Say tàu xe có thể là cơn ác mộng của rất nhiều người. Mỗi lần đi xe khách, bạn lại khổ sở vì tình trạng này mà không biết làm sao để thoát khỏi nó. Bạn thắc mắc tại sao mình lại cứ bị say tàu xe? Cách chống say xe thế nào?
Say tàu xe là tình trạng mất ổn định của tai trong do xe lắc hoặc bất kỳ tác động nào tới tai trong. Bạn có thể phòng ngừa và chống say xe bằng nhiều cách.
Tại sao bạn lại bị say tàu xe?
Não bộ có thể cảm nhận sự chuyển động của cơ thể qua các con đường khác nhau bằng hệ thần kinh bao gồm cả tai trong, mắt và các mô của cơ thể. Khi cơ thể di chuyển có chủ ý, ví dụ như khi đi bộ, não sẽ điều khiển bằng cách tổng hợp các thông tin về con đường bạn đang đi.
Tuy nhiên, khi bạn đi xe khách hay đi tàu thì khác. Các triệu chứng say tàu xe xuất hiện khi hệ thống thần kinh trung ương nhận được các thông điệp mâu thuẫn từ các hệ thống cảm giác: tai trong, mắt, các thụ thể áp lực da và các cơ quan cảm thụ khớp.
Ví dụ như nếu bạn ngồi trên thuyền hoặc trong xe hơi [không nhìn ra ngoài cửa sổ], tai trong sẽ gửi tín hiệu rằng bạn đang cử động lên và xuống, trái và phải, nhưng đôi mắt lại chỉ thấy được cảnh tĩnh. Do đó, người ta giả thiết rằng xung đột giữa các tín hiệu truyền đến hệ thần kinh gây ra tình trạng say tàu xe.
Những dấu hiệu nào cho thấy bạn bị say tàu xe?
Khi bị say xe, bạn sẽ cảm thấy:
- Buồn nôn
- Da nhợt nhạt
- Đổ mồ hôi
- Tiết nước bọt nhiều
- Hơi thở ngắn
- Chóng mặt, buồn ngủ
- Khó chịu, mệt mỏi.
Ngoài ra, các dấu hiệu sau cũng cho thấy bạn bị say xe nhẹ:
- Đau đầu
- Lo lắng nhẹ
- Ngáp.
Có những biện pháp nào để chống say tàu xe?
Các triệu chứng say xe thường chấm dứt khi xe dừng hẳn. Tuy nhiên, điều này không hoàn toàn đúng. Đối với một số người, các triệu chứng này có thể kéo dài một vài ngày sau khi chuyến đi kết thúc. Do đó, bạn nên thực hiện nhiều cách khi đang đi xe để chống say xe như sau:
Nhìn vào chân trời
Các nhà khoa học khuyên bạn nên nhìn ra ngoài cửa sổ khi xe đang di chuyển và nhìn về phía chân trời theo hướng xe đi. Nhờ đó, mắt bạn sẽ nhìn thấy sự chuyển động và các tín hiệu truyền đến não sẽ không bị mâu thuẫn với nhau.
Vào ban đêm hoặc trên tàu không có cửa sổ, bạn nên nhắm mắt lại hoặc nếu có thể, hãy ngủ một lát. Điều này giải quyết mâu thuẫn giữa các tín hiệu truyền đến não của mắt và tai trong.
Nhai kẹo cao su
Một phương pháp đơn giản để giảm nhẹ tình trạng say xe thông thường là nhai kẹo cao su. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể ăn đồ ngọt hay nhai bất cứ thứ gì có thể làm giảm tác động sai giữa các tín hiệu truyền đến não, mắt và tai trong.
Hít thở không khí trong lành
Không khí trong lành, mát mẻ cũng có thể làm giảm nhẹ tình trạng say tàu xe. Vì thế, xe cũng cần được vệ sinh sạch sẽ để không khí trong lành.
Dùng gừng
Bạn có thể nhai gừng tươi hoặc dùng thuốc gừng để làm giảm các triệu chứng. Hiện nay các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu thêm về việc nhai gừng có ích cho tình trạng say xe hay không.
Bấm huyệt
Một số nghiên cứu cho thấy rằng bấm huyệt có thể giúp làm giảm các triệu chứng của say tàu xe như châm cứu.
Một số mẹo để ngăn ngừa say tàu xe
Sau đây là một số mẹo quan trọng để ngăn ngừa tình trạng say tàu xe:
- Bạn nên ngồi ở vị trí sao cho mắt, tai trong có thể cảm nhận và nhìn cùng một chuyển động
- Trong xe hơi, bạn ngồi ở ghế trước và nhìn cảnh quan ở phía xa
- Trên thuyền, bạn lên trên boong và theo dõi chuyển động của đường chân trời
- Trong máy bay, bạn ngồi bên cửa sổ và nhìn ra ngoài. Ngoài ra, bạn hãy chọn chỗ ngồi ở khu vực giữa máy bay, gần cánh, nơi có ít chuyển động nhất
- Không đọc sách báo khi đang đi xe, máy bay… nếu bạn bị say tàu xe và không ngồi vào ghế quay mặt về phía sau
- Bạn không nên nói chuyện với người đang bị say tàu xe
- Tránh các mùi mạnh và thực phẩm nhiều gia vị ngay trước và trong khi đi xe.
Các nghiên cứu y học vẫn chưa đưa ra bằng chứng cho thấy các biện pháp chữa bệnh dân gian phổ biến như dùng bánh quy soda và nước 7 Up hoặc các sản phẩm gừng có hiệu quả trong việc giảm triệu chứng say tàu xe. Do đó, nếu dùng những thực phẩm, thức uống trên mà không mang lại hiệu quả, bạn nên dừng lại ngay nhé.
Thuốc cũng là một cách tốt để ngăn ngừa say tàu xe trước khi đi du lịch. Dưới đây là một số loại thuốc bạn có thể sử dụng:
- Scopolamine: Đây là loại thuốc thường dùng nhất cho bệnh say tàu xe. Bạn nên dùng thuốc trước khi các triệu chứng say tàu xe bắt đầu xuất hiện. Thông thường, thuốc có dạng miếng dán được sử dụng phía sau tai 6–8 giờ trước khi đi du lịch.
- Promethazine: Bạn nên dùng 2 giờ trước khi đi du lịch. Tác dụng của thuốc sẽ kéo dài 6–8 giờ. Ngoài ra, bạn có thể cảm thấy buồn ngủ và khô miệng do tác dụng phụ của thuốc.
- Cyclizine: có hiệu quả nhất khi bạn dùng ít nhất 30 phút trước khi đi du lịch. Bạn không nên dùng cho trẻ em dưới 6 tuổi và thuốc có các phản ứng phụ tương tự như scopolamine.
- Dimenhydrinate: Bạn nên uống thuốc 4–8 giờ 1 lần. Tuy nhiên, thuốc cũng có tác dụng phụ tương tự như scopolamine.
- Meclizine [Bonine®]: Bạn nên sử dụng loại thuốc này 1 giờ trước khi đi du lịch để đạt hiệu quả tốt nhất. Tuy nhiên, bạn lưu ý không nên dùng thuốc cho trẻ dưới 12 tuổi. Ngoài ra, bạn cũng có thể bị buồn ngủ và khô miệng do tác dụng phụ của thuốc.
Trên đây là một số điều bạn nên biết về nguyên nhân và cách chữa trị, phòng tránh say tàu xe.
Bạn biết đấy, say tàu xe là cảm giác cực kỳ khó chịu và mệt mỏi. Bạn đã chịu đựng cảm giác này trong bao lâu rồi? Có thể những biện pháp trên sẽ giúp ích cho bạn rất nhiều. Ngoài ra, nếu bạn đi xe nhiều lần thì bạn sẽ dần cảm thấy quen và không còn mệt mỏi vì say xe nữa. Do đó, bạn đừng quá lo lắng về tình trạng này nhé!
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Say xe – Kẻ phá hỏng những chuyến đi và là nỗi ác mộng của không chỉ người say xe mà còn là cánh tài xế. Đối với những người thường xuyên phải di chuyển bằng những phương tiện như ô tô, tàu hỏa, máy bay…, sẽ phải nạp một lượng lớn thuốc chống say. Vậy, sử dụng thuốc chống say tàu xe quá nhiều có gây hại gì cho cơ thể. Dưới đây là một số chia sẻ với bạn.
Say xe là gì?
Say tàu xe [hay là buồn nôn và nôn do say tàu xe] là một phản ứng bình thường trước những kích thích xảy ra khi đi tàu xe, mà bản thân không thích nghi được. Say tàu xe bao gồm tất cả các loại vận chuyển như: say tàu biển, say ô tô, say tàu hỏa, say máy bay.
Say xe – kẻ phá hỏng mỗi chuyến đi
Nguyên nhân say xe
Nguyên nhân của chứng say tàu xe là do bộ phận nhạy cảm giữ thăng bằng trong tai bị kích thích khác thường, hoặc do não bộ nhận tín hiệu từ mắt nhưng không đồng nhất với tín hiệu từ tai [thí dụ đi tàu mà không có cửa sổ: tai cho biết đang di chuyển, trong khi mắt thì cho cảm giác là không di chuyển]
Giải pháp giảm chứng buồn nôn khi say xe
Để giảm cảm giác buồn nôn khi say xe, những người gặp tình trạng này hay tìm đến thuốc chống say
Trước khi lên xe 10 – 15 phút, uống một viên thuốc chống say như thế có thể phòng tránh cảm giác buồn nôn do say xe. Người bị say nghiêm trọng thì có thể uống 2 viên, trẻ em cho uống ít hơn.
Nếu ngồi trên xe trên 2 tiếng rồi bị say tiếp thì có thể uống thêm 1 viên nữa. Trên đường bị say và uống thuốc chống say ở giữa đường thì cần phải đứng từ 15 – 20 phút sau mới được ngồi xuống để cho thuốc được hấp thụ. Phương pháp này có tác dụng đến 97%.
Tuy nhiên, biện pháp này cũng tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ cho người sử dụng khi dùng quá nhiều hoặc tần suất dày đặc
Sử dụng thuốc chống say tàu xe gây cảm giác lâng lâng, mệt mỏi
Vì trong thuốc chống say tàu xe có các nhóm thuốc kháng cholinergic và kháng histamin nên khi sử dụng sẽ gây cảm giác buồn ngủ, mỏi mệt, khô miệng, mất khả năng tập trung. Vì thế, nếu gặp những tình trạng này thì người sử dụng thuốc sẽ không thể ứng phó hay đề phòng nếu có những tình huống bất ngờ xảy ra trên tàu, xe như trộm cắp, tai nạn,…. Do đó, việc sử dụng thuốc chống say tàu xe gây ra nhiều tác dụng phụ không tốt cho chúng ta, bạn nên cẩn trọng hơn trong việc sử dụng thuốc chống say tàu xe.
Thuốc say xe có thể gây rối loạn tiêu hóa
Làm rối loạn tiêu hóa
Trong thuốc chống say tàu xe có chứa thuốc làm thay đổi chức năng dạ dày nên có thể chống nôn. Vì thế, làm ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa, gây rối loạn tiêu hóa khi sử dụng. Nếu người sử dụng có tiền sử vận động muộn sau khi dùng thuốc thì sẽ có nguy cơ kích thích vận động dạ dày ruột sẽ gây nguy hiểm [xuất huyết dạ dày ruột, nghẽn cơ học, thủng tiêu hóa].
Có tính gây nghiện
Trong thuốc chống say tàu xe có chứa thuốc chống nôn mạnh dẫn chất từ canabinoid của cần sa. Thường dùng là Dronabinol [còn có biệt dược Marinol]; dùng trong buồn nôn và nôn mửa do thuốc trị ung thư. Vì vậy, khi sử dụng sẽ gây ảo giác, hoang tưởng, trầm cảm, ưu tư, dị cảm, mất điều hòa vận động, nhịp tim nhanh, giãn mạch, hạ huyết áp thế đứng. Do đó, nên thận trọng với người có tiền sử nghiện, bệnh tim, rối loạn tâm thần, trẻ em, người già, người có thai, cho con bú và khi dùng không nên uống rượu.
Việc sử dụng thuốc chống say tàu xe mang đến nhiều tác dụng không tốt đối với sức khỏe. Vì vậy, thay vì sử dụng thuốc, bạn hãy thử sử dụng các biện pháp từ tự nhiên, hoặc sử dụng những sản phẩm có chiết xuất thiên nhiên để hạn chế tình trạng say tàu xe 1 cách tốt nhất
Giải pháp chống say xe không cần dùng thuốc
Trước nhiều tác dụng phụ không mong muốn từ các loại thuốc say xe, các bác sĩ tại Hàn Quốc đã nghiên cứu giải pháp chống say tàu xe và cho ra đời sản phẩm Miếng ngậm chống say tàu xe G2-Traveling ODF. G2-Traveling đã được MFDS KOREA [ Bộ An toàn Thực phẩm và Dược phẩm Hàn Quốc] công nhận về khả năng chống say tàu xe hiệu quả, cũng như tính an toàn của sản phẩm với người sử dụng.
Miếng ngậm chống say tàu xe được sản xuất dưới công nghệ hiện đại, quy trình chiết xuất CO2 siêu tới hạn giúp giữ lại thành phần tinh khiết với hàm lượng dược chất cao hơn. Thành phần hoàn toàn từ thảo dược thiên nhiên như gừng, tinh chất cúc la mã, Hồng sâm. Được bào chế dưới dạng miếng film ngậm tan rã trong miệng. Với dạng bào chế độc đáo này, giúp người sử dụng nhanh chóng giảm các triệu chứng đau đầu, chóng mặt, buồn nôn giúp “dứt điểm” tức thì cảm giác say tàu xe, tiền đình.
G2traveling – giải pháp chống say xe không cần dùng thuốc
Sản phẩm chống say tàu xe G2-Traveling ODF tác dụng tức thì và không gây tác dụng phụ. G2-Traveling được coi là phương pháp chống say xe không cần dùng thuốc, không gây phản ứng phụ, an toàn tuyệt đối tại Hàn Quốc, Mỹ, Úc và các nước Châu Âu.
An toàn với trẻ nhỏ, người lớn tuổi và phụ nữ mang thai
Được chứng nhận bởi MFDS KOREA [ Bộ An toàn Thực phẩm và Dược phẩm Hàn Quốc] , Miếng ngậm chống say tàu xe G2-Traveling ODF đã được hàng triệu khách hàng trên thế giới tin tưởng và sử dụng trong suốt những năm vừa qua. Sản phẩm được Bộ Y tế VN cấp giấy phép lưu hành, giấy chứng nhận về hiệu quả vượt trội giúp chống say xe, chống nôn. G2-Traveling ODF phù hợp và an toàn cho cả trẻ em, người lớn tuổi và phụ nữ mang thai sử dụng.
Hiệu quả, an toàn với thiết kế nhỏ gọn và tiện lợi, Miếng ngậm chống say tàu xe G2-Traveling dễ dàng mang theo trong những chuyến đi và là lựa chọn lý tưởng giúp “tạm biệt” chứng say xe mà không cần dùng thuốc.
Sản phẩm được độc quyền nhập khẩu từ Hàn Quốc và phân phối tại Việt Nam bởi Công ty TNHH Dược Hunmed
Trong bài viết nêu một số tác hại của việc sử dụng quá nhiều thuốc chống say tàu xe, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe. Hy vọng các bạn tìm kiếm được giải pháp an toàn và hiệu quả cho những chuyến đi