Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa thông tin về các điểm mới trong dự thảo Quy chế về công tác tuyển sinh năm 2022 sắp được ký ban hành, trong đó đáng lưu ý nhất là việc thay đổi cách tính điểm cộng ưu tiên, dự kiến áp dụng từ năm 2023.
Các điểm mới này trước đó không có trong bản dự thảo quy chế được bộ công bố để lấy ý kiến công luận từ ngày 31/3.
Cụ thể, dự thảo quy chế quy định từ năm 2023, thí sinh được chỉ hưởng chính sách ưu tiên khu vực theo quy định trong năm tốt nghiệp trung học phổ thông [hoặc trung cấp] và một năm kế tiếp để xét tuyển vào đại học, cao đẳng. Các năm tiếp theo, các em sẽ không được hưởng chính sách này. Theo dự thảo ngày 31/3, thí sinh chỉ được hưởng điểm ưu tiên khu vực trong năm đầu tiên thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Bên cạnh đó, việc tính mức điểm ưu tiên cũng được điều chỉnh theo hướng thí sinh có điểm càng cao, mức điểm cộng ưu tiên sẽ càng giảm. Điểm này không có trong dự thảo quy chế công bố ngày 31/3.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho hay qua thống kê điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông của ba năm qua, nhóm thí sinh không được cộng điểm ưu tiên [chiếm 25% tổng số thí sinh tốt nghiệp] luôn có phổ điểm tổng ba môn cao hơn hẳn so với các nhóm thí sinh còn lại [nhóm được cộng điểm ưu tiên ở các mức độ khác nhau]. Sau khi cộng điểm ưu tiên theo quy định hiện tại, tỷ lệ thí sinh có tổng điểm ba môn dưới 22,5 điểm của nhóm đã cộng điểm ưu tiên tiệm cận với nhóm thí sinh không được cộng điểm ưu tiên; điều này chứng tỏ việc cộng điểm ưu tiên đã tạo sự công bằng, gia tăng cơ hội tiếp cận giáo dục đại học cho những nhóm thí sinh có điều kiện khó khăn hơn.
[Nghịch lý trong tuyển sinh đại học]
Cũng theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, phân tích dữ liệu cho thấy có sự bất hợp lý là tỷ lệ các thí sinh đạt điểm cao từ 22,5 điểm trở lên của nhóm được ưu tiên lại tăng vọt, cao hơn hẳn [ở nhiều mức điểm thậm chí tỷ lệ này cao gấp đôi] so với nhóm thí sinh không thuộc diện ưu tiên. Điều này dẫn tới sự mất công bằng khi các thí sinh tiếp cận, ứng tuyển vào các ngành, các trường có mức độ cạnh tranh cao; thậm chí dẫn tới hiện tượng một số ngành có điểm chuẩn tiệm cận 30 điểm.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng để khắc phục sự bất hợp lý nêu trên, đảm bảo sự công bằng trong toàn hệ thống, và có lộ trình áp dụng [từ năm 2023], dự thảo quy chế quy định: Mức điểm ưu tiên khu vực và ưu tiên đối tượng đối với thí sinh đạt tổng điểm từ 22,5 điểm trở lên [trên tổng điểm 30 tối đa của mỗi tổ hợp 3 môn, tương đương 7,5 điểm trên thang điểm 10] được giảm tuyến tính [tới 30 điểm thì mức điểm mưu tiên bằng 0], cụ thể theo công thức: Mức điểm ưu tiên thí sinh được hưởng = [[30 - Tổng điểm đạt được của thí sinh]/7,5] x Tổng điểm ưu tiên được xác định thông thường.
Ví dụ, nếu lấy mốc 24 điểm, thì những thí sinh đạt từ 24 điểm/3 môn trở xuống vẫn sẽ được hưởng điểm ưu tiên như hiện nay. Nhưng nếu thí sinh đạt mức 25 điểm sẽ chỉ còn được hưởng 5/6 mức điểm ưu tiên, 27 điểm sẽ chỉ còn 3/6… Thí sinh 30 điểm thì không còn được điểm ưu tiên. Như vậy sẽ không có thí sinh có điểm xét vượt quá 30, các ngành điểm cao việc cạnh tranh sẽ công bằng hơn.
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, việc áp dụng chính sách xã hội là cần thiết, tuy nhiên tổng số thí sinh thuộc diện hưởng các ưu tiên khác nhau là rất lớn, chiếm tới 75% tổng số thí sinh tốt nghiệp hàng năm. Áp dụng chính sách ưu tiên là nhằm giúp tăng tiếp cận giáo dục và đào tạo bậc cao đối với các thí sinh ở vùng khó khăn và thuộc đối tượng yếu thế, tuy nhiên cũng cần đảm bảo sự công bằng, tránh để sự hỗ trợ đó lại làm nhóm thí sinh khác bị bất lợi và yếu thế./.
Phạm Mai [Vietnam+]
Thứ sáu, ngày 24/06/2022 - 09:39
| |
| Ảnh: THUỶ NGUYÊN |
Quy chế tuyển sinh đại học, tuyển sinh cao đẳng ngành giáo dục mầm non do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành phân chia các khu vực tuyển sinh gồm: Khu vực 1 [KV1] là các xã khu vực I, II, III và các xã có thôn đặc biệt khó khăn thuộc vùng dân tộc và miền núi; các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo; các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu vào diện đầu tư của Chương trình 135 theo quy định của Thủ tướng Chính phủ.
Khu vực 2 nông thôn [KV2-NT] gồm các địa phương không thuộc KV1, KV2, KV3.
Khu vực 2 [KV2] gồm các thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh; các thị xã, huyện ngoại thành của thành phố trực thuộc Trung ương [trừ các xã thuộc KV1].
Khu vực 3 [KV3] các quận nội thành của thành phố trực thuộc Trung ương.
Mức điểm ưu tiên trong tuyển sinh đại học theo các khu vực như sau: KV1 cộng 0,75 điểm; KV2-NT cộng 0,5 điểm; KV2 cộng 0,25 điểm; KV3: không được tính điểm ưu tiên.
Khu vực tuyển sinh của mỗi thí sinh được xác định theo địa điểm trường mà thí sinh đã học lâu nhất trong thời gian học cấp THPT [hoặc trung cấp]; nếu thời gian học [dài nhất] tại các khu vực tương đương nhau thì xác định theo khu vực của trường mà thí sinh theo học sau cùng.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, tiếp thu ý kiến của các bên liên quan trong quá trình xây dựng và hoàn thiện dự thảo Quy chế tuyển sinh, để bảo đảm công bằng và quyền lợi của thí sinh trên mặt bằng chung của toàn hệ thống, Quy chế quy định từ năm 2023, thí sinh được hưởng chính sách ưu tiên khu vực theo quy định trong năm tốt nghiệp THPT [hoặc trung cấp] và một năm kế tiếp để xét tuyển vào đại học, cao đẳng.
- Bốn nhóm đối tượng được xét tuyển thẳng vào đại học năm 2022
Quy chế tuyển sinh 2022 đưa ra mức điều chỉnh giảm dần đều điểm ưu tiên khi thí sinh đạt từ 22,5 điểm cho đến mức điểm 30 điểm thì không cộng điểm ưu tiên nữa.
Từ năm 2023, thí sinh được hưởng chính sách ưu tiên khu vực theo quy định trong năm tốt nghiệp THPT. Ảnh minh họa: TG
Quy định này sẽ áp dụng từ năm 2023 và nhận được nhiều ý kiến đồng thuận từ các chuyên gia, cơ sở giáo dục đại học.
Cơ hội cho mọi thí sinh
GS.TS Trần Thị Vân Hoa – Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế Quốc dân, theo Quy chế tuyển sinh, về cơ bản năm 2022 điểm ưu tiên vẫn không thay đổi, đảm bảo quyền lợi và tạo sự yên tâm cho thí sinh. Việc Bộ GD&ĐT công bố thay đổi cách tính điểm ưu tiên trước một năm sẽ giúp thí sinh chuẩn bị tốt hơn; đồng thời thể hiện sự ổn định trong quy chế tuyển sinh cho các năm tiếp theo. Mặt khác, giúp các trường chủ động phương án tuyển sinh và thí sinh yên tâm cho kỳ tuyển sinh 2023 cũng như những năm tiếp theo.
“Bất kỳ sự thay đổi nào khi mới đưa ra cũng sẽ nhận được những ý kiến trái chiều, bởi mỗi ý kiến đều xuất phát từ những góc nhìn khác nhau” - GS.TS Trần Thị Vân Hoa nhìn nhận, đồng thời cho rằng: Việc công bố những thay đổi trước một năm sẽ giúp các trường có sự chuẩn bị tốt hơn phương án tuyển sinh. Thí sinh cũng có sự chuẩn bị tốt hơn cả về kiến thức và tâm lý. Trên phương diện xã hội, điều này tạo ra sự công bằng về cơ hội cho mọi thí sinh trong việc lựa chọn các phương án học tập, trường đại học/cao đẳng phù hợp.
Nhấn mạnh, Quy chế tuyển sinh năm 2022 cơ bản được giữ ổn định, có một số điều chỉnh tạo thuận lợi cho thí sinh và các trường, PGS.TS Lê Thị Thu Thủy – Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH Ngoại thương – nhìn nhận: Việc cộng điểm ưu tiên cho thí sinh được duy trì, có điều chỉnh trên cơ sở tiếp thu ý kiến của các bên liên quan. Qua đó, tạo điều kiện cho những nhóm thí sinh có điều kiện khó khăn được tiếp cận với giáo dục đại học, đảm bảo quyền lợi giữa các nhóm thí sinh thuộc khu vực và đối tượng khác nhau.
Bên cạnh đó, khi tất cả nguyện vọng đăng ký xét tuyển của thí sinh vào các trường đều được xử lý chung trên phần mềm. Thí sinh không phải xác nhận nhập học trước đối với phương thức xét tuyển riêng của các trường, giúp thí sinh không mất cơ hội vào trường và ngành ưu tiên khi đáp ứng điều kiện của cơ sở; đồng thời đơn vị xét tuyển không mất thời gian làm thủ tục cho nhiều phương thức xét tuyển khác nhau.
Tạo sự công bằng
Liên quan đến điều chỉnh điểm cộng ưu tiên được quy định trong Quy chế tuyển sinh năm 2022, PGS.TS Nguyễn Thu Thủy - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học [Bộ GD&ĐT] - trao đổi: Với những em đạt tổng điểm 22,5 [điểm thi, điểm xét học bạ hoặc điểm khác quy đổi về thang điểm 10 cho từng môn với tổng điểm là 30] thì không có gì thay đổi trong điểm ưu tiên khu vực và ưu tiên đối tượng. Đối với các em đạt từ 22,5 điểm trở lên, điểm ưu tiên của các em sẽ được giảm dần đều cho đến khi điểm thi là 30 điểm thì điểm ưu tiên bằng 0.
Như vậy, với công thức xác định trong Quy chế, việc tính toán ra mức điểm ưu tiên rất rõ ràng. Đối với thí sinh đạt điểm càng cao, điểm ưu tiên càng giảm, tránh được hiện tượng như những năm trước: Có thí sinh đạt điểm xét tuyển cao hơn 30 điểm, hoặc trường hợp những thí sinh ở khu vực 3 có điểm thi rất cao nhưng vẫn không trúng tuyển do sự cạnh tranh ở những ngành có điểm trúng tuyển cao là rất lớn. “Việc điều chỉnh trên không chỉ giải quyết vấn đề có trường hợp thí sinh đạt điểm xét tuyển cao hơn 30 điểm, mà còn tạo sự công bằng ở nhóm điểm cao khi cạnh tranh vào các ngành và các trường hàng đầu” - PGS.TS Nguyễn Thu Thủy nhấn mạnh.
Theo Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, qua phân tích phổ điểm kết quả xét tuyển các năm vừa qua, điểm xét tuyển của thí sinh trước và sau khi được cộng điểm ưu tiên có sự thay đổi rõ rệt; đặc biệt từ mức điểm lớn hơn 22,5 điểm [mức 22,5 điểm ở đây tương đương với 7,5 điểm nếu quy ra mức thang điểm 10 thông thường] thì: Khi chưa được cộng điểm ưu tiên, nhóm thí sinh ở KV1, KV2, KV2-NT có điểm trung bình thấp hơn nhóm không được cộng điểm ưu tiên [KV3]. Nhưng khi được cộng điểm ưu tiên thì điểm trung bình của nhóm được cộng điểm ưu tiên lại lớn hơn [thậm chí tỉ lệ lớn gấp nhiều lần] so với nhóm không được cộng điểm ưu tiên.
Kết quả phân tích quá trình học tập của 2 nhóm thí sinh này trong trường đại học cho thấy: Nhóm sinh viên trúng tuyển do được cộng điểm ưu tiên có kết quả học tập thấp hơn so với nhóm không được cộng điểm ưu tiên. Điều này cho thấy, sự không công bằng giữa 2 nhóm thí sinh trên và các trường; đặc biệt là trường tốp đầu với ngành hàng đầu, cũng không lựa chọn được thí sinh có thực lực tốt để đào tạo.
Thống kê cũng cho thấy, ở nhiều ngành có mức độ cạnh tranh cao, tỷ lệ thí sinh không được cộng ưu tiên trúng tuyển rất thấp, trong khi nhóm này có thực lực học tốt hơn nhóm được cộng điểm ưu tiên. Với thực tế nói trên, nhóm thí sinh bị yếu thế, bất lợi, không được hưởng sự công bằng chính là nhóm ở KV3, khi xét tuyển vào các trường và ngành hàng đầu. “Để đảm bảo việc tuyển sinh diễn ra ổn định, Quy chế tuyển sinh hiện hành đã đưa ra lộ trình áp dụng, cụ thể các thay đổi trên sẽ được thực hiện từ năm 2023” - PGS.TS Nguyễn Thu Thủy chia sẻ.
Theo giaoducthoidai.vn