].
Với trường hợp gặp tác dụng phụ nhức đầu, chóng mặt, loạn thị… thì cần theo dõi triệu chứng này sau uống thuốc. Nếu triệu chứng giảm dần thì thôi, nếu triệu chứng tăng dần thì nên đi bệnh viện. Nhìn chung là với những trường hợp này thì không nên tùy tiện sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp mà cần sử dụng biện pháp khác hoặc tư vấn bởi bác sĩ sản khoa.
Những điều cần lưu ý
Như chúng ta đã biết, thuốc tránh thai khẩn cấp được chỉ định sử dụng ngay sau khi có quan hệ tình dục mà không dùng biện pháp tránh thai khác. Do đó, thuốc nên được uống càng sớm càng tốt. Thuốc có tác dụng tốt nhất là trong vòng 72 giờ sau quan hệ tình dục.
Nên lựa chọn các biện pháp tránh thai an toàn hơn thuốc tránh thai khẩn cấp.
Trên lý thuyết, thuốc có thể có tác dụng tới 5 ngày sau quan hệ tình dục, nhưng sau 72 giờ, hiệu lực của thuốc sẽ giảm dần.
Do thuốc tránh thai khẩn cấp dùng khá dễ, không bị quên như thuốc tránh thai hằng ngày, hiệu quả tránh thai đạt trên 75% nên dễ bị lạm dụng.
Tuy nhiên, nếu thuốc càng dùng liên tục thì hiệu quả ngừa thai càng giảm. Hơn nữa, hàm lượng thuốc cao gấp 4 lần so với thuốc tránh thai hằng ngày, nên không được dùng quá 2 lần/tháng.
Việc lạm dụng thuốc có thể gây ra hậu quả lâu dài như teo niêm mạc tử cung, ảnh hưởng đến khả năng sinh đẻ.
Việc lạm dụng thuốc có chứa hormone cao còn có thể dẫn đến các bệnh nan y như ung thư vú, ung thư tử cung, buồng trứng, ảnh hưởng tới gan, thận…
Dù thuốc tránh thai khẩn cấp có nhiều ưu việt, nhưng tác dụng phụ tức thời hoặc tác dụng phụ lâu dài nếu bị lạm dụng cũng không ít.
Do đó, chớ coi đây là phương thuốc thần kỳ để tránh có thai ngoài ý muốn. Chỉ nên sử dụng thuốc trong trường hợp bất khả kháng.
Biện pháp tránh thai an toàn nhất vẫn là dùng bao cao su, đặt vòng tránh thai, thuốc tránh thai hằng ngày.
BS.Nguyễn Thanh Nhật
Dù khá an toàn và hiệu quả, nhưng thuốc tránh thai khẩn cấp cũng có thể gây ra tác dụng phụ như: Chảy máu âm đạo, đau bụng, buồn nôn…
Thông thường, tác dụng phụ này không đáng lo ngại, bởi thuốc tránh thai khẩn cấp chứa thành phần progestin, estrogen với hàm lượng cao có thể khiến người dùng bị chảy máu. Hiện tượng này sẽ hết sau vài ngày uống thuốc hoặc hết khi chu kỳ kinh nguyệt của tháng tới có lại. Tuy nhiên có một số trường hợp chảy máu âm đạo là bất thường, đặc biệt là với người sử dụng thuốc không đúng cách, như: Dùng nhiều lần hơn so với khuyến cáo, dùng khi không chắc trước đó đã mang thai hay chưa…
Không nên lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
Đặc biệt là đối với người không biết mình đã có thai trước khi dùng thuốc, hiện tượng chảy máu có thể là do bị sảy thai; thai ngoài tử cung...
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Dù các tác dụng phụ nêu trên là không đáng lo ngại, nhưng nếu thấy nôn nhiều sau uống thuốc; bị đau bụng dưới, mệt mỏi, chóng mặt, đăc biệt là chảy máu ngày càng nhiều thì cần đi gặp bác sĩ ngay. Tốt nhất nên đến ngay bệnh viện có chuyên khoa sản phụ để được khám kịp thời.
Bởi như trên đã nêu, nếu bạn không biết trước đó đã mang thai, việc uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thể khiến bạn bị sảy thay. Hoặc hiện tượng thai ngoài tử cung là tình trạng cấp cứu khẩn, nếu để muộn dẫn đến thai ngoài tử cung bị vỡ. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong rất nhanh do hiện tượng mất máu.
Một số lưu ý khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp được coi là công cụ "chữa cháy" cho chị em, nhưng chỉ dùng trong các trường hợp khẩn cấp, do quan hệ tình dục không an toàn. Vì thế cần hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
Nên dùng các biện pháp tránh thai an toàn khác như: Sử dụng bao cao su cho nam giới, màng đặt âm đạo, thuốc tránh thai hằng ngày...
Khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp cần lưu ý một số điều như sau:
- Không nên lạm dụng thuốc: Không sử dụng quá 2 lần/1 tháng. Việc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể làm thay đổi, biến động chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ , với các hiện tượng như rong kinh, chậm kinh… Sử dụng nhiều thuốc tránh thai khẩn cấp có thể dẫn đến tình trạng tắc ống dẫn trứng, dẫn đến vô sinh; nguy cơ chửa ngoài tử cung cao…
- Thuốc có tác dụng tốt nhất trong vòng 72 giờ sau quan hệ tình dục. Cụ thể:
+ Thuốc có tác dụng lên đến 95% nếu uống trong 24 giờ đầu sau quan hệ tình dục.
+ Từ sau 24 đến 48 giờ, thuốc đạt hiệu quả 85%.
+ Từ sau 48 đến 72 giờ, thuốc chỉ còn hiệu quả tránh thai là 58%.
Chính vì thế nên có lời khuyên: Sau khi sử dụng thuốc, đến chu kỳ kinh nguyệt nhưng vẫn không thấy có kinh, cần kiểm tra xem mình có mang thai hay không. Bởi dù đã sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, nhưng vẫn còn một tỉ lệ nhỏ mang thai ngoài ý muốn
Thuốc tránh thai khẩn cấp là con dao 2 lưỡi, nó có thể hiệu quả cao trong việc ngừa thai và khá an toàn nếu được sử dụng đúng cách. Nhưng nếu sử dụng sai cách có thể để lại hậu quả, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản cũng như các rối loạn khác cho phụ nữ. Khi buộc phải dùng thì nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và đến gặp bác sĩ ngay nếu có các biểu hiện bất thường.
Mời độc giả xem thêm video:
Tại sao uống thuốc tránh thai lại bị rong kinh? Đó có phải là tác dụng phụ nguy hiểm của thuốc tránh thai với sức khỏe sinh sản của nữ giới hay không? Để trả lời cho câu hỏi này một cách dễ dàng, chị em phụ nữ hãy tham khảo bài viết dưới đây để nắm được thông tin cho sức khỏe bản thân chính xác nhất!
Rong kinh là gì? Có nguy hiểm cho sức khỏe không?
Rong kinh là một hiện tượng rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới, gây xáo trộn vòng kinh nguyệt bình thường và có nhiều ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe người phụ nữ. Trung bình mỗi nữ giới có chu kỳ kinh nguyệt từ 25 ngày cho đến 37 ngày tùy theo cơ địa, mỗi kỳ kinh nguyệt ra máu dịch từ 3 ngày đến 7 ngày. Nếu như ở nữ giới thấy kinh nguyệt có hiện tượng kéo dài trên 1 tuần – đó là dấu hiệu của rong kinh.
Tại sao uống thuốc tránh thai bị rong kinh? Đây là hiện tượng thường thấy ở một số người có thói quen sử dụng thuốc tránh thai nhằm hạn chế tối đa quá trình tinh trùng gặp trứng để thụ tinh. Rong kinh là tình trạng không gây ra nhiều nguy hiểm cho sức khỏe của nữ giới nếu chỉ xuất hiện 1, 2 lần rồi hết. Nếu bị ảnh hưởng từ thuốc tránh thai mà xảy ra hiện tượng rong kinh, đây có thể là hồi chuông cảnh tỉnh mà nữ giới cần chú ý. Chị em cần quan sát thêm biểu hiện của cơ thể để có kết luận chính xác.
Tại sao uống thuốc tránh thai lại bị rong kinh?
Thuốc tránh thai được xem là biện pháp hữu hiệu mà nữ giới sử dụng để đảm bảo tác dụng tránh thai cho bản thân của mình nhanh chóng khi cả 2 quan hệ tình dục không có phương pháp bảo vệ an toàn. Tuy nhiên, bên cạnh tác dụng tránh thai hiệu quả, thuốc tránh thai có rất nhiều tác dụng phụ cho nữ giới vì trong thành phần của thuốc có chứa hormone estrogen và progestin. Bạn có biết tại sao uống thuốc tránh thai lại bị rong kinh không? Có thể kể đến như là:
- Sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày sai thời điểm: nếu như chị em có tìm hiểu về thuốc tránh thai hàng ngày, chắc chắn sẽ biết một lưu ý khi sử dụng loại thuốc này đó là cần uống cố định 1 khung giờ mỗi ngày. Nếu như nữ giới uống thuốc vào những khoảng thời gian sai lệch nhau, tình trạng rong kinh sẽ sớm xuất hiện.
- Sử dụng thuốc tránh thai có thành phần kích ứng: mỗi loại thuốc tránh thai sẽ có thành phần khác biệt để mang lại công dụng phù hợp với mong muốn của người sử dụng. Tuy nhiên, có những thành phần có thể gây ra kích ứng cho sức khỏe nữ giới. Điều đó có thể khiến cho rong kinh xuất hiện để cảnh báo.
- Mắc các bệnh lý nguy hiểm: tình trạng rong kinh xuất hiện khi chị em uống thuốc tránh thai có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý nguy hiểm như nội mạc tử cung, buồng trứng ở cơ thể nữ giới.
Với những lý do trên, chắc hẳn câu hỏi tại sao uống thuốc tránh thai bị rong kinh đã có câu trả lời cụ thể. Tuy nhiên, rong kinh chưa chắc đã là biểu hiện xấu của cơ thể, tình trạng đó đôi khi chỉ là phản ứng của cơ thể để thích nghi dần với thuốc tránh thai. Nếu rong kinh chỉ xảy ra trong thời gian ngắn, khoảng 1 đến 2 chu kỳ kinh nguyệt của nữ giới thì chị em không cần phải lo lắng quá nhiều. Ngoài ra, cần lưu ý đến hiện tượng chảy máu tại âm đạo bất thường và diễn ra nhiều lần thì cần đi khám phụ khoa để bác sĩ có chuyên môn khám và điều trị bệnh kịp thời. Đó là tín hiệu cảnh báo sức khỏe của nữ giới đang bị đe dọa nghiêm trọng.
Lưu ý khi uống thuốc tránh thai đảm bảo an toàn sức khỏe
Khi đã hiểu được tại sao uống thuốc tránh thai lại bị rong kinh rồi, chúng tôi nghĩ rằng chị em cần phải biết đến một số lưu ý cần thiết để đảm bảo sức khỏe của bản thân khi muốn sử dụng thuốc tránh thai hiệu quả, như là:
- Ăn uống và sinh hoạt điều độ, hợp lý để tránh cho nội tiết tố trong cơ thể của nữ giới bị rối loạn - ảnh hưởng trực tiếp đến chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ.
- Uống thuốc tránh thai hàng ngày cần phải đúng thời gian cố định, đúng liều và nghiên cứu kỹ xem thành phần của loại thuốc đó có hợp với cơ địa của bản thân mình hay không? Ngoài ra, sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày nên uống vào buổi tối hoặc buổi đêm – hạn chế phản ứng của cơ thể xảy ra.
- Không sử dụng chất kích thích hoặc đồ uống có cồn như rượu, bia.
- Nên đi khám phụ khoa định kỳ 6 tháng / lần do thuốc tránh thai có nhiều tác dụng phụ cho cơ thể.
Kết lại, nội dung bài viết trên đã giải đáp toàn bộ các vấn đề xung quanh tại sao uống thuốc tránh thai lại bị rong kinh ở cơ thể người phụ nữ. Để tránh gây ra hệ quả xấu cho sức khỏe của bản thân, chúng tôi nghĩ rằng nữ giới cần phải chủ động theo dõi những biểu hiện bất thường ở cơ thể của mình và cần phải thăm khám kịp thời nếu tình trạng rong kinh xuất hiện từ lâu. Chỉ có đến cơ sở y tế uy tín và gặp bác sĩ chuyên khoa mới có thể khám bệnh để xác định nguyên nhân và có phương hướng điều trị bệnh phù hợp. Tránh vì quá chủ quan mà lại ảnh hưởng xấu cho sức khỏe sinh sản của mình!