Bao nhiêu độ mới gọi là sốt

Thuốc hạ sốt trên thị trường rất nhiều loại với các dạng khác nhau. Tuy là loại thuốc thông thường có thể tự sử dụng nhưng đặc biệt cần lưu ý khi phải dùng thuốc cho trẻ nhỏ và người cao tuổi.

Bao nhiêu độ mới gọi là sốt

Đối với trẻ em, phụ huynh chỉ nên sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ bị sốt 38,5 độ C trở lên. (Ảnh minh họa)

Sốt thực chất là cơ chế miễn dịch chống lại sự xâm nhập của các loại virus, vi khuẩn. Khi cơ thể bị tấn công bởi các tác nhân như virus hay vi khuẩn, hệ miễn dịch sẽ đưa tín hiệu lên não, điều chỉnh tăng thân nhiệt để ngăn chặn những tác nhân này. Theo các chuyên gia, ở người trưởng thành, sốt được chia thành ba cấp độ khác nhau, bao gồm:

Sốt nhẹ: Nhiệt độ dao động trong khoảng 37 – 38°C.

Sốt mức độ trung bình: Thân nhiệt khoảng 39°C.

Sốt cao: Nhiệt độ cơ thể lên đến 39 – 40°C.

Lưu ý, khi thân nhiệt của người bệnh tăng cao đột ngột từ 40°C trở lên, lúc này người bệnh được xem là sốt rất cao, họ sẽ rơi vào tình trạng nguy hiểm, cần được cấp cứu ngay lập tức.

Thuốc hạ sốt trên thị trường rất nhiều loại với các dạng khác nhau. Câu hỏi đặt ra là chúng ta sẽ lựa chọn loại nào. Trên thị trường còn một loại thuốc hạ sốt nữa là aspirin nhưng loại này khó dùng hơn và có một số nhóm người chống chỉ định. Vì thế, tốt nhất nên chọn paracetamol (còn gọi là acetaminophen). Ưu điểm của loại này là tác dụng nhanh, an toàn, ít có biến chứng, hiệu lực hạ sốt mạnh và dễ sử dụng.

Khi nào nên uống thuốc hạ sốt?

Cách dùng rất đơn giản nhưng phải tuân theo các quy tắc chặt chẽ. Khi trong gia đình có người trưởng thành sốt từ 39 độ C thì có thể cho dùng thuốc hạ sốt. Đối với trẻ em, phụ huynh chỉ nên sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ bị sốt 38,5 độ C trở lên vì tốc độ sốt của trẻ đến 39 độ C, 40 độ C rất nhanh. Đây là hai ngưỡng nhiệt độ nguy hiểm.

Làm gì khi sốt nhẹ?

Uống nhiều nước hơn

Duy trì mật độ chất lỏng trong cơ thể là điều cần thiết, đặc biệt khi bị sốt. Thân nhiệt cao sẽ khiến quá trình hao hụt nước diễn ra nhanh hơn. Do đó, bổ sung nhiều nước cho cơ thể không chỉ làm dịu thân nhiệt, mà còn bù đắp lại lượng chất lỏng đã mất đi.

Chườm khăn mát lên trán

Một kỹ thuật dùng để hạ nhiệt độ cơ thể trong thời gian ngắn là chườm khăn mát lên trán. Cách hạ sốt nhanh này thường áp dụng khi sốt vì những yếu tố bên ngoài, ví dụ như ở ngoài nắng quá lâu, sốc nhiệt do thay đổi nhiệt độ môi trường bất ngờ,…

Bổ sung Vitamin C

Nên bổ sung các loại nước trái cây giàu vitamin C như bưởi, quýt… Đây là những thức uống tốt giúp tăng sức đề kháng, tăng cường hệ miễn dịch để có thể chống lại các tác nhân gây bệnh.

Tắm bằng nước ấm

Một trong những cách giảm đau hạ sốt nhanh cho người lớn là tắm rửa. Điều này không chỉ làm mát cơ thể mà còn giúp cơ thể cảm thấy sạch sẽ và thoải mái hơn. Tuy nhiên, cần lưu ý nên tắm với nước ấm, thay vì nước lạnh. Nhiệt độ thấp của nước có nguy cơ khiến tình trạng sốt trở nên tệ hơn.

Sai lầm phổ biến khi hạ sốt nhanh tại nhà

Tự ý kết hợp nhiều loại thuốc hạ sốt giảm nhau với nhau có thể dẫn đến sử dụng thuốc quá liều và gây ra nhiều tác dụng phụ với sức khỏe.

Đắp chăn ấm, mặc nhiều áo khi bị sốt cao dễ khiến nhiệt độ cơ thể tăng cao và càng rét run. Do đó, tuyệt đối không nên đắp chăn khi sốt, phải mở cửa thoáng phòng cửa hoặc sử dụng quạt thoáng người (không thốc quạt vào người) và uống thuốc hạ sốt để hạ nhiệt độ xuống.

Thuốc hạ sốt nhanh bằng cách kết hợp cùng lúc nhiều cách hạ sốt như uống thuốc, dùng thuốc kết hợp, ngâm người vào bồn nước ấm…có thể khiến nhiệt độ cơ thể giảm đột ngột, rất nguy hiểm. Vì vậy, tốt nhất, người bệnh chỉ nên áp dụng các phương pháp hạ sốt từ từ.

Chườm lạnh bằng túi nước đá là quan niệm sai lầm của nhiều người khi tìm cách hạ sốt nhanh cho người lớn. Cách làm này sẽ làm co mạch khiến nhiệt không thể thoát ra ngoài qua lỗ chân lông. Ngoài ra, chườm lạnh còn dễ khiến người bệnh bị bỏng lạnh, do đó tuyệt đối không nên dùng biện pháp này để hạ sốt.

Khi trẻ bị sốt cần chăm sóc đúng cách và hạ sốt kịp thời để tránh các biến chứng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc hạ sốt quá nhiều có thể khiến trẻ gặp phải một số tác dụng không mong muốn. Vậy trẻ sốt bao nhiêu độ là nguy hiểm? Bao nhiêu độ cần uống thuốc?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng – Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Bao nhiêu độ mới gọi là sốt

Nguyên nhân khiến trẻ bị sốt

Sốt ở trẻ được phân loại thành hai nhóm nguyên nhân chính:

  • Sốt do nhiễm trùng: Virus, vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng, siêu vi là những tác nhân gây sốt do nhiễm trùng ở đa số trẻ em, thường gặp ở các bệnh như viêm phổi, viêm tiểu phế quản, viêm đường hô hấp cấp, hoặc trẻ sốt xuất huyết, tay chân miệng, viêm họng, Amidan, viêm tai giữa,…
  • Sốt không do nhiễm trùng: Trẻ có thể bị sốt khi mắc một số bệnh lý liên quan đến hệ thống cấu tạo máu, mô liên kết, u hoặc một số bệnh không do nhiễm trùng khác như: Lupus ban đỏ, viêm động mạch, viêm tắc tĩnh mạch,… Ngoài ra, trẻ có thể sốt do trúng gió, say nắng, sau tiêm ngừa, mọc răng hay do mẹ ủ ấm cho trẻ không đúng cách. (1)

Trẻ em sốt bao nhiêu độ là nguy hiểm?

Theo chia sẻ của ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng, trẻ sốt trên 39 độ được xếp vào những trường hợp nguy hiểm bởi đây là mức thân nhiệt rất cao, có thể khiến trẻ bị co giật và gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe.

Thân nhiệt của trẻ em thường cao hơn từ 0.5 – 1 độ so với người trưởng thành. Nghĩa là, nhiệt độ cơ thể của trẻ bình thường sẽ dao động trong khoảng từ 36.5 – 37.5 độ C và khi nhiệt độ vượt qua 37.5 độ C, trẻ bắt đầu sốt. Khi nhiệt độ cơ thể tăng càng cao, mức độ sốt của trẻ ngày càng nguy hiểm, cụ thể:

  • Thân nhiệt dao động 37.5 – 38.5 độ C: Trẻ sốt nhẹ.
  • Thân nhiệt dao động 38.5 – 39 độ C: Trẻ sốt vừa.
  • Thân nhiệt dao động 39 – 40 độ C: Trẻ sốt cao, nguy hiểm.
  • Thân nhiệt trên 40 độ C: Trẻ sốt rất cao, cực kỳ nguy hiểm.

Tuy nhiên, để theo dõi sự thay đổi thân nhiệt của trẻ, điều quan trọng là phụ huynh cần phải đo chính xác. Nhiệt kế thủy ngân và nhiệt kế điện tử là hai loại nhiệt kế thường được dùng để đo nhiệt độ cho trẻ ở vùng nách, miệng, trán và hậu môn. Tùy vào từng khu vực, thân nhiệt của trẻ sẽ có thay đổi khác nhau nhưng nhiệt độ cao nhất là ở hậu môn. Do đó, bố mẹ chỉ nên chú ý rằng khi đo ở nách, nhiệt độ của trẻ trên 38 độ là sốt. (2)

Bao nhiêu độ mới gọi là sốt
Khi trẻ sốt, bố mẹ cần đo nhiệt độ đúng cách và theo dõi sự thay đổi nhiệt độ của trẻ để có phản ứng kịp thời nếu trẻ sốt cao hơn.

Trẻ sốt bao nhiêu độ cần uống thuốc?

Hiện nay, việc hạ sốt cho trẻ có thể được thực hiện bằng phương pháp dùng thuốc hoặc không dùng thuốc. Đối với cách hạ sốt bằng thuốc, trẻ thường sẽ hạ sốt nhanh hơn nhưng một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ. Vậy trẻ sốt bao nhiêu độ thì mẹ nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt?

ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng cho biết, “Khi trẻ bị sốt, chúng ta cần dựa vào nhiều yếu tố như độ tuổi của trẻ, mức độ sốt, nguyên nhân gây sốt, tiền sử bệnh của trẻ để lựa chọn loại thuốc với liều lượng phù hợp”.

  • Đối với trẻ sốt dưới 38 độ: Trẻ sốt dưới 38 độ được xem là sốt nhẹ nên bố mẹ chưa cần cho trẻ uống thuốc hạ sốt ngay. Tại thời điểm này, hạ sốt bằng phương pháp không dùng thuốc sẽ là lựa chọn tốt nhất cho trẻ. Bố mẹ nên dùng khăn ấm đắp trán, lau người (vùng nách, trán, bẹn, cổ), mặc quần áo thoáng mát, bổ sung nước để hạ thân nhiệt, đồng thời, theo dõi các biểu hiện của trẻ để có biện pháp xử lý kịp thời nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng nguy hiểm. Đối với trẻ nhỏ còn bú sữa mẹ, mẹ nên cho trẻ bú theo nhu cầu và tăng cữ bú nhằm cung cấp đủ nước và các dưỡng chất cần thiết cho trẻ. Trẻ trên 6 tháng tuổi, bố mẹ có thể cho trẻ uống dung dịch Oresol để hạ sốt, bù điện giải.
  • Trẻ sốt từ 39 độ trở lên: Khi sốt cao trên 39 độ, mẹ nên cho trẻ dùng thuốc hạ sốt càng sớm càng tốt để giảm nguy cơ trẻ sốt cao co giật. Bên cạnh đó, mẹ nên kết hợp với một số cách hạ sốt không dùng thuốc như dùng khăn ấm chườm trán, lau người,… Lưu ý, các loại thuốc hạ sốt được sử dụng cho trẻ cần có sự đồng ý của bác sĩ và tuân thủ theo đúng liều lượng và loại thuốc bác sĩ chỉ định. Trong trường hợp trẻ xuất hiện co giật, bố mẹ phải đặt nhanh một chiếc khăn mềm vào miệng trẻ để ngăn bé cắn vào lưỡi.

Ibuprofen và Paracetamol là hai loại thuốc hạ sốt giảm đau thường được dùng cho trẻ. Tại Việt Nam, Ibuprofen chống chỉ định khi trẻ sốt do sốt xuất huyết, vì vậy, Paracetamol thường được ưu tiên sử dụng. Thuốc có tác dụng sau khoảng nửa tiếng, kéo dài trong khoảng 4 tiếng và chỉ cho trẻ uống liều tiếp theo sau 4-6 tiếng nếu thân nhiệt của trẻ chưa hạ xuống mức an toàn. Khi trẻ sốt quá cao, bố mẹ không tự ý kết hợp Ibuprofen và Paracetamol cho trẻ uống vì điều này không khiến trẻ hạ sốt nhanh hơn mà nó có thể khiến trẻ bị sốc thuốc, gặp nguy hiểm. (3)

Xem thêm: Nguyên nhân và cách điều trị trẻ sốt về đêm

Trẻ em bị sốt bao nhiêu cần đưa đi gặp bác sĩ?

Trong một số trường hợp, sốt ở trẻ liên quan đến các bệnh lý nguy hiểm, có thể khiến trẻ tử vong trong vòng 24 giờ, như bệnh viêm màng não mô cầu, nhiễm trùng huyết, sốc – trụy tim mạch,… Vì vậy, khi trẻ phát sốt, bố mẹ cần theo dõi thân nhiệt, hạ sốt đúng cách và ghi lại các triệu chứng đi kèm khi trẻ sốt. Nếu trẻ có các dấu hiệu sau, bố mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để được các bác sĩ hỗ trợ càng sớm càng tốt:

  • Trẻ dưới 2 tháng tuổi bị sốt;
  • Trẻ sốt cao trên 40 độ C;
  • Sốt cao kéo dài hơn 72 giờ;
  • Trẻ có biểu hiện mất nước;
  • Sốt cao co giật;
  • Có dấu hiệu cứng cổ;
  • Đau đầu dữ dội;
  • Phát ban trên da;
  • Nôn ói nhiều;
  • Mất ý thức, lơ mơ;
  • Khó đánh thức, ngủ li bì;
  • Quấy khóc nhiều;
  • Khó thở;
  • Không bú được, không nuốt thức ăn hay uống nước được.
    Bao nhiêu độ mới gọi là sốt
    Khi trẻ sốt cao, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được hỗ trợ càng sớm càng tốt.

Các cách hạ sốt cấp tốc cho trẻ tại nhà

Đối với các trường trẻ sốt ở vừa và nhẹ, mẹ có thể hạ sốt cho trẻ tại nhà bằng các cách hạ sốt không dùng thuốc, gồm:

  • Cho trẻ nghỉ ngơi trong phòng thoáng khí.
  • Mặc quần áo thoải mái, có khả năng thấm hút tốt cho trẻ vì việc ủ ấm, mặc quần áo quá kín, quá dày sẽ khiến quá trình tản nhiệt và thoát mồ hôi gặp khó khăn.
  • Bổ sung đủ nước và điện giải cho trẻ.
  • Lấy khăn mềm thấm nước ấm lau người cho trẻ 5-15 phút/lần, tập trung ở vùng trán, nách và bẹn nhằm giúp lỗ chân lông giãn nở, nhiệt dễ bị đẩy ra ngoài hơn. Lưu ý, chỉ dùng nước ấm lau người cho trẻ, không dùng nước lạnh hoặc đá lạnh vì sự chênh lệch nhiệt độ xảy ra đột ngột sẽ khiến trẻ bị bỏng lạnh, suy hô hấp.
  • Theo dõi nhiệt độ của trẻ, đo lại thân nhiệt trung bình khoảng 1-2 tiếng/lần.
  • Dùng miếng hạ sốt cho trẻ.
  • Bổ sung đủ dưỡng chất, Vitamin và khoáng chất cho trẻ trong mỗi bữa ăn.

Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc trẻ bị sốt và những vấn đề sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ khoa Nhi, bệnh viện đa khoa Tâm Anh theo địa chỉ:

Tóm lại, với những thông tin được đề cập về vấn đề “Trẻ sốt bao nhiêu độ là nguy hiểm?”, hy vọng các bậc phụ huynh đã hiểu rõ hơn và nắm được cách chăm sóc phù hợp, đúng cách khi trẻ bị sốt. Đối với các trường hợp trẻ bị sốt cao và cực cao, bố mẹ nên thông báo cho bác sĩ chuyên khoa hoặc đưa trẻ đến các bệnh viện uy tín để được hỗ trợ càng sớm càng tốt, tránh để bệnh kéo dài gây biến chứng nguy hiểm.