Tổng hợp công thức Hóa vô cơ 12

30 Tháng 12, 2018

Đối với những teen 2K1 ban A, ban B thì việc tổng hợp lý thuyết hóa vô cơ 12 vô cùng quan trọng. Chỉ khi nắm chắc được lý thuyết các em mới nhẹ nhàng vượt qua 60% câu hỏi hỏi trong đề thi THPT Quốc gia môn Hóa học. Nhưng tổng hợp thế nào để có thể khắc sâu kiến thức đến tận ngày thi thì không phải dễ dàng. Ngay trong bài viết dưới đây, CCBook sẽ tiết lộ bí quyết giúp em tổng hợp kiến thức chỉ trong 1 nốt nhạc. 

Tổng hợp lý thuyết hóa vô cơ 12 – 3 phần trọng tâm nhất

Trong chương trình Hóa học lớp 12, có 3 phần kiến thức Hóa học vô cơ trọng tâm nhất đó là:

– Đại cương kim loại.

Trong phần này, không đơn thuần là kiến thức mới 12 mà còn có sự liên quan đến kiến thức lớp 10: nguyên tử- Bảng tuần hoàn và liên kết hóa học. Các em sẽ phải ghi nhớ chắc như đinh đóng cột các phần sau:

+ Vị trí, cấu tạo và tính chất của kim loại;

+ Dãy điện hóa;

+ Hợp kim- Sự ăn mòn kim loại.

+ Điều chế kim loại.

– Kim loại kiềm- Kiềm thổ- Nhôm .

Trong phần tổng hợp lý thuyết hóa vô cơ 12 về kim loại kiềm- kiềm thổ- nhôm, học sinh sẽ cần nằm lòng vị trí cấu tạo; tính chất Vật lí; Tính chất hóa học của từng chất. Bên cạnh đó, các em cũng phải ghi nhớ các đặc điểm về hợp chất của kim loại kiềm, kiềm thổ và nhôm. Học thuộc lý thuyết chính là yếu tố then chốt để em giải được các dạng bài tập.

– Sắt và một số kim loại quan trọng.

Sắt và một số kim loại quan trọng là phần có nhiều kiến thức trừu tượng khó nhớ. Đặc biệt là các hợp chất của sắt rất dễ khiến học sinh bị nhầm lẫn. Ngoài lý thuyết đơn thuần, các em còn phải học thuộc lòng những phương trình phản ứng hóa học. Ví dụ Fe2+ và  Fe3+ khi phản ứng với axit sẽ cho ra các sản phẩm khác nhau. Nếu không nhớ được phương trình phản ứng, em sẽ khó giải được các câu hỏi liên quan trong đề thi.

Mẹo tổng hợp lý thuyết Hóa vô cơ 12 dễ nhớ nhất cho teen 2K1

Rất nhiều teen 2K1 than với CCBook rằng “kiến thức hóa học thật khó nhớ”, ” các em cứ học trước lại quên sau”…

CCBook thấu hiểu được tất cả những khó khăn mà các em đang gặp phải trong quá trình ông thi. Đặc biệt là việc học thuộc lý thuyết. Lý thuyết đóng vai trò như chiếc chìa khóa để em mở ra lời giải của các câu hỏi trong đề thi. Nếu không nhớ được lý thuyết nền tảng hoặc nhớ nhầm thì quả là một điều nguy hiểm.

Chính vì vậy, CCBook đã kết hợp cùng NXB Đại học Quốc gia Hà Nội cùng đội ngũ giáo viên chuyên môn giỏi biên soạn nên cuốn Infographic chinh phục kỳ thi THPT Quốc gia môn Hóa học.

Cuốn sách tận dụng lợi thế truyền tải kiến thức nhanh, thu hút người đọc và nhớ lâu được kiến thức của Infographic. Một dạng đồ họa trực quan có thể biến những nội dung khô khan nhất, phức tạp nhất trở nên dễ hiểu và dễ nhớ.

Toàn bộ kiến thức trong cuốn sách luyện thi THPT Quốc gia môn Hóa học đều được trình bày bằng Infographic. Núi lý thuyết 3 năm khiến nhiều teen 2K1 phải chùn bước giờ chỉ là chuyện nhỏ. Các em hoàn toàn có thể xử gọn chúng trong thời gian siêu ngắn.

Một số trang Infographic tổng hợp lý thuyết Hóa vô cơ 12

Để các em có cái nhìn cụ thể hơn về lợi ích mà cuốn sách mang lại. CCBook sẽ chia sẻ với các em các trang tổng hợp lý thuyết Hóa vô cơ 12.

Chỉ nhìn qua thôi đã thấy nội dung được trình bày rất rõ ràng, logic. Thay vì phải đọc các trang lý thuyết đơn điệu, giờ đây em có thể tiếp thu kiến thức qua các trang Infographic bắt mắt, dễ hiểu. Việc nhớ kiến thức sẽ không còn khó khăn như trước nữa.

1 Cuốn sách tổng hợp lý thuyết Hóa học 12 ôn thi đại học

Không chỉ giúp các em tổng hợp lý thuyết Hóa vô cơ 12 đầy đủ, chi tiết, Infographic chinh phục kỳ thi THPT Quốc gia môn Hóa còn gói gọn toàn bộ nội dung trọng tâm của cả 3 năm.

Điều đặc biệt là kiến thức 3 năm không trình bày rời rạc mà được móc nối với nhau. Em sẽ hiểu được mối liên hệ mật thiết giữa nội dung kiến thức các năm. Từ đó có thể vận dụng linh hoạt để giải câu hỏi vận dụng, vận dụng cao. Phần tổng hợp lý thuyết Hóa hữu cơ 12 cũng được trình bày cực chi tiết. Em sẽ không phải lo bỏ sót bất cứ phần kiến thức nào.

Một trang tổng hợp lý thuyết Hóa học 12 thi đại học phần hữu cơ bằng Infographic.

Từ giờ việc hệ thống lại lý thuyết đã có sách luyện thi THPT Quốc gia của CCBook lo. Em chỉ cần sở hữu sách và sắp xếp thời gian hợp lý để học bài. Về phần luyện tập các dạng bài, em có thể tham khảo các dạng bài tập trong sách.
Sách hệ thống toàn bộ các dạng bài chắc chắn và thường xuyên xuất hiện trong đề thi.

Mỗi dạng bài đều có hướng dẫn giải chi tiết kèm theo phần phân tích. Teen 2K1 sẽ được rèn luyện tư duy làm nhanh câu hỏi trắc nghiệm. Bài tập trong sách tập trong sách chủ yếu ở mức vận dụng, vận dụng cao. Sách rất phù hợp với những bạn mong muốn đạt điểm cao để vào trường top đầu.

Xem thêm: TỔNG HỢP LÝ THUYẾT HÓA HỮU CƠ 12 THI ĐẠI HỌC 

Nguồn: ccbook.vn

LÝ THUYẾT VÔ CƠ 1 CÔNG THỨC HÓA HỌC – TÍNH TAN –NHẬN BIẾT CHẤT VÔ CƠ I. CÔNG THỨC TÍNH SỐ MOL 1. Mmn  => m = n.M 2. 4,22Vn  => V = n.22,4 3. ddMVCn  => :MC n V 4. MmCndd%100% 5.  MCDmlVndd%100% 6.  TRdkkcVPn II. CÔNG THỨC TÍNH NỒNG ĐỘ C% 7. ddctmmC%100% 8. DMCCM10% III. CÔNG THỨC TÍNH NỒNG ĐỘ MOL 9. ddctMVnC  10. MCDCM%10  IV. CÔNG THỨC TÍNH KHỐI LƯỢNG 11. Mnm  12. %100%ddctVCm V. CÔNG THỨC TÍNH KHỐI LƯỢNG DUNG DỊCH 13. dmctddmmm  14. %%100Cmmctdd 15.  DmlVmdddd CHÚ THÍCH: Kí hiệu Tên gọi Đơn vị n Số mol mol m Khối lượng gam ctm Khối lượng chất tan gam ddm Khối lượng dung dịch gam dmm Khối lượng dung môi gam hhm Khối lượng hỗn hợp gam Am Khối lượng chất A gam Bm Khối lượng chất B gam M Khối lượng mol gam/mol AM Khối lượng mol chất tan A gam/mol BM Khối lượng mol chất tan B gam/mol V Thể tích Lít ddV Thể tích dung dịch Lít  mlVdd Thể tích dung dịch mililít  dkkcV Thể tích ở đktc Lít %C Nồng độ phần trăm % MC Nồng đọ mol Mol/lít D Khối lượng riêng gam/ml P Áp suất atm R Hằng số (22,4:273) T Nhiệt độ (oC+273) oK A% Thành phần % của A % B% Thành phần % của B % %H Hiệu suất phản ứng %  ttttttVnm / Khối lượng (số mol/thể tích ) thực tế Gam(mol/lít)  ltltltVnm / Khối lượng (số mol/thể tích ) lý thuyết gam(mol/lít hhM Khối lượng mol trung bình của hỗn hợp gam/mol S Độ tan của một chất gam LÝ THUYẾT VÔ CƠ 2 VI. CÔNG THỨC TÍNH THỂ TÍCH DUNG DỊCH 16. MddCnV  17.  DmmlVdddd VII. CÔNG THỨC TÍNH THÀNH PHẦN %VỀ KHỐI LƯỢNG HAY THỂ TÍCH CÁC CHẤT TRONG HỖN HỢP 18. %100% hhAmmA 19. %100% hhBmmB hoặc AB %%100%  20. BAhhmmm  VIII. TỶ KHỐI CUÛA CHẤT KHÍ: 21. BABAMMdmmd IX. HIỆU SUẤT PHẢN ỨNG: 22.  %100/)/(% ltltltttttttVnVnmHm X. CÔNG THỨC QUAN HỆ GIỮA C% VÀ CM 23. MCctMDC 10%. , 24. DCMCctM10.%  XI. CÔNG THỨC QUAN HỆ GIỮA C% VÀ S 25. 100%100.%SSC , 26. %100100%.CCS XII. TÍNH KHỐI LƯỢNG MOL TRUNG BÌNH HỖN HỢP CHẤT KHÍ 27. n M + n M + n M + 1 1 2 2 3 3M=hhn + n + n + 1 2 3 V M + V M + V M + 1 1 2 2 3 3M=hhV + V + V + 1 2 3 LÝ THUYẾT VÔ CƠ 3 CÁCH THUỘC NHANH TÍNH TAN CỦA MỘT SỐ AXIT – BAZƠ – MUỐI A. Tính tan của muối: 1. Tất cả các muối của kim loại kiềm ( Na, K, Li ) , muối axit (có gốc -HS, -HSO3 -HCO3 ), muối nitrat, amoni (có gốc -NO3 , -NH4), muối axetat(gốc -CH3COO) đều rất dễ tan 2. Hầu hết các muối cacbonat (gốc =CO3) đều không tan trừ các muối của kim loại kiềm ( Na2CO3, K2CO3, Li2CO3, ) tan được. Riêng các kim loại Hg, Cu, Fe(III), Al không tồn tại muối cacbonat hoặc muối này bị phân huỷ trong nước Hầu hết các muối Photphat (gốc =PO4) đều không tan (nhưng cũng trừ muối của kim loại kiềm là tan được) Hầu hết các muối Sunfit (gốc =SO3) đều không tan (trừ muối của kim loại kiềm) và Fe(III) , Al không tồn tại muối sunfit Hầu hết các muối Silicat (gốc =SiO3) đều không tan (trừ muối của kim loại kiềm) và Ag, Hg, Cu không tồn tại muối Silicat 3. Hầu hết các muối có gốc -Cl, -F, -I, -Br đều tan trừ AgCl, AgBr, AgI không tan; PbCl2 tan ít và AgF không tồn tại 4. Hầu hết các muối sunfat (gốc =SO4) đều tan trừ BaSO4, PbSO4, SrSO4 không tan; CaSO4, Ag2SO4 ít tan và Hg không tồn tại muối sunfat 5. Hầu hết các muối sunfua (gốc =S) đều khó tan trừ muối của các kim loại kiềm và kiềm thổ (Na2S, K2S, CaS, BaS ) tan được và Mg, Al không tồn tại muối sunfua B. Tính tan của bazơ: Bazơ của kim loại kiềm (Li, K, Na, Ca, Ba) tan, bazơ của kim loại kiềm (Ca, Ba )thổ tan ít, NH4OH tan, còn lại không tan. Ag và Hg không tồn tại bazơ C. Tính tan của axit: Hầu hết các axit đều tan và dễ bay hơi (hoặc bị phân huỷ thành khí bay lên như HNO2 hay H2SO3 chẳng hạn) H2SiO3 không tan LÝ THUYẾT VƠ CƠ 4 BẢNG TÍNH TAN CỦA MỘT SỐ AXIT – BAZƠ – MUỐI T : hợp chất tan được trong nước K : hợp chất khơng tan I : hợp chất ít tan B : hợp chất dễ bay hơi/dễ bị phân hủy thành khí bay lên KB : hợp chất khơng bay hơi “–” : hợp chất khơng tồn tại hoặc bị phân hủy trong nước . NHẬN BIẾT HOÁ CHẤT MẤT NHÃN I) PHƯƠNG PHÁP HOÁ HỌC NHẬN BIẾT HOÁ CHẤT MẤT NHÃN: - Phân loại các chất mất nhãn để xác đònh tính chất đặc trưng, từ đó chọn thuốc thử đặc trưng. - Trình bày: Trích mẫu thử - Nêu thuốc thử đã chọn - Chất nhận ra - Dấu hiệu để nhận biết (Hiện tượng) - Viết PTHH xảy ra để minh hoạ * Lưu ý : Nếu chỉ được lấy thêm 1 thuốc thử , thì chất lấy vào phải nhận ra được một chất sao cho chất này có khả năng làm thuốc thử cho các chất còn lại. Nhóm hiđroxit và gốc axit Hóa trị Tên nhóm HIĐRO VÀ CÁC KIM LOẠI H+ I K+ I Na+ I Ag+ I Mg2+ II Ca2+ II Ba2+ II Zn2+ II Hg2+ II Pb2+ II Cu2+ II Fe2+ II Fe3+ III Al3+ III OH – I Hiđroxit T T – K I T K – K K K K K CI – I Clorua T/B T T K T T T T T I T T T T NO3 – I Nitrat T/B T T T T T T T T T T T T T CH3COO – I Axêtat T/B T T T T T T T T T T T – I S 2– II Sunfua T/B T T K – T T K K K K K K – SO3 2– II Sunfit T/B T T K K K K K K K K K – – SO4 2– II Sunfat T/KB T T I T I K T – K T T T T CO3 2– II Cacbonat T/B T T K K K K K – K K K – – SiO3 2– II Silicat K/KB T T – K K K K – K – K K K PO4 3– III Photphat T/KB T T K K K K K K K K K K K LÝ THUYẾT VƠ CƠ 5 II) TÓM TẮT THUỐC THỬ VÀ DẤU HIỆU NHẬN BIẾT MỘT SỐ CHẤT VÔ CƠ: Chất cần nhận biết Thuốc thử Dấu hiệu ( Hiện tượng) dd axit * Q tím *Q tím  đỏ dd kiềm * Q tím * phenolphtalein *Q tím  xanh *Phênolphtalein  hồng Axit sunfuric và muối sunfat * dd BaCl2 *Có kết tủa trắng : BaSO4  Axit clohiđric và muối clorua * ddAgNO3 *Có kết tủa trắng : AgCl  Muối của Cu (dd Xanh lam) * Dung dòch kiềm *Kết tủa xanh lơ : Cu(OH)2  Muối của Fe(II) (dd lục nhạt ) *Kết tủa trắng xanh bò hoá nâu đỏ trong nước : 4Fe(OH)2 + 2H2O + O2  4Fe(OH)3 ( Trắng xanh) ( nâu đỏ ) Muối Fe(III) (dd vàng nâu) * Kết tủa nâu đỏ Fe(OH)3 d.dòch muối Al, Cr (III) * Dung dòch kiềm, dư *Kết tủa keo tan được trong kiềm dư : Al(OH)3  ( trắng , Cr(OH)3  (xanh xám) Al(OH)3 + NaOH  NaAlO2 + 2H2O Muối Amoni * dd kiềm, đun nhẹ *Khí mùi khai : NH3  Muối Photphat * dd AgNO3 *Kết tủa vàng: Ag3PO4  Muối Sunfua * Axit mạnh * dd CuCl2, Pb(NO3)2 *Khí mùi trứng thối : H2S  *Kết tủa đen : CuS  , PbS  Muối Cacbonat và muối Sunfit * Axit (HCl, H2SO4 ) * Nước vôi trong *Có khí thoát ra : CO2  , SO2  ( mùi hắc) * Nước vôi bò đục: do CaCO3, CaSO3  Muối Nitrat * ddH2SO4 đặc / Cu *Dung dòch màu xanh , có khí màu nâu NO2  Kim loại hoạt động * Dung dòch axit *Có khí bay ra : H2  Kim loại đầu dãy : * H2O * Có khí thoát ra ( H2 ) , toả nhiều nhiệt LÝ THUYẾT VƠ CƠ 6 K , Ba, Ca, Na… * Đốt cháy, quan sát màu ngọn lửa * Na ( vàng ) ; K ( tím ) ; Li ( đỏ tía ) ; Ca ( đỏ cam) ; Ba (lục vàng )… Kim loại lưỡng tính: Al; Zn; Be; Cr… *Dung dòch kiềm *Kim loại tan ra và có sủi bọt khí H2  Kim loại yếu : Cu, Ag, Hg ( thường để lại sau cùng) *HNO3 đặc * Kim loại tan + NO2  ( nâu ) ( nếu phải phân biệt các Kim loại này với nhau thì chọn thuốc thử để phân biệt các muối). Ví dụ : muối tạo kết tủa với NaCl là AgNO3 suy ra kim loại ban đầu là Ag. Các hợp chất có kim loại hoá trò thấp như : FeO, Fe3O4, FeS,FeS2,Fe(OH)2,,Cu2S *HNO3 , H2SO4 đặc *Có khí bay ra : NO2 ( màu nâu ), SO2 ( mùi hắc )… BaO, Na2O, K2O CaO P2O5 * H2O * tao dd trong suốt, làm q tím  xanh * Tan , tạo dung dòch đục * Dung dòch tạo thành làm q tím  đỏ SiO2 (có trong thuỷ tinh) *dd HF * Chất rắn bò tan ra. CuO Ag2O MnO2, PbO2 *dung dòch HCl ( đun nóng nếu MnO2,PbO2 ) * Dung dòch màu xanh lam : CuCl2 * Kết tủa trắng AgCl  * Có khí màu vàng lục : Cl2  Khí SO2 * Dung dòch Brôm * Khí H2S * mất màu da cam của dd Br2 * Xuất hiện chất rắn màu vàng ( S  ) LÝ THUYẾT VƠ CƠ 7 Lưu ý : * Dung dòch muối của Axit yếu và Bazơ mạnh làm q tím hóa xanh ( Ví dụ: Na2CO3) * Dung dòch muối của Axit mạnh và Bazơ yếu làm q tím hóa đỏ. ( Ví dụ : NH4Cl ) * Nếu A là thuốc thử của B thì B cũng là thuốc thử của A. * Dấu hiệu nhận biết phải đặc trưng và dấu hiệu rõ ràng, không giống các chất khác . III) Cách nhận biết 1 số hợp chất hữu cơ: 1. Hidrocacbon no (ankan, xicloankan): *Có thể nhận biết ankan và xicloankan(n>=5) bằng tính trơ hóa học với hầu hết các thuốc thử thơng thường như khơng làm mất màu dd nước Br2, KMnO4… và cũng khơng tan trong axit H2SO4 *Các xicloankan (n>=4) tan trong H2SO4 đặc, làm mất màuBr2 trong CCl4 nhưng khơng làm mất màu dd KMnO4 Các hidrocacbon có 1-4 ngun tử C tồn tại ở thể lỏng 2. Hidrocacbon khơng no (anken, ankadien, ankin): *Tan trong H2SO4 đặc * Nhận biết tính khơng no: làm mất màudd Br2 (nâu đỏ), dd KMnO4 (tím) do phản ứng cộng và phản ứng oxi hóa khơng hồn tồn *Nhận biết ank-1-in: tạo kết tủa màu vàng với dd AgNO3/NH3, tạo kết tủa màu đỏ với dd CuCl/NH3 *Xác định cấu tạo của anken bằng phản ứng ozon phân hoặcoxi hóa bằng KMnO4/H+. Dựa vào cấu tạo của các chất sản phẩm suy ra cấu tạo của anken *Phân biệt hidrocacbon chứa nối đơi C=C và chứa nối ba C-=C bằng phản ứng cộng nước (H+). Nếu tạo ra rượu đó là hidrocacbon chứa nối đơi. Nếu tạo andehit/xeton là hidrocacbon chứanối ba 3. Aren (benzen và các chất đồng đẳng): Khí CO2 , SO2 *Nước vôi trong *Nước vôi trong bò đục ( do kết tủa ) : CaSO3  , CaCO3  Khí SO3 *dd BaCl2 *Có kết tủa trắng : BaSO4  Khí HCl ; H2S *Q tím tẩm nước *Q tím  đỏ Khí NH3 *Q tím  xanh Khí Cl2 *Q tím mất màu ( do HClO ) Khí O2 *Than nóng đỏ *Than bùng cháy Khí CO *Đốt trong không khí *Cháy, ngọn lửa màu xanh nhạt NO *Tiếp xúc không khí *Hoá nâu : do chuyển thành NO2 H2 *Đốt cháy *Nổ lách tách, lửa xanh LÝ THUYẾT VÔ CƠ 8 *Nhận biết benzen: chất lỏng không màu, không tan trong nước (nhẹ nổi lên trên), có mùi thơm đặc trưng, không làm mất màu dd Br2 và KMnO4 *Nhận biết đồng đẳng benzen: không làm mất màu dd Br2,không tan trong nước, làm nhạt màu dd KMnO4 khi đun nóng(do phản ứng ở C mạch nhánh) *Có thể phân biệt aren với anken và xicloankan bằngH2SO4 đặc (aren tan được) 4. Dẫn xuất halogen: *Nhận biết sự có mặt của halogen: Dùng giấy lọc tẩm rượu, cho thêm vài giọt hóa chất cần nhận biết (chất lỏng hoặc dung dịch trong rượu) rồi đốt và hứng sản phẩm cháy vào một phễu thủy tinh có phủ lớp dd AgNo3 và úp ngược. Nếu hóa chất nhận biết là dẫn xuất halogen sẽ tạo kết tủa trắng hoặc vàng ở thành phễu (bạc halogenua). Kết tủa này tan nếu cho thêm amoniac. *Phân biệt các loại dẫn xuất halogen: dùng dung dịch AgNO3 trong rượu cho trực tiếp vào dẫn xuất halogen cần nhận biết. Tùy theo bậc của dẫn xuất halogen (độ linh động của nguyên tử halogen) mà phản ứng tạo thành bạc halogenua có thể xảy ra nhanh hay chậm hoặc không xảy ra. Ví dụ: +Alyl, benzylhalogenua: tạo kết tủa rất nhanh ở nhiệt độ phòng +Dẫn xuất halogen bậc 3: tạo kết tủa nhanh ở nhiệt độ phòng: +Dẫn xuất halogen bậc 2: tạo kết tủa ngay khi đun nóng: +Dẫn xuất halogen bậc 1: tạo kết tủa khi đun lâu hơn +Dẫn xuất vinyl và phenylhalogenua: không tạo kết tủa *Có thể phân biệt các dẫn xuất halogen dựa vào phản ứng thủy phân sau đó tùy theo đặc điểm của sản phẩm thủy phânsẽ có thể suy ra cấu tạo của dẫn xuất halogen ban đầu. 5. Rượu (ancol và poliancol): *Rượu nguyên chất: cho Na vào có hiện tượng tan và sủi bọt khí không màu *Dung dịch rượu: cho axit axetic vào và đun nóng trong H2SO4 đặc có mùi thơm của este tạo thành. *Phân biệt bậc của rượu bằngthuốc thử Lucas (hỗn hợp HCl đặc và ZnCl2 khan): + Rượu bậc 3: phản ứng ngay tức khắc, tạo dẫn xuất halogen làm vẩn đục dung dịch +Rượu bậc 2: tạo ra sản phẩm sau vài phút (dung dịch phân lớp) + Rượu bậc 1: không phản ứng *Có thể phân biệt bậc của rượu bằng cách oxi hóa rượu trong ống đựng CuO đun nóng sau đó nghiên cứu sản phẩm. + Nếu sản phẩm tạo ra là andehit: rượu ban đầu là bậc 1 + Nếu sản phẩm tạo ra là xeton: rượu bậc 2. + Nếu rượu không bị oxi hóa: rượu bậc 3. *Rượu đa chức có ít nhất 2 nhóm chức OH ở 2 nguyên tử C cạnh nhau có thể hòa tan Cu(OH)2 tạo dd màu xanh lam trong suốt. 6. Phenol: *Phenol có thể được phát hiện bằng phản ứng với dung dịch NaOH, khi đó phenol (đục vì ít tan) chuyển thành muối C6H5ONa (trong suốt và tan). Khi thổi khí CO2 vào dung dịch trong suốt C6H5ONa lại thấy dung dịch trở nên vẩn đục vì tạo ra C6H5ONa ban đầu (ít tan) *Phenol phản ứng với dd Br2 tạo 2,3,6-tribromphenol kết tủa trắng *Có thể phân biệt ancol và phenol với các hợp chất hữu cơ khác bằng phản ứng tạo phức chất có màu với thuốc thử xeri amoninitratphức màu đỏ (NH4)2Ce(NO)6. Thuốc thử này có màu vàng nhạt, nếu nó cho là ancol, phức màu xanh-nâu làphenol. *Nhận biết phenol bằng phản ứng với dung dịch FeCl3 tạophức phenolat của sắt có màu tím: 6C6H5OH + FeCl3 <~~~> [Fe(OC6H5)6]3- + 6H+ + 3Cl- 7. Amin: *Nhận biết amin mạch hở: làm giấy quỳ tím hóa xanh *Các amin khí có mùi khai, tạo khói trắng với HCl đặc *Amin thơm phản ứng với dung dịch Br2 tạo kết tủa trắngnhư phenol LÝ THUYẾT VÔ CƠ 9 nhưng nếu dùng dư Br2 thì tạo kết tủa vàng. *Có thể nhận ra sự khác nhau giữa phenol và anilin làphenol tan trong kiềm, anilin tan trong axit. *Phân biệt bậc của amin bằng cách cho amin phản ứng với NaNO2 và HCl ở nhiệt độ từ 0-5*C: + Amin bậc 3: không phản ứng + Amin bậc 2: tạo ra hợp chất N-nitrozo (chất lỏng màu vàng ít tan trong nước R-NH-R’ + NaNO2 + HCl ~~> RR’-N-N=O + NaCl + H2O + Amin bậc 1: tạo muối diazoni RNH2 + NaNO2 + 2HCl ~~~> R-N=NCl + NaCl + 2H2O + Nếu là amin no bậc 1 thì muối diazoni sẽ phân hủy ngay, giải phóng khí N2 và tạo ra rượu: RN2Cl + H2O ~~> ROH + N2 + HCl + Nếu là amin thơm bậc 1 thì muối diazoni bền ở 0-5*C có thể tiến hành phản ứng ghép đôi với beta-naphtol tạo sản phẩm màu Muốn phân hủy muối diazoni thơm phải đun nóng nhẹ, khi đó thu được phenol, N2 8. Andehit: *Phản ứng với thuốc thử Tolen (AgNO3/NH3) tạo Ag kết tủa(phản ứng tráng gương) *Phản ứng với thuốc thử Sip (dung dịch axit fucsinssunfuro không màu) cho màu hồng *Phản ứng với thuốc thử Felinh (phức của Cu2+ với ion tactrat), thuốc thử Benedic (phức của Cu2+ với ion xitrat) hoặc Cu(OH)2/OH- đun nóng tạo kết tủa Cu2O màu đỏ gạch. *Phản ứng với dung dịch NaHSO3 bão hòa tạo tinh thể kết tinh *Phản ứng với thuốc thử 2,4-dinitrophenylhidrazin (2,4-DNPH) tạo ra sản phẩm không tan có màu đỏ *Phản ứng oxi hóa làm mất màu nước brom và dung dịch thuốc tím (tạo axit cacboxylic) 9. Xeton: *Không có phản ứng tráng gương, không tạo kết tủa đỏ gạchvới Cu(OH)2 *Phản ứng với thuốc thử 2,4-DNPH tạo sản phẩm không tan có màu đỏ *Có thể nhận ra metylxeton R-CO-CH3 bằng phản ứng iodofom (tác dụng với I3 trong môi trường kiềm) tạo ra CHI3 kết tủa vàng *Có thể nhận ra metylxeton bằng phản ứng với dung dịch NaHSO3 bão hòa tạo tinh thể kết tinh 10. Axit: *Tác dụng với Na hoặc bột Fe tạo khí không màu *Làm quỳ tím hóa đỏ *Axit cacboxylic và phenol đều tan trong kiềm nhưng có thể phân biệt chúng bằng quỳ tím (phenol không đổi màu) hoặc cho phản ứng với muối cacbonat (axit giải phóng khí CO2, phenol không phản ứng) *Axit foocmic tham gia phản ứng tráng bạc, phản ứng với Cu(OH)2 tạo kết tủa Cu2O đỏ gạch *Để phân biệt các dẫn xuất khác nhau của axit (clorua axit. anhidrit axit, este, amit) có thể dùng dung dịch AgNO3 (clorua axit cho AgCl kết tủa trắng), dd NaOH: + clorua axit: cho phản ứng mạnh, tan ngay + anhidrit axit: tan ngay khi mới đun + este: chỉ tan khi đun sôi mà không giải phóng amoniac + amit: cũng tan khi đun sôi, đồng thời giải phóng khí NH3 làm quỳ hóa xanh 11. Este: *Dùng phản ứng thủy phân và nhận biết sản phẩm taọ thành *Phân biệt este và axit bằng phản ứng với kim loại *Chỉ có axit, phenol, este phản ứng với kiềm tạo ra muối. Este phản ứng chậm và phải đun nóng *Este fomiat HCOOR được nhận biết bằng phản ứng tráng bạc 12. Glucozo và fructozo: *Phản ứng với dd AgNO3/NH3 tạo Ag kết tủa *Phản ứng với Cu(OH)2 tạo dd xanh thẫm, đun nóng choCu2O kết tủa LÝ THUYẾT VÔ CƠ 10 đỏ gạch *Để phân biệt glucozo và fructozo người ta thử với dung dịch brom, sau đó thử tiếp với dung dịch FeCl3, chỉ có glucozo tạo kết tủa màu vàng xanh 13. Saccarozo và mantozo: *Dùng dung dịch vôi sữa cho dung dịch saccarat canxi trong suốt *Phân biệt saccarozo và mantozo bằng phản ứng tráng gương (saccarozo không phản ứng) 14. Tinh bột: *Nhận biết hồ tinh bột bằng dung dịch I2 cho sản phẩm màu xanh, khi đun nóng bị mất màu, sau khi để nguội lại xuất hiện màu xanh 15. Protit: *HNO3 làm protit chuyển sang màu vàng *Cu(OH)2 chuyển sang màu xanh tím Chú ý nè: Chất vô cơ thường được nhận biết đầu tiên CO2, SO2 làm đục vôi trong. cho qua Br2 để nhận biết SO2 làm mất màu brom CO2,HCl làm đổi màu quỳ tím Khi bài nhận biết có H2 trong đó ta phải nghĩ ngay tới trường hợp nhận biết H2 trước bằng phản ứng đốt, sản phẩm tạo H2O, cho qua Ca(OH)2 không tạo kết tủa còn các hợp chất HC khi cho đốt(sẽ tạo CO2) cho qua Ca(OH)2 thì sẽ sinh kết tủa CaCO3