Nhà máy Cơ khí Hà Nội khánh thành

Bài viết gồm 2 phần: 

  • Ôn tập kiến thức lý thuyết
  • Hướng dẫn giải các bài tập

A. Kiến thức trọng tâm

1. Nhiệm vụ của miền Bắc và hoàn cảnh ra đời của nhà máy cơ khí Hà Nội

  • Sau hiệp định Giơ – ne – vơ miền Bắc nước ta bước vào một thời kì xây dựng chủ nghĩa xã hội làm hậu phương lớn cho cách mạng miền Nam.
  • Đảng và chính phủ quyết định xây dựng một nhà máy cơ khí hiện đại ở miền Bắc để trang bị máy học hiện đại cho miền Bắc, thay thế các công cụ thô sơ, việc này giúp tăng năng suất và chất lượng lao động.
  • Nhà máy Cơ khí Hà Nội ra đời.

2. Qúa trình xây dựng và những đóng góp của  nhà máy cơ khí cho công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc

  • Thời gian xây dựng: Từ tháng 12/1955 đến tháng 4/1958
  • Địa điểm: Phía Tây Nam thủ đô Hà Nội
  • Diện tích hơn 10.000 mét vuông
  • Quy mô: Lớn nhất khu vực Đông Nam Á thời bấy giờ.
  • Nước giúp đỡ xây dựng: Liên Xô
  • Các sản phẩm: Máy Phay, máy tiện, máy khoan…tiêu biểu là tên lửa A12.
  • Các sản phẩm đã phục vụ công cuộc lao động, xây dựng chủ nghĩa xã hội và đóng góp phần quan trọng vào công cuộc bảo vệ tổ quốc.

CH: Nêu tên một số sản phẩm do Nhà máy Cơ khí Hà Nội sản xuất?

Trả lời:

  • Những sản phẩm do nhà máy Cơ Khí Hà Nội sản xuất là: máy phay, máy tiện, máy khoan, tên lửa A12….

Nhà máy Cơ khí Hà Nội khánh thành

- Nhà máy cơ khí Hà Nội ra đời ngay từ những ngày đầu tạo dựng nền công nghiệp non trẻ của nước ta với sự giúp đỡ của Đảng, Chính phủ và nhân dân Liên Xô anh em. Nhà máy được xây dựng trong gần 3 năm (từ 15-12-1955 đến 12-4-1958) và cùng với ngành công nghiệp cả nước bước vào thực hiện kế hoạch 3 năm khôi phục kinh tế 1958-1960.

Trải qua quá trình phát triển, nhà máy cơ khí Hà Nội đã 9 lần được đón Bác về thăm và làm việc. Đó là các ngày:

- Ngày mùng 1 Tết Mậu Tuất (18-2-1958), lần đầu tiên Bác về thăm và chúc tết cán bộ công nhân nhà máy. Bác đã ân cần khuyên bảo cán bộ, công nhân nhà máy: "Chi bộ Đảng, Chi đoàn thanh niên và Công đoàn phải phối hợp chặt chẽ, lãnh đạo công nhân thi đua thực hiện thắng lợi kế hoạch nhà nước. Trong phong trào thi đua, phải khen thưởng kịp thời và phải biết phê bình để bổ khuyết kịp thời những thiếu sót. Sinh hoạt và tác phong của cán bộ phải giản dị, gần gũi, thân mật với công nhân. Công nhân thì phải thi đua sản xuất, thực hành tiết kiệm, lấy kế hoạch sản xuất mà nhà máy đã giao làm mức phấn đấu thực hiện".

- Sau khi Bác nói xong, tất cả cán bộ, công nhân đều vỗ tay hồi lâu, rất xúc động và thành kính chúc Bác năm mới sức khoẻ, sống lâu.

- Từ ngày 12-4-1958, nhà máy khánh thành và chính thức đi vào hoạt động với nhiệm vụ lúc bấy giờ là sản xuất các loại máy công cụ có độ chính xác cấp 2 để trang bị cho ngành cơ khí non trẻ của nước ta, đáp ứng yêu cầu khôi phục và phát triển kinh tế. Trên cơ sở đó, phát huy vai trò của nhà máy trong nền kinh tế quốc dân, thực hiện công nghiệp hóa nước nhà.

- Ngày 30-8-1958, một lần nữa Bác về thăm nhà máy, Bác nói chuyện với cán bộ, công nhân ở trước cửa phòng thiết kế và phân xưởng mộc mẫu. Sau khi ân cần thăm hỏi mọi người, Bác đã thẳng thắn phê bình cán bộ công nhân nhà máy, Bác nói kế hoạch đề ra 2 phần mà làm không đầy một nửa... nếu như nhà máy điện, nhà máy nước cũng như thế, nhà máy này có điện, có nước mà dùng không?...".

- Cán bộ, công nhân nhà máy đều thấm thía lời Bác dạy và sau lần Bác về thăm, phong trào thi đua làm theo lời Bác được phát động sâu rộng trong toàn nhà máy.

- Ngày 25-12-1958, nhà máy lại vinh dự đón Bác về thăm lần thứ 3. Bác khen ngợi tập thể lãnh đạo, cán bộ, công nhân nhà máy đã đạt được những tiến bộ đáng kể, nhưng Người vẫn nhắc nhở: "Đây mới là thành tích bước đầu, công nhân và cán bộ phải cố gắng hơn nữa... không nên vì thành tích bước đầu mà tự kiêu, tự mãn... Cần phải đẩy mạnh cuộc vận động cải tiến quản lý xí nghiệp, đẩy mạnh đấu tranh tư tưởng hơn nữa. Tư tưởng thông suốt thì mọi việc làm đều tốt, phải làm cho tư tưởng xã hội chủ nghĩa hoàn toàn thắng, tư tưởng cá nhân chủ nghĩa hoàn toàn thất bại". Lần này Bác còn giao trách nhiệm: "Nhà máy cơ khí Hà Nội có đông đảng viên và đoàn viên thanh niên lao động hơn các xí nghiệp khác, đó là một điều kiện thuận lợi, Bác giao trách nhiệm cho cán bộ và công nhân phải làm cho nhà máy trở thành một nhà máy kiểu mẫu".

- Ngày 24-3-1959, nhà máy vinh dự đón Bác về thăm cùng Tổng thống Ấn Độ Pra-xát. Lần này Người đã trồng cây vú sữa làm kỷ niệm tại nhà máy.

- Ba tháng sau, ngày 27-6-1959, lần thứ 5 nhà máy vinh dự được đón Người về thăm. Lần này, Người cùng đi với Tổng thống Inđônêxia là Ngài Xucácnô.

- Ngày 17-1-1960, lần thứ 6 Bác về thăm nhà máy. Hôm đó là ngày chủ nhật, Bác vào thăm nhà ăn tập thể, khu tập thể, ân cần thăm hỏi sức khoẻ toàn thể cán bộ, công nhân nhà máy. Các đồng chí lãnh đạo của nhà máy cũng như toàn thể cán bộ, công nhân nhà máy đều vô cùng xúc động trước sự quan tâm của Người, và lấy làm ân hận do cách tổ chức của nhà máy chưa tốt nên nơi ăn, chốn ở còn luộm thuộm. Ngày hôm sau, Đảng uỷ nhà máy đã ra Nghị quyết vận động toàn thể cán bộ, đảng viên, công nhân viên chức đẩy mạnh phong trào vệ sinh phòng bệnh, thực hiện tốt lời căn dặn của Người. Phong trào ngày càng đi vào nề nếp.

- Ngày 2-2-1960, Bác Hồ cùng ông bà luật sư Lôdơbai (người đã từng bào chữa trắng án cho Bác ở toà án Anh tại Hồng Kông) và con gái luật sư đến thăm nhà máy. Bác khen nhà máy hoàn thành tốt kế hoạch nhà nước năm 1959; nhưng lần này Bác đặc biệt quan tâm đến công tác quản lý và vai trò làm chủ tập thể của cán bộ, công nhân. Bác phê bình việc quản lý vật tư chưa tốt, còn để lãng phí. Nói chuyện xong, Bác qua khu tập thể thăm chỗ ở của công nhân cơ khí tại nhà B, thăm vườn trẻ ở nhà 1 tầng, thăm lớp mẫu giáo và chia kẹo cho các cháu.

- Tối 20-10-1960, cán bộ, công nhân nhà máy đến dự khai giảng năm học bổ túc văn hoá mới 1960-1961. Trong đêm khai giảng, Bác đã về thăm lần thứ 8. Bác đã xuống hội trường dự khai giảng và gửi lại 10 huy hiệu để tặng cho những người có thành tích học tập bổ túc văn hoá tốt nhất.

- Ngày 12-3-1963, Bác Hồ về thăm nhà máy lần thứ 9 cùng với vua Lào Vátthava và nói chuyện với cán bộ, công nhân nhà máy tại khán đài ở phân xưởng cơ điện.

- Như vậy, chỉ trong vòng 5 năm từ 1958-1963, Bác đã về thăm nhà máy 9 lần. Đây thực sự là sự quan tâm hết sức to lớn của Đảng, Bác Hồ đối với nhà máy cơ khí còn non trẻ - con chim đầu đàn của ngành cơ khí Việt Nam.

- Năm 2000, nhân kỷ niệm 110 năm ngày sinh nhật Bác, Công ty đã cho gắn biển ghi lại những lần Người về thăm nhà máy ngay cạnh gốc cây vú sữa Người trồng năm xưa; năm 2001 đã dựng tượng đài Bác giữa khoảng sân vườn phía trong nhà máy tạo nên một khu vực trang nghiêm. Đây cũng là nơi thường xuyên diễn ra các lễ dâng hương, tưởng niệm, mít tinh, báo công với Người.

Nhà máy Cơ khí Hà Nội khánh thành
Nhà máy Cơ khí Hà Nội khánh thành
Cơ sở xản xuất của Công ty Cơ khí Hà Nội được xây dựng trên diện tích 63.000 m2

Thực hiện chủ trương của Chính phủ về di dời các cơ sở sản xuất ra khỏi nội thành Hà Nội, từ năm 2011, Công ty Cơ khí Hà Nội đã triển khai xây dựng nhà máy mới trên diện tích 16ha tại KCN Thuận Thành 3, xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, đạt tiêu chuẩn cấp độ 2 TCVN. Đến nay, toàn bộ các nội dung của Dự án “Di chuyển, mở rộng sản xuất Công ty Cơ khí Hà Nội - giai đoạn 1” đã được hoàn tất. 

Công ty đã xây dựng được 63.000m2 nhà xưởng, nhà tổng kho; đại tu nâng cấp 5 trạm biến áp 2 đầu ra 33KVA/22kV với tổng công suất 8.000KVA; đầu tư mới thay thế toàn bộ máy đóng/cắt trung thế, hệ thống cung cấp điện đến các xí nghiệp; hệ thống máy phun bi thay thế máy phun cát; hệ thống sơn, sấy, thay đổi công nghệ sơn… Đồng thời, đưa vào vận hành 316 máy công cụ, dây chuyền thiết bị các loại với tổng khối lượng trên 5.000 tấn.

Tổ hợp sản xuất tại cơ sở mới đi vào hoạt động sẽ đáp ứng nhu cầu sản xuất các sản phẩm cơ khí, luyện kim phục vụ các ngành kinh tế trong và ngoài nước, góp phần quan trọng vào sự phát triển các ngành công nghiệp của đất nước.

Phát biểu tại Lễ khánh thành, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải yêu cầu công ty khẩn trương kiện toàn công tác tổ chức sản xuất, tích cực chủ động tìm kiếm đơn hàng trong và ngoài nước, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng củng cố, nâng cao năng lực quản lý, điều hành và nghiệp vụ kỹ thuật cho độ ngũ cán bộ công nhân viên. Đồng thời, đẩy mạnh việc nghiên cứu, cải tiến công nghệ, liên kết, hợp tác đầu tư để sản xuất, chế tạo máy công cụ và sản phẩm cơ khí có chất lượng, giá cả cạnh tranh cung cấp cho nhu cầu trong nước và xuất khẩu…

Được biết, khu đất cũ của Công ty Cơ khí Hà Nội tại đường Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân (Hà Nội) đã nhượng cho Vingroup xây Khu đô thị Royal City.

Duy Hoàng

A. Hoạt động cơ bản

1. Khám phá về sự ra đời của Nhà máy cơ khí Hà Nội

  • Nhà máy Cơ khí Hà Nội được khánh thành thể hiện điều gì?
  • "Nhà máy Cơ khí Hà Nội đồ sộ vườn cao lên vùng đất trước đây là một cánh đồng, có nhiều đồn bốt và hàng rào dây thép gai của thực dân xâm lược". Câu trích dẫn trên gợi cho em suy nghĩ gì?

Nhà máy Cơ khí Hà Nội được khánh thành thể hiện sự phát triển của nền kinh tế nước ta, đó là một bức ngoặt mới, một nòng cốt để phát triển ngành công nghiệp nước ta.

Câu nói: "Nhà máy Cơ khí Hà Nội đồ sộ vườn cao lên vùng đất trước đây là một cánh đồng, có nhiều đồn bốt và hàng rào dây thép gai của thực dân xâm lược" gợi cho em suy nghĩ:

Nhà máy Cơ Khí ra đời hôm nay đó là thành quả lớn lao mà nhân dân miền Bắc nói riêng và cả nước nói chung đã đổ bao xương máu mới có được. Nhân dân ta đã đoàn kết, chiến đấu hi sinh để giành lại nền độc lập, để từ những bồn đốt, những hàng thép gai của địch ta thay thế bằng nhà máy Cơ Khí Hà Nội cao chót vót. Từ đây, đưa nền công nghiệp của nước ta bước sang một trang mới.