Vận động tinh của trẻ mầm non là gì

• Tự cầm thức ăn và đưa vào miệng
• Lấy các vật nhỏ bằng ngón tay cái và ngón trỏ
• Đập mạnh mọi thứ vào nhau
• Cầm đồ chơi bằng một tay

1 đến 2 tuổi

• Xếp chồng vật này lên vật kia
• Viết nguệch ngoạc trên giấy
• Ăn bằng muỗng
• Lật từng trang sách một
• Cầm và giữ bút chì bằng ngón trỏ cùng ngón cái

2 đến 3 tuổi

• Vặn nắm cửa
• Rửa tay
• Sử dụng muỗng và nĩa đúng cách
• Kéo khóa lên xuống
• Đặt và tháo nắp ra khỏi hộp
• Xâu hạt

3 đến 4 tuổi

• Cởi và cài nút quần áo
• Dùng kéo để cắt giấy
• Đồ theo hình trên giấy

Cách phát triển kỹ năng vận động tinh

Kỹ năng vận động của trẻ phát triển tự nhiên khi bé nắm khả năng kiểm soát và điều phối cơ thể. Hãy nhớ rằng một số trẻ có thể phát triển các kỹ năng vận động tinh sớm hơn và có sự phối hợp tốt hơn so với những trẻ khác. Một em bé có thể học cách lắc đồ chơi khi được 3 tháng tuổi, trong khi một em bé cùng tuổi có thể không thực hiện được hành động này cho đến một tháng sau. Dĩ nhiên, điều này là hoàn toàn bình thường.

Các hoạt động thúc đẩy kỹ năng vận động tinh

Kết hợp các hoạt động vui chơi vào thói quen sinh hoạt hàng ngày của bé có thể giúp cải thiện các kỹ năng vận động tinh. Khả năng học và thực hành các kỹ năng vận động tinh ngay từ khi còn nhỏ có thể mang lại nhiều lợi ích về mặt học tập, xã hội và cá nhân. Dưới đây là một số hoạt động bạn và con có thể làm cùng nhau:

• Cho phép con giúp đỡ trong quá trình chuẩn bị cho bữa ăn như khuấy, trộn hoặc đổ nguyên liệu
• Cả gia đình cùng nhau chơi ghép hình
• Chơi các trò có liên quan đến lăn xúc xắc như cờ tỷ phú, cờ cá ngựa
• Vẽ bằng các ngón tay
• Cho con sắp xếp bàn ăn
• Dạy con cách đổ nước vào cốc
• Khuyến khích bé chơi đất sét bằng cách lăn tròn hoặc lăn kéo dài
• Hướng dẫn trẻ cách sử dụng dụng cụ bấm lỗ
• Quấn dây xung quanh một vật nào đó
• Đặt đồ vật vào hộp sau đó khuyến khích con lấy ra bằng một chiếc kẹp hoặc nhíp.

Vấn đề về kỹ năng vận động tinh mà trẻ có thể mắc phải

Mặc dù các kỹ năng vận động tinh phát triển ở các mức độ khác nhau, hãy gặp bác sĩ nhi khoa nếu bé gặp rắc rối khi thực hành các kỹ năng vận động thô và tinh. Sự chậm trễ có thể là một dấu hiệu của chứng rối loạn phối hợp vận động. Bệnh ảnh hưởng từ 5 – 6% trẻ em trong độ tuổi đi học.

Dấu hiệu trẻ gặp vấn đề với các kỹ năng vận động tinh bao gồm:

• Đột ngột làm rớt đồ vật
• Không thể buộc giày dù đã rất cố gắng và thực hành nhiều lần
• Gặp khó khăn khi cầm muỗng hoặc nĩa
• Gặp khó khăn khi học viết, tô màu hoặc sử dụng kéo

Chậm phát triển kỹ năng vận động tinh sẽ không bị phát hiện cho đến khi bé lớn dần. Tuy nhiên, việc xác định sớm vấn đề có thể đảm bảo con nhận được mọi sự hỗ trợ cần thiết để xây dựng các kỹ năng và giúp bé phát triển.

Bác sĩ sẽ chẩn đoán rối loạn phối hợp vận động nếu bé gặp phải tình trạng:

• Kỹ năng vận động tinh đạt dưới mức trung bình ở độ tuổi hiện tại
• Kỹ năng vận động tinh phát triển kém khiến việc hoàn thành các bài tập hàng ngày ở trường và ở nhà trở nên khó khăn
• Chậm phát triển các kỹ năng vận động bắt đầu từ khi bé còn nhỏ

Bé yêu có thể cần phải gặp trực tiếp với một chuyên gia trị liệu để học các kỹ thuật nhằm cải thiện sự phối hợp trong các nhóm cơ nhỏ hơn.

Kỹ năng vận động tinh là yếu tố rất cần thiết để sống và học tập một cách bình thường. Nếu con yêu gặp khó khăn với các hoạt động hàng ngày hoặc bạn cảm thấy bé đang có vấn đề, hãy sắp xếp và đưa trẻ đi khám nhằm biết được lý do chính xác cũng như có giải pháp phù hợp nhé.

Phương Uyên/HELLO BACSI

1. Kỹ năng vận động tinh là gì?

Kỹ năng vận động tinh là một trong những kỹ năng quan trọng mà trẻ cần phải thành thạo để có thể hoạt động linh hoạt nhất. Kỹ năng vận động tinh giúp trẻ có thể tự thực hiện việc chăm sóc bản thân như đánh răng, mặc quần áo, tự xúc ăn...

Một số vận động tinh cần thiết

• Mở, khum bàn tay: Bé nên thành thạo các động tác cong lòng bàn tay vào trong bởi những điều này giúp phối hợp chuyển động giữa các ngón tay, từ đó tiến đến kỹ năng quan trọng khác như viết, cởi quần áo và nắm
• Kỹ năng giữ ổn định cổ tay: Kỹ năng này phát triển bởi những năm đầu tiên bé đến trường, chúng cho phép trẻ cử động ngón tay với sức mạnh và sự kiểm soát
• Sự khéo léo của bàn tay: Việc sử dụng ngón tay cái, ngón trỏ và các ngón tay khác với nhau để nắm, gỡ…
• Phát triển sức mạnh trong cơ tay: Đây là khả năng thực hiện các động tác nhỏ bằng bàn tay, trong đó có sự phối hợp giữa đầu ngón tay cái, ngón trỏ và ngón giữa
• Kỹ năng song song: Cho phép con sử dụng cả hai tay cùng một lúc
• Kỹ năng sử dụng kéo: Bé có thể học cách dùng kéo từ năm 4 tuổi và kết hợp nhuần nhuyễn cách điều khiển sức mạnh tay và phối hợp với mắt.

Ở mỗi giai đoạn trẻ có sự phát triển khác nhau

2. Một số mốc phát triển kỹ năng vận động tinh của trẻ

Một số mốc đánh dấu cho sự phát triển vận động tinh ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ:

• Từ 0 đến 3 tháng tuổi: đặt tay lên miệng, thư giãn cơ tay
• Từ 3 đến 6 tháng: nắm hai tay lại với nhau, chuyền đồ chơi từ tay này sang tay khác, giữ và lắc đồ chơi bằng cả hai tay
• Từ 6 đến 9 tháng: vỗ tay, bốc đồ ăn cho vào miệng, chụm các ngón tay vào nhau, lấy đồ chơi bằng cả hai tay.
• Từ 9 đến 12 tháng: Lấy các vật nhỏ bằng hai ngón tay cái và ngón trỏ, cầm đồ chơi bằng một tay, sử dụng một ngón tay trỏ để chỉ đồ vật.
• Từ 1 đến 2 tuổi: Xếp chồng vật này lên vật kia, dùng tay viết nguệch ngoạc trên giấy, sử dụng muỗng xúc đồ ăn, lật từng trang sách một, tự cởi quần áo.
• Từ 2 đến 3 tuổi: Biết vặn nắm cửa, rửa tay, sử dụng muỗng đúng cách để ăn, xâu hạt to thành chuỗi, tháo nắp đồ chơi đơn giản.
• Từ 3 đến 4 tuổi: Biết cởi và cài nút quần áo, sử dụng kéo để cắt giấy, vặn và tháo chính xác. Trẻ có thể vẽ những ngôi nhà và nhân vật ít chi tiết.
• Từ 5 đến 7 tuổi: Vẽ được tranh với nhiều chi tiết hơn, sao chép tranh, sử dụng bút giống người lớn hơn, tô màu không vượt quá đường giới hạn.

Tuy mốc phát triển như vậy nhưng có những trẻ lại phát triển sớm hơn một chút hay muộn hơn so với mốc đề ra. Trong trường hợp nếu không lệch quá nhiều thì không đáng lo ngại, cha mẹ nên hỗ trợ tập cho bé phát triển vận động tinh tốt hơn.

Trẻ phát triển kỹ năng qua các hoạt động thường ngày

3. Các hoạt động thúc đẩy kỹ năng vận động tinh cho trẻ

Sự phát triển vận động tinh phải tùy thuộc vào từng độ tuổi. Không cố gắng ép trẻ làm những việc không phù hợp với lứa tuổi.

Kết hợp các hoạt động vui chơi vào thói quen sinh hoạt hàng ngày của bé có thể giúp cải thiện các kỹ năng vận động tinh. Khả năng học và thực hành các kỹ năng vận động tinh ngay từ khi còn nhỏ có thể mang lại nhiều lợi ích về mặt học tập, xã hội và cá nhân. Dưới đây là một số hoạt động cha mẹ  và con có thể làm cùng nhau:

Đối với trẻ nhỏ từ khi mới sinh giúp con tập phản xạ cầm nắm đồ vật, bằng cách đưa các đồ vật con yêu thích ở trước mặt và trong tầm với của trẻ. Kích thích trẻ cầm nắm đồ ăn và cho vào miệng ở giai đoạn bắt đầu ăn dặm.

• Khuyến khích phát triển các kỹ năng vận động tinh trong cuộc sống hàng ngày bằng những trò chơi đơn giản như vẽ bằng bút màu, đất sét làm màu... để trẻ tự sáng tạo ở nhà cũng như khi trẻ ở trường.
• Cho phép bé giúp đỡ trong quá trình chuẩn bị cho bữa ăn như khuấy, trộn hoặc đổ nguyên liệu đồ ăn nếu không gây nguy hiểm cho trẻ.
• Cùng trẻ chơi trò chơi như ghép hình, cờ cá ngựa...
• Dạy trẻ cầm bút vẽ bằng các ngón tay.
• Dạy con cách đổ nước vào cốc và cầm cốc tự uống nước.
• Hướng dẫn trẻ cách sử dụng dụng cụ bấm lỗ, dạy trẻ xâu chuỗi hạt từ hạt to đến hạt nhỏ.
• Dạy trẻ quấn dây xung quanh một vật nào đó.
• Đặt đồ vật vào hộp sau đó khuyến khích bé tự lấy ra bằng một chiếc kẹp hoặc nhíp.

Vận động tinh là kỹ năng rất cần thiết cho sự phát triển của trẻ, vì vậy cha mẹ nên để trẻ học tự làm những việc đơn giản không gây nguy hiểm giúp trẻ phát triển kỹ năng vận động tinh tốt hơn. Bên cạnh đó cha mẹ cũng đừng quá lo lắng khi vận động của trẻ không tốt bằng các bạn trẻ khác, mà hãy động viên khuyến khích trẻ để trẻ phát triển tốt hơn.

 Nguồn:Sưu tầm