[1]NĂM HỌC: 2015- 2016 . [2] KIỂM TRA BÀI CU Câu hỏi: Ưu thế lai là gì? Đặc điểm của ưu thế lai? Giả thuyết giải thích ưu thế lai?. [3] Tiết 22: TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO. [4] Quy trình tạo giống bằng tác nhân đột biến Xử lí mẫu vật bằng tác nhân gây đột biến. Chọn lọc các thể đột biến có kiểu hình mong muốn. Tạo dòng thuần chủng cho thể đột biến được chọn. Nghiên cứu SGK cho biết các bước trong quy trình tạo giống bằng phương pháp gây đột biến? Trong các bước trên bước nào quan trọng nhất? Để thực hiện bước này cần chú ý điều gì?. [5] Quy trình tạo giống bằng tác nhân đột biến Tác nhân Xử lí mẫu vật bằng tác nhân gây đột biến. Chọn lọc thể đột biến có kiểu hình mong muốn. Tạo dòng thuần chủng cho thể ĐB được chọn. ĐỐI TƯỢNG. Cường độ. Thời gian. [6] Tác nhân vật lí: Tia phóng xạ, tia tử ngoại, sốc nhiệt. Tác nhân hóa học: 5-BU, EMS… Consixin. Vị trí tác động của tác nhân gây đột biến ở TV. [7] Phương pháp tạo giống bằng gây đột biến thích hợp với những đối tượng sinh vật nào?. [8] THÀNH TỰU TẠO GIỐNG ĐỘT BIẾN. Bưởi [3n] không hạt. [9] Cam CARA CARA không hạt [hiện trồng ở Đà lạt]. Cam mật [3n] không hạt. [10] Dưa hấu tam bội [3n] không hạt. [11] Dâu tằm tam bội [3n]. [12] Cà chua DT 28: Chọn tạo bằng phương pháp đột biến thực nghiệm. [13] Ngô DT6: chín sớm, năng suất cao, hàm lượng Pr tăng 1,5%... [14] Gièng lúa thơm đét biÕn Basmati: Thời gian sinh trưởng 3 thỏng, hạt dài thon, đẹp, và năng suất tăng gÊp 2 - 2,5 lÇn so víi gièng gèc.. [15] Giống hoa cúc VCM1 [Cải tiến từ giống gốc là hoa cúc CN43 có hoa màu trắng được nhập nội từ Hà Lan bằng chiếu xạ in vitro]. [16] [17] Nuôi cấy mô ở Viện Di truyền. [18] Hoa Phong lan nuôi cấy mô. [19] Công ty cổ phần Giống - Vật tư công nghệ cao Việt Nam Nhân giống vô tính một số giống Lily nhập nội. [20] Chuối nuôi cấy mô trong vườn ươm. Chuối nuôi cấy mô trồng ngoài đồng. [21] Dứa. [22] NHÂN GIỐNG VÔ TÍNH “BẰNG PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ” Ở CÂY BẠCH ĐÀN. [23] Sơ đồ tóm tắt quy trình lai tế bào xôma. [2n] 2n= 24. TB trần TB lai 72 NST [24+48] [2n]. 2n= 48. Cây lai Pomato 72 NST [24+48]. [24] Kết quả lai giữa Khoai tây và Cà chua do sinh viên Việt Nam tạo ra năm 2010. [25] Kết quả lai giữa Khoai tây và cà chua do các nhà làm vườn nước Anh tạo ra năm 2013. [26] 2. Cây con. 1. Cây con. [27] Tế bào đơn bội [n] AB Hạt phấn [n] AB. Lưỡng bội hóa Cây lưỡng bội [2n] AABB. Cây đơn bội [n] AB. [28] Cho nhân TB tuyến vú Chuyển nhân TB tuyến vú vào TBC của trứng. Cừu 1 Cho TBC của trứng. Nuôi cây trong ống nghiệm. Cừu 2. Cừu con ra đời [Dolly]. . Cừu 3 Phôi sớm Cấy phôi vào tử cung. [29] Cừu Dolly. - Cừu cái Dolly ra đời [ 1996] tại Scotland, gây chấn động toàn cầu khi trở thành con vật được nhân bản đầu tiên. - Dolly đã 3 lần sinh nở với 6 đứa con. Lên 5 tuổi, Dolly bị mắc chứng viêm khớp và trở nên đi lại khó khăn. Năm 2003 [7 tuổi] nó đã được tiêm một mũi tiêm gây chết không đau đớn [cái chết êm ái] nhằm thoát khỏi bệnh phổi đang trở nên trầm trọng. -Tỷ lệ thất bại của trứng cũng khá cao và trong số những phôi thành công thì có rất nhiều phôi bị lỗi, như trường hợp của Dolly đã bị chết sớm. Nguyên nhân do phần mềm gene không được chuyển giao hoàn toàn hoặc bị hư hỏng trong lúc chuyển.. [30] Nhân bản vô tính chó cưng ▼ Nếu bạn có 1 con chó có kiểu gen quý hiếm, làm thế nào để bạn có thể tạo ra nhiều con chó có kiểu gen y hệtTiến hành: con chó của bạn? Công ty RNL Bio [Hàn Quốc]. Những chú chó này được nhân bản từ tế bào của một con chó giống Booger.. Năm thành công: 2005. [31] Nhân bản chuột chết. Người tiến hành: Năm nghiên cứu thành công: Nhóm nghiêu cứu của Trung tâm Sinh học phát triển tại Tháng 11 [Nhật năm Bản] 2008 thành phố Kobe Con chuột đã chết đượcHậu 16 năm duệ của con chuột chết. [32] Nhân bản cá trạch. Người tiến hành: GS.TS Nguyễn Mộng Hùng và nhà khoa học Nga Nikitina.. [33] Lạc đà Injaz Tiến hành: Trung tâm nhân giống lạc đà và Viện nghiên cứu thú y trung ương của Các tiểu vương quốc Ảrập Thống nhất nhân bản từ một con lạc đà bị giết lấy thịt năm 2005.. Chào đời: 8/4/2009. [34] Chuột nhân bản từ tế bào lấy từ da [Mỹ]. Ngựa nhân bản vô tính ở Ý. Khỉ nhân bản vô tính [Anh]. Sói nhân bản vô tính ở Hàn Quốc [2005]. [35] Vooc quần đùi trắng. Sếu đầu đỏ. Sao la. [36] Quy trình cấy truyền phôi bò. [37] CỦNG CỐ Câu 1. Trong các bước sau đây: I. Chọn lọc cá thể có kiểu hình mong muốn. II. Tạo dòng thuần. III. Xử lí mẫu vật bằng tác nhân đột biến. Quy trình tạo giống mới bằng phương pháp gây đột biến theo trình tự nào sau đây? A. I --> --> II --> III. B. III --> II --> I. C. II --> III --> I. D. III --> I --> II.. [38] CỦNG CỐ Câu 2: Trong kĩ thuật lai tế bào, các tế bào trần là: a. b. c. d.. các tế bào xôma tự do được tách ra từ mô sinh dưỡng các tế bào đã được xử lí làm tan màng sinh chất các tế bào đã được xử lí làm tan thành tế bào các tế bào khác loài đã hoà nhập để trở thành tế bào lai. [39] CỦNG CỐ Câu 3. Phương pháp nuôi cấy hạt phấn là: A. Cho mọc thành cây đơn bội rồi đa bội hóa cây lưỡng bội. B. Dùng hóa chất để nuôi cấy tạo cây lưỡng bội. C. Cho những giao tử đơn bội giao phấn tạo cây lưỡng bội. D. Cho giao tử đơn bội nuôi cấy trong môi trường đủ chất dinh dưỡng phát triển thành cây lưỡng bội.. [40] CỦNG CỐ Câu 4. Điều nào sau đây không đúng với nhân bản vô tính ở động vật bằng kỹ thuật chuyển nhân? A. Cần có sự tham gia của nhân tế bào sinh dục. B. ĐV có vú có thể nhân bản từ tế bào xôma. C. Cần có sự tham gia tế bào chất của noãn bào. D. Có thể tạo ra giống ĐV mang gen người.. [41] CỦNG CỐ Câu 5: Chia cắt một phôi động vật thành nhiều phôi, rồi cấy vào tử cung của các con cái khác nhau từ đó nhanh chóng tạo ra hàng loạt con có kiểu gen giống nhau được gọi là phương pháp: a. b. c. d.. Nuôi cấy hợp tử. Kỹ thuật chuyển Cấy truyền phôi Nhân giống đột biến. [42] Câu 6. Để tạo ra cơ thể mang bộ nhiễm sắc thể của 2 loài khác nhau mà không qua sinh sản hữu tính người ta sử dụng phương pháp A. đột biến nhân tạo. B. lai tế bào. C. kĩ thuật di truyền. D. chọn lọc cá thể.. [43] [44] 1. Trả lời các câu hỏi và bài tập trong SGK 2. Đọc bài 20: TẠO GIỐNG NHỜ CÔNG NGHỆ GEN. [45] * Yêu cầu: Nghiên cứu SGK SH 12 trang 80, hoàn thành nội dung PHT sau: 1. Công nghệ tế bào thực vật. Phương pháp Nuôi cấy mô, tế bào Lai tế bào sinh dưỡng[Xô ma] Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn. Cách tiến hành. Kết quả [Ứng dụng]. [46] NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP Phương pháp Nuôi cấy mô, tế bào. Lai tế bào sinh dưỡng [Xô ma]. Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn. Cách tiến hành - Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong ống nghiệm → Tái sinh thành cây.. Kết quả [Ứng dụng]. [47] NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP Phương pháp Nuôi cấy mô, tế bào. Lai tế bào sinh dưỡng [Xô ma]. Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn. Cách tiến hành - Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong ống nghiệm → Tái sinh thành cây.. Kết quả [Ứng dụng] - Tạo quần thể cây trồng đồng nhất về kiểu gen. - Nhân giống nhanh, số lượng lớn.. [48] NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP Phương pháp Nuôi cấy mô, tế bào. Cách tiến hành. Kết quả [Ứng dụng]. - Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong ống nghiệm → Tái sinh thành cây.. - Tạo quần thể cây trồng đồng nhất về kiểu gen.. - Loại bỏ thành tế bào của các tế Lai tế bào bào lai khác loài → Tế bào trần. sinh dưỡng - Dung hợp hai tế bào trần → tế [Xô ma] bào lai - Nuôi tế bào lai → Cây lai khác loài.. Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn. - Nhân giống nhanh, số lượng lớn.. [49] NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP Phương pháp Nuôi cấy mô, tế bào. Cách tiến hành. Kết quả [Ứng dụng]. - Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong ống nghiệm → Tái sinh thành cây.. - Tạo quần thể cây trồng đồng nhất về kiểu gen.. - Loại bỏ thành tế bào của các tế Lai tế bào bào lai khác loài → Tế bào trần. sinh dưỡng - Dung hợp hai tế bào trần → tế [Xô ma] bào lai - Nuôi tế bào lai → Cây lai khác loài.. Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn. - Nhân giống nhanh, số lượng lớn. - Tạo cây lai khác loài, [ không qua lai hữu tính].. [50] NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP Phương pháp. Cách tiến hành. Kết quả [Ứng dụng] - Tạo quần thể cây trồng đồng nhất về kiểu gen.. Nuôi cấy mô, tế bào. - Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong ống nghiệm → Tái sinh thành cây.. Lai tế bào sinh dưỡng [Xô ma]. - Loại bỏ thành tế bào của các tế - Tạo cây lai khác loài, bào lai khác loài → Tế bào trần. [ không qua lai hữu - Dung hợp hai tế bào trần → tế tính]. bào lai - Nuôi tế bào lai → Cây lai khác loài.. Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn. - Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn trong ống nghiệm → Cây đơn bội. - Tế bào đơn bội [n] lưỡng bội hóa Cây lưỡng bội [2n]. - Nhân giống nhanh, số lượng lớn.. [51] NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP Phương pháp. Cách tiến hành. Kết quả [Ứng dụng] - Tạo quần thể cây trồng đồng nhất về kiểu gen.. Nuôi cấy mô, tế bào. - Nuôi cấy mô hay tế bào thực vật trong ống nghiệm → Tái sinh thành cây.. Lai tế bào sinh dưỡng [Xô ma]. - Loại bỏ thành tế bào của các tế - Tạo cây lai khác loài, bào lai khác loài → Tế bào trần. [ không qua lai hữu - Dung hợp hai tế bào trần → tế tính]. bào lai - Nuôi tế bào lai → Cây lai khác loài.. Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn. - Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn trong ống nghiệm → Cây đơn bội.. - Nhân giống nhanh, số lượng lớn.. - Tạo các cây lưỡng bội đồng hợp về tất cả các gen → Tính trạng ổn - Tế bào đơn bội [n] lưỡng bội hóa định. Cây lưỡng bội [2n]. [52] * Yêu cầu: Nghiên cứu SGK SH 12 trang 80, 81 hoàn thành nội dung PHT sau: 2. Công nghệ tế bào động vật. Phương pháp. Nhân bản vô tính động vật. Cấy truyền phôi. Cách tiến hành. Kết quả [Ứng dụng]. [53] NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP. Phương pháp. Cách tiến hành. Nhân bản 1. Tách nhân tế bào của động vật vô tính cần nhân bản. Tách tế bào trứng và động vật loại bỏ nhân. 2. Cho nhân tế bào cần nhân bản vào tế bào trứng đã mất nhân ->Phôi. 3. Chuyển phôi vào tử cung của con cái khác cho mang thai, sinh đẻ bình thường.. Cấy truyền phôi. Kết quả [Ứng dụng] - Nhân bản nhiều loài động vật [đặc biệt là động vật biến đổi gen].. [54] NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP. Phương pháp. Cách tiến hành. Kết quả [Ứng dụng]. Nhân bản 1. Tách nhân tế bào của động vật - Nhân bản động vô tính cần nhân bản. Tách tế bào trứng và vật [đặc biệt là động vật loại bỏ nhân. động vật biến đổi 2. Cho nhân vào tế bào trứng đã bị lấy mất nhân. 3. Nuôi tế bào này trong ống nghiệm → phôi.. gen].. 4. Chuyển phôi vào tử cung của con cái cho mang thai, sinh đẻ bình thường.. Cấy truyền phôi. - Lấy phôi từ động vật cho -> tách thành nhiều phôi → cấy các phôi này vào động vật nhận để mang thai và sinh đẻ bình thường.. - Tạo nhiều con vật kiểu gen giống nhau trong thời gian ngắn.. [55]