Nhân vật giao tiếp trong bài ca dao Cày đồng

Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót, như mưa ruộng cày
Ai ơi bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần

Câu 3: Có ý kiến cho rằng, bài thơ Đọc Tiểu Thanh kí của Nguyễn Du là tiếng khóc người đồng thời cũng là tiếng khóc mình, ý kiến của anh[chị]? B. HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ THANG ĐIỂM 1. Biểu điểm – Điểm 9-10: Bài viết đủ 3 phần, đầy đủ sinh động các ý trên, có cảm xúc, lời văn trong sáng, lôi cuốn – Điểm 7- 8: Đảm bảo nội dung chính, trình bày rõ ràng, mạch lạc, diễn đạt trôi chảy lôi cuốn, có cảm xúc. – Điểm 5 – 6: Bài viết thiếu vài ý nhỏ, diễn đạt tương đối tốt, mắc vài lỗi nhỏ về chính tả. – Điểm 3 – 4 : + Hiểu đúng đề bài, viết đầy đủ 3 phần nhưng chưa sâu sắc. + Văn chưa trôi chảy nhưng diễn đạt được ý. Không mắc quá nhiều lỗi diễn đạt. – Điểm 2: Bài viết sơ sài, thiếu nhiều ý, mắc nhiều lỗi chính tả. – Điểm 1: Bài viết lan man, diễn đạt lủng củng, không đúng trọng tâm yêu cầu của đề, mắc quá nhiều lỗi chính tả, diễn đạt. – Điểm 0: Lạc đề hoàn toàn hoặc không làm bài. 2.Thang điểm Câu Ý Nội dung Điểm 1 .Khái niệm:Ngôn ngừ nói là ngôn ngữ âm thanh, là lời nói trong giao tiếp hằng ngày, ở đó người nói và người nghe tiếp xúc trực tiếp với nhau, có thể luân phiên nhau trong vai nói và vai nghe. 0.5 – Ngữ điệu: Giọng nói có thể cao hay thấp, nhanh hay chậm, mạnh hay yếu, liên tục hay ngắt quãng.. Đồng thời có sự phối hợp với âm thanh, giọng điệu, với các phương tiện hỗ trợ như nét mặt, ánh mắt cử chỉ, điệu bộ ..của người nói – Từ ngữ sử dụng khá đa dạng: Mang tính khẩu ngữ, từ địa phương, tiếng lóng, trợ từ, thán từ… – Câu: Thường dùng các hình thức tỉnh lược 2 – Nhân vật giao tiếp: Lời của tác giả dân gian nói với mọi người, trước hết là những người nông dân hiện trong bài ca dao – Hoàn cảnh giao tiếp: Trong điều kiện sản xuất nông nghiệp[ Bức tranh con người đang lao động hăng say miệt mài giữa trưa nắng] – Nội dung giao tiếp: + Nhắc nhở mọi người biết nâng niu quý trọng thành quả lao động + Ca ngợi đức tính cần cù, chịu khó của người nông dân – Mục đích giao tiếp: Khuyên nhủ, nhắc nhở mọi người biết quý trọng sức lao động – Cách nói: Chân tình, khuyên nhủ, động viên[ Sử dụng hô gọi ai, khẳng định qua từ mồ hôi thánh thót, dẻo thơm, đắng cay muôn phần]. 3 Có ý kiến cho rằng, bài thơ Đọc Tiểu Thanh kí của Nguyễn Du là tiếng khóc người đồng thời cũng là tiếng khóc mình, ý kiến của anh[chị]? 7.0 Mở bài – Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Du – Giới thiệu bài thơ Đọc Tiểu Thanh kí 0.5 Thân bài – Bốn câu thơ đầu: Nguyền Du khóc người ,thương người, lệ dành cho Tiểu Thanh [Phân tích thơ]: + Gò hoang: Xót xa, thương cảm trước nghịch cảnh giữa quá khứ và hiện tại + Nguyễn Du thấu hiểu Tiểu Thanh qua mảnh giấy tàn để lại + Tiểu Thanh là điển hình hai nỗi oan lớn: Hồng nhan bạc mệnh, tài mệnh tương đố =>Nguyễn Du bày tỏ niềm thương cảm trước những người tài hoa và trân trọng những giá trị văn hóa tinh thần => Chủ nghĩa nhân đạo. – Bốn câu thơ cuối: Từ khó người, thương người. Nguyễn Du trở về với niềm tự thương [Phân tích thơ]. + Cái hận muôn đời: Khó mà hỏi trời được + Nguyễn Du tự coi mình là người cùng hội, với người mắc nỗi oan lạ lùng vì nết phong nhã + Ý thơ chuyển sang tự thương dưới dạng câu hỏi: Hỏi người đời ở tương lai => Sự tự ý thức=> Nét mới mang tinh thần nhân bản => Một tâm hồn cô đơn mong muốn sự chia sẻ, cảm thông – Nghệ thuật: Bài thơ Đường mẫu mực: Cô đọng, chặt chẽ trong sự kết nối ý tưởng, bố cục 1.0 Kết bài Khái quát: Bài thơ thể hiện cảm xúc, suy tư của Nguyễn Du về số phận bất hạnh của những người tài hoa, đồng thời là niềm xót xa cho những giá trị tinh thần bị chà đạp. 0.5

MA TRẬN

Xem thêm : Tuyển tập đề thi khối 10
Tổng hợp đề thi về Đọc Tiểu Thanh Kí- Nguyễn Du : Đọc Tiểu Thanh kí

Onthionline.netSỞ GD - ĐT THÁI NGUYÊNTRƯỜNG THPT GANG THÉPĐỀ KIỂM TRANĂM HỌC 2010-2011Môn: Ngữ văn 10Thời gian: 45 phútCâu 1 [4 điểm]Từ những đặc trưng cơ bản của Văn học dân gian, hãy nêu rõ sự khác nhau giữaVăn học dân gian và Văn học viết.Câu 2 [6 điểm]a. Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ là gì? Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữđược diễn ra bởi những quá trình nào?b. Thông qua bài ca dao dưới đây, con người cũng đã thực hiện một hoạt độnggiao tiếp. Hãy phân tích các nhân tố giao tiếp:- Người nói là ai và nói với ai?- Cuộc giao tiếp diễn ra trong hoàn cảnh cụ thể nào?- Người nói nói về vấn đề gì?- Câu nói nhằm mục đích gì?- Cách nói có hấp dẫn và có thuyết phục người nghe không?Cày đồng đang buổi ban trưaMồ hôi thánh thót như mưa ruộng càyAi ơi bưng bát cơm đầyDẻo thơm một hạt đắng cay muôn phầnOnthionline.netĐÁP ÁN ĐỀ KIỂM TRAMÔN: NGỮ VĂN 10Câu 1: [4 điểm]Sự khác nhau giữa văn học dân gian và Văn học viết:- Về thời điểm ra đời: VHDG ra đời sớm từ khi chưa có chữ viết; VHV ra đờimuộn hơn khi đã có chữ viết.- Về tác giả: VHDG là kết quả của qua trình sáng tác tập thể vì thế các tác phẩmkhông mang dấu ấn cá nhân; VHV do cá nhân sáng tác nên mang đậm dấu ấncá nhân.- Về phương thức lưu truyền: VHDG lưu truyền theo phương thức truyềnmiệng; VHV lưu truyền bằng chữ viết.- Về hình thức tồn tại: VHDG gắn bó với những sinh hoạt khác nhau trong đờisống cộng đồng; VHV cố định thành những văn bản viết mang tính độc lậpcủa một tác phẩm văn học.[Mỗi ý 1 điểm]Câu 2: [6điểm]a. - Hoạt động giao tiếp là hoạt động trao đổi thông tin của con người trong xã hộiđược tiến hành chủ yếu bằng phương tiện ngôn ngữ [dạng nói hoặc dạng viết] nhằmthực hiện những mục đích về nhận thức, về tình cảm, về hành động...- Mỗi hoạt động giao tiếp gồm hai qua trình: tạo lập văn bản [do người nói hoặcngười viết thực hiện] và lĩnh hội văn bản [do người đọc hoặc người nghe thực hiện].Hai quá trình này diễn ra trong quan hệ tương tác.[Mỗi ý 0.5 điểm]b. Bài ca dao là một hoạt động giao tiếp- người nói là người nông dân đang cày ruộng, nói với những người khác [đạitừ ai chỉ tất cả mọi người]- Hoàn cảnh cụ thể: Lúc người nông dân đang cày ruộng vất vả, vào buổi trưanóng bức.- Nội dung vấn đề: Nói về mối quan hệ giữa bát cơm đầy, dẻo thơm và sự làmviệc vất vả, đắng cay.- Mục đích: Nhắc nhở mọi người phải có ý thức trân trọng, nâng niu thành quảlao động mà mình đã đổ ra biết bao công sức mới có được thành quả đó.- Cách nói rất cụ thể, có hình ảnh nên hấp dẫn và có sức thuyết phục.[Mỗi ý 1 điểm]