CÁC LOẠI VẢI DÙNG THÊU TRANH CHỮ THẬP
Vải thêu dùng trong tranh thêu chữ thập là loại vải có sợi rất to đan thành các ô vuông. Hiện có khá nhiều loại, tùy thuộc vào chất liệu [cotton, vải thô, nhựa,...] và số count.
- Chất liệu có độ mềm tương đối như cotton hay vải thô giúp chỉ đỡ bị xơ, tưa hơn các loại vải bằng nhựa. Nhược điểm của loại vải này là mềm nên lúc thêu sẽ khó giữ thẳng vải, thường phải dùng bàn căng để căng thẳng vải khi thêu. Loại vải này hiện rất phổ biến, dùng để thêu tranh đóng khung treo trang trí hoặc may làm gối, v.v
- Chất liệu vải là nhựa thì sẽ có độ cứng và tương đối bền, thích hợp dùng làm ví, bóp tay, móc chìa khóa, v.v.
- Count [viết tắt là ct] là đơn vị đo lường cho các loại vải dùng trong thêu chữ thập. Đó là số ô vải trên 1 inches [2,54cm]. Số ô vải trên 1 inch càng nhiều thì tranh thêu lên càng nét với cùng kích thước. Ví dụ: Vải 14ct nghĩa là có 14 ô vải trên 1 inch, 11ct nghĩa là có 11 ô vải trên 1 inche, và cùng kích thước 30x30cm thì tranh thêu trên vải 14ct sẽ nét hơn so với thêu trên vải 11ct.
Dưới đây là một số loại vải thường gặp:
1. Aida: Đây là loại phổ biến nhất hiện nay, tùy thuộc vào nhà sản xuất mà chất liệu là 100% cotton hay pha thêm nhựa để tăng độ cứng và bền cho sản phẩm. Loại này có size từ 11ct đến 22ct [11, 14, 16, 18, 22]. Nhưng đôi khi vẫn gặp các mẫu dùng aida 10ct, 25ct...
2. Linen: thường là dệt từ sợi bông cotton 100%, sợi dệt ko đều tăm tắp mà đôi lúc có chỗ sần lên, tạo nét tự nhiên. Linen thường có size từ 25ct đến 36ct [25, 28, 32, 36]. Linen được đánh giá là khó thêu hơn aida do ô vuông rất nhỏ, chất vải mềm nhưng hình ảnh được thêu trên Linen sẽ có độ mịn và sắc nét hơn so với aida.
3. Evenweaves: có size chạy từ 18ct cho đến 32ct , là một loại vải thoạt nhìn thấy khá giống linen. Nhưng nó khác, vì chất liệu. Linen thường là dệt từ sợi bông cotton 100% còn evenweave thường được dệt từ sợi pha [giữa cotton với 1 chất liệu sợi công nghiệp khác], nên sợi vải đều, nống vải vì thế cũng đều hơn. Tuy nhiên Evenweaves vẫn được đánh giá là thô hơn so với aida.
4. Canvas: chất liệu là nhựa [plastic], kích thước phổ biến là 14ct, 16ct, thường được dùng để làm bóp / ví tiền, móc khóa, v.v
NHÌN CHUNG, tuy có nhiều loại vải phù hợp với tranh thêu chữ thập nhưng hiện nay loại vải được sử dụng phổ biến nhất lại Việt Nam là vải Aida, do nó đáp ứng được các đặc tính sau:
- Chất liệu vải thường được pha giữa cotton [chủ yếu] và sợi công nghiệp, giúp đảm bảo vải bền nhưng vẫn mềm mại.
- Aida có nhiều size, phù hợp cho cả người mới bắt đầu thêu tranh chữ thập hay đã thêu chuyên nghiệp.
- Aida hiện có nhiều màu [aida trắng, aida đen, aida kem, v.v] đáp ứng nhu cầu nền đa dạng của khách hàng.
Hiện nay, tranh thêu chữ thập là một trong những loại tranh trang trí rất phổ biến. Mẫu mã đa dạng, màu sắc phong phú, hơn hết là cách thực hiện rất đơn giản. Chỉ cần nắm được các bước làm cơ bản là bất cứ ai cũng có thể tự làm ra một bức tranh cho riêng mình. Bạn là người mới tập thêu và còn nhiều bỡ ngỡ? Hãy tham khảo Hướng dẫn các bước làm một bức tranh thêu chữ thập hoàn chỉnh của Tranh Monalisa nhé.
Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ thêu
Trước khi vào phần hướng dẫn làm tranh chữ thập, ta cần chuẩn bị dụng cụ. Các dụng cụ cần thiết để làm nên một bức tranh thêu chữ thập bao gồm: vải thêu, chỉ thêu, kim thêu và kéo. Những vật dụng này thường được nhà cung cấp đóng gói kèm theo đơn hàng nên bạn không cần thiết phải tìm mua riêng. Hoặc bạn có thể tự chuẩn bị cho mình những dụng cụ nhỏ xinh mang dấu ấn cá nhân. Vậy sẽ càng giúp bạn có nhiều hứng thú hơn trong việc thực hiện tác phẩm của mình nhé.
Bước 2: Định hình và kiểm tra
- Kiểm tra các màu chỉ, định hình bức tranh theo bảng màu: Trên mỗi tờ chart đều có những ký hiệu hoặc in màu khác nhau để biểu thị cho các code chỉ, mỗi một ký hiệu hoặc mỗi màu biểu thị cho một code chỉ. Hãy định hình và kiểm tra màu chỉ trước khi bắt đầu.
- Chọn cách tiếp cận và điểm bắt đầu: Bạn nên tiếp cận theo bố cục tranh, chọn ra các chi tiết thêu trước. Thêu chi tiết nào xong chi tiết đó, phần nền có thể thêu sau. Như vậy khi thực hiện 1 bức tranh lớn, bạn thêu sẽ không bị sót, tranh không bị vò nhàu nát như cách thêu theo từng màu chỉ.
- Về chỉ thêu: Đối với mỗi loại vải thì số lượng sợi chỉ thêu yêu cầu là khác nhau. Vải Aida 12ct và 14ct cần 2 sợi chỉ, Aida 11ct cần 3 sợi, nhưng vải 9ct lại cần đến 4 sợi… Trước khi bắt đầu, bạn nên đọc kỹ hướng dẫn hoặc hỏi người bán hàng để biết cỡ vải và số chỉ cần thêu. Tranh chữ thập 11ct là phổ biến hiện nay, sử dụng 3 sợi chỉ khi thêu.
Bước 3: Hướng dẫn thực hiện thêu
1. Tách chỉ:
Thông thường mỗi con chỉ gồm 6 sợi. Dùng 2 đầu ngón tay cầm một đầu con chỉ, sau đó rút thẳng tay từng sợi chỉ để tách chỉ ra. Chỉ sẽ không bị xoắn rối. Lấy 3 sợi chỉ luồn vào kim, 2 đầu chỉ cách nhau khoảng 5 cm. Lưu ý là thêu 3 sợi không gập đôi, vì gập đôi sẽ thành 6 sợi.
2. Thêu tranh:
Lưu ý: Bên cạnh mỗi một code chỉ đều có chú thích dùng code chỉ này để mũi thêu X [Xstitch], hay nửa mũi X [haftstitch], mũi viền hay mũi con bọ, cần phải thực hiện đúng yêu cầu mới được một tác phẩm đẹp như mẫu.
Cách thực hiện 4 loại mũi thêu cơ bản như sau:
– Mũi thêu đầy đủ [Full-stitch]Đây là mũi chữ thập đầy đủ và thường dùng nhất.
Đối với tranh lớn, để tiết kiệm thời gian, bạn nên thêu theo từng hàng hoặc từng cột. Hãy nhớ các chữ X phải được thêu theo cách giống hệt nhau. Bạn có thể thêu sắc [/] trước, hoặc huyền [\] trước, miễn tất cả đều cùng 1 chiều là được.
Lưu ý: Bạn nên thả lỏng tay, rút chỉ vừa đủ, không quá mạnh, và phải thật đều tay. Như vậy các mũi thêu sẽ đều, vải không bị co lại nhăn nhúm, tổng thể cả bức tranh sẽ đẹp hơn.
– Mũi thêu ½ X, ¼ X và ¾XMũi thêu viền là kiểu đi nét giống như khâu đột. Mũi thêu viền giúp cho mẫu thêu sắc nét hơn, thực hơn.
Khi thêu mũi viền theo từng ô, đường chỉ sẽ sát mặt vải, nét thẳng.
Khi thêu mũi viền theo đường chéo qua 1,2 hoặc 3 ô, mũi thêu sẽ tạo thành đường cong, mềm mại hơn . Với các mũi viền chéo ô, bạn có thể thêu ô đó với mũi ¾ . Như vậy mũi thêu nhìn sẽ sắc sảo hơn so với mũi X đầy đủ.
– Mũi thêu con bọMũi thêu con bọ là kiểu thêu thắt nút trên vải. Kiểu thêu này hay dùng để thêu nhụy hoa nổi, mắt của động vật hay các chi tiết hình tròn cần nổi bật trên tranh.
Cách thêu: bạn lên kim tại vị trí A cần thêu mũi con bọ, 1 tay tỳ kim đặt nằm ngang trên mặt vải, tay còn lại cuốn chỉ quanh đầu kim. Tùy vào độ to của mũi thêu bạn muốn thực hiện, bạn có thể cuốn 3-4 vòng. Sau đó, kéo vòng chỉ xuống sát tay giữ kim. Rút từ từ tới khi tạo thành 1 gút chỉ trên mặt vải. Xuống kim tại B và kéo từ từ để gút chỉ nằm lại trên mặt vải.
Chìa khóa của mũi thêu này chính là giữ gút chỉ chặt và lực kéo kim để gút chỉ không bị kéo cả về phía sau mặt vải.
– Cách giấu mối chỉ:Việc giấu mối chỉ sẽ giúp bức tranh gọn gàng, đẹp đẽ hơn. Tiêu chí của việc giấu mối chỉ là khiến bức tranh không bị gồ ghề. Tốt nhất bạn nên luồn đoạn chỉ giấu qua 3-4 mũi thêu ở mặt trái để chỉ thêu được giữ chắc chắn
Có thể bạn quan tâm: Cách thêu 6 mũi thêu chữ thập
Bước 4: Hoàn thiện tranh
Để đảm bảo tác phẩm của bạn hoàn thiên, sạch sẽ và phẳng phiu, sau khi thêu xong bạn hãy giặt bức tranh với bột giặt trung tính. Lưu ý không giặt khô, không vò, ép, chà xát mạnh vào mặt vải, không giặt chung với các món đồ khác. Sau khi xả sạch nước, hãy trải phẳng phơi tranh tại nơi khô ráo, sạch sẽ, thoáng mát. Cuối cùng là ủi phẳng tranh. Khi ủi, bạn hãy ủi ở phía mặt trái, như vậy sẽ không ảnh hưởng đến mũi thêu.
Đó là các bước cơ bản hướng dẫn làm tranh thêu chữ thập. Sau khi hoàn thành, bạn có thể thêm phụ kiện, đóng khung và bảo quản tranh cho tốt. Vậy là bạn đã làm được một món quà ý nghĩ tặng cho bạn bè người thân. Hoặc một món đồ trang trí tuyệt vời cho chính ngôi nhà của mình rồi.
Hy vọng những chia sẻ trên của Tranh Monalisa có thể giúp các bạn thực hành cũng như thêu tranh được dễ dàng hơn.
Hãy bắt tay thực hiện tác phẩm tuyệt vời của bạn đi nào.
Và hãy theo dõi các bài viết tiếp theo của Tranh Monalisa để biết thêm những mẹo hữu ích cho quá trình thêu tranh của bạn nhé.
Chúc bạn sẽ thêu được những bức tranh thật đẹp!
Có thể hữu ích: Cách làm tranh đính đá