Thức ăn cho vật nuôi là những sản phẩm có nguồn gốc từ thực vật, động vật, khoáng vật; cung cấp dinh dưỡng cho vật nuôi, phù hợp với đặc điểm sinh lí và cấu tạo của cơ quan tiêu hóa và hấp thụ để sống, để phát triển bình thường trong một thời gian dài.
1. Một số loại thức ăn thường dùng trong chăn nuôi
a. Thức ăn tinh
- Thức ăn giàu năng lượng: hạt ngũ cốc giàu tinh bột...
- Thức ăn giàu protein: hạt đậu, đỗ, khô dầu, bột cá…
b. Thức ăn xanh
- Thức ăn xanh là các loại rau xanh, cỏ tươi và thức ăn ủ xanh.
- Thức ăn xanh gồm cây họ đậu [cây điền thanh, cây keo giậu,…] , bèo dâu, bèo tấm, rau muống, cây ngô non, lá su hào, bắp cải, cây lạc…
c. Thức ăn thô
- Cỏ khô: là thức ăn dự trữ rất tốt cho trâu, bò về mùa đông. Lợn và gia cầm có thể cho ăn cỏ khô dưới dạng bột cỏ.
- Rơm, rạ: có tỉ lệ xơ cao, nghèo chất dinh dưỡng.
d. Thức ăn hỗn hợp
- Thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh
- Thức ăn hỗn hợp đậm đặc
2. Đặc điểm 1 số loại thức ăn của vật nuôi
a. Thức ăn tinh
- Đặc điểm của thức ăn tinh:
- Hàm lượng các chất dinh dưỡng cao.
- Được sử dụng nhiều trong khẩu phần của lợn, gia cầm
- Để sử dụng thức ăn tinh có hiệu quả, cần phải:
- Phối hợp và chế biến phù hợp với từng đối tượng vật nuôi
- Cần bảo quản cẩn thận vì dễ bị ẩm, mốc, sâu mọt và chuột phá hoại.
b. Thức ăn xanh
- Cỏ tươi: Cỏ tươi chứa hầu hết các chất dinh dưỡng cần thiết cho động vật ăn cỏ. Trong vật chất khô của cỏ tươi chứa nhiều vitamin E, caroten và các chất khoáng.
- Rau bèo: Rau bèo chứa các chất dinh dưỡng dễ tiêu hóa, giàu khoáng và vitamin C.
- Thức ăn ủ xanh: Là thức ăn xanh được ủ yếm khí để dự trữ cho trâu, bò ăn trong mùa đông. Cỏ ủ tốt không bị mất chất dinh dưỡng, mùi vị thơm ngon, vật nuôi rất thích ăn.
b. Thức ăn thô
- Là loại thức ăn dự trữ cho trâu bò về mùa đông
- Biện pháp nâng cao tỉ lệ tiêu hóa của thức ăn thô:
- Phương pháp kiềm hóa: Hạt được ngâm hoặc phun bằng dung dịch xút nồng độ 2,5-4% phụ thuộc vào loại hạt, cũng có thể sử dụng amoniac để làm thay đổi tính chất vật lý, hóa học của hạt.
- Ủ với urê: Là sử dụng urê để ủ các thức ăn thô như rơm, lá sắn…
c. Thức ăn hỗn hợp
- Thức ăn được chế biến sẵn.
- Phối hợp nhiều loại nguyên liệu theo những công thức đã được tính toán.
- Nhằm đáp ứng nhu cầu của vật nuôi theo từng giai đoạn phát triển và mục đích sản xuất.
II. Sản xuất thức ăn hỗn hợp cho vật nuôi
1. Vai trò của thức ăn hỗn hợp
- Thức ăn hỗn hợp có đầy đủ và cân đối các thành phần dinh dưỡng.
- Tăng hiệu quả sử dụng.
- Giảm chi phí thức ăn, chi phí chế biến, bảo quản,…
- Đem lại hiệu quả kinh tế cao trong chăn nuôi.
- Tiết kiệm được nhân công.
- Hạn chế được dịch bệnh cho vật nuôi.
- Đáp ứng yêu cầu chăn nuôi lấy sản phẩm để xuất khẩu.
2. Các loại thức ăn hỗn hợp
a. Thức ăn hỗn hợp đậm đặc
Khái niệm: Là hỗn hợp thức ăn có tỉ lệ protein, khoáng,vitamin cao [ở mức độ đậm đặc].
Khi sử dụng phải bổ sung thêm các loại thức ăn khác cho phù hợp [thường là các thức ăn giàu năng lượng như ngô, cám gạo…].
Ví dụ: Thức ăn hỗn hợp đậm đặc dạng bột do công ty VINA dùng trong chăn nuôi lợn nái hậu bị, lợn nái chửa, nái nuôi con và lợn đực giống.
a. Thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh: SGK
Khái niệm: Là thức ăn hỗn hợp đã được bảo đảm đáp ứng đầy đủ và hợp lý nhu cầu dinh dưỡng của từng loại vật nuôi. Khi dùng, thường không phải bổ sung các loại thức ăn khác.
Ví dụ: Thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh do công ty VINA [Biên Hòa - Đồng Nai] sản xuất mã số 6 dùng cho lợn từ 30 – 60kg.
3. Quy trình công nghệ sản xuất thức ăn hỗn hợp
- Sản xuất thành dạng bột hoặc viên
- Sản xuất tại các nhà máy quy mô lớn, dây chuyền công nghệ bằng máy móc hiện đậi đảm bảo vệ sinh, chất lượng.
Quy trình sản xuất: 5 bước SGK
+ Bước 1 : Lựa chọn nguyên liệu chất lượng tốt
+ Bước 2 : Làm sạch, sấy khô, nghiền nhỏ riêng từng loại nguyên liệu
+ Bước 3 : Cân và phối trộn theo tỉ lệ đã tính toán sẵn
+ Bước 4 : Ép viên sấy khô
+ Bước 5 : Đóng bao gắn nhãn hiệu bảo quản
Hình 29.4. Quy trình công nghệ sản xuất thức ăn hỗn hợp cho vật nuôi
Thức ăn hỗn hợp có thể sản xuất thành dạng bột [bước 1-2-3-5] hoặc dạng viên [bước 1-2-3-4-5]
Một số hình ảnh sản xuất thức ăn hỗn hợp
Một số sản phẩm thức ăn chăn nuôi hỗn hợp
Lời kết
Như tên tiêu đề của bài Sản xuất thức ăn cho vật nuôi, sau khi học xong bài này các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm sau:
- Hiểu được đặc điểm của một số loại thức ăn thường dùng trong chăn nuôi.
- Biết được quy trình sản xuất thức ăn hỗn hợp cho vật nuôi và hiểu được vai trò của thức ăn hỗn hợp trong việc phát triển chăn nuôi.
Hay nhất
Một số phương pháp chế biến thức ăn vật nuôi:
- Nghiền nhỏ: đối với thức ăn dạng hạt như lúa, ngô, đậu.
- Cắt ngắn: dùng cho thức ăn thô xanh như cỏ, rơm, rạ.
- Hấp, nấu [dùng nhiệt]: đối với thức ăn có chất độc hại để ức chế chất độc, dùng cho thức ăn khó tiêu để làm biến đổi cấu trúc thức ăn giúp dễ tiêu hơn
- Lên men, đường hóa: dùng cho thức ăn giàutinh bột để cắt ngắn mạch tinh bột, giúp vật nuôi dễ tiêu hóa.
- Tạo thức ăn hỗn hợp: trộn nhiều loại thức ăn đã qua xử lí để tạo bữa ăn cân bằng dinh dưỡng cho vật nuôi.
Trong chăn nuôi, việc chế biến thức ăn phù hợp với độ tuổi, điều kiện chăn nuôi và tình trạng sức khỏe của vật nuôi là rất quan trọng. Để chế biến thức ăn cho vật nuôi, có rất nhiều phương pháp và cách thực hiện mà chủ nuôi có thể áp dụng để thay đổi dạng thức ăn khác nhau. Nếu bạn chưa biết hết những phương pháp chế biến thức ăn vật nuôi thì đừng bỏ qua bài viết dưới đây của Hikato Pharma.
Phối trộn hỗn hợp
Phối trộn hỗn hợp các nguyên liệu thức ăn lại với nhau vẫn luôn là phương pháp chế biến thức ăn vật nuôi phổ biến nhất hiện nay. Với phương pháp này, mọi loại thức ăn hay nguyên liệu có sẵn đều có thể phối trộn với nhau và cho vật nuôi ăn. Ưu điểm của phương pháp này là nó giúp cung cấp đầy đủ và đa dạng các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của vật nuôi.
Thông thường, cách phối trộn hỗn hợp thức ăn sẽ sử dụng các loại nguyên liệu được nghiền nhỏ hay nguyên liệu đã qua xử lý. Tiếp đó, tùy theo từng công thức và độ tuổi, tình trạng khác nhau của vật nuôi mà người nuôi có thể thực hiện phối kết hợp theo tỷ lệ hợp lý. Sau khi phối trộn, vật nuôi có thể trực tiếp ăn luôn thành phẩm hoặc người nuôi tiếp tục chế biến, phơi khô thành các dạng khác để tiếp tục sử dụng.
Chia nhỏ thức ăn
Chia nhỏ thức ăn cũng là một cách chế biến thức ăn vật nuôi phổ biến hiện nay. Trong cách này, các loại nguyên liệu thức ăn thô thường sẽ được sử dụng máy xắt để xay nhuyễn hay băm nghiền ra thành kích thước nhỏ để vật nuôi ăn trực tiếp hay phối trộn hỗn hợp cùng nhiều nguyên liệu khác. Ưu điểm của phương pháp này là giúp vật nuôi ăn nhai dễ dàng hơn, hạn chế các vấn đề ảnh hưởng đến đường tiêu hóa và hấp thụ.
Việc phân chia nhỏ thức ăn cũng giúp người nuôi tiết kiệm, tránh lãng phí nguyên liệu thức ăn sử dụng hơn. Đặc biệt, người nuôi có thể nghiền nhỏ thành cám hoặc dạng bột và cho vật nuôi ăn trực tiếp sẽ thuận tiện nhất.
Lên men
Một phương pháp chế biến thức ăn vật nuôi hiệu quả và phù hợp cho những khu vực chăn nuôi không có đầy đủ điều kiện về nguyên liệu và trang bị đó là lên men. Ưu điểm của phương pháp chế biến này là nó giúp người nuôi dự trữ và bảo quản được số lượng lớn nguyên liệu, các vi sinh vật có lợi trong nguyên liệu cũng dễ dàng chuyển hóa, không bị phân hủy theo thời gian. Cách này có thể áp dụng cho những loại nguyên liệu thức ăn thô hay nhiều loại hạt giàu tinh bột.
Sử dụng nhiệt đun nấu
Với những nguyên liệu thức ăn tươi sống, phương pháp chế biến hữu hiệu nhất đó là sử dụng nhiệt để đun nấu. Ưu điểm của việc sử dụng nhiệt đun nấu sẽ giúp loại bỏ được các chất độc hại hay khó tiêu trên nguyên liệu trước khi cho vật nuôi ăn.
Đồng thời, việc sử dụng nhiệt đun nấu cũng giúp tạo hương vị mới cho thức ăn, tăng cường khả năng hấp thụ và hạn chế tình trạng đau bụng, ảnh hưởng tiêu hóa của vật nuôi. Khi ăn thức ăn chín đã được đun nấu, vật nuôi cũng dễ chuyển hóa dinh dưỡng đảm bảo phát triển ổn định hơn.
Hikato Pharma – Cung cấp thuốc thú y, sản phẩm dinh dưỡng cho vật nuôi
Bên cạnh việc chế biến thức ăn cho thú cưng hay vật nuôi, chủ nuôi cũng cần chú ý đến tình trạng sức khỏe và cung cấp các sản phẩm dinh dưỡng cho vật nuôi. Đặc biệt, nếu chủ nuôi đang cần tìm địa chỉ cung cấp thuốc thú y, sản phẩm dinh dưỡng uy tín, chất lượng thì hãy đến với Hikato Pharma.
Tại Hikato Pharma, chúng tôi đã nghiên cứu và sản xuất, cung cấp các sản phẩm thuốc thú y, sản phẩm dinh dưỡng đa dạng cho từng tình trạng và loại vật nuôi cụ thể. Khách hàng cũng không cần lo lắng về mức giá sản phẩm cũng như quyền lợi mua hàng bởi chúng tôi đã xây dựng chính sách giá hợp lý, bảo hành, vận chuyển rõ ràng, cụ thể.
Tóm lại, khi chủ nuôi áp dụng bất cứ phương pháp chế biến thức ăn vật nuôi nào cũng cần lưu ý đến nguyên tắc thay đổi đa dạng nguyên liệu, cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và sử dụng thuốc thú ý kịp thời theo tình trạng cơ thể để đảm bảo vật nuôi phát triển ổn định.
Nếu có bất cứ thắc mắc trong quá trình chăn nuôi hay cần tư vấn, hỗ trợ về sản phẩm của Hikato Pharma thì hãy liên hệ ngay vào hotline 096 9343 445.