Lãi suất thị trường không ảnh hưởng đến việc đưa ra quyết định đầu tư của doanh nghiệp
Cẩn trọng với trái phiếu doanh nghiệp Show (ĐCSVN) - Được coi là một xu hướng đầu tư mới với lãi suất cao hơn hẳn lãi suất tiền gửi ngân hàng, thời gian qua thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của nhiều nhà đầu tư. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế và cơ quan chức năng cũng đã đưa ra không ít cảnh báo liên quan đến những yếu tố rủi ro tiềm ẩn khi đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp mà không tìm hiểu kỹ về đơn vị phát hành…
Những năm gần đây, thị trường trái phiếu doanh nghiệp ở nước ta đã có những bước phát triển mạnh mẽ, quy mô vốn huy động liên tục tăng lên qua các năm. Một trong những nguyên nhân chính tạo lên sức hút của trái phiếu doanh nghiệp đó là lãi suất do doanh nghiệp phát hành trái phiếu đưa ra luôn ở mức cao. Cụ thể, theo tính toán, trên thị trường tài chính, hiện bình quân lãi suất trái phiếu doanh nghiệp (trừ trái phiếu ngân hàng) thường ở mức khoảng 9,9%/năm; riêng lĩnh vực bất động sản, lãi suất trái phiếu có thể dao động từ 9,5%-11%/năm, cao hơn nhiều so với lãi suất gửi tiết kiệm kỳ hạn dài trên 12 tháng khoảng 5,5% - 6,5%/năm. Trong điều kiện ảnh hưởng của dịch COVID-19, hoạt động sản xuất kinh doanh gặp khó khăn thì mức lợi nhuận này đã khiến cho số người lựa chọn trái phiếu doanh nghiệp để đầu tư ngày càng nhiều.
Tuy nhiên, có một thực tế mà các nhà đầu tư nên biết, đó là thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn có không ít sản phẩm “trái phiếu 3 không” (không tài sản đảm bảo, không bảo lãnh thanh toán, không xếp hạng tín nhiệm). Một số doanh nghiệp có quy mô nhỏ nhưng huy động vốn với khối lượng lớn, lãi suất cao, phát hành không có tài sản bảo đảm hoặc chất lượng tài sản bảo đảm kém. Chất lượng tài sản bảo đảm của trái phiếu hạn chế (chủ yếu là dự án đầu tư, tài sản hình thành trong tương lai hoặc cổ phiếu của doanh nghiệp bất động sản). Như vậy, sẽ tiềm ẩn rất nhiều gặp rủi ro đối với nhà đầu tư nếu hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp gặp khó khăn. Khi đó, doanh nghiệp sẽ khó có thể trả được nợ gốc, lãi trái phiếu cho nhà đầu tư. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch bệnh có nhiều tác động tiêu cực đến nền kinh tế, doanh nghiệp không có tài sản thế chấp và không chứng minh được hiệu quả việc sử dụng vốn sẽ không thể vay được tiền của ngân hàng. Để đối phó với tình trạng này, nhiều doanh nghiệp đã thực hiện phát hành trái phiếu với lãi suất cao nhằm thu hút tiền đầu tư của người dân. Xét về bản chất, phát hành trái phiếu doanh nghiệp là việc huy động vốn, trong đó doanh nghiệp “ghi nợ” nhà đầu tư, bao gồm nợ gốc và nợ lãi trái phiếu. Do vậy, chất lượng tài sản bảo đảm tỷ lệ nghịch với tỷ lệ rủi ro của nhà đầu tư. Nói cách khác, chất lượng tài sản bảo đảm của đơn vị phát hành trái phiếu càng thấp thì tỷ lệ rủi ro đối với nhà đầu tư càng cao. Trước dấu hiệu tăng trưởng “nóng” của thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong nước, nhiều chuyên gia kinh tế đã khuyến cáo nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ rủi ro khi quyết định đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. Đặc biệt, cần hết sức thận trọng khi quyết định mua trái phiếu của doanh nghiệp có tình hình tài chính kém, kinh doanh thua lỗ hay những doanh nghiệp phát hành không có tài sản bảo đảm. Mới đây nhất, đầu tháng 12/2021 vừa qua, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký công điện yêu cầu Bộ Tài chính tiến hành thanh tra, kiểm tra việc phát hành, sử dụng vốn thu được từ trái phiếu doanh nghiệp, nhất là trái phiếu riêng lẻ của các doanh nghiệp bất động sản, ngân hàng có liên quan tới doanh nghiệp bất động sản. Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đã tiến hành đánh giá tình hình thị trường thời gian qua để xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP về phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Trong đó có một số nội dung đáng chú ý như quy định về mục đích phát hành trái phiếu nhằm tăng cường trách nhiệm và nghĩa vụ của doanh nghiệp phát hành trong việc sử dụng tiền thu từ phát hành trái phiếu đúng mục đích; bổ sung quy định về xếp hạng tín nhiệm đối với một số loại trái phiếu phát hành... Thực tế cho thấy, nếu thị trường trái phiếu doanh nghiệp được quản lý tốt thì sẽ giúp doanh nghiệp có điều kiện huy động vốn để phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, trái phiếu doanh nghiệp cũng trở thành một hướng đầu tư hiệu quả, an toàn, bên cạnh việc gửi tiền tiết kiệm. Thiết nghĩ, để thị trường trái phiếu doanh nghiệp trở thành một kênh huy động vốn quan trọng, hiệu quả và hạn chế tối đa rủi ro cho nhà đầu tư, các cơ quan chức năng cần nhanh chóng rà soát, bổ sung, hoàn thiện những quy định pháp lý đối với hoạt động phát hành trái phiếu của doanh nghiệp. Theo đó, doanh nghiệp muốn phát hành trái phiếu thì phải có tài sản bảo đảm, phải có xếp hạng mức độ uy tín; cơ quan chức năng cũng cần có quy trình khoa học, chặt chẽ để kiểm soát, giám sát mục đích, hiệu quả sử dụng nguồn vốn trái phiếu do doanh nghiệp huy động. Đồng thời, các cơ quan quản lý cần tăng cường hoạt động thanh tra, giám sát, kiểm tra phát hiện các doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm, lách quy định trong phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Tiến hành xử phạt nghiêm, công bố rộng rãi trên phương tiện thông tin đại chúng về các hành vi vi phạm của các cá nhân, doanh nghiệp. Trường hợp xác định có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của nhà đầu tư, khẩn trương chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật. Đặc biệt, các nhà đầu tư cần tỉnh táo trước những lời chào mời hấp dẫn, những mức lãi suất cao bất thường trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Lãi suất cao sẽ luôn đi kèm với nguy cơ rủi ro cao. Vì vậy, nhà đầu tư không nên mua trái phiếu thông qua chào mời của các tổ chức cung cấp dịch vụ như công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại khi chưa tìm hiểu kỹ về tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành; mục đích sử dụng vốn, chất lượng tài sản bảo đảm… TL
Các kênh đầu tư thông dụng cho cá nhân
Mỗi kênh đầu tư dù truyền thống hay mới đều có những ưu điểm và khuyết điểm khác nhau, rủi ro đầu tư và lợi nhuận đầu tư kỳ vọng khác nhau. Bài phân tích dưới đây sẽ tóm tắt sơ lược về các kênh đầu tư khác nhau để giúp nhà đầu tư cá nhân có bức tranh tổng quát hơn về những lựa chọn hiện có của mình. Bài viết này thể hiện quan điểm riêng và không mang tính chất khẳng định về đầu tư hay dự đoán về tính sinh lời của từng loại tài sản.
Được ví von là một hình thức tích lũy “ăn chắc mặc bền” vì tính an toàn cao và mang đến thu nhập ổn định từ lãi suất ngân hàng mỗi tháng, gửi tiết kiệm là hình thức tích lũy truyền thống mà mỗi gia đình đều nghĩ đến khi có tiền nhàn rỗi.
Theo các chuyên gia tài chính trên thế giới và trong nước, thì tiền gửi tiết kiệm nhàn rỗi chỉ nên được xem là phương pháp “tạm trú” để bảo toàn vốn khi thị trường biến động hoặc khi chờ tìm kiếm kênh đầu tư dài hạn phù hợp.
Từ xa xưa, người Viêt Nam đã có truyền thống mua vàng làm của để dành. Vàng vẫn luôn thu hút sự quan tâm của mọi người và được xem là tài sản an toàn nhất, đặc biệt là dựa trên quan điểm chống lại lạm phát và sự mất giá của tiền Đồng.
Có thể nhìn nhận một cách tương đối rằng trong dài hạn và theo xu hướng đã xảy ra tại các thị trường đã phát triển, vàng sẽ trở thành một công cụ phòng thủ và tích lũy hơn là phương tiện đầu tư công chúng.
Đầu tư bất động sản, sở hữu bất động sản vốn là kênh đầu tư đặc biệt được ưa chuộng tại các quốc gia Châu Á và Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ. Chịu ảnh hưởng bởi tâm lý thích sở hữu đất đai và xu hướng tăng giá về dài hạn của bất động sản, đây là kênh đầu tư được nhiều người lựa chọn khi có nguồn tài chính lớn.
Ưu điểm:
Khuyết điểm:
Số liệu lịch sử tại các thị trường khác trên thế giới cho thấy đầu tư cổ phiếu là một trong những kênh đầu tư đem lại tỷ suất sinh lời cao trong dài hạn. Đầu tư cổ phiếu là kênh đầu tư phổ biến tại các thị trường phát triển, tuy nhiên tại Việt Nam dù thị trường chứng khoán đã có lịch sử phát triển gần 15 năm, đầu tư cổ phiếu vẫn là một kênh đầu tư rất mới đối với đại đa số quần chúng.
Ưu điểm:
Khuyết điểm:
|