Đặc điểm nổi bật nhất của xã hội nguyên thuỷ là gì

Xã hội nguyên thủy là gì?

Xã hội nguyên thủy là giai đoạn đầu tiên và dài nhất trong lịch sử phát triển loài người. Xã hội nguyên thủy bắt đầu từ khi con người xuất hiện trên trái đất cho đến khi xã hội phân chia thành các giai cấp, tầng lớp và nhà nước được hình thành.

Đặc điểm nổi bật nhất của xã hội nguyên thuỷ là gì

Mục lục

  • 1 Thị tộc và bộ lạc
  • 2 Buổi đầu của thời đại kim khí
  • 3 Xã hội nguyên thủy kết thúc
  • 4 Ghi chú
  • 5 Tham khảo
  • 6 Xem thêm
  • 7 Liên kết ngoài

Thị tộc và bộ lạcSửa đổi

Người tinh khôn với số lượng nhất định, kế thừa lối sống linh trưởng tổ tiên, đã tổ chức thành thị tộc là những nhóm người gồm vài chục gia đình, có quan hệ gần gũi với nhau, thậm chí do cùng một bà mẹ đẻ ra (hay gọi là có quan hệ huyết thống với nhau), sống quây quần cùng làm chung ăn chung [7].

Người tinh khôn có khả năng ăn tạp, ban đầu sống dựa theo hái lượm cây trái và săn bắt các con thú. Bên cạnh kỹ năng tự kiếm ăn, họ đã biết hợp sức nhau săn đuổi, tức là dùng số đông người bao vây lấy bầy động vật, dồn cho chúng lao xuống vực, sau đó mới ném đá, phóng lao xuống cho chúng chết hẳn. Vì vậy, những công việc như thế, luôn đòi hỏi sự phối hợp ăn ý với nhau.[7]

Theo mô tả trong sách giáo khoa tại Việt Nam thì trong nội bộ thị tộc, người ta không phân biệt đâu là của anh và đâu là của tôi. Nói cách khác, trong thị tộc không có sở hữu tư nhân, nhưng có sở hữu của thị tộc.[7] Tuy nhiên, là một động vật xã hội thì trong thị tộc có sự phân chia đẳng cấp nhất định. Sự phân chia này xác định nhiệm vụ của cá thể trong các hoạt động có tổ chức khi săn bắt hoặc tranh chấp lãnh thổ. Tại các thị tộc khác nhau thì quan hệ quyền lực của đẳng cấp với nhau là khác nhau, giống như các dân tộc hiện đại đang có những tập quán khác nhau.

Mỗi thị tộc chiếm cứ một khu vực xác định, tức lãnh thổ của thị tộc. Sự phát triển không đều của các thị tộc, gồm có hoặc phát triển lên và phân chia ra các thị tộc mới, hoặc tàn lụi do bệnh tật hay tai biến, cùng với xâm lấn lãnh thổ của thị tộc khác, dẫn đến lãnh thổ có thể thay đổi. Áp lực dân số từ các thị tộc phát triển hơn, dẫn đến các biên giới lãnh thổ thay đổi theo định hướng nhất định, tạo ra hiện tượng gọi là Các dòng di cư sớm thời tiền sử.

Người Vanuatu tạo lửa, 2005

Người San hiện tại

Buổi đầu của thời đại kim khíSửa đổi

Việc phát hiện ra kim loại để làm công cụ lao động có ý nghĩa hết sức to lớn. Trước kia con người chỉ biết sử dụng đá để làm công cụ. Cho tới khoảng 4000 năm TCN, con người đã phát hiện ra đồng kim loại. Đồng kim loại rất mềm, nên chủ yếu dùng làm đồ trang sức. Sau đó họ biết pha đồng với thiếc và chì cho đồng cứng hơn, gọi là đồng thau. Từ đó, người ta đã đúc ra được các loại rìu, cuốc, thương giáo, lao, mũi tên, trống đồng,v.v...[7]. Khoảng 3000 năm trước đây, cư dân ở Tây Á và Nam Âu là những người đầu tiên biết đúc và dùng đồ sắt để làm lưỡi cày, cuốc, liềm, kiếm, dao găm, v.v...

Nhờ có công cụ kim khí, con người có thể khai phá thêm đất hoang, tăng năng suất lao động, sản phẩm làm ra ngày càng nhiều, không chỉ đủ ăn mà còn có của dư thừa...

Xã hội nguyên thủy kết thúcSửa đổi

Do có công cụ lao động mới, tức sự xuất hiện các công cụ kim loại, một số người có khả năng lao động giỏi hơn, tạo ra nhiều của cải hơn đến nỗi dư thừa, hoặc lợi dụng vị trí hay uy tín của mình để chiếm đoạt một phần của cải dư thừa của người khác và trở nên giàu có, còn một số người khác lại khổ cực thiếu thốn.[7]

Chế độ "làm chung, ăn chung, hưởng chung" ở thời kì công xã thị tộc bị phá vỡ. Xã hội nguyên thủy dẫn tan rã, nhường chỗ cho xã hội có giai cấp.

Ghi chúSửa đổi

  1. ^ Người cùng với tinh tinh và bonobo là 3 loài họ hàng với nhau.

Tham khảoSửa đổi

  1. ^ Lịch sử, lớp 10. Người Kể Sử, 2017.
  2. ^ Marlowe, F. W. (2010). The Hadza: Hunter-Gatherers of Tanzania. Berkeley: Univ. California Press. ISBN 978-0-520-25342-1.
  3. ^ Ndagala, D. K.; Zengu, N. (1994). “From the raw to the cooked: Hadzabe perceptions of their past”. Trong Robert Layton (biên tập). Who needs the past?: indigenous values and archaeology. London: Routledge. tr.51–56. ISBN0415095581.
  4. ^ Barnard, Alan (2007). Anthropology and the Bushman. Oxford: Berg. tr.4–7. ISBN9781847883308.
  5. ^ “Who are the San? – San Map (Click on the image to enlarge)”. WIMSA. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 1 năm 2014. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2017.
  6. ^ “Earth from Space: North Sentinel Island”. Cơ quan vũ trụ châu Âu (ESA). ngày 29 tháng 4 năm 2005. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2015. The 72-square-kilometre-area North Sentinel Island is home to the fiercely independent Sentinelese tribe, known to reject any contact with outsiders. The Indian government carried out its 2001 census of the Island from a distance, counting a total population of 21 males and 18 females, although other estimates range higher, to a maximum of 500.
  7. ^ a b c d e Lịch sử 6 (Sách Giáo viên). Nhà xuất bản Giáo dục. 2002.

2. Lương Ninh, Lịch sử thế giới cổ đại, Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội, 2002

Xem thêmSửa đổi

  • Cổ nhân loại học
  • Nhân loại học
  • Người tối cổ
  • Người tinh khôn
  • Tiến hóa loài người
  • Cái nôi của nhân loại
  • Tiến trình tiến hóa loài người
  • Các dòng di cư sớm thời tiền sử
  • The Incredible Human Journey, phim tài liệu
  • Primitive culture, sách do Edward Burnett Tylor xuất bản năm 1871
  • Chủ nghĩa cộng sản nguyên thủy

Liên kết ngoàiSửa đổi

  • Chế độ công xã nguyên thủy tại Từ điển bách khoa Việt Nam
  • Công xã thị tộc tại Từ điển bách khoa Việt Nam

Nêu những điểm nổi bật trong sự tiến triển của đời sống và xã hội loài người (đến thời trung đại).

Đề bài

Nêu những điểm nổi bật trong sự tiến triển của đời sống và xã hội loài người (đến thời trung đại).

Phương pháp giải - Xem chi tiết

dựa vào sgk Lịch sử 10 trang 66, 67, 68 để trả lời.

Lời giải chi tiết

THỜI KÌ

ĐIỂM NỔI BẬT

Xã hội nguyên thủy

- Niên đại: Cách ngày nay 4 triệu năm.

- Kinh tế: Tạo ra lửa và dùng lửa. Công cụ lao động được cải thiện từ thô sơ đến chính xác, đa dạng và sử dụng có hiệu quả.

- Xã hội:

+ Đời sống con người không ngừng tiến bộ: từ chỗ bữa ăn thiếu thốn, thất thường tiến tới dư dật, có để dành và cao hơn là biết chăn nuôi, trồng trọt để chủ động tạo ra nguồn thức ăn.

+ Mọi người đều sống theo cộng đồng, công bằng và tự nguyện, chưa có sự áp bức, cưỡng ép, tư hữu và bóc lột.

Xã hội

cổ đại

Phương Đông cổ đại

Phương Tây cổ đại

Niên đại

+ Khoảng thiên niên kỉ IV - III TCN.

+ Có điều kiện tự nhiên thuận lợi nên hình thành xã hội có giai cấp và nhà nước sớm. Xã hội có giai cấp và nhà nước đầu tiên được hình thành ở lưu vực dòng sông lớn. Ai Cập, Lưỡng Hà,...

+ Xã hội có giai cấp và nhà nước hình thành muộn (đầu thiên niên kỉ I TCN).

Kinh tế

+ Kinh tế chủ yếu là nông nghiệp.

+ Một số nghề thủ công như: đúc đồng, làm gốm, dệt vải, làm giấy,…

+ Việc trao đổi buôn bán trong vùng và giữa các vùng cũng được tiến hành.

+ Hai ngành sản xuất hính là thủ công và thương nghiệp. Tiền tệ xuất hiện.

+ Thị quốc ra đời và hoạt động nhộn nhịp.

Xã hội

Tầng lớp nông dân công xã là đông đảo nhất và giữ vai trò chủ yếu trong sản xuất.

Nô lệ là lực lượng sản xuất chính trong xã hội.

Chính trị

Vua nắm mọi quyền hành gọi là vua chuyên chế cổ đại.

Thể chế dân chủ cổ đại

Xã hội phong kiến - trung đại

Phong kiến phương Đông

Phong kiến phương Tây (Tây Âu)

Niên đại

Ra đời sớm (thế kỉ III TCN đến thế kỉ XIX)

Ra đời muộn hơn phương Đông (từ thế kỉ V đến thế kỉ XVI).

Xã hội

Hai giai cấp chính: địa chủ và nông dân lĩnh canh, quan hệ bóc lột chủ yếu là bóc lột địa tô.

Hai giai cấp chính: lãnh chúa và nông nô.

Chính trị

+ Vua chuyên chế tăng thêm quyền lực

+ Chế độ phong kiến phương Đông rơi vào tình trạng khủng hoảng trầm trọng trong khoảng thế kỉ XVII - XIX, trước khi chủ nghĩa tư bản phương Tây đặt chân đến.

+ Trong lòng xã hội phong kiến Tây Âu đã xuất hiện mầm mống quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa.

+ Từ thế kỉ XV - XVII, chế độ phong kiến Tây Âu suy vong và chuẩn bị cho sự thắng lợi của chủ nghĩa tư bản.

Loigiaihay.com

  • Đặc điểm nổi bật nhất của xã hội nguyên thuỷ là gì

    Vẽ biểu đồ thời gian chỉ sự phát triển kinh tế của xã hội loài người (đến thời trung đại).

    Giải bài tập 2 trang 68 SGK Lịch sử 10

  • Đặc điểm nổi bật nhất của xã hội nguyên thuỷ là gì

    Xã hội phong kiến - trung đại

    Tóm tắt mục 3. Xã hội phong kiến - trung đại. Các nước phương Đông chuyển sang chế độ phong kiến tương đối sớm

  • Đặc điểm nổi bật nhất của xã hội nguyên thuỷ là gì

    Xã hội cổ đại

    Tóm tắt mục 2. Xã hội cổ đại. Khoảng 6000 năm trước đây, người nông dân đã bắt đầu cày bừa trên ruộng

  • Đặc điểm nổi bật nhất của xã hội nguyên thuỷ là gì

    Xã hội nguyên thuỷ

    Tóm tắt mục 1. Xã hội nguyên thuỷ. Thời kì xã hội nguyên thuỷ là bước đi đầu tiên chập chững

  • Đặc điểm nổi bật nhất của xã hội nguyên thuỷ là gì

    Lập bảng thống kê các cuộc kháng chiến và khởi nghĩa chống ngoại xâm từ thế kỉ X đến thế kỉ XV.

    Giải bài tập 1 trang 100 SGK Lịch sử 10. Lập bảng thống kê các cuộc kháng chiến và khởi nghĩa chống ngoại xâm

  • Đặc điểm nổi bật nhất của xã hội nguyên thuỷ là gì

    Nêu những nét cơ bản trong đời sống vật chất, tinh thần của cư dân Văn Lang - Âu Lạc.

    Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 3 trang 76 SGK Lịch sử 10

  • Đặc điểm nổi bật nhất của xã hội nguyên thuỷ là gì

    Nêu nguyên nhân của các cuộc chiến tranh phong kiến: Nam - Bắc triều, Trịnh - Nguyễn.

    Giải bài tập 3 trang 110 SGK Lịch sử 10. Nêu nguyên nhân của các cuộc chiến tranh phong kiến: Nam - Bắc triều,

  • Đặc điểm nổi bật nhất của xã hội nguyên thuỷ là gì

    Tình hình nông nghiệp ở các thế kỉ XVI - XVIII

    Tóm tắt mục 1. Tình hình nông nghiệp ở các thế kỉ XVI - XVIII. Từ cuối thế kỉ XV đến đầu thế kỉ XVI

✅ Xã hội nguyên thủy là gì? Các đặc điểm của xã hội nguyên thủy năm 2021 2022

Xã hội nguyên thủy Ɩà gì? Xã hội nguyên thủy có đặc điểm như thế nào? Quá trình tan rã c̠ủa̠ XH nguyên thủy?… Hãy cùng khám phá ѵà nghiên cứu về chủ đề này qua nội dung bài viết dưới đây nhé!.

Nêu những điểm nổi bật trong sự tiến triển của đời sống và xã hội loài người (đến thời trung đại)

Chi tiết Chuyên mục: Bài 12: Ôn tập: Lịch sử thế giới người nguyên thủy, cổ đại và trung đại

Thời kìĐặc điểm nổi bật
Xã hội nguyên thủy

- Xã hội phương Đông

+ Có điều kiện tự nhiên thuận lợi nên hình thành xã hội có giai cấp và nhà nước sớm. Xã hội có giai cấp và nhà nước đầu tiên được hình thành ở lưu vực dòng sông lớn. Ai Cập, Lưỡng Hà, ...

+ Kinh tế chủ yếu là nông nghiệp.

+ Trong xã hội, tầng lớp nông dân công xã là đông đảo nhất và giữ vai trò chủ yếu trong sản xuất.

+ Vua nắm mọi quyền hành gọi là vua chuyên chế cổ đại.

- Xã hội phương Tây

+ Xã hội có giai cấp và nhà nước hình thành muộn.

+ Hai ngành sản xuất hính là thủ công và thương nghiệp,

+ Nô lệ là lực lượng sản xuất chính trong xã hội

+ Thể chế dân chủ cổ đại

Xã hội phong kiến

- Xã hội phương Đông

+ Ra đời sớm, từ khoảng mấy thế kỉ cuối trước Công nguyên

+ Hai giai cấp chính : địa chủ và nông dân lĩnh canh

+ Vua chuyên chế tăng thêm quyền lực

+ Chế độ phong kiến phương Đông rơi vào tình trạng khủng hoảng trầm trọng trong khoảng thế kỉ XVII – XIX, trước khi chủ nghĩa tư bản phương Tây đặt chân đến

- Ở Tây Âu

+ Ra đời muộn hơn phương Đông

+ Hai giai cấp chính: lãnh chúa và nông nô

+ Trong lòng xã hội phong kiến Tây Âu đã xuất hiện mầm mống quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa.

+ Từ thế kỉ XV – XVII, chế độ phong kiến Tây Âu suy bong và chuẩn bị cho sự thắng lợi của chủ nghĩa tư bản.

(Nguồn: Câu 1 trang 68 sgk Sử 10:)