Thi công m&e là gì

Đối với mọi công trình xây dựng nói chung và hệ thống cơ điện nói chung, nhà thầu cần phải đảm bảo tiêu chuẩn thi công hệ thống điện M&E nhằm đảm bảo chất lượng công trình, đảm bảo an toàn và đáp ứng đúng các quy phạm kỹ thuật.

Bài viết sau đây Khôi Ngô Security xin giới thiệu những tiêu chuẩn thi công hệ thống điện M&E cho mọi công trình xây dựng, bao gồm các tiêu chuẩn thi công hệ thống điện nhẹ, hệ thống điện nặng, thi công hệ thống máy biến áp, tủ điện, chiếu sáng, dây cáp, hệ thống điều khiển và quản lý toà nhà BMS…

Ở giai đoạn thiết kế, nhà thiết kế đã thực hiện đúng tiêu chuẩn thiết kế hệ thống cơ điện M&E.

Ở giai đoạn thi công, các nhà thầu cần tuần thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) về thi công hệ thống điện M&E như sau:

• TCVN 5308 – 91: Quy Phạm Kỹ Thuật An Toàn Trong Xây Dựng
• TCVN 4086 – 1985: An toàn điện trong xây dựng – Yêu cầu chung
• TCVN 5308 – 91: tiêu chuẩn Quy Phạm Kỹ Thuật An Toàn Trong Xây Dựng ban hành kèm theo Quyết định số: 256/ BXD / KHKT ngày 31/12/90 của Bộ Trưởng Bộ Xây Dựng.
• TCVN 4055 –1985 về tổ chức thi công do Chủ nhiệm Ủy ban xây dựng cơ bản Nhà nước ban hành..
• 20TCN 25 – 91: Đặt thiết bị trong nhà ở và công trình công cộng – Tiêu chuẩn thiết kế
• 20TCN – 177: Tiêu chuẩn chống ồn cho công trình.
• TCVN 4519 – 1988: Hệ thống cấp thoát nước bên trong nhà và công trình – Quy phạm thi công và nghiệm thu (thay thế cho TCXD 70 : 1977 “Quy phạm thi công và nghiệm thu thiết bị vệ sinh các công trình xây dựng dân dụng và công nghiệp”)
• TCVN – 3146 – 1986: Tiêu chuẩn bắt buộc áp dụng cho toàn phần công việc hàn điện – Những yêu cầu chung về an toàn.
• TCVN – 2622 – 95: Phòng cháy, chống cháy cho nhà và công trình – Yêu cầu thiết kế.
• TCVN – 4516 – 88: Hoàn thiện mặt bằng xây dựng – quy phạm thi công và nghiệm thu.

Nhà thầu cơ điện cần tuân thủ theo đúng các quy định và tiêu chuẩn nêu trên trong quá trình triển khai thi công dự án hệ thống điện M&E.

Tham khảo thêm một số tiêu chuẩn Quốc Tế trong thi công hệ thống điện M&E:

• ASHRAE (The American Society of Heating Refrigerating and Air conditiong Enginneers Standard).
• CIBSE (The Chartered Institute of Building Services Enginneers).
• SMACNA (Sheet Metal and Air Conditioning Contactors National Association Inc.) DW /142

2. LẮP ĐẶT MÁY BIẾN ÁP, MÁY PHÁT ĐIỆN

Trước khi thi công

• Trước hết cần đệ trình bản vẽ thi công.
• Sau đó là đệ trình catalogue của máy biến áp/máy phát và các vật tư liên quan khác.
• Tiếp nữa là đệ trình phương án vận chuyển máy biến áp/máy phát vào đúng vị trí lắp đặt.
• Dự kiến thời gian, vật tư và nhân công phù hợp, những dụng cụ cần thiết cho việc lắp đặt.
• Tiến hành nghiệm thu đầu vào cho các thiết bị và vật tư đã đề xuất.
• Vệ sinh lại khu cần lắp đặt, thiết lập rào chắn và biển báo nguy hiểm trước khi thi công.

Quy trình thi công, lắp đặt

• Dọn dẹp, giải phóng mặt bằng và vệ sinh sơ bộ tại khu vực thi công .
  Định vị và đánh dấu các vị trí trên mặt bằng.
• Kiểm tra mương dẫn và bệ móng máy biến áp/máy phát
• Vận chuyển máy biến áp/máy phát đặt lên bệ móng bằng 1 hoặc nhiều phương án kết hợp, chẳng hạn như con lăn, tời kéo, xe cẩu, xe nâng…
• Thi công các thiết bị theo đúng như hướng dẫn của nhà sản xuất và phương án thi công hệ thống cơ điện đã đệ trình trước đó.

Sau khi lắp đặt

• Kiểm tra lại vị trí của máy biến áp/máy phát, sau đó cố định vào bệ móng.
• Làm sạch và đậy kín lại toàn bộ mương cáp.
• Kiểm tra và tính toán lại các thông số về môi trường như thông gió, chiếu sáng,…
• Tiến hành che chắn và bảo vệ thiết bị.
• Mời cơ quan kiểm định nhà nước đến để đo đạc và kiểm tra lại sự phù hợp theo tiêu chuẩn quốc gia để nhận giấp phép đóng điện vào điện lưới.

2. LẮP ĐẶT TỦ ĐIỆN, TỦ PHÂN PHỐI VÀ THIẾT BỊ ĐÓNG CẮT

Trước khi lắp đặt

Trước hết cần đệ trình bản vẽ lắp đặt tỉ mỉ.
Sau đó là đệ trình catalogue các thiết bị và vật tư được dùng trong chế tạo tủ điện.
Trình bày giải pháp vận chuyển.
Mô tả phương án bảo quản trước khi thiết kế, trong khi lắp và sau khi lắp đặt.
Tiến hành nghiệm thu đầu vào các thiết bị và vật tư.

Quy trình thi công, lắp đặt

Dọn dẹp, giải phóng mặt bằng và vệ sinh sơ bộ tại khu vực thi công .
Tiến hành định vị và đánh dấu vị trí chuẩn bị lắp đặt tủ điện và các đường cáp vào, tốt nhất là đánh dấu bằng mực phát quang hoặc mực có màu tương phản với màu sắc của tường và sàn nhà.
Lựa chọn vật liệu thích hợp để đổ bệ móng cho tủ điện đặt sàn.
Định vị và lắp đặt hệ thống giá đỡ cho các cáp vào, ra tủ.
Sử dụng các phương án thích hợp để vận chuyển tủ điện tới nơi lắp đặt.
Làm vệ sinh một lượt bên trong và ngoài tủ.
Đo đạc các trị số như điện trở cách điện và tính thông mạch các đường dây điện, cáp điện trước khi bắt đầu đấu nối vào tủ. Tiến hành ghi lại các thông số đo cần thiết vào các biểu mẫu đã thống nhất trước đó.
Đấu nối phần cáp và dây điện.

Sau khi lắp đặt

• Vệ sinh lại tủ sau khi đã lắp đặt xong.
• Kiểm tra lại các mối nối về độ cứng chắc của bu lon, cách điện của đầu cáp, màu sắc và bảng số đánh dấu cáp.
• Thiết lập các biện pháp bảo vệ tủ điện nhằm chống bụi và đụng chạm cơ học

3. LẮP ĐẶT BỘ TỰ ĐỘNG CHUYỂN ĐỔI NGUỒN

MÔ TẢ

Bộ tự động chuyển đổi nguồn (hay ATS) là thiết bị thực hiện việc kết hợp cung cấp nguồn điện chính (điện lưới) và nguồn dự phòng (máy phát) để cung ứng nguồn điện ổn định cho dự án .
Toàn bộ hệ thống được điều khiển bởi bộ điều khiển trung tâm (PLC) và có thể chỉnh sửa được các thông số thời gian nhằm phù hợp với yêu cầu sử dụng, chẳng hạn như
+ Thời gian để khởi động máy phát từ khi điện lưới bị mất.

+ Thời gian để duy trì sử dụng nguồn máy phát khi điện lưới có trở lại .

+ Thời gian quản lý hoạt động máy phát khi đã được chuyển về nguồn lưới.

+ Thực hiện các báo lỗi của hệ thống về sự cố của nguồn điện lưới và nguồn máy phát.

+ Lập biểu đồ làm việc để chấp hành việc đảo nguồn theo thời gian và đảo nguồn theo sự cố mật điện khi được yêu cầu.

+ Việc truyền tín hiệu báo trạng thái làm việc về phòng duy trì trung tâm.

Trước khi lắp đặt

• Đầu tiên cần đệ trình catalogue thiết bị điện và thiết bị điều khiển kèm với vật tư để chế tạo tủ điện.
• Sau đó là đệ trình bản vẽ về nguyên lý, bản vẽ chế tạo và nguyên lý vận hành của hệ thống.

Quy trình thi công, lắp đặt

• Tủ điện được chế tạo cần thi công trực tiếp tại nhà máy.
• Tiến hành lập trình, kiểm tra và mô phỏng quá trình vận hành tại nhà máy.
• Tiến hành vận chuyển tới khu vực thi công bằng xe cẩu, xe nâng…
• Lắp đặt các tủ điện, cáp điện kết hợp với máy phát điện và máy biến thế ở công trường.
• Đấu nối tiếp các đường cáp tín hiệu, nguồn liên tiếp cho ATS.

Sau khi lắp đặt

• Vệ sinh lại các đường cáp, mương cáp.
• Kiểm tra lại một lần nữa các mối đấu nối.
• Kiểm tra quá trình thông mạch và đảm bảo đo cách điện các tuyến cáp.
• Vận hành thử nghiệm khi ko tải, chỉnh sửa lại các thông số cần thiết.
• Kết hợp quá trình làm việc với máy phát và máy biến thế.
• Hướng dẫn vận hành cho chủ đầu tư.

4. DÂY CÁP VÀ CÁP ĐIỆN

Trước khi thi công

• Đệ trình các bản vẽ lắp đặt gồm: bản vẽ mặt bằng, mặt cắt và tỉ mỉ cần thiết.
• Đệ trình những mẫu hoặc catalogue các loại dây, cáp, ống và máng cáp cần thiết.

Quy trình thi công

• Định vị và đánh dấu các vị trí sắp lắp đặt bằng mực phát quang hoặc mực có màu tương phản với tường, trần, sàn nhà.
• Trước hết cần lắp đặt hệ thống giá đỡ cáp điện.
• Sau đó thi công ống dẫn dây, cáp điện, căn chỉnh sao cho đúng độ cao và chắc chắn.
• Kiểm tra lại và làm vệ sinh bên trong hệ thống đường dẫn để chắc rằng bề mặt kéo cáp và dây điện trơn nhẵn. Quá trình thi công co khuỷu, ngã rẻ, giảm cấp của hệ thống khay cáp, thang cáp, máng
• cáp phải theo đúng quy định về bán kính cong tối thiểu nhằm giúp việc kéo cáp và dây điện thuận tiện.
• Cùng với hệ thống dây dẫn điện bằng uPVC, phải sử dụng keo dán tại các mối ghép nối khi chôn trong sàn bê tông hoặc âm trong tường. Các co, khuỷu phải có biện độ góc uốn <45°, khi góc uốn lớn hơn, cần phải uốn ống ở nhiều điểm khác nhau trên ống.
• Lắp đặt kéo dây và cáp theo từng phụ tải và bố trí có thứ tự trong máng cáp, khay cáp để tránh tình huống chồng chéo hoặc xoắn vào nhau.
• Thi công dây điện

Sau khi thi công

• Tiến hành đo đạc trị số điện trở cách điện và tính thông mạch của dây, cáp trước khi đấu nối vào thiết bị và tủ điện.

5. HỆ THỐNG TIẾP ĐỊA (NỐI ĐẤT)

Trước khi thi công

• Tiến hành khảo sát lại toàn bộ dự án nhằm xác định rõ loại đất, độ ẩm, độ pH và mực nước ngầm hiện tại dể lựa chọn được hình thức nối đất và số lượng cọc cần thiết cho toàn bộ hệ thống.
• Tiến hành đệ trình bản vẽ và giải pháp thi công cho quá trình khảo sát.
• Sau đó là đệ trình catalogue vật tư để thi công.
• Tiếp đó là đệ trình quy chuẩn thi công
• Tiến hành thu dọn, vệ sinh khu vực chuẩn bị thi công.
• Làm định vị và làm dấu các vị trí cọc theo như trong bản thiết kế cơ điện trước đó
• Xác định được độ sâu cần thiết phải đóng cọc.
• Kết nối các cọc đã đóng thành mạng bằng dây đồng trần.
• Kiểm tra lại các mối nối, mối hàn và làm các hố kiểm tra, tính toán bằng bê tông.
• Kết nối vào tủ điện tổng.
• Đánh dấu các nhãn trên thanh cái nối đất.

Sau khi thi công

• Đo đạc và kiểm tra phần điện trở nối đất.
• Làm sạch và nạy nắp các hố kiểm tra định kỳ.

6. HỆ THỐNG QUẢN LÝ TOÀ NHÀ – BMS

Mô tả:

Hệ thống BMS là giải pháp nhằm tập trung hóa và đơn giản hóa việc giám sát, vận hành và duy trì của tòa nhà. Hệ thống BMS giúp nâng cao năng suất của tòa nhà bằng cách tiết kiệm nhân công, lệ phí năng lượng và cung ứng môi trường làm việc lý tưởng và an toàn cho con người.

Hệ thống quản lý tòa nhà (hệ thống BMS) điều khiển và giám sát các hệ thống sau:

• Trạm phân phối điện
• Máy phát điện dự phòng
• Hệ thống chiếu sáng
• Hệ thống điều hoà và thông gió
• Hệ thống cấp nước sinh hoạt
• Hệ thống báo cháy
• Hệ thống chữa cháy
• Hệ thống thang máy
• Hệ thống âm thanh công cộng
• Hệ thống thẻ kiểm soát ra vào
• Hệ thống an ninh

Quy trình kiểm tra thiết kế, thi công & lắp đặt:

• Kiểm tra thông mạch tín hiệu, I/O Point
• Kiểm tra đánh số và đấu nối vào tủ điều khiển.
• Kiểm tra kết nối và nối mạng tất cả hệ mạng điều khiển BMS
• Kiểm tra kết nối và nối mạng tất cả hệ mạng điều khiển chiếu sáng
• Kiểm tra việc thi công và nối mạng tất cả 109 bộ SONOHEAT, check dây mạng M-BUS
• Kiểm tra việc hiệu chỉnh Graphics cho tất cả hệ thống
• Kiểm tra các tư liệu, thông số, phương pháp kiểm tra của công tác T&C
• Kiểm tra công tác thiết kế chương trình vận hành cho toàn bộ hệ thống
• Kiểm tra công tác đi dây, đấu nối…

Trên đây là tổng hợp các tiêu chuẩn thi công hệ thống điện M&E dành cho thi công, lắp đặt và quản lý các công trình cơ điện M&E. Chúc các bạn thành công.

Khôi Ngô Security

Công ty TNHH Khôi Ngô là đơn vị chuyên tư vấn và thi công các giải pháp về an ninh như: Camera quan sát (CCTV), Hệ thống báo động - chống trộm, Hệ thống báo cháy, Chuông cửa có hình, Thiết bị kiểm soát ra vào cho các khách hàng là văn phòng, công ty và biệt thự, căn hộ cao cấp... | Với đội ngũ nhân sự hơn 15 năm kinh nghiệm, chúng tôi cam kết mang đến cho khách hàng sự trải nghiệm khác biệt về AN NINH - AN TÂM - AN TOÀN. Quý khách hàng sẽ cảm thấy thoải mái "TỪ CHỐN CÔNG SỞ VỀ ĐẾN GIA ĐÌNH" - Để mọi người, mọi nhà được tận hưởng trọn vẹn sự bình an & hạnh phúc. Trân trọng!