Miễn giảm học phí 2023 2023

Tại kỳ họp thứ 7, Hội đồng nhân dân thành phố Cần Thơ [ngày 24/8] thông qua 2 nghị quyết về mức học phí và hỗ trợ học phí năm học 2022-2023.

Theo đó, 100% học sinh thành phố Cần Thơ được miễn học phí năm học tới. Nguồn hỗ trợ được thực hiện bằng ngân sách nhà nước của thành phố. Tổng nguồn kinh phí hỗ trợ dự kiến là 308,943 tỷ đồng. Đây là lần đầu tiên thành phố thực hiện miễn toàn bộ học phí cho học sinh các cấp từ mầm non đến THPT trên địa bàn.

Ông Trần Thanh Bình, Giám đốc Sở GD&ĐT Cần Thơ cho biết, trong năm học 2022-2023, thành phố có khoảng 142.629 trẻ em, học sinh. Việc thành phố ban hành nghị quyết về chính sách hỗ trợ học phí năm học 2022-2023 là rất cần thiết.

Học sinh đi học trở lại. [Ảnh minh hoạ: Hà Cường]

Trước đó, Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng cũng thông qua nghị quyết hỗ trợ 100% năm học 2022-2023 cho trẻ mầm non, học sinh phổ thông công lập và ngoài công lập.

Các đối tượng được giảm học phí theo các chính sách của trung ương và thành phố được cấp bù phần hỗ trợ cho bằng 100% mức thu học phí công lập năm học 2022 - 2023.

Theo ông Lương Nguyễn Minh Triết, Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng, nếu tính theo mức học phí cũ với trẻ mầm non và học sinh phổ thông, thì bình quân mỗi năm thành phố hỗ trợ khoảng 92 tỷ đồng. Nhưng nếu theo mức mới của Nghị định 81, số tiền hỗ trợ bình quân là 450 tỷ đồng, tăng gấp 5 lần.

UBND tỉnh và Hội đồng nhân dân tỉnh Bắc Kạn đồng ý phương án giữ ổn định mức học phí trong năm học mới 2022 - 2023 theo đề xuất của Sở GD&ĐT, đồng thời miễn 100% học phí cho khoảng gần 21.000 học sinh bậc THCS.

Tại Hải Phòng, ông Bùi Văn Kiệm, Giám đốc Sở GD&ĐT cho biết, cách đây 4 năm, Hội đồng nhân dân thành phố Hải Phòng ban hành Nghị quyết 54 về miễn, giảm học phí cho học sinh các cấp. Việc miễn học phí cho bậc mầm non và THCS bắt đầu thực hiện từ năm học 2020 - 2021 và học sinh bậc THPT được giảm học phí từ năm học 2021 - 2022.

Như vậy, đến nay, 100% học sinh các cấp ở thành phố được miễn học phí [trừ bậc tiểu học được miễn theo Luật Giáo dục]. Mỗi năm, thành phố trích hơn 400 tỷ đồng từ ngân sách địa phương hỗ trợ cho giáo dục.

Với Bà Rịa - Vũng Tàu, Hội đồng nhân dân tỉnh quyết định miễn toàn bộ học phí cho trẻ em 5 tuổi, học sinh tiểu học và THCS công lập, tư thục giai đoạn 2022 - 2025. Trong đó trẻ mầm non 5 tuổi được hưởng từ năm học 2022 - 2023 đến hết năm học 2023 - 2024, học sinh THCS được hưởng từ năm học 2022 - 2023 đến hết năm học 2024 - 2025.

Dự kiến ngân sách tỉnh sẽ chi hơn 568 tỷ đồng cho cả giai đoạn 2022 - 2025. Riêng mức học phí dự kiến chi cho năm học 2022 - 2023 hơn 110 tỷ đồng.

Tại Quảng Ninh, bà Nguyễn Thị Thuý, Giám đốc Sở GD&ĐT cho hay, năm học 2021 - 2022, do ảnh hưởng nặng nề từ dịch COVID-19, tỉnh giảm 100% học phí cho học sinh từ mầm non, tiểu học, THCS, THPT, trường công lập và tư thục đều được hỗ trợ. Số tiền này được trích ra từ ngân sách của tỉnh. Năm học 2022 - 2023, Sở GD&ĐT vừa tham mưu cho Hội đồng nhân dân thành phố phương án miễn học phí.

Tại Cà Mau, ngày 16/8, UBND tỉnh quyết định tạm thời chưa thu học phí đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập năm học 2022 - 2023. UBND tỉnh Cà Mau giao Sở GD&ĐT chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương đơn vị có liên quan triển khai thực hiện nội dung trên; đồng thời chủ động theo dõi, liên hệ Bộ GD&ĐT để nắm thông tin về mức thu học phí năm học 2022-2023; trường hợp cấp thẩm quyền ban hành mức thu học phí năm học 2022-2023, Sở GD&ĐT chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị có liên quan chủ động tham mưu, đề xuất UBND tỉnh.

Tại cuộc họp Chính phủ với các địa phương, sáng 4/7, Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn đề xuất miễn học phí bậc THCS. Với ước tính với 5,5 triệu học sinh THCS và học phí bình quân 2 triệu đồng mỗi năm học, ngân sách sẽ cấp bù gần 11.200 tỷ đồng/năm học. Nếu thực hiện đề xuất, ngân sách nhà nước thì phải tăng thêm gần 25.200 tỷ đồng trong ba năm [2022-2024].

Trước đề xuất này, Thủ tướng giao các cơ quan phối hợp, nghiên cứu đánh giá kỹ tác động. Bộ Tài chính tính toán các vấn đề liên quan đến ngân sách, theo tinh thần là cần rà soát, có lộ trình điều chỉnh học phí phù hợp, không gây khó khăn cho người dân và học sinh.

Ngay trước thềm năm học 2022 - 2023, nhiều tỉnh, thành phố đã thông báo miễn học phí cho trẻ mầm non và học sinh phổ thông.

Một số địa phương miễn học phí, tạm dừng thu

Trong khi nhiều địa phương vẫn coi học phí là nguồn thu chính cho giáo dục, thì cũng có nơi từng bước miễn học phí. Ngày 5/9, ông Nguyễn Văn Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chủ trì cuộc họp bàn về các tờ trình dự thảo đề xuất hỗ trợ học phí cho trẻ mầm non, học sinh trung học phổ thông, giáo dục thường xuyên.Tại tờ trình dự thảo Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ học phí năm học 2022-2023, Sở Giáo dục và Đào tạo [GD-ĐT] tỉnh đã đề xuất hỗ trợ học phí cho các đối tượng như: trẻ nhà trẻ, trẻ mẫu giáo 3, 4 tuổi, học sinh THPT, học viên đang học thực tế tại các cơ sở giáo dục thường xuyên công lập và ngoài công lập được thành lập, cấp phép hoạt động theo quy định của pháp luật trên địa bàn tỉnh. Kinh phí hỗ trợ sẽ được trích từ nguồn ngân sách địa phương theo phân cấp ngân sách hiện hành. Trước đó, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu quyết định miễn học phí cho trẻ em 5 tuổi, học sinh tiểu học và trung học cơ sở công lập, tư thục giai đoạn 2022-2025. Dự kiến ngân sách địa phương sẽ chi hơn 568 tỷ đồng cho việc miễn học phí trong giai đoạn 2022-2025. Mức học phí dự kiến chi cho năm học 2022-2023 là hơn 110 tỷ đồng.          

Cùng với Bà Rịa - Vũng Tàu, nhiều địa phương quyết định miễn giảm học phí cho học sinh trên địa bàn. Ngày 31/8, tại kỳ họp thứ 10, Hội đồng nhân dân [HĐND] tỉnh Quảng Ninh đã thông qua nghị quyết về hỗ trợ học phí cho học sinh trên địa bàn tỉnh năm học 2022-2023. Theo đó, Quảng Ninh sẽ hỗ trợ 100% học phí công lập cho trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên đang học tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh. Thời gian hỗ trợ bằng số tháng học thực tế của đối tượng được hỗ trợ, nhưng không quá 9 tháng. Nguồn kinh phí thực hiện việc hỗ trợ từ ngân sách tỉnh cấp theo hình thức giao dự toán cho Sở GD-ĐT, UBND cấp huyện. Dự kiến số học sinh được hưởng chính sách là 225.374 người, kinh phí khoảng 458 tỷ đồng. Từ năm học trước, Quảng Ninh đã giảm 100% học phí cho học sinh từ mầm non, tiểu học, THCS, THPT, trường công lập và tư thục do ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19. Số tiền này được trích ra từ ngân sách của tỉnh.

Thành phố Đà Nẵng sẽ hỗ trợ 100% học phí trong 9 tháng của năm học 2022-2023 cho trẻ mầm non, học sinh phổ thông công lập và ngoài công lập trên địa bàn. Ngoài ra, Đà Nẵng còn trích hơn 4.685 tỷ đồng để mua sách giáo khoa cho 8.438 học sinh thuộc hộ nghèo, học sinh mồ côi do Covid-19 và 4.400 học sinh thuộc hộ cận nghèo đang học tại các trường phổ thông công lập và ngoài công lập, trung tâm giáo dục thường xuyên trong năm học 2022-2023. Tại kỳ họp thứ 7 ngày 24/8, HĐND thành phố Cần Thơ đã thông qua 2 Nghị quyết về mức học phí và hỗ trợ học phí trong năm học 2022-2023. Theo đó, 100% học sinh được miễn học phí năm học tới. Nguồn hỗ trợ được chi từ ngân sách của thành phố. Dự kiến tổng kinh phí hỗ trợ là 308,943 tỷ đồng.Đây là lần đầu tiên Cần Thơ miễn toàn bộ học phí cho học sinh các cấp trên địa bàn. UBND và HĐND tỉnh Bắc Kạn đã đồng ý phương án giữ ổn định mức học phí trong năm học mới 2022-2023 theo đề xuất của Sở GD-ĐT, đồng thời miễn 100% học phí cho khoảng gần 21.000 học sinh bậc THCS. Là địa phương tiên phong trong chính sách miễn giảm học phí cho học sinh, Hải Phòng đã miễn học phí cho bậc mầm non và THCS từ năm học 2020-2021 và học sinh bậc THPT được giảm học phí từ năm học 2021-2022. Đến năm học 2022-2023, 100% học sinh các cấp được miễn học phí. Mỗi năm, thành phố trích hơn 400 tỷ đồng từ ngân sách địa phương hỗ trợ cho giáo dục.

Trong khi đó, nhiều địa phương vẫn coi học phí là nguồn thu chính cho giáo dục. Mới đây, Sở GD-ĐT Hà Nội, TP.HCM yêu cầu các trường tạm thời chưa thu học phí năm học 2022-2023 do chưa có quy định, hướng dẫn mới từ thành phố. Sở GD-ĐT Hà Nội ngày 30/8 cho biết, Sở vẫn đang phối hợp với các đơn vị liên quan báo cáo UBND thành phố trình HĐND thông qua nghị quyết này tại kỳ họp thứ 9 HĐND thành phố khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026. Kỳ họp này dự kiến diễn ra vào ngày 12-13/9. Hồi tháng 5, HĐND thành phố Hà Nội đã công bố dự thảo học phí mầm non, phổ thông công lập giai đoạn 2022-2026 với mức dự kiến tăng khoảng gấp đôi so với năm ngoái. Mức này được xây dựng dựa trên khung học phí mới của Chính phủ tại Nghị đinh 81/2021. Tương tự, Sở GD-ĐT TP.HCM cũng có văn bản hướng dẫn việc thu, sử dụng học phí và các khoản thu khác gửi UBND TP.Thủ Đức và các quận, huyện; hiệu trưởng các trường THPT công lập và các đơn vị trực thuộc Sở. Theo đó, các đơn vị tạm thời chưa thu các khoản học phí năm học 2022-2023 để chờ hướng dẫn cập nhật mức học phí từ UBND TP. Tỉnh Cà Mau cũng quyết định tạm thời chưa thu học phí đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập năm học 2022-2023...Các địa phương còn lại sẽ áp dụng khung học phí năm học mới 2022-2023 theo quy định của Chính phủ.

Đối với học phí bậc phổ thông thì cố gắng không tăng, và có thể thúc đẩy việc giảm để tiến tới miễn nhanh hơn, ngân sách chi cho giáo dục đương nhiên phải tính đúng, tính đủ, tương thích với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước...” - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam.

Nơi nào có điều kiệnthì triển khai trước

Trước đó tháng 7/2022, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết Bộ GD-ĐT đã đề xuất miễn toàn bộ học phí cho học sinh THCS trên toàn quốc, ngay từ năm học 2022-2023. Dù mới chỉ ở mức đề xuất nhưng điều đó cũng đã phần nào giúp cởi bỏ nỗi lo canh cánh của nhiều phụ huynh có con đang ở độ tuổi đến trường, để họ hy vọng sẽ không phải đóng học phí theo mức mới.

Chủ trương miễn học phí cho học sinh THCS là chủ trương nhân đạo, đặc biệt ý nghĩa đối với những gia đình thu nhập thấp. Chị Thu Hà, một phụ huynh ở Hà Nội, cho biết: “Miễn giảm được khoản nào phụ huynh mừng khoản đó. Có như vậy, phụ huynh mới giảm bớt được một phần gánh nặng khoản chi đầu năm học mới, đặc biệt với những gia đình hoàn cảnh khó khăn. Con mình 2 đứa 1 đứa lớp 10 trường công sơ sơ đã mất gần 5 triệu đồng mua đồng phục, 5 triệu tiền sách giáo khoa. Chưa kể các khoản thu ngoài học phí còn lớn hơn nhiều. Hà Nội cũng như các địa phương khác cần tiến tới miễn giảm học phí cho các cấp học, chứ không phải là ngày càng tăng lên như dự thảo mới đây...”

GS.TS Đào Trọng Thi - nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội - bày tỏ sự ủng hộ với đề xuất của Bộ GD-ĐT. Ông cho rằng việc miễn học phí cho cấp THCS nếu được thực hiện thì chắc chắn sẽ rất tốt và không có lý do gì để trì hoãn nữa bởi THCS là cấp phổ cập nên cần phải được miễn học phí. Tuy nhiên, ông Thi cho rằng, với đề xuất của Bộ GD-ĐT thì Bộ Tài chính cần lên tiếng. Bởi khi miễn học phí bắt buộc phải có một nguồn tài chính khá lớn, ổn định và bền vững, do không chỉ miễn trong năm học 2022-2023 mà còn cả những năm sau đó. Nếu chưa đủ điều kiện thì không nhất thiết phải phổ cập toàn quốc, địa phương nào đáp ứng được thì triển khai trước, “đừng chờ nhau nữa”.

Trước đề xuất miễn toàn bộ học phí cho học sinh THCS trên toàn quốc của Bộ GD-ĐT, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, số tiền học phí bậc THCS cũng không quá lớn: Học phí bậc THCS cả nước thu mỗi năm khoảng 2.000 tỷ đồng. Con số này, nếu chia bình quân cho 63 tỉnh, thành thì không nhiều, nhưng lại tạo tâm lý tích cực cho học sinh, phụ huynh và nhân dân cả nước./.