Photpho đi vào có thể sinh vật ở dạng nào

567 Lượt xem - Update nội dung: 06-12-2021 09:18

Một số loại nước thải công nghiệp chứa lượng lớn chất dinh dưỡng, đặc biệt photpho nếu nồng độ quá cao sẽ tác động lớn đến nguồn tiếp nhận. Vì thế, khi xử lý nước thải ứng dụng các phương pháp phù hợp không những đáp ứng nồng độ cho phép trước khi xả thải mà còn giảm nguy cơ phú dưỡng nguồn tiếp nhận.

Khử photpho nên lựa chọn phương pháp nào?

Thông thường các công trình XLNT cần giấy phép xả nước thải đã qua xử lý ra nước mặt hoặc nước ngầm. Giấy phép có điều kiện kiểm soát chất lượng nước thải đầu ra. Theo quy định thì các hệ thống XLNT chỉ được xả thải khi đảm bảo các yêu cầu trong xử lý nước thải đạt chuẩn, đặc biệt phải đạt các giới hạn loại bỏ chất dinh dưỡng như nito và photpho.

Việc này giúp giảm thiểu rủi ro đối với môi trường, đề xuất biện pháp phòng ngừa đối với nguồn nước nhạy cảm với những thay đổi về thành phần nước thải.

Nhiều công trình sử dụng hóa chất loại bỏ photpho khỏi nước thải nhằm giảm chất dinh dưỡng. Đây là giai đoạn thứ ba của quá trình xử lý sau quá trình xử lý sinh học. Mục tiêu của nó là loại bỏ tốt chất ô nhiễm còn sót lại như photpho, kết tủa hiệu quả với muối sắt ra khỏi nước thải bằng cách lắng. Nếu không sử dụng sunfat sắt hoặc muối sắt thì giai đoạn xử lý thứ ba không thể hoạt động bình thường. Do đó mà mặc dù nước thải chứa nồng độ photpho cao hơn nhưng hợp chất hữu cơ và nito cũng lớn.

Lượng photpho tăng theo thời gian sẽ gây ra hiện tượng phú dưỡng và tảo phát triển. Trong các công trình XLNT, ngoài muối sắt người ta thay thế bằng phèn và polyaluminium clorua. Như vậy, việc loại bỏ photpho sẽ phụ thuộc rất nhiều vào liều lượng và loại hóa chất sử dụng.

Tuy nhiên việc này sẽ mang lại nhiều ảnh hưởng bởi lượng hóa chất dư thừa nên sẽ khuyến khích xem xét đến nhiều công nghệ khác có khả năng xử lý mà không phụ thuộc hoàn toàn vào hóa chất. Trong đó, nhiều đơn vị đã ứng dụng có hiệu quả loại bỏ chất dinh dưỡng dựa vào các quy trình sinh học.

Khử photpho bằng phương pháp sinh học

Photpho trong nước thải tồn tại ở 3 dạng như photphat đơn, polyphotphat và hợp chất hữu cơ chứa photphat. Đối với quy trình xử lý bằng phương pháp sinh học, vi sinh vật sẽ tiến hành hấp thụ loại bỏ photpho để tạo ra tế bào mới. Khi đó khối lượng khô trong tế bào chiếm khoảng 2%.

Ở giai đoạn hiếu khí, VSV có thể hấp thu photphat cao hơn mức bình thường, phần photpho dư sẽ được vi sinh vật dự trữ. Còn trong giai đoạn yếm khí, vi sinh vật hấp thu lượng photphat dư dưới dạng photphat đơn trong điều kiện môi trường có chất hữu cơ. Đồng thời cũng có một số loại tảo cũng dự trữ được lượng photphat dư so với tế bào của VSV khác.

Trên thực tế thì quy trình yếm khí nối tiếp với hiếu khí. Khi đó, vi khuẩn tác động trực tiếp đến axit béo bay hơi để giải phóng photpho trong môi trường yếm khí. Tiếp theo, vi khuẩn hấp thu photpho cao hơn mức bình thường, ngoài việc chứa lượng dư vào tế bào để sử dụng cho giai đoạn sau thì vi khuẩn còn tổng hợp và vận chuyển năng lượng trong môi trường hiếu khí. Cuối cùng, những tế bào liên kết thành bông cặn lớn lắng xuống đáy, chúng sẽ được xử lý riêng hoặc đưa đi tái sử dụng cho các mục đích khác.

Các hợp chất chứa photpho sẽ bị loại bỏ khỏi nước thải bằng cách tách vi sinh chứa hàm lượng photpho cao dưới dạng bùn thải. Hoặc người ta bổ sung thêm giai đoạn xử lý hóa học để tăng hiệu quả khử photphat trong nước thải. Việc bổ sung xử lý hóa học vào quá trình hiếu khí – yếm khí được đánh giá mang lại hiệu quả tách cao hơn so với phương pháp thông thường. Vi khuẩn tách photpho theo cơ chế hấp thu, lưu trữ và thải theo chu trình hiếu khí – yếm khí. Một số loại vi sinh vật tích lũy photpho cũng có thể khử nitrat.

Nếu như Quý doanh nghiệp cần tư vấn thêm nhiều giải pháp khử photpho như xử lý nước thải sinh hoạt, đô thị,… hãy liên hệ ngay Hotline 0938.857.768 để Công ty môi trường Hợp Nhất hỗ trợ tư vấn nhiều thông tin chi tiết hơn.

Chu trình chuyển hóa của phot-pho là quá trình phot-pho chuyển hóa và dịch chuyển trong tự nhiên. Sự di chuyển này thường là dựa trên khả năng tan vào nước của một số loại muối phot-phat, hoạt động của vi sinh, sinh vật và con người.

Nguồn phot-pho trong tự nhiên chủ yếu tập trung ở các quặng khoáng hợp chất chứa phot-pho, vi sinh cố định phot-pho, và nước chứa muối phot-phat tan.

Chu trình chuyển hóa phospho trong tự nhiên. Nguồn: Wikipedia 

Tìm hiểu sâu hơn tại: Chu trình chuyển hóa của phot-pho và ni-tơ

Phot-pho là vi chất thiết yếu cho sự sống, đóng vai trò quan trọng do là chất cấu tạo nên DNA, RNA, thành tế bào, phân tử năng lượng sinh học ATP, hay trong nhiều loài động vật bậc cao, thì là nguyên liệu cấu tạo nên xương. Phot-pho đi vào các chuỗi thức ăn khi các loài thực vật hấp thụ chúng, và trở lại môi trường dưới dạng chất thải hay xác sinh vật. Trong tự nhiên quá trình này xảy ra đều đặn và ngẫu nhiên trong một diện tích rộng và thời gian dài phù hợp với khả năng tự xử lý phot-pho của môi trường.

Tuy nhiên, các hoạt động của con người, như sử dụng dư thừa phân bón chứa phot-pho, hay sống tập trung và xả một lượng chất thải lớn ra môi trường trong một diện tích hẹp và thời gian ngắn, vượt quá khả năng xử lý của môi trường, dẫn tới ô nhiễm phot-pho.

Thứ nhất, sự tập trung của phot-pho trên các cánh đồng, hay trong nước thải làm tăng sự xói mòn của phot-pho ra biển. Điều này đẩy nhanh sự nghèo hóa đất đai canh tác, và do hoạt động khai thác quặng chứa phot-pho làm phân bón, dẫn tới nghèo hóa các nguồn phot-pho nói chung trên mặt đất.

Thứ 2, việc phot-pho bị rửa trôi xuống nguồn nước mặt và biển gây ra hiện tượng tảo nở hoa, phá hoại hệ sinh thái dưới nước.

Ngày nay các chính phủ trên thế giới đều ban hành quy định về xử lý dư lượng phot-pho trong nước thải, đặc biệt ở Việt Nam chỉ số tổng hàm lượng hợp chất của phot-pho tan trong nước không được quá 10 và 20 mg/L để đạt loại A và B, lộ trình đến năm 2020 sẽ là 4 và 20 mg/L cho loại A và B.

Do đó, các cơ sở chế biến thủy sản, các cơ sở xử lý nước thải cần đạt được các chỉ số hiện tại, và chuẩn bị trước cho các yêu cầu chặt chẽ hơn trong những năm tới.

Hiện nay xử lý dư lượng phot-pho có 2 phương pháp chính, là xử lý hóa học và xử lý sinh học, tùy hệ thống xử lý mà phù hợp với 2 phương pháp trên.

Nhân đây, bạn đọc có thể tham khảo các bài viết về cách xử lý dư lượng phot-pho bằng chế phẩm vi sinh Ecoclean Phospho.