Biển là một phần sự sống của nhân loại chúng ta. Tuy nhiên, vấn đề ô nhiễm môi trường biển cũng rất nan giải trên khắp thế giới. Cho đến hiện nay, chưa có một quốc gia nào tìm ra được cách khắc phục tối ưu. Cũng chính vì vậy, việc ô nhiễm nguồn nước biển đã gây hại cho sức khỏe và hoạt động sống của không biết bao nhiêu sinh vật và con người. Vậy, làm thế nào để bảo vệ môi trường biển?
Bảo vệ môi trường biển là trách nhiệm của mọi công dân
Ô nhiễm môi trường biển là gì?
Ô nhiễm môi trường là hiện tượng nguồn nước bị biến đổi tính chất [cả vật lý lẫn hóa học]. Nguồn nước bị ô nhiễm, có thành phần không đúng tiêu chuẩn, dễ gây hại đến sinh vật sống dưới biển và con người.
Vì là thành phần không thể thiếu trong mọi cơ thể sống, cho nên khi nguồn nước bị nhiễm bẩn sẽ kéo theo những hậu quả phức tạp, các loài sinh vật ở dưới biển có nguy cơ bị tuyệt chủng. Kèm theo đó là hệ sinh thái, cảnh quan của biển cũng sẽ gặp được những tác động tiêu cực và ảnh hưởng nặng nề.
Thực trạng bảo vệ môi trường biển ở Việt Nam đang như thế nào?
Có thể bạn chưa biết, Việt Nam đang đứng thứ 4 trên thế giới về ô nhiễm rác thải biển, nhất là rác thải nhựa. Ngoài ra, một số khu biển ven bờ và cửa sông bị nhiễm dầu, các chất thải sinh hoạt của con người. Đặc biệt, tình trạng rác thải nhựa, những túi nilon trôi nổi khắp các khu rừng ngập mặn
Tuy nhiên, vấn đề khai thác tài nguyên và bảo vệ môi trường đang diễn ra ở nhiều quốc gia, không chỉ riêng Việt Nam mà là tất cả các nước đang đứng trước những thách thức mới. Nguồn tài nguyên thiên nhiên bị khai thác cạn kiệt, môi trường biển hiện đã có nhiều nơi bị ô nhiễm đến mức đáng báo động.
Vậy nên bảo vệ môi trường biển hiện nay là nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi công dân.
Nguyên nhân tự nhiên gây ô nhiễm môi trường biển
+ Sự phun trào nham thạch của núi lửa ở dưới lòng đáy biển đã gây ra rất nhiều hiện tượng như: sinh vật bị chết hàng loạt, nguồn nước bị thay đổi theo chiều hướng xấu.
+ Do việc bào mòn, sạt lở núi đồi.
+ Do sự phun trào của núi lửa sẽ làm khói bụi bốc lên cao, khi mưa chúng sẽ rơi theo xuống đất.
Triều cường dâng cao và sâu vào đất liền sẽ vô tình quét thêm rác, chất bẩn ra sông biển.
+ Nhiều chất khoáng có nồng độ quá cao hòa tan xuống biển hồ; kể cả các chất có nguy cơ gây ung thư cao như: Asen, chất kim loại nặng,
+ Ngoài ra, còn có hiện tượng băng tan.
- Nguyên nhân nhân tạo gây ô nhiễm môi trường biển:
+ Con người thường dùng các chất nổ, bình điện, chất độc để đánh bắt thủy hải sản. Điều này làm cho các loài sinh vật biển chết hàng loạt. Thậm chí có một số loài còn bị tuyệt chủng. Hơn nữa, nếu việc đánh bắt này không được kiểm soát kỹ thì xác của các sinh vật biển còn sót lại sẽ bị phân hủy, gây ô nhiễm cho nguồn nước biển.
+ Các rạn san hô ở các vùng ngập mặn ven biển, vùng nước lợ chưa được bảo tồn tốt. Có thể sẽ dẫn đến các hậu quả xấu, mất cân bằng hệ sinh thái dưới biển trong tương lai. Điều này làm mất đi môi trường sống của các loài lưỡng cư.
+ Bên cạnh đó, các nhà máy công nghiệp, nông nghiệp, khu đô thị còn thải ra các chất thải sinh hoạt chưa được xử lý ra sông ngòi, chảy ra biển làm ô nhiễm môi trường biển khá nghiêm trọng.
+ Thói quen vứt rác thải bừa bãi ở những nơi công cộng như khu du lịch, công viên, trường học, sinh hoạt tập thể,
+ Chắc có lẽ, sự cố tràn dầu là nguyên nhân gây ô nhiễm nước biển nhiều nhất. Một số chất độc hại đã ngấm vào nước biển và gây ra hàng loạt cái chết cho nhiều sinh vật biển.
- Hậu quả của môi trường biển bị ô nhiễm
+ Làm suy thoái sự đa dạng sinh học biển, nhất là hệ sinh thái san hô.
+ Làm tuyệt chủng một số loài sinh vật, hải sản, giảm nguồn lợi ích từ biển.
+ Mất mỹ quan, kéo theo nhiều hệ lụy cho ngành du lịch.
+ Làm hỏng các thiết bị máy móc, thiết bị khai thác tài nguyên và giao thông đường thủy.
Chính vì vậy, việc bảo vệ môi trường biển là vô cùng cấp bách.
Các biện pháp bảo vệ môi trường biển cần thực hiện ngay
+ Cần kiểm soát chặt chẽ các hoạt động khai thác nguồn tài nguyên biển. Đặc biệt, nghiêm cấm việc đánh bắt thủy sản bằng điện, hóa chất độc hại.
+ Xử phạt thật nghiêm khắc các hành vi vi phạm, không đúng tiêu chuẩn và trái pháp luật.
+ Xây dựng nhiều hệ thống xử lý nước thải, chất thải phải đạt chuẩn trước khi thải ra.
+ Thường xuyên kiểm tra, giám sát về môi trường. Đánh giá mức độ vi phạm của nguồn gây ô nhiễm và có những biện pháp xử lý kịp thời và nhanh chóng.
+ Tất nhiên, biển được xem là món quà của thiên nhiên ban tặng. Do đó, cần có sự phối hợp giữa các vùng, các ngành, giữa các quốc gia để cùng nhau xử lý và khắc phục kịp thời về những vấn đề môi trường biển, đại dương bị ô nhiễm.
+ Tuyên truyền và nâng cao ý thức của người dân là giải pháp dễ thực hiện nhất, nhằm bảo vệ môi trường biển được tốt hơn. Những hành động tích cực như dọn dẹp vệ sinh, rác thải, túi nilon, chai nhựa ở những nơi ven biển.
Việc bảo vệ môi trường biển là điều quan trọng và là tránh nhiệm không của riêng ai. Chúng ta bảo vệ biển là cũng góp phần bảo vệ hệ sinh thái cho các sinh vật sống dưới nước. Ngoài ra, biển cũng chính là môi trường chung của nhân loại, là một tương lai của con người ở phía trước.