Soạn văn 8 tập 1 ngắn nhất
Soạn văn 8 tập 2 ngắn nhất
Bài soạn văn lớp 8 siêu ngắn
Giải VNEN tiếng Anh 8 tập 1
Giải VNEN tiếng Anh 8 tập 2
Câu hỏi xoay quanh Địa lý 8
Giải môn Giáo dục công dân lớp 8
IBAITAP: Tác phẩm Ôn dịch, thuốc lá được tác giả Nguyễn Khắc Viện viết nhằm mục đích gì? Tác phẩm đã có giá trị nhân đạo như nào? Hãy cùng ibai tập đến với bài học “ Ôn dịch, thuốc lá” nhé.
Tác phẩm được trích trong Từ thuốc lá đến ma túy- Bệnh nghiện [NXB Giáo dục, Hà Nội, 1992] của của tác giả Nguyễn Khắc Viện.
II. TÓM TẮT TÁC PHẨM ÔN DỊCH, THUỐC LÁ
Thuốc lá đe dọa sức khỏe cũng như tính mạng loài người còn nặng hơn cả HIV/AIDS. Trong thuốc lá chứa rất nhiều chất nicotin gây hại cho cơ thể con người. Việc hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến người hút mà con ảnh hưởng đến những người hít phải nó. Hiện nay ở nước ta tỷ lệ vị thành niên hút thuốc rất cao và nó gây ra nhiều hệ quả như cướp giật, trộm cắp thậm chí là phạm những tội nặng hơn. Chúng ta cần chung tay tổ chức và lan rộng chiến dịch chống thuốc lá.
II. BỐ CỤC TÁC PHẨM ÔN DỊCH, THUỐC LÁ
Văn bản có thể chia thành 3 phần:
- Phần 1 [từ đầu cho đến … còn nặng hơn cả AIDS]: Khái quát về nạn dịch thuốc lá
- Phần 2 [tiếp theo đến … con đường phạm pháp]: Những tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người.
- Phần 3 [còn lại]: Lời kêu gọi mọi người cùng chống lại thuốc lá
IV. HƯỚNG DẪN SOẠN TÁC PHẨM ÔN DỊCH, THUỐC LÁ
Câu 1: Ý nghĩa của việc dùng dấu phẩy trong đầu đề của văn bản. [SGK Ngữ Văn 8 Tập 1- trang 121]
Lời giải chi tiết:
- Ý nghĩa của việc dùng dấu phẩy trong đầu đề của văn bản là:
- Gây ấn tượng mạnh đối với người đọc.
- Thuốc lá được tác giả so sánh nguy hiểm như ôn dịch rất dễ lây lan.
- Ngắn gọn, súc tích nhưng vẫn nhấn mạnh thái độ căm ghét và mức độ nguy hiểm của nạn hút thuốc.
- Vẫn có thể bỏ dấu phẩy và đổi nhan đề thành "ôn dịch thuốc lá" hay “ thuốc là là một loại ôn dịch” nhưng như vậy sẽ giảm tính biểu đạt và biểu cảm của nhan đề.
Câu 2: Vì sao tác giả dẫn lời Trần Hưng Đạo bàn về việc đánh giặc trước khi phân tích tác hại của thuốc lá? Điều đó có tác dụng gì trong lập luận? [SGK Ngữ Văn 8 Tập 1- trang 121]
Lời giải chi tiết:
- Tác giả trích dẫn lời của Trần Hưng Đạo bàn về việc đánh giặc nhằm:
- So sánh sách lược của nhà quân sự đại tài nói tới vấn nạn của thuốc lá.
- Tạo sự liên tưởng bằng lối lập luận vô cùng sắc bén chứng mình rằng thuốc lá cũng là một loại giặc cần chống.
- Giặc thuốc lá tuy không đánh như vũ bão nhưng nó "gặm nhấm như tằm ăn dâu", vì tác hại của chúng không thấy ngay nên mức độ nguy hiểm của nó khôn lường.
⟹ Đây là sự so sánh sáng tạo độc đáo, làm cho lập luận của bài văn trở nên chặt chẽ hơn, tạo liên tưởng thú vị.
Câu 3: Vì sao tác giả đặt giả định có người bảo: "Tôi hút; tôi bị bệnh, mặc tôi!" trước khi nêu lên những tác hại về phương diện xã hội của thuốc lá? [SGK Ngữ Văn 8 Tập 1- trang 121]
Lời giải chi tiết:
- Đặt giả định có người bảo: "Tôi hút; tôi bị bệnh, mặc tôi!" nhằm phủ định, bác bỏ:
- Sự coi thường sức khỏe của người thân và những người xung quanh.
- Họ đáp lại bằng cách bám vào quyền tự do cá nhân và tuyên bố rằng họ sẽ tự chịu trách nhiệm về việc làm của chính mình.
- Người hút không những hủy hoại sức khỏe của chính mình mà còn hủy hoại cả sức khỏe của những người xung quanh
- Hút thuốc đúng là quyền cá nhân nhưng không thể sử dụng quyền đó mà làm ảnh hưởng tới không khí người xung quanh.
=> Tác giả đã khéo léo dùng chính quyền chính đáng để phản biện bác bỏ quyền không chính đáng của những người hút thuốc chống chế.
Câu 4: Vì sao tác giả so sánh tình hình hút thuốc lá ở nước ta với các nước Âu - Mĩ trước khi đưa ra kiến nghị: Đã đến lúc mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này? [SGK Ngữ Văn 8 Tập 1- trang 122]
Lời giải chi tiết:
- Tác giả so sánh tình hình hút thuốc lá ở nước ta với các nước Âu - Mĩ:
- Mặc dù nước ta nghèo hơn các nước Âu- Mĩ nhưng tỉ lệ hút thuốc lá của nước ta đã ngang bằng với họ ⟶ đây là điều đáng báo động.
- Các nước phát triển ở Âu- Mĩ đã có chiến dịch chống hút thuốc rất mạnh mẽ, nhưng ở nước ta hiện nay chưa có biện pháp quyết liệt nào.
- Nước ta còn quá nhiều bệnh dịch cần giải quyết và khắc phục vậy mà chúng ta lại rước về nhiều thứ bệnh dịch nguy hiểm và tốn kém bởi thuốc lá này.
=> Sự so sánh này của tác giả là rất hợp lý và vô cùng cần thiết vì nó cảnh báo mạnh mẽ vấn nạn hút thuốc lá đang trở nên phổ biến ở nước ta, chúng ta cần chung tay đưa ra các biện pháp khắc phục.
V. Luyện tập
Câu 1: Tình trạng hút thuốc của người thân hoặc bạn bè em quen biết. [SGK Ngữ Văn 8 Tập 1- trang 122]
Câu 2: Dùng năm dòng để ghi lại cảm nghĩ của mình sau khi đọc bản tin của báo Sài Gòn tiếp thị trích in ở bài đọc thêm số 2. [SGK Ngữ Văn 8 Tập 1- trang 122]
Lời giải chi tiết:
Bản tin của báo tiếp thị Sài Gòn đã ghi lại rất chân thực cái chết của tỉ phú trẻ Rốt-sin khi chơi bạch phiến quá liều. Đó như một lời cảnh tỉnh sâu sắc cho thế hệ trẻ cần ý thức rõ về việc của bản thân và cần kiên quyết nói “không” với những tệ nạn xã hội. Các bậc phụ huynh cần quan tâm và có những biện pháp giáo dục, nâng cao hiểu biết và kĩ năng sống cho các con để tránh những trường hợp đáng tiếc xảy ra. Cuộc sống càng phát triển thì lại có nhiều cám dỗ khiến con người dễ lầm đường lạc lối. Ngày nay thanh thiếu niên cần ý thức được mục đích sống của mình, nâng cao hiểu biết bằng trải nghiệm, tránh xa các tệ nạn xã hội để sống cuộc đời ý nghĩa.
1. Tìm hiểu chung
a. Xuất xứ
- Ôn dịch, thuốc lá là văn bản nhật dụng được trích từ văn bản “Từ thuốc lá đến ma túy – Bệnh nghiện”.
b. Bố cục: 3 phần
- Phần 1 [từ đầu … còn nặng hơn cả AIDS]: thông báo về nạn dịch thuốc lá.
- Phần 2 [tiếp … con đường phạm pháp]: tác hại của thuốc lá.
- Phần 3 [còn lại]: lời kêu gọi chống thuốc lá.
2. Giá trị nội dung và nghệ thuật:
a. Giá trị nội dung
- Nạn nghiện thuốc lá dễ lây lan và gây những tổn thất to lớn cho sức khỏe và tính mạng con người; gây tác hại nhiều mặt với cuộc sống gia đình và xã hội. Bởi vậy, muốn chống lại nó, cần có quyết tâm cao hơn và biện pháp triệt để hơn là phòng chống ôn dịch.
b. Giá trị nghệ thuật
- Liệt kê, so sánh, phân tích phân loại, nêu ví dụ.
- Lập luận chặt chẽ, lời văn ngắn gọn, thuyết phục.
Sơ đồ tư duy về văn bản "Ôn dịch, thuốc lá":
Loigiaihay.com
Trang chủ » Lớp 8 » Soạn văn 8 tập 1
Hãy nêu ngắn gọn những nội dung chính và chi tiết kiến thức trọng tâm bài học " Ôn dịch, thuốc lá "
Bài làm:
1. Giới thiệu chung
- Tác giả: Nguyễn Khắc Viện là người am hiểu về rất nhiều lĩnh vực khoa học tự nhiên và khoa học xã hội, đặc biệt là y học. Ông có rất nhiều bài viết nói về việc phòng bệnh và chữa bệnh cho mọi người.
- Văn bản: trích trong cuốn Từ thuốc lá đến ma túy – Bệnh nghiện, năm 1992
- Nội dung chính: Giống như ôn dịch, nạn nghiện thuốc lá rất dễ lây lan và gây những tổn thất to lớn cho sức khỏe và tính mạng con người. Song nạn nghiện thuốc lá còn nguy hiểm hơn cả ôn dịch: nó gặm nhấm sức khỏe con người nên không dễ kịp thời nhận biết, nó gây tác hại nhiều mặt dối với cuộc sống gia đình và xã hội. Bởi vậy, muốn chống lại nó cần có quyết tâm cao hơn và biện pháp triệt dề hơn là phòng chống ôn dịch.
2. Phân tích văn bản
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá thuốc lá
- Ôn dịch,… -> thái độ vừa căm tức, vừa ghê tởm, nguyền rủa, gây chú ý cho người đọc.
- Ôn dịch thuốc lá đe doạ sức khoẻ và tính mạng của loài người còn nặng hơn cả AIDS.
=> Lời thông báo ngắn gọn, chính xác về dịch thuốc lá để nhấn mạnh hiểm hoạ to lớn của dịch này
b. Tác hại của thuốc lá
+ Ảnh hưởng tới sức khoẻ con người:
- Dẫn lời Trần Hưng Đạo bàn về việc đánh giặc khi nói về sự nguy hiểm của thuốc lá: So sánh thuốc lá tấn công loài người như giặc ngoại xâm đánh phá: " Nếu giặc đánh như vũ bão thì không đáng sợ, đáng sợ là giặc gặm nhấm như tằm ăn dâu.”
- So sánh → tăng sức thuyết phục: thuốc lá là ôn dịch, là thứ giặc gặm nhấm đáng sợ.
- Đối với bản thân người hút thuốc:
- Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc.
- Chất hắc-ín → gây viêm phế quản,viêm phổi.
- Chất ô xít cacbon → làm hồng cầu không tiếp cân ô-xi.
- Chất ni -cô- tin → làm huyết áp cao,nhồi máu cơ tim,ung thư.
- Đối với sức khoẻ cộng đồng
- Đầu độc những người xung quanh.
- Vợ, con
- Đồng nghiệp.
- Phụ nữ mang thai→ Đau tim mạch,ung thư,viêm phế quản,đẻ non...
+ Ảnh hưởng của thuốc lá đến đạo đức con người:
- Người lớn hút thuốc đầu độc con em và nêu gương xấu
- Tỉ lệ thanh thiếu niên hút thuốc lá cao
- Cảnh báo nạn đua đòi thuốc lá dẫn đến các tệ nạn khác ở thanh niên.
- Huỷ hoại lối sống, nhân cách của con người
c. Lời kêu gọi chống thuốc lá
- Đưa ví dụ, số liệu, so sánh ⇒ Khẳng định tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ sức khoẻ con người và giữ gìn bầu không khí trong lành là nhiệm vụ chung của toàn nhân loại.
- Tham gia chiến dịch chống thuốc lá trên thế giới, các hoạt động thống nhất rộng khắp nhằm chống lại một cách hiệu quả ôn dịch thuốc lá.
1. Thông báo về nạn dịch thuốc lá thuốc lá:
Mở đầu đoạn trích, tác giả nêu nhận xét chung về hậu quả ghê gớm của những nạn dịch từ trước đến nay và lấy đó làm cơ sở để khẳng định tác hại nghiêm trọng của thuốc lá: Dịch hạch, thổ tả, hàng vạn hàng triệu người chết, nhờ tiến bộ y học, loài người hầu như đã diệt trừ được những dịch khủng khiếp ấy. Nhưng vào cuối thế kỉ này lại xuất hiện những ôn dịch khác.
=> Luận đề được đưa ra: Ôn dịch thuốc lá đang đe dọa sức khỏe và tính mạng loài người còn nặng hơn cả AIDS. Tác giả dùng phương pháp tăng cấp để thu hút sự chú ý của người đọc và nhấn mạnh tầm quan trọng của vấn đề được đặt ra trong bài viết của mình.
2. Tác hại của thuốc lá
- Tác giả dùng biện pháp so sánh:" “Nếu giặc đánh như vũ bão thì không đáng sợ, đáng sợ là giặc gặm nhấm như tằm ăn dâu.”, tác giả đã tạo ra một ấn tượng mạnh trước khi tiến hành phân tích y học về tác hại của thuốc lá. Thuốc lá cũng như một loại giặc mà con người cần phải chống. Nói một cách đơn giản, khói thuốc không làm cho người “lăn đùng ra chết ngay” mà nó gặm nhấm dần sức khỏe của người như tằm ăn lá dâu, nghĩa là người hút không thấy ngay tác hại cua nó mà chủ quan, coi thường những lời cảnh báo… Biện pháp so sánh này có tác dụng rất sắc sảo trong lập luận, tác giả mượn cách so sánh này để dẫn người đọc đến một so sánh khác, tạo được ấn tượng mạnh.
- Tác giả đã phân tích cặn kẽ và nêu ra hàng loạt dẫn chứng cụ thể để chứng minh mức độ nguy hại của khói thuốc.
- Hút thuốc lá có hại cho cơ thể, cho sức khoẻ người hút một cách từ từ, chắc chắn Nào là "gây ho hen và sau nhiều năm gây viêm phế quán", nào là "sức khoẻ người nghiện thuốc ngày càng sút kém", "trên 80% ung thư vòm họng và ung thư phổi là do thuốc lá", đến Viện tim mạch, cũng dược nghe Viện trưởng cho biết: "chất ni-cô-tin của thuốc lá làm các động mạch co thắt lại, gây những bệnh nghiêm trọng như huyết áp cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim,... có thấy những người 40 - 50 tuổi đã chết đột xuất vì nhồi máu cơ tim... có thấy những khối u ghê tởm mới nhận ra tác hại ghê gớm của thuốc lá...".
- Thuốc lá gặm nhấm cơ thể, sức khoẻ những người xung quanh. Bác bỏ quan điểm sai lầm: “Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi!” thông qua nêu ra tác hại của thuốc lá đối với cộng đồng. Người hút không thấy ngay tác hại của thuốc lá và càng không hề biết rằng hơn bốn ngàn chất độc trong khói thuốc lá có khả năng gây ra những bệnh hiểm nghèo, không chỉ tổn hại sức khỏe bản thân mà còn những người xung quanh. Những người xung quanh đó là ai? Đó là vợ, con, những người làm việc cùng phòng, những người tiếp xúc với người nghiện. Họ hít phải khói thụốc, bị nhiễm độc, cũng đau tim mạch, viêm phế quản, cũng ung thứ,có hại cho phụ nữ mang thai, sinh non...
=> Dựa vào những căn cứ khoa học, những số liệu cụ thể ⇒ người đọc bị thuyết phục hoàn toàn ⇒ Thuốc lá huỷ hoại nghiêm trọng sức khoẻ con người, là nguyên nhân của nhiều cái chết.
3. Lời kêu gọi chống thuốc lá
- Tác giả đưa ra những số liệu để so sánh tình hình hút thuốc lá ở nước ta với các nước Âu - Mĩ trước khi đưa ra kiến nghị nhằm mục đích cảnh báo đồng thời chứng minh rằng tỉ lệ thanh thiếu niên hút thuốc ở thành phố lớn nước ta cao ngang với tỉ lệ các thành phố Âu – Mĩ. Đây là điều không thể chấp nhận. Thứ hai là cho thấy các nước đã tiến hành những chiến dịch, thực hiện những biện pháp ngăn ngừa, hạn chế thuốc lá quyết liệt hơn ta. Thứ ba, so sánh với nước họ, chúng ta còn quá nhiều bệnh dịch cần phải thanh toán.=> Từ đó đưa ra kiến nghị: Đã đến lúc mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này.
4. Tổng kết
- Nghệ thuật:
- Kết hợp lập luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động với thuyết minh cụ thể, Phân tích dựa trên cơ sở khoa học.
- Sử dụng thủ pháp so sánh để thuyết minh một cách thuyết phục một vấn đề y học liên quan đến vấn đề xã hội.
- Nội dung: là các tri thức làm rõ tác hại của thuốc lá -> nâng cao nhận thức -> đề phòng cho tất cả mọi người
- Ý nghĩa: Với những phân tích khoa học, tác giả đã chỉ ra tác hại của việc hút thuốc lá đối với đời sống con người, từ đó phê phán và kêu gọi mọi người ngăn ngừa tệ nạn hút thuốc lá.
=> Trắc nghiệm ngữ văn 8: bài Ôn dịch, thuốc lá