Theo Điều 6 Luật Đầu tư 2014, các ngành nghề cấm kinh doanh đầu tư gồm:
6 ngành nghề cấm kinh doanh đầu tư hiện nay [Ảnh minh họa]
- Cấm kinh doanh các chất ma túy:
Ma túy là những chất kích thích, gây nghiện, có nguồn gốc tự nhiên hoặc nhân tạo khi con người sử dụng có thể làm thay đổi một hay nhiều chức năng tâm - sinh lý của cơ thể.
Sử dụng ma túy nhiều lần sẽ bị lệ thuộc cả về thể chất lẫn tâm lý, gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe cũng như an toàn xã hội.
Phụ lục I Luật Đầu tư 2014 quy định rõ 45 loại chất ma túy bị cấm đầu tư kinh doanh, trong đó có: Acetorphine, Acetyl-alpha- methylfenany, Alphacetylmethadol, Alpha-methylfentanyl, Beta-hydroxyfentanyl, Brolamphetamine, Cần sa và các chế phẩm từ cần sa, Heroine, Methcathinone….
- Cấm đầu tư kinh doanh các loại hóa chất, khoáng vật:
Hóa chất là một dạng vật chất có hợp chất và đặc tính hóa học không đổi. Khoáng vật là các hợp chất có nguồn gốc tự nhiên được hình thành trong quá trình địa chất. Hóa chất và Khoáng vật nếu không biết cách sử dụng hoặc quá lạm dụng thì cũng gây nguy hiểm cho con người.
Theo Phụ Lục II Luật Đầu tư 2014, các loại hợp chất và khoáng vật bị cấm đầu tư kinh doanh bao gồm 8 loại hóa chất độc như Các chất khí gây bỏng chứa Lưu huỳnh, hơi cay Nitơ, Saxitoxin, Ricin; 4 loại tiền chất gồm các hợp chất Alkyl [Me, Et, n-Pr or i-Pr] phosphonyldifluoride, các hợp chất O-Alkyl, Chlorosarin, hlorosoma và Khoáng vật Amiang màu thuộc nhóm Amphibol.
- Cấm kinh doanh mẫu vật các loại thực vật, động vật hoang dã và mẫu vật các loại động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm Nhóm I có nguồn gốc từ thiên nhiên:
Mẫu vật các loại thực vật, động vật hoang dã bị cấm đầu tư kinh doanh được quy định tại Phụ lục 1 Công ước quốc tế các loại thực vật, động vật hoang dã nguy cấp được chia thành ngành động vật có dây sống bao gồm lớp động vật có vú, lớp chim, lớp bò sát, lớp lưỡng cư, lớp cá sụn, lớp cá, lớp cá phối và ngành da gai, ngành chân khớp, ngành thân mềm, ngành ruột khoanh.
Mẫu vật các loại động, thực vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm thuộc Nhóm I có nguồn gốc từ tự nhiên bị cấm đầu tư kinh doanh được quy định tại Phụ lục III Luật Đầu tư 2014. Trong đó, thực vật gồm ngành mộc lan, ngành thông. Động vật gồm lớp vú, bò sát, lớp chim...
- Cấm kinh doanh mại dâm:
Theo Bộ luật Hình sự, mại dâm là một nghề bị pháp luật cấm, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự bao gồm các hành vi khác nhau như chứa mại dâm, mội giới mại dâm.
Do đó, đây là ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh ở nước ta.
- Cấm mua, bán người hoặc mua, bán mô, bộ phận cơ thể người:
Hành vi mua bán người hoặc bộ phận cơ thể người bị coi là tội phạm và xét xử hình sự với mức phạt tù từ 5 năm - 20 năm tùy mức độ và hành vi phạm tội, vì vậy đây cũng là một trong những ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh ở Việt Nam.
- Cấm đầu tư kinh doanh liên quan đến sinh sản vô tính trên cơ thể con người
Dưới góc độ sinh học, sinh sản vô tính được hiểu là hình thức sinh sản mà thế hệ con được sinh ra từ một cơ thể mẹ duy nhất, thế hệ con sẽ là bản sao mang di truyền chính xác của cơ thể mẹ.
Nếu thực hiện sinh sản vô tính trên cơ thể người có rủi ro rất lớn, đồng thời khi phương pháp này được tiến hành tràn lan không kiểm soát được sẽ gây rối loạn trật tự xã hội vốn có, suy thoái đạo đức con người.
Hậu Nguyễn
Luật đầu tư 2020 ra đời và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2021 không chỉ khắc phục những bất cập tồn tại, chồng chéo liên quan đến đầu tư kinh doanh, mà còn bổ sung nhiều điểm mới, giúp nâng cao tính hiệu quả và tính đồng bộ thống nhất với các luật có liên quan. Trong đó danh mục các ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh là một trong những quy định pháp luật được sửa đổi, bổ sung và thêm mới.
Hãy cùng Công ty Luật Thái An so sánh những điểm mới trong quy định pháp luật về ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh theo Luật Đầu tư 2020 so với Luật Đầu tư 2014 trong bài viết dưới đây.
Cơ sở pháp lý điều chỉnh so sánh các ngành nghề cấm kinh doanh theo Luật đầu tư 2020 và Luật đầu tư 2014 là các văn bản pháp luật sau đây:
- Luật đầu tư 2014;
- Luật đầu tư 2020.
Ngành nghề cấm kinh doanh được quy định rất rõ tại Luật Đầu tư 2020 và là cơ sở pháp lý để các cá nhân, tổ chức trong nước và ngoài nước phải tuân thủ khi thực hiện các dự án đầu tư tại Việt Nam.
Đây là quy định về ngành nghề cấm kinh doanh theo Luật đầu tư: Những hành vi, hoạt động sản xuất kinh doanh nào bị cấm. Điều này đồng nghĩa với việc các nhà đầu tư trong nước và ngoài nước khi đầu tư sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam sẽ không được đăng ký kinh doanh, đầu tư những ngành nghề bị cấm đấy.
Ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện là ngành, nghề mà việc thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh trong ngành, nghề đó phải đáp ứng điều kiện cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng.
Tại Luật Đầu tư 2020 quy định về ngành, nghề này như sau:
Điều 7. Ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện
- …
- Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện được quy định tại Phụ lục IV của Luật này.
- Điều kiện đầu tư kinh doanh đối với ngành, nghề quy định tại khoản 2 Điều này được quy định tại luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nghị định của Chính phủ và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. Bộ, cơ quan ngang Bộ, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác không được ban hành quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh.
- Điều kiện đầu tư kinh doanh phải được quy định phù hợp với lý do quy định tại khoản 1 Điều này và phải bảo đảm công khai, minh bạch, khách quan, tiết kiệm thời gian, chi phí tuân thủ của nhà đầu tư.
- Quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh phải có các nội dung sau đây: a] Đối tượng và phạm vi áp dụng điều kiện đầu tư kinh doanh; b] Hình thức áp dụng điều kiện đầu tư kinh doanh; c] Nội dung điều kiện đầu tư kinh doanh; d] Hồ sơ, trình tự, thủ tục hành chính để tuân thủ điều kiện đầu tư kinh doanh [nếu có]; đ] Cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan có thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính đối với điều kiện đầu tư kinh doanh;
e] Thời hạn có hiệu lực của giấy phép, giấy chứng nhận, chứng chỉ hoặc văn bản xác nhận, chấp thuận khác [nếu có].
- Điều kiện đầu tư kinh doanh được áp dụng theo các hình thức sau đây: a] Giấy phép; b] Giấy chứng nhận; c] Chứng chỉ; d] Văn bản xác nhận, chấp thuận;
đ] Các yêu cầu khác mà cá nhân, tổ chức kinh tế phải đáp ứng để thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh mà không cần phải có xác nhận bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền.
- Ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và điều kiện đầu tư kinh doanh đối với ngành, nghề đó phải được đăng tải trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
- Chính phủ quy định chi tiết việc công bố và kiểm soát điều kiện đầu tư kinh doanh.
So với các quy định của Luật Đầu tư 2014 về ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh thì Luật Đầu tư 2020 bổ sung thêm 02 trường hợp cấm đầu tư kinh doanh là pháo nổ và dịch vụ đòi nợ, nâng tổng số trường hợp bị cấm đầu tư kinh doanh từ 06 trường hợp lên 08 trường hợp. Ngoài ra còn bổ sung thêm các chất ma túy thuộc danh mục Phụ Lục I; quy định cụ thể hơn về cấm đầu tư kinh doanh liên quan đến cơ thể người.
Cụ thể các ngành nghề sau bị cấm kinh doanh theo Điều 6 Luật Đầu tư 2020:
Điều 6. Ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh
- Cấm các hoạt động đầu tư kinh doanh sau đây: a] Kinh doanh các chất ma túy quy định tại Phụ lục I của Luật này; b] Kinh doanh các loại hóa chất, khoáng vật quy định tại Phụ lục II của Luật này; c] Kinh doanh mẫu vật các loài thực vật, động vật hoang dã có nguồn gốc khai thác từ tự nhiên quy định tại Phụ lục I của Công ước về buôn bán quốc tế các loài thực vật, động vật hoang dã nguy cấp; mẫu vật các loài thực vật rừng, động vật rừng, thủy sản nguy cấp, quý, hiếm Nhóm I có nguồn gốc khai thác từ tự nhiên quy định tại Phụ lục III của Luật này; d] Kinh doanh mại dâm; đ] Mua, bán người, mô, xác, bộ phận cơ thể người, bào thai người; e] Hoạt động kinh doanh liên quan đến sinh sản vô tính trên người; g] Kinh doanh pháo nổ;
h] Kinh doanh dịch vụ đòi nợ.
2. Việc sản xuất, sử dụng sản phẩm quy định tại các điểm a, b và c khoản 1 Điều này trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, y tế, sản xuất dược phẩm, điều tra tội phạm, bảo vệ quốc phòng, an ninh thực hiện theo quy định của Chính phủ.
So với Luật Đầu tư 2014, bổ sung một số chất mới vào Danh mục các chất ma túy cấm đầu tư kinh doanh tại Phụ lục I như Lá Khat, Thuốc phiện và các chế phẩm từ thuốc phiện [trừ trường hợp ethyl este của acid béo iod hóa trong dầu hạt thuốc phiện mà không còn chứa chất ma túy từ thuốc phiện].
Bổ sung vào Danh mục loài thực vật rừng, động vật rừng, thủy sản nguy cấp, quý, hiếm tại Phụ lục III như Vượn má vàng trung bộ, Vượn siki, Cầy gấm, Đại bàng đầu nâu, Kền kền ấn độ, Kền kền ben gan, Cắt lớn, Trĩ sao, Gà lôi trắng, Tắc kè đuôi vàng, Thằn lằn cá sấu, Cá sấu nước lợ [Cá sấu hoa cà], Cá sấu nước ngọt [Cá sấu xiêm];
Sửa đổi tên tiếng Việt của Rùa hộp Việt Nam; chuyển Rùa hộp trán vàng Miền Bắc từ Nhóm IIB lên Nhóm IB; bỏ 02 dòng ghi tên ngành [ngành thông và ngành ngọc lan] ở danh mục Nhóm IA để thống nhất với hình thức trình bày ở danh mục Nhóm IB.
Bổ sung thêm bào thai người trong quy định cấm kinh doanh liên quan đến cơ thể. Quy định này nhằm thể hiện đầy đủ nội dung, giúp cho quy định cấm được triệt để.
Cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ thuê không phải là một nội dung mới, tuy nhiên luật mới ra đời đã loại bỏ nó khỏi danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện. Chuyển thành quy định cấm. Việc bổ sung quy định cấm này là do những bất cập trong việc quản lý loại hình kinh doanh này.
Trên phương diện kinh tế, loại hình đầu tư kinh doanh này không có đóng góp hiệu quả cho thuế của nhà nước. Trên phương diện xã hội, gây ra nhiều bất cập, bị bóp méo, biến tướng, lợi dụng kẽ hở của pháp luật trở thành hình thức đòi nợ mang tính chất bạo lực, đe dọa đến tính mạng con người, làm mất trật tự an toàn xã hội.
Lưu ý rằng: Các hợp đồng cung cấp dịch vụ đòi nợ thuê được ký kết trước ngày Luật đầu tư 2020 có hiệu lực sẽ chấm dứt hiệu lực kể từ ngày luật này có hiệu lực thi hành. Các bên tham gia hợp đồng được thực hiện các hoạt động thanh lý theo quy định của pháp luật dân sự và các quy định pháp luật có liên quan khác [nếu có].
Nhìn chung, việc sửa đổi, bổ sung các quy định mới liên quan đến ngành, nghề bị cấm đầu tư kinh doanh giúp các quy định tiến bộ, phù hợp với hoàn cảnh phát triển, đồng thời, giảm thiểu các chồng chéo và nâng cao tính đồng bộ với các luật khác.
Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về so sánh các ngành nghề cấm kinh doanh theo Luật đầu tư 2020 và Luật đầu tư 2014.
Xin lưu ý là sau thời điểm chúng tôi viết bài này, có thể có sự thay đổi các quy định pháp luật liên qua. Do vậy, bạn nên gọi tới Tổng đài tư vấn đầu tư nước ngoài của Công ty Luật Thái An. Bạn sẽ được tư vấn một cách kịp thời, chính xác về các vấn đề Đầu tư nước ngoài.
Luật pháp Việt Nam có những quy định chặt chẽ về hoạt động đầu tư nói chung và hoạt động đầu tư nước ngoài tại Việt Nam nói riêng. Nếu không am hiểu pháp luật đầu tư Việt Nam, nhà đầu tư nước ngoài dễ dàng vi phạm pháp luật và phải gánh chịu hậu quả đáng tiếc. Để được tư vấn đầu tư một cách đầy đủ, nhà đầu tư nước ngoài nên sử dụng Dịch vụ tư vấn đầu tư nước ngoài của Công ty Luật Thái An.
HÃY LIÊN HỆ NGAY VỚI CHÚNG TÔI ĐỂ ĐƯỢC SỬ DỤNG DỊCH VỤ LUẬT SƯ!
- Giới thiệu tác giả
- Bài viết mới nhất
Giám đốc tại Công ty Luật Thái An
Tiến sỹ luật học, Luật sư Nguyễn Văn Thanh là thành viên Đoàn Luật sư TP. Hà Nội và Liên đoàn Luật sư Việt Nam. Lĩnh vực hành nghề chính: * Tư vấn pháp luật: Doanh nghiệp, Đầu tư, Xây dựng, Thương mại, Lao động, Dân sự, Hình sự, Đất đai, Hôn nhân và gia đình
* Tố tụng và giải quyết tranh chấp: Kinh doanh thương mại, Đầu tư, Xây dựng, Lao động, Bảo hiểm, Dân sự, Hình sự, Hành chính, Đất đai, Hôn nhân và gia đình