phân tích hình ảnh đăm săn trong lúc khiêu chiến” (lời nói, cách xưng hô, tư thế, thái độ)
Trước khi đọc:Câu hỏi: Hãy nhớ lại một vài nhân vật lịch sử hoặc nhân vật văn học thường được mọi người gọi là anh hùng và cho biết do đâu mà họ được tôn xưng như thế? Gợi ý trả lời: Trong lịch sử dân tộc có vị anh hùng vang danh có thể kể tên:
Đọc văn bảnCâu 1: Lời văn ở đoạn này gần với truyện hay với kịch Gợi ý trả lời: Lời văn của đoạn 1 gàn với kịch hơn là truyện, bởi vì:
Câu 2: Lưu ý những hình ảnh được sử dụng để miêu tả Đăm Săn. Những hình ảnh đó có điểm gì độc đáo? Gợi ý trả lời: “Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh, một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô”, “chạy vun vút qua phía đông”, “vun vút qua phía tây” “Chàng múa trên cao, gió như bão. Chàng múa dưới thấp, gió như lốc. Chòi lẫm đổ lăn lóc. Cây cối chết rụi… Khi chàng múa chạy nước kiệu, quả núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tung”
Câu 3: Chú ý sự xuất hiện của cụm từ”Bà con xem..” và ý nghĩa, tác dụng của nó trong lời kể Gợi ý trả lời: Đây là cách xưng hô mộc mạc, gần gũi khiến cho sợi dây nối kết giữa người viết, người kể và người đọc, người nghe thêm gần hơn. Đồng thời phù hợp với lối diễn xướng là kể chuyện trong không gian sinh hoạt văn hoá ở các buôn làng. Câu 4: Cảnh tiệc tùng trong đoạn này được miêu tả qua lời của ai? Điều đó giúp ích gì trong việc thể hiện hình tượng nhân vật Đăm Săn? Gợi ý trả lời: Cảnh tiệc tùng trong đoạn này được miêu tả qua lời của người dân làng. Điều này khiến cho câu chuyện thêm khách quan, đặc biệt là cách xây dựng hình tượng Đăm Săn dựa trên cái nhìn, cách đánh giá của quần chúng yêu kính, ngưỡng mộ, tự hào về người tù trưởng anh hùng. Câu 5: Việc miêu tả ngoại hình nhân vật Đăm Săn có gì khác thường và có tác dụng như thế nào? Gợi ý trả lời: “Ngực quấn chéo một tấm mền chiến, mình khoác một tấm áo chiến..mắt lanh lợi như chim ghếch ăn hoa tre..Bắp chân to bằng xà ngang, bắp đùi to bằng ống bễ, sức chàng ngang sức voi đực”… Việc miêu tả ngoại hình Đăm Săn không hề giống miêu tả ngoại hình một con người bình thường. Cách miêu tả mang tính ước lệ, phóng đại khiến cho Đăm Săn trở nên lẫm liệt, có tầm vóc lớn lao gần giống với thần hơn là người. Sau khi đọcCâu 1: Tóm tắt các sự kiện chính trong văn bản trên. Gợi ý trả lời:
Câu 2: Đăm Săn đã gặp khó khăn gì vào thời điểm cuối cuộc giao chiến với Mtao Mxây? Nhờ đâu mà chàng vượt qua được khó khăn ấy để giành chiến thắng? Gợi ý trả lời: Trong thời điểm cuối trận đấu với Mtao Mxây, Đăm Săn gặp phải khó khăn là đã dùng cây giáo thần nhằm đùi Mtao Mxây mà phóng tới, đâm vào chân cũng không thủng. Trong khi đó chàng đã thấm mệt vừa chạy vừa ngủ Nhờ vào nằm mộng thấy ông Trời mách bảo lấy chài mòn mà ném vào vàng tai của Mtao Mxây, Đăm Săn làm theo và khiến cho tên tù trưởng kia bị đánh trúng điểm yếu nên thất bại.
Câu 3: Đăm Săn và Mtao Mxây đều là những tù trưởng tài giỏi, nhưng văn bản trên đã cho thấy, người xứng đáng được xem là anh hùng của cộng đồng chỉ có thể là Đăm Săn. Hãy so sánh hai nhân vật để làm rõ điều đó.
Câu 4: Trong sử thi, lời nói của nhân vật thường góp phần quan trọng trong việc thể hiện tính cách, vị thế xã hội của mình. Hãy chọn và phân tích một số lời thoại của Đăm Săn trong văn bản trên để làm rõ điều đó. Gợi ý trả lời:
“Sao ta lại đâm ngươi khi đang đi xuống nhỉ? Ngươi xem, đến cả con lợn nái của nhà ngươi dưới đất, ta cũng không thèm đâm nữa là!”
“Ơ các con, ơ các con, hãy đi lấy rượu bắt trâu. Rượu năm tré, trâu dâng một con để cúng thần, cáo tổ tiên…Hỡi anh em trong nhà, hỡi bà con trong làng, xin mời tất cả đến với ta”
Câu 5 Cho biết:
Gợi ý trả lời:
“Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh. Một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô”. “Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây”, “chòi lẫm đổ lăn. Cây cối chết rụi”. “Khi chàng múa dưới thấp vang lên tiếng đĩa khiên đồng. Khi chàng múa trên cao vang lên tiếng đĩa khiên kênh. Khi chàng múa chạy nước kiệu, quả núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tung”.
“Khiên hắn kêu lạch xạch như quả mướp khô” khi nói về tài múa của Mtao Mxây “Chàng múa trên cao, gió như bão. Chàng múa dưới thấp, gió như thốc” nói về tài năng múa của Đăm Săn.
Tác dụng:
Câu 6: Cảnh tiệc tùng và hình ảnh Đăm Săn ở nửa sau của văn bản gợi cho bạn suy nghĩ gì về phong tục và không khí hội hè của người Ê-đê? Gợi ý trả lời: Những hình ảnh về cảnh tiệc tùng và Đăm Săn đoạn cuối: “Nhà Đăm Săn đông nghịt khách, tôi tớ chật ních cả nhà ngoài. Các khách từ trưởng đều từ phương xa đến”. “Chàng nằm trên võng, tóc thả trên sàn”. “Chàng mở tiệc ăn uống linh đình, thịt lợn thịt trâu ăn không ngớt”…”Các chàng trai đi lại ngực đụng ngực”… “Đầu đội khăn nhiễu, vai mang nải hoa..ngực quấn chéo một tấm mền chiến, mình khoác một tấm áo chiến, tai đeo nụ, sát bên mình nghênh ngang đủ giáo gươm”…
Câu 7: Có người cho rằng văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây có đủ yếu tố của truyện, kịch và thơ. Cho biết ý kiến của bạn về nhận định trên. Gợi ý trả lời: Nhận định trên rất đúng, Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây có đủ yếu tố của truyện, kịch và thơ:
|