Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây [664.61 KB, 21 trang ]
MÔ HÌNH VAC – RVAC
Chuyên đề
GVHD: TS Phùng Thúy Phượng
Thực hiện: Nhóm 5
1. Giới thiệu
2. Các khái niệm
3. Các thành phần của VAC và RVAC
4. Hiệu quả của mô hình VAC – RVAC
5. Những hạn chế của mô hình VAC
6. Các biện pháp khắc phục
7. KẾT LUẬN
NỘI DUNG BÁO CÁO
1. GIỚI THIỆU
Đốt rừng làm nương rẫy
Phun thuốc hóa học ồ ạt
2.
Các khái niệm
Nông lâm kết hợp: là một hệ thống canh tác đặc thù với
hợp phần cây lâu năm – cây hàng năm – vật nuôi, tương
hỗ với nhau trên một diện tích đất và phù hợp sinh thái –
kinh tế – xã hội [Phạm Văn Hiền, 2008].
Trong điều kiện nước ta, NLKH có 2 mô hình chủ yếu:
Mô hình VAC: thường được áp dụng ở vùng đồng
bằng.
Mô hình RVAC: thường được áp dụng ở vùng trung
du, miền núi.
2. Các khái niệm [tt]
VAC là 3 chữ đầu viết tắt của hệ
sinh thái:
Vườn – Ao – Chuồng:
–
Vườn là để chỉ các hoạt động trồng trọt
–
Ao chỉ các hoạt động nuôi trồng thủy sản
–
Chuồng chỉ các họat động chăn nuôi
RVAC thực chất là cải biến từ mô hình VAC có kết hợp
với các hoạt động lâm nghiệp.
Các thành phần trong mỗi mô hình VAC, RVAC đều có mối
liên hệ chặt chẽ với nhau tạo thành một hệ sinh thái khép
kín, trong đó con người giữ vai trò trung tâm.
Mô hình VAC
3. Các thành phần trong mô hình
VAC
T
h
ứ
c
ă
n
c
h
o
c
á
N
ư
ớ
c
t
ư
ớ
i
,
b
ù
n
,
a
o
Thức ăn cho cá
Thức ăn chăn nuôi
P
h
â
n
b
ó
n
T
h
ứ
c
ă
n
c
h
ă
n
n
u
ô
i
.
Mô hình RVAC
3. Các thành phần trong mô hình RVAC
4.1 Về kinh tế
4.2 Về xã hội
4.3 Về mặt sinh thái – môi trường
4. Hiệu quả của mô hình VAC – RVAC
4.1 Về mặt
kinh tế:
Tạo ra sản phẩm đa dạng trên một diện tích
Giảm rủi ro trong sản xuất và tăng mức độ an toàn
lương thực, thực phẩm
Giảm chi phí phân bón
Giảm chi phí về chất đốt
Chủ động về nguồn thức ăn, giảm chi phí mua thức ăn
cho động vật nuôi
Ổn định và tăng thu nhập nông hộ
4.2 Về mặt xã hội:
Góp phần hạn chế tình trạng du canh du cư, đốt rừng
làm rẫy và góp phần xóa đói giảm nghèo cho một bộ
phận nông dân miền
núi
Tận dụng lao động ở nông thôn
Nâng cao ý thức của người dân về bảo vệ môi trường,
về sản xuất nông nghiệp bền vững.
Giúp cải thiện đời sống, góp phần nâng cao khẩu phần
dinh dưỡng cho người dân.
4.3 Về mặt sinh thái – môi trường
Tạo sự đa dạng trong hệ sinh thái nhân tạo >>> bền vững
Nguồn năng lượng trong hệ thống được sử dụng hiệu quả
Tận dụng các tầng ánh sáng cho trồng trọt, và nuôi
trồng thủy sản.
Sử
dụng phế thải của thành phần này cung cấp năng
lượng cho thành phần khác.
Giảm lượng chất thải do các phế phẩm được tận dụng
triệt để
Hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch
Sử dụng khí sinh học từ hệ thống biogas
Tận dụng gỗ, củi làm chất đốt
Hạn chế xói mòn, rửa trôi, cải thiện độ phì của đất
Có rừng và thảm thực vật che phủ
Sử dụng phân hữu cơ làm tăng hệ vi sinh vật có
lợi góp phần cải thiện cấu trúc đất
4.3 Về
mặt sinh thái – môi trường
4.3 Về mặt sinh thái – môi trường
Hạn chế sử dụng phân hóa học
Ủ phân chuồng, phân xanh sử dụng cho trồng
trọt
Sử dụng bùn ao làm phân bón
Hạn chế sử dụng thuốc BVTV
Đa dạng cây trồng trong hệ thống Vườn – Rừng
làm đa dạng thiên địch
Cỏ dại dùng làm thức ăn cho chăn nuôi, cá
Giảm ô nhiễm nguồn nước ngầm
5. Những hạn chế, khó khăn của mô hình
VAC và RVAC
Chưa xác định rõ vai trò của
từng thành phần trong các
mô hình cụ thể [nhận thức]
Có nguy cơ gây ô nhiễm nguồn nước và không khí nếu
các chất thải của trồng trọt và chăn nuôi không được xử
lý đúng cách
Hạn chế về kỹ thuật, thiếu vốn, thiếu thông tin
Còn mang nhiều yếu tố tự phát, quy mô nhỏ lẻ và hoạt
động phân tán, thiếu sự liên kết.
Mở các khóa huấn luyện VAC, RVAC kết hợp với tham
quan các mô hình thực tế để nâng cao ý thức và gợi mở
cho người dân hướng xây dựng các
mô hình nông
nghiệp kết hợp.
Kết hợp xây dựng mô hình biogas, nuôi trùn quế để xử
lý chất thải chăn nuôi, thực hiện quản lý IPM để giảm
tác động môi trường và gia tăng hiệu quả kinh tế
6. Các biện pháp khắc phục
Cần có chính sách khuyến khích và hỗ trợ tín dụng hợp
lý để người dân có vốn đầu tư ban đầu
Thực hiện tốt liên kết 4 nhà: nhà nông, nhà nước, nhà
khoa học và nhà kinh doanh
6. Các biện pháp khắc phục
Nuôi trùn quế
Hệ thống
biogas
Thực hành quản lý IPM
Bẫy sinh học Dùng thiên địch
KẾT LUẬN
Mô hình VAC, RVAC là một mô hình kinh tế nông
nghiệp mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần vào việc
xóa đói giảm nghèo, tăng thu nhập, vươn lên làm giàu
của người nông dân đặc biệt là người dân ở nông thôn và
giảm thiểu sự gây ô nhiễm môi trường.
Trong điều kiện nước ta, việc phát triển các mô hình
nông nghiệp kết hợp VAC và RVAC mang tính đặc thù
phát huy tối đa lợi thế của
từng vùng sinh thái, do đó
những mô hình này cần phải được khuyến khích,i nhân
rộng và phát triển.
VAC, RVAC mô hình phát triển nông nghiệp bền vững
Tài liệu tham khảo
1. Chu Thị Thơm, Phan Thị Lài, Nguyễn Văn Tố. Hướng dẫn sản
xuất kết hợp nông lâm nghiệp ở vùng đồi núi. NXB Lao
động. Hà nội, 2006.
2. Rosemary Morrow. Hướng dẫn sử dụng đất đai theo nông
nghiệp bền vững [Trịnh Văn Thịnh dịch]. NXB nông
nghiệp, 1994.
3. Phạm Văn Côn, Phạm Thị Hương. Thiết
kế V.A.C cho mọi vùng.
NXB nông nghiệp. Hà Nội, 2002.
4. Mô hình nông – lâm kết hợp, giải pháp bình ổn cuộc sống cho
người nông dân
//xttm.agroviet.gov.vn/Site/vi-
VN/64/109/18119/Default.aspx
5. Mô hình kinh tế “Vườn ao chuồng”
//www.panoramio.com/photo/21174114
6. Tổng quan NLKH và thị trường NLKH ở miền núi Việt Nam
//www.cares.org.vn/webplus/attachments/11877f7612d61749
351683f3086b82f3-01.pdf
Vườn – Ao – Chuồng : Vườn là để chỉ những hoạt động giải trí trồng trọtAo chỉ những hoạt động giải trí nuôi trồng thủy sảnChuồng chỉ những họat động chăn nuôiRVAC thực ra là cải biến từ quy mô VAC có kết hợpvới những hoạt động giải trí lâm nghiệp. Các thành phần trong mỗi quy mô VAC, RVAC đều có mốiliên hệ ngặt nghèo với nhau tạo thành một hệ sinh thái khépkín, trong đó con người giữ vai trò TT. Mô hình VAC3. Các thành phần trong quy mô VACThức ăn cho cáThức ăn chăn nuôiMô hình RVAC3. Các thành phần trong quy mô RVAC4. 1 Về kinh tế4. 2 Về xã hội4. 3 Về mặt sinh thái xanh – môi trường4. Hiệu quả của quy mô VAC – RVAC4. 1 Về mặt kinh tế tài chính : Tạo ra loại sản phẩm phong phú trên một diện tíchGiảm rủi ro đáng tiếc trong sản xuất và tăng mức độ an toànlương thực, thực phẩmGiảm ngân sách phân bónGiảm ngân sách về chất đốtChủ động về nguồn thức ăn, giảm ngân sách mua thức ăncho động vật nuôi Ổn định và tăng thu nhập nông hộ4. 2 Về mặt xã hội : Góp phần hạn chế thực trạng du canh du cư, đốt rừnglàm rẫy và góp thêm phần xóa đói giảm nghèo cho một bộphận nông dân miền núiTận dụng lao động ở nông thônNâng cao ý thức của người dân về bảo vệ thiên nhiên và môi trường, về sản xuất nông nghiệp vững chắc. Giúp cải tổ đời sống, góp thêm phần nâng cao khẩu phầndinh dưỡng cho người dân. 4.3 Về mặt sinh thái xanh – môi trườngTạo sự phong phú trong hệ sinh thái tự tạo >> > bền vữngNguồn nguồn năng lượng trong mạng lưới hệ thống được sử dụng hiệu quảTận dụng những tầng ánh sáng cho trồng trọt, và nuôitrồng thủy hải sản. Sử dụng phế thải của thành phần này phân phối nănglượng cho thành phần khác. Giảm lượng chất thải do những phế phẩm được tận dụngtriệt đểHạn chế sử dụng nguyên vật liệu hóa thạchSử dụng khí sinh học từ mạng lưới hệ thống biogasTận dụng gỗ, củi làm chất đốtHạn chế xói mòn, rửa trôi, cải tổ độ phì của đấtCó rừng và thảm thực vật che phủSử dụng phân hữu cơ làm tăng hệ vi sinh vật cólợi góp thêm phần cải tổ cấu trúc đất4. 3 Về mặt sinh thái xanh – môi trường4. 3 Về mặt sinh thái xanh – môi trườngHạn chế sử dụng phân hóa họcỦ phân chuồng, phân xanh sử dụng cho trồngtrọtSử dụng bùn ao làm phân bónHạn chế sử dụng thuốc BVTVĐa dạng cây xanh trong mạng lưới hệ thống Vườn – Rừnglàm phong phú thiên địchCỏ dại dùng làm thức ăn cho chăn nuôi, cá Giảm ô nhiễm nguồn nước ngầm5. Những hạn chế, khó khăn vất vả của mô hìnhVAC và RVACChưa xác lập rõ vai trò của từng thành phần trong cácmô hình cụ thể [ nhận thức ] Có rủi ro tiềm ẩn gây ô nhiễm nguồn nước và không khí nếucác chất thải của trồng trọt và chăn nuôi không được xửlý đúng cáchHạn chế về kỹ thuật, thiếu vốn, thiếu thông tinCòn mang nhiều yếu tố tự phát, quy mô nhỏ lẻ và hoạtđộng phân tán, thiếu sự link. Mở những khóa giảng dạy VAC, RVAC phối hợp với thamquan những quy mô thực tiễn để nâng cao ý thức và gợi mởcho người dân hướng thiết kế xây dựng những quy mô nôngnghiệp tích hợp. Kết hợp kiến thiết xây dựng quy mô biogas, nuôi trùn quế để xửlý chất thải chăn nuôi, thực thi quản trị IPM để giảmtác động thiên nhiên và môi trường và ngày càng tăng hiệu suất cao kinh tế6. Các giải pháp khắc phụcCần có chủ trương khuyến khích và tương hỗ tín dụng thanh toán hợplý để dân cư có vốn góp vốn đầu tư ban đầuThực hiện tốt link 4 nhà : nhà nông, nhà nước, nhàkhoa học và nhà kinh doanh6. Các giải pháp khắc phụcNuôi trùn quếHệ thống biogasThực hành quản trị IPMBẫy sinh học Dùng thiên địchKẾT LUẬNMô hình VAC, RVAC là một quy mô kinh tế tài chính nôngnghiệp mang lại hiệu suất cao kinh tế tài chính cao, góp thêm phần vào việcxóa đói giảm nghèo, tăng thu nhập, vươn lên làm giàucủa người nông dân đặc biệt quan trọng là người dân ở nông thôn vàgiảm thiểu sự gây ô nhiễm thiên nhiên và môi trường. Trong điều kiện kèm theo nước ta, việc tăng trưởng những mô hìnhnông nghiệp tích hợp VAC và RVAC mang tính đặc thùphát huy tối đa lợi thế của từng vùng sinh thái xanh, do đónhững quy mô này cần phải được khuyến khích, i nhânrộng và tăng trưởng. VAC, RVAC quy mô tăng trưởng nông nghiệp bền vữngTài liệu tham khảo1. Chu Thị Thơm, Phan Thị Lài, Nguyễn Văn Tố. Hướng dẫn sảnxuất phối hợp nông lâm nghiệp ở vùng đồi núi. NXB Laođộng. Hà nội, 2006.2. Rosemary Morrow. Hướng dẫn sử dụng đất đai theo nôngnghiệp bền vững và kiên cố [ Trịnh Văn Thịnh dịch ]. NXB nôngnghiệp, 1994.3. Phạm Văn Côn, Phạm Thị Hương. Thiết kế V.A.C cho mọi vùng. NXB nông nghiệp. Thành Phố Hà Nội, 2002.4. Mô hình nông – lâm tích hợp, giải pháp bình ổn đời sống chongười nông dânhttp : / / xttm.agroviet.gov.vn/Site/vi-VN/64/109/18119/Default.aspx5. Mô hình kinh tế tài chính “ Vườn ao chuồng ” //www.panoramio.com/photo/211741146. Tổng quan NLKH và thị trường NLKH ở miền núi Việt Namhttp : / / www.cares.org.vn/webplus/attachments/11877f7612d61749351683f3086b82f3-01.pdf